Download miễn phí luận văn
Trong câu: “Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền”
Sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ: thuyền, bến là hai vật vô tri vô giác, vậy mà biết “nhớ”, biết “khăng khăng đợi”. Từ hình ảnh thuyền và bến nhân dân ta muốn nói đến tâm tư tình cảm của con người, đó là tình yêu nam nữ, chung thủy sắt son.
Tình yêu vốn rất đẹp, tình yêu chung thủy rất đáng được ca ngợi. Từ thực tế: bến không có thuyền thì không gọi gì là bến mà chỉ là bờ sông, bờ biển, bờ nước. Thuyền xuất phát từ bến rồi đi khắp mọi nơi. Bến muốn được là bến thì phải biết “khăng khăng đợi thuyền”, có thuyền vào ra thì bờ nước mới trở thành bến. Hình ảnh thật đẹp và sinh động bởi những vật vô tri vô giác được nhân hóa mang tính cách đầy tâm tình của con người. Thuyền biết “nhớ” bến, biết “đợi” - phải chăng từ hình ảnh đó nhân dân ta muốn đề cập đến cuộc sống và tâm tư tình cảm của con người.
ĐỀ TÀI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM .
Năm học 2009-2010
I/ SƠ YẾU LÍ LỊCH .
- Họ và tên : Phạm Thị Thúy
- Sinh ngày: 04/10/1977
- Năm vào ngành: 1999
- Chức vụ và đơn vị công tác : Giáo viên trường THCS Tam Hưng
Thanh Oai - Hà Nội.
- Trình độ chuyên môn : Đại học Ngữ văn
- Bộ môn giảng dạy: Ngữ văn lớp 6 + 7
- Khen thưởng : Nhiều năm đạt chiến sĩ thi đua cấp cơ sở
II. NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài:
Rèn học sinh kỹ năng cảm thụ văn học qua một số biện pháp tu từ
2. Lý do chọn đề tài:
Khai thác các biện pháp tu từ là một trong những phương pháp giúp học sinh cảm thụ tác phẩm Văn học tốt nhất. Trong chương trình lớp 6, 7 các em được học một số các biện pháp tu từ (so sánh, nhân hoá, điệp ngữ, nói quá, ẩn dụ, hoán dụ, tương phản, chơi chữ). Từ việc nắm bắt lý thuyết đến vận dụng trong từng bài tập cụ thể học sinh có thể phát hiện và phân tích biện pháp tu từ, từ đó các em vận dụng vào việc cảm thụ tác phẩm Văn học. Trong quá trình giảng dạy và bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 6,7 tui nhận thấy:
Học sinh nắm các biện pháp tu từ chưa chuẩn xác, còn bị nhầm lẫn, việc vận dụng phân tích các biện pháp tu từ trong việc cảm thụ tác phẩm, khả năng cảm thụ Văn học nhìn chung còn yếu.
Trong quá trình viết văn, các em chưa biết vận dụng kiến thức đã học về biện pháp tu từ vào bài viết nên bài văn còn khô khan, chưa có hình ảnh sinh động, bài viết chưa có sức thuyết phục.
Chính vì vậy, tui làm đề tài này với mục đích giúp các em hệ thống hoá kiến thức về các biện pháp tu từ. Đưa ra một vài dấu hiệu dễ nhận biết để các em tránh nhầm lẫn giữa các biện pháp tu từ. Từ đó áp dụng vào việc cảm thụ Văn học.
3. Cơ sở lý luận:
Văn học là một môn nghệ thuật giàu tính hình tượng, tính biểu cảm- “Văn học là nhân học”. Văn học là tấm gương phản ánh cuộc sống con người, đồng thời có tác dụng phục vụ cuộc sống con người. Ở mỗi tác phẩm, người đọc có thể tiếp thu cái hay, cái đẹp, cái đúng… để vận dụng vào cuộc sống, làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Văn học giúp con người biết yêu, biết ghét, biết buồn, biết vui, biết nghĩ tới ước mơ, hy vọng, biết rung cảm trước cái đẹp trong cuộc sống, biết căm giận cái tàn ác, bất công, biết đấu tranh vì công bằng, lẽ phải… Muốn hiểu được một tác phẩm Văn học cần biết cảm thụ.
Việc hướng dẫn học sinh cảm thụ được tốt một tác phẩm Văn học là một trách nhiệm nặng nề đối với người giáo viên. Công việc đó đòi hỏi công phu, phức tạp, học sinh có thể cảm thụ từ nhiều hướng. Ngôn ngữ, hình ảnh, nhịp điệu, cách gieo vần, nghệ thuật tạo tình huống, nghệ thuật xây dựng hình tượng, biện pháp tu từ.
Người giáo viên muốn hướng dẫn học sinh cảm thụ tốt phải khai thác tất cả các khía cạnh của vấn đề để học sinh nắm bắt một cách hài hoà, chu đáo tác phẩm. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi, nâng cao kiến thức cho học sinh, chúng ta chỉ cho học sinh theo một hướng cảm thụ chính là khai thác biện pháp tu từ. Chính các biện pháp tu từ là cơ sở để làm nổi bật nội dung, ý nghĩa của tác phẩm.
4. Phạm vi thực hiện đề tài:
Khối 6, khối 7 trường THCS Tam Hưng
5. Thời gian thực hiện đề tài:
Năm học 2009-2010.
III. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
Khảo sát thực tế
1. Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện
Như phần lý do chọn đề tài đã nêu, tui tiến hành khảo sát tình hình của học sinh như sau:
Đề bài:
Em hãy phát hiện và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
“ Nhớ Người những sớm tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi rừng núi trông theo bóng Người”
(Tố Hữu)
* Yêu cầu trả lời.
Viết một đoạn văn với nội dung:
+ Đoạn thơ sử dụng biện pháp tu từ:
- Điện ngữ “nhớ” nhấn mạnh nỗi nhớ của đồng bào Việt Bắc với Bác Hồ.
- Nhân hoá “suối reo”
- Hoán dụ “chân người” (Người chỉ Bác Hồ)
- Ẩn dụ, nhân hoá “Rừng núi trông theo” (đồng bào Việt Bắc trông theo Bác)
+ Tác dụng: Nhấn mạnh tấm lòng nhớ thương, kính yêu lãnh tụ của đồng bào Việt Bắc khi Đảng, Bác về Hà Nội.
2. Kết quả khảo sát:
- Học sinh phát hiện được biện pháp tu từ nhưng chưa đầy đủ, còn bỏ sót.
- Còn nhầm lẫn giữa biện pháp ẩn dụ và hoán dụ qua hình ảnh “rừng núi trông theo bóng Người”.
Có em chưa hình thành được đoạn văn cảm thụ, mà trả lời theo kiểu gạch đầu dòng.
i89j9W0LskzEN7v
