Tải miễn phí luận văn

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Nghiên cứu mối liên kết giữa nhà nông, nhà khoa học và doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh rau trên địa bàn huyện Gia Lâm, Hà Nội
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường


MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời Thank ii
Mục lục iii
Danh mục các chữ viết tắt v
Danh mục bảng vi
Danh mục sơ ñồ viii
1 MỞ ðẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu của ñề tài 2 1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu của ñề tài 2 1.4 Câu hỏi nghiên cứu 3
1.5 Giả thiết nghiên cứu 3
2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ðỀ TÀI 5
2.1 Cơ sở lý luận của liên kết 5
2.2 Cơ sở thực tiễn của liên kết 35 2.3 Những bài học rút ra từ liên kết “ba nhà” trong sản xuất và kinh
doanh 45
2.4 Tổng quan các tài liệu nghiên cứu liên quan ñến ñề tài 47
3 ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 51
3.1 ðặc ñiểm ñịa bàn nghiên cứu 51 3.2 Phương pháp nghiên cứu 60
3.3 Hệ thống chỉ tiêu ñược sử dụng trong nghiên cứu ñề tài 63
4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 66 4.1 Khái quát tình hình sản xuất và kinh doanh rau của huyện Gia Lâm 66
4.1.1 Khái quát tình hình sản xuất rau của huyện Gia Lâm 66
4.1.2 Thực trạng tiêu thụ rau của huyện Gia Lâm 75
4.2 Thực trạng mối liên kết trong sản xuất và kinh doanh rau trên ñịa
bàn huyện Gia Lâm. 77
4.2.1 Khái quát về các tác nhân tham gia liên kết trong sản xuất và
kinh doanh nông nghiệp huyện Gia Lâm 77 4.2.2 Thực trạng mối liên kết ba nhà trong sản xuất – kinh doanh rau
trên ñịa bàn huyện Gia Lâm 84 4.2.3 Nhận xét chung về mối liên kết ba nhà trong sản xuất và kinh
doanh nông nghiệp ở huyện Gia Lâm 97 4.2.4 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến khả năng liên kết 99
4.3 ðịnh hướng và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả liên kết
giữa nhà nông – nhà khoa học – doanh nghiệp 130 4.3.1 Căn cứ ñể ñịnh hướng 130
4.3.2 ðịnh hướng 132
4.3.3 Một số giải pháp 133
5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 142 5.1 Kết luận 142
5.2 Kiến nghị 144
TÀI LIỆU THAM KHẢO 147


TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Sản xuất nông nghiệp ñóng một vị trí vô cùng quan trọng trong sự phát
triển kinh tế xã hội. ðể phát triển sản xuất nông nghiệp trong ñó có phát triển
sản xuất rau, ðảng và Nhà nước ta ñã ñưa ra rất nhiều chủ trương chính sách
khác nhau, một trong các chủ trương chính sách ñó là liên kết ba nhà (nhà
nông – nhà khoa học – doanh nghiệp). Nhờ có chủ trương ñó ñã giải quyết
ñược rất nhiều vướng mắc ñang gặp phải trong nông nghiệp từ khâu ñầu vào
cho ñến khâu ñầu ra.
Huyện Gia Lâm có rất nhiều ñiều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất
nông nghiệp nhất là phát triển sản xuất rau. Ở huyện cũng ñã diễn ra sự liên
kết các nhà trong sản xuất nông nghiệp. Sự liên kếtñó chịu ảnh hưởng của rất
nhiều yếu tố, xong chưa có một nghiên cứu nào chỉ rõ về sự ảnh hưởng này.
Vì vậy, chúng tui ñã tiến hành nghiên cứu “Nghiên cứu mối liên kết giữa
nhà nông, nhà khoa học và doanh nghiệp trong sản xuất - kinh doanh rau
trên ñịa bàn huyện Gia Lâm – Hà Nội”.
Xuyên suốt ñề tài là Nghiên cứu mối liên kết giữa các nhà và chỉ rõ yếu
tố nào trong các yếu tố ñó ảnh hưởng lớn ñến mối liên kết.
Trong phần cơ sở lý luận chúng tui ñã nêu lên khái niệm, nội dung,
mục tiêu, các hình thức, phương thứ liên kết kinh tế, vai tròvà ý nghĩa của liên
kết kinh tế, các yếu tố ảnh hưởng ñến liên kết kinhtế. Cơ sở thực tiễn nêu lên
thực tiễn của Trung Quốc, Nhật, Vĩnh Long, Gia Bình(Bắc Ninh), Văn ðức
(Gia Lâm) ñã thành công trong liên kết. Các tài liệu nghiên cứu trong và
ngoài nước cũng ñược nêu rõ trong phần cơ sơ lý luận.
Trong phần ñặc ñiểm ñịa bàn và phương pháp nghiên cứu chung chúng
tui ñã khái quát về ñịa bàn thông qua ñó chúng ta thấy ñược những thuận lợi
khó khăn của ñịa bàn. Dựa vào một số phương pháp ñểphục vụ cho mục ñích
nghiên cứu của khoá luận như phương pháp tiếp cận gồm tiếp cận từ dưới lên,
tiếp cận hệ thống, tiếp cận có sự tham gia của nhà nông – nhà khoa học –
doanh nghiệp. Phương pháp chọn ñiểm nghiên cứu chúng tui chọn huyện Gia
Lâm có số lượng nông dân ñông ñảo ña số sống bằng nghề trồng rau. Phương
pháp ñiều tra thu thập số liệu gồm ñiều tra thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp,
phương pháp xử lý số liệu, phương pháp phân tích thông tin gồm phương
pháp thống kê mô tả, so sánh, phương pháp chuyên gia. Và một số chỉ tiêu
phản ánh diện tích, số hộ, cơ sở vật chất, trình ñộvăn hoá, lao ñộng, nhu cầu
liên kêt, chất lượng, nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả, hiệu quả kinh tế.
Qua nghiên cứu tại ñịa phương chúng tui ñã rút ra một số kết quả sau
ñây:
Thực trạng sản xuất và tiêu thụ rau của huyện Gia Lâm. Về sản xuất diện
tích ñất trồng rau ñang ngày càng giảm do quá trìnhñô thị hoá ñất nông nghiệp
ñang mất dần. Trong sản xuất rau, diện tích RAT ñang ngày càng tăng mạnh
ñây là do xu hướng của người tiêu dùng ngày càng mong muốn có những sản
phẩm RAT và rau sạch. Về tình hình tiêu thụ rau trên ñịa bàn tương ñối dễ và
thuận lợi. Nông dân bán cho các ñối tượng như thương lái, thu gom, một vài cơ
sở doanh nghiệp như công ty TNHH Hương Cảnh, công ty Phương
ðông, Trong ñó bán cho các doanh nghiệp tương ñối ổn ñịnh về giá.
Thực trạng mối liên kết ba nhà trong sản xuất – kinh doanh rau trên ñịa
bàn huyện diễn ra trên các nội dung như liên kết trong cung ứng ñầu vào, liên
kết trong chuyển giao khoa học kỹ thuật và liên kếttrong tiêu thụ nông sản.
Bên cạnh những mặt thuận lợi quá trình liên kết còngặp một số khó khăn:
chưa có các quy ñịnh chặt chẽ và các ñiều khoản xử lý những trường hợp vi
phạm hợp ñồng, chưa hỗ trợ nông dân về vốn, chưa khuyến khích doanh
nghiệp tham gia liên kết.
Trong quá trình liên kết các tác nhân tham gia chịu ảnh hưởng của rất
nhiều các yếu tố như Chủ trương, chính sách của ðang và Nhà nước, sự hiểu
biết của người nông dân và của bộ phận quản lý doanh nghiệp, các nguồn lực
của các bên khi tham gia liên kết, sự mong muốn và nhu cầu liên kết của các
bên Các tác nhân này vừa tác ñộng tích cực nhưng cũng có những tác ñộng
tiêu cực ñến mối liên kết. Vì vậy, phải tăng cường các yếu tố tích cực và hạn
chế những yếu tố tiêu cực ñể tăng cường mối liên kết giữa các tác nhân trong
sản xuất và kinh doanh rau trên ñịa bàn huyện Gia Lâm.
Từ những vấn ñề nghiên cứu trong ñề tài, tác giả ñưa ra ñịnh hướng
tiếp tục hoàn thiện và tăng cường mối liên kết giữanhà nông – nhà khoa học
– doanh nghiệp trong sản xuất – kinh doanh rau. Quañó tác giả cũng ñưa ra
một số giải pháp ñể giải quyết những khó khăn tồn tại trên về phía chính
quyền, từ phía nông dân, nhà khoa học và doanh nghiệp từ ñó tăng cường và
phát huy mối liên kết các nhà trên ñịa bàn huyện Gia Lâm.


1. MỞ ðẦU
1.1 Tính cấp thiết của ñề tài
Nông nghiệp ñóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội.
Sản xuất kinh doanh nông nghiệp ñã góp phần giải quyết vấn ñề việc làm,
tăng thu nhập cho người nông dân, ñảm bảo an sinh xã hội. ðể phát triển sản
xuất kinh doanh nông nghiệp phải giải quyết rất nhiều vấn ñề như chính sách
ñất ñai, ñầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. tăng cường liên kết trong sản xuất
kinh doanh nông nghiệp.
Trong sản xuất nông nghiệp, sản xuất rau ñóng một vị trí khá quan
trọng. Rau rất giầu vitamin và là sản phẩm không thể thiếu ñược trong mỗi
bữa ăn của người dân. Nhu cầu về sản phẩm rau ngày càng lớn, nhất là các
sản phẩm rau an toàn và rau sạch. ðể phát triển nông nghiệp nói chung và
phát triển sản xuất rau nói riêng Nhà nước Việt Namñã có nhiều biện pháp
khác nhau một trong những biện pháp ñó là thực hiệnviệc liên kết giữa các
nhà (nhà nông – nhà khoa học – doanh nghiệp – nhà nước). Nhờ có chủ
trương này ñã giải quyết ñược rất nhiều vướng mắc ñang diễn ra trong nông
nghiệp từ khâu ñầu vào cho ñến khâu ñầu ra.
Một trong những lợi thế trong phát triển sản xuất nông nghiệp ở Gia Lâm
là sản xuất rau, cả huyện gieo trồng khoảng trên 1.000 ha rau các loại tập trung
tại các xã Văn ðắc, Lệ Chi, ðặng Xá, ðông Dư, DươngXá ðể phát triển rau
huyện ñã tranh thủ phối hợp với các trường ñại học,viện nghiên cứu, trung tâm
ứng dụng khoa học kỹ thuật, các nhà khoa học tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ
thuật, công nghệ mới cho bà con nông dân. ðây là con ñường ngắn nhất ñể ñưa
ra các sản phẩm nông nghiệp có sức cạnh tranh cao trên thị trường. ðã có một số
nghiên cứu liên quan ñến vấn ñề liên kết trong sản xuất kinh doanh nông nghiệp
nhưng chưa có nghiên cứu nào ñi sâu nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới mối
liên kết giữa các nhà.
Từ những lý do trên chúng tui ñã tiến hành nghiên cứu ñề tài “Nghiên
cứu mối liên kết giữa nhà nông, nhà khoa học và doanh nghiệp trong sản
xuất - kinh doanh rau trên ñịa bàn huyện Gia Lâm – Hà Nội”
1.2 Mục tiêu nghiên cứu của ñề tài
1.2.1 Mục tiêu chung
Nghiên cứu mối liên kết giữa nhà nông, nhà khoa họcvà doanh nghiệp
trong sản xuất – kinh doanh rau trên ñịa bàn huyện Gia Lâm, Thành phố Hà
Nội. Từ ñó ñề xuất giải pháp tăng cường mối liên kết ba nhà trong sản xuất và
kinh doanh rau trên ñịa bàn huyện.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể

Hệ thống hóa cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về liên kết các nhà trong
sản xuất kinh doanh nông nghiệp.

ðánh giá thực trạng mối liên kết giữa nhà nông, nhàkhoa học và doanh
nghiệp trong sản xuất kinh doanh rau trên ñịa bàn nghiên cứu.

Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến mối liên kết giữa nhà nông, nhà
khoa học và doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh nông nghiệp.

ðề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường liên kết giữa nhà nông, nhà
khoa học và doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh nông nghiệp trên
ñịa bàn nghiên cứu.
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu của ñề tài
1.3.1 ðối tượng nghiên cứu
- Chủ thể: Chủ trương, chính sách; nội dung liên kết, yếu tố ảnh hưởng
tới liên kết.
- Khách thể: Nhà nông, nhà khoa học và doanh nghiệp, bên cạnh ñó
còn có các ñối tượng liên quan khác: HTX, chính quyền ñịa phương
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu

Về không gian: Tổng quan chung về sản xuất và kinh doanh rau trên
ñịa bàn huyện Gia Lâm. Một số nội dung chuyên sâu ñược khảo sát ở
một số xã, hộ sản xuất rau ñiển hình.

Về nội dung: Tập trung nghiên cứu chuyên sâu phân tích, ñánh giá ảnh
hưởng của các yếu tố ñến tình hình liên kết giữa các nhà trên ñịa bàn
huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Về thời gian: ðề tài sử dụng số liệu, tư liệu phục vụ cho nghiên cứu
giai ñoạn 2008 – 2010, số liệu phản ánh thực trạng liên kết ñược thu
thập từ ñiều tra ở năm 2010.
1.4 Câu hỏi nghiên cứu

Thực trạng mối liên kết ba nhà trong sản xuất và tiêu thụ rau tại huyện
Gia Lâm, Hà nội hiện nay như thế nào?

Mối liên kết ba nhà trong sản xuất và tiêu thụ rau tại huyện Gia Lâm ñã
ñạt ñược những kết quả gì? Mang lại lợi ích gì? Kếtquả và hiệu quả
của nó như thế nào?

Mối liên kết ba nhà hiện tại trên ñịa bàn huyện có tồn tại hay hạn chế
gì?

Những yếu tố nào ảnh hưởng tới mối liên kết giữa banhà trên ñịa bàn
huyện Gia Lâm, Hà Nội?

Cần bổ sung, hoàn thiện hay ñưa ra những giải pháp gì nhằm tăng
cường mối liên kết ba nhà trong sản xuất và kinh doanh rau trên ñịa bàn
huyện?
1.5 Giả thiết nghiên cứu
Mối liên kết giữa nhà nông – nhà khoa học – doanh nghiệp tại ñịa bàn
huyện Gia Lâm, Hà Nội hiện nay chưa thực sự tốt.
Tất cả các tác nhân tham gia liên kết ñều có lợi ích từ việc liên kết trên
song lợi ích ñó chưa thực sự như mong muốn.
Các nhân tố ảnh hưởng ñến tình hình liên kết có nhân tố tác ñộng ảnh
hưởng tích cực và ngược lại cũng có nhân tố ảnh hưởng tiêu cực.
Trong quá trình liên kết gặp một số khó khăn như chưa có hợp ñồng rõ
ràng, cụ thể giữa doanh nghiệp và người dân, người dân nhiều khi ñơn
phương phá hợp ñồng, nhà khoa học chưa giúp ñỡ nhiệt tình người nông dân
trong quá trình sản xuất


2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ðỀ TÀI
2.1 Cơ sở lý luận của liên kết
2.1.1 Khái niệm về liên kết và liên kết kinh tế
2.1.1.1Khái niệm liên kết
Xu hướng toàn cầu hóa, hợp tác hóa ñang diễn ra trên toàn thế giới, ñể
phát triển tất cả ñều phải ñi theo quy luật chung của quỹ ñạo ñó. Hợp tác là tất
yếu, có hợp tác mới có thể phát triển tốt ñược. Việt nam cũng ñang tham gia
vào quá trình toàn cầu hóa, hợp tác hóa bằng việc tham gia các tổ chức quốc
tế, liên kết với các tổ chức quốc tế ñể phát triển kinh tế ñất nước.Vậy liên kết
là thế nào và tại sao liên kết lại quan trọng. Dướiñây là một số khái niệm về
liên kết.
Liên kết trong tiếng Anh là “integration” có nghĩa là sự hợp nhất, sự
phối hợp hay sát nhập của nhiều bộ phận thành một chỉnh thể.
Theo từ ñiển thuật ngữ kinh tế học của viện nghiên cứu và phổ biến tri
thức bách khoa thì “Liên kết là hình thức hợp tác phối hợp hoạt ñộng do các
ñơn vị kinh tế tự nguyện tiến hành nhằm thúc ñẩy sản xuất kinh doanh phát
triển theo hướng có lợi nhất trong khuôn khổ pháp luật của nhà nước”.
Theo từ ñiển ngôn ngữ học (1992) thì liên kết là kết lại với nhau từ
nhiều thành phần hay tổ chức riêng rẽ.
Vậy ta có thể kết luận liên kết là sự tham gia tự nguyện của các bên
khác nhau trên tinh thần hợp tác cùng phát triển vàthỏa mãn nhu cầu, lợi ích
của các bên.
2.1.1.2 Khái niệm liên kết kinh tế
Liên kết kinh tế là hình thức hợp tác và phối hợp thường xuyên các hoạt
ñộng do các ñơn vị tự nguyện tiến hành ñể cùng ñề ra và thực hiện các chủ
trương, biện pháp có liên quan ñến công việc sản xuất, kinh doanh của các bên


Gh1sEPR4726g0dE

---