Quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu (trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn địa bàn thành phố Hải Phòng) - pdf 25

Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối

MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 10
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................. 10
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................. 13
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................. 15
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 16
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ......................................... 17
6. Ý nghĩa của luận văn .................................................................................. 17
7. Bố cục của luận văn ................................................................................... 19
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT
ĐỐI VỚI CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU ............................................. 20
1.1. KHÁI NIỆM HÌNH PHẠT VÀ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT .............. 20
1.1.1. Khái niệm hình phạt ............................................................................. 20
1.1.2. Khái niệm quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu 21
1.2 Các nguyên tắc quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu
......................................................................................................................... 25
1.2.1. Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa ................................................ 26
1.2.2. Nguyên tắc nhân đạo xã hội chủ nghĩa ................................................ 31
1. 2. 3. Nguyên tắc công bằng ........................................................................ 34
1.2.4. Nguyên tắc cá thể hóa hình phạt .......................................................... 37
1.3. Các căn cứ quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu 39
1.3.1. Căn cứ vào qui định của Bộ luật hình sự ............................................. 41
1.3.2. Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội .. 42
1.2.2.3. Căn cứ vào nhân thân người phạm tội .............................................. 45
1.3.4. Căn cứ vào các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự . 48
1.4. Vai trò và ý nghĩa của việc quyết định hình phạt đúng .......................... 52
Chương 2 : THỰC TIỄN QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT ĐỐI VỚI CÁC TỘI
XÂM PHẠM SỞ HỮU TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG ........ 56
2.1. Tình hình tội xâm phạm sở hữu tại TP. Hải Phòng ................................ 47
2.2. Kết quả quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu trên địa
bàn thành phố Hải Phòng. .............................................................................. 58
2.3. Những vi phạm, sai lầm trong quyết định hình phạt đối với các tội xâm
phạm sở hữu trên địa bàn thành phố Hải Phòng ............................................ 61
2.3.1. Áp dụng sai điểm, khoản của điều luật đối với bị cáo ......................... 62
2.3.2. Đánh giá không đúng tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành
vi phạm tội. ..................................................................................................... 63
2.3.2.1. Quyết định hình phạt quá nhẹ đối với người phạm tội ..................... 63
2.3.2.2. Quyết định hình phạt quá mức nghiêm khắc đối với người phạm tội.
......................................................................................................................... 65
2.3.3. Đánh giá chưa đầy đủ nhân thân người phạm tội. ............................... 68
2.3.4. Áp dụng tình tiết giảm nhẹ hay tăng nặng không đúng ..................... 69
2.4. Nguyên nhân của những vi phạm, sai lầm trong quyết định hình phạt
đối với các tội xâm phạm sở hữu trên địa bàn thành phố Hải Phòng ....... 73
2.4.1. Nguyên nhân do hạn chế của các quy định hiện hành liên quan đến
quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu ................................. 74
2.4.2. Nguyên nhân do hạn chế về năng lực, trình độ nghiệp vụ, đạo đức và
trách nhiệm của các Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân .................................... 77
2.4.3. Nguyên nhân từ giám đốc xét xử, kiểm sát xét xử chưa thường xuyên
......................................................................................................................... 80
Chương 3 : CÁC GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT
ĐÚNG ĐỐI VỚI CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG ....................................................................... 83
3.1. Yêu cầu bảo đảm quyết định hình phạt đúng đối với các tội xâm phạm sở
hữu trên địa bàn thành phố Hải Phòng ........................................................... 83
3.1.1. Dự báo về tình hình tội phạm trên địa bàn thành phố Hải Phòng
......................................................................................................................... 83
3.1.2. Những yêu cầu của cải cách tư pháp .................................................... 85
3.2. Các giải pháp bảo đảm quyết định hình phạt đúng đối với các tội xâm
phạm sở hữu tại thành phố Hải Phòng. .......................................................... 87
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật. ........................................................... 87
3.2.2. Giải pháp hướng dẫn thi hành pháp luật và tổng kết xét xử ................ 90
3.2.3. Giải pháp giám đốc xét xử, kiểm sát xét xử và xây dựng án lệ ........... 91
3.2.4. Giải pháp nâng cao năng lực của những người tiến hành tố tụng và
Luật sư ............................................................................................................ 93
3.2.4.1. Nâng cao chất lượng của đội ngũ Thẩm phán của hai cấp Tòa án
thành phố Hải Phòng. ..................................................................................... 93
3.2.4.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ Hội thẩm nhân dân của Tòa án hai cấp
thành phố Hải Phòng. ................................................................................... 105
3.2.4.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ Kiểm sát viên của ngành Kiểm sát nhân
dân thành phố Hải Phòng ............................................................................. 108
3.2.4.4. Phát triển và nâng cao năng lực của đội ngũ Luật sư ..................... 108
3.2.5. Nâng cao chất lượng hồ sơ điều tra và chất lượng tranh tụng tại phiên
tòa…………………………………………………………………………..111
3.2.6. Tăng cường sự giám sát của các cơ quan thông tấn, báo chí trong hoạt
động xét xử và quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu........113
KẾT LUẬN ................................................................................................. 115
Tài liệu tham khảo ..................................................................................... 117
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hải Phòng là thành phố duyên hải nằm ở hạ lưu của hệ thống sông Thái
Bình thuộc đồng bằng sông Hồng. Diện tích tự nhiên của TP. Hải Phòng là
1.507,57 km2, tính đến tháng 12 năm 2011, dân số TP. Hải Phòng là
1.907.705 người, trong đó dân cư thành thị chiếm 46,1% và dân cư nông thôn
chiếm 53,9%, ngoài ra Hải Phòng còn là thành phố đông dân thứ 3 ở Việt
Nam, sau Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày nay, Hải Phòng là thành
phố trực thuộc Trung ương - là đô thị loại 1 cấp quốc gia gồm 7 quận với 223
xã, phường và thị trấn. Với vị trí địa lý tự nhiên thuận lợi và có đường bờ biển
dài 125km - nơi có 5 cửa sông lớn là Bạch Đằng, Cửa Cấm, Lạch Tray, Văn
Úc và sông Thái Bình. Hải Phòng từ lâu đã nổi tiếng với hệ thống cảng biển
lớn nhất ở miền Bắc - một đầu mối giao thông quan trọng với hệ thống giao
thông thuỷ, bộ, đường sắt, đường hàng không trong nước và quốc tế, là cửa
chính ra biển của thủ đô Hà Nội và các tỉnh phía Bắc; là đầu mối giao thông
quan trọng của Vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, trên hai hành lang - một
vành đai hợp tác kinh tế Việt Nam - Trung Quốc. Vì vậy, trong chiến lược
phát triển kinh tế – xã hội vùng châu thổ sông Hồng, TP. Hải Phòng được xác
định là một cực tăng trưởng của vùng kinh tế động lực phía Bắc (Hà Nội –
Hải Phòng – Quảng Ninh); là Trung tâm kinh tế - khoa học - kĩ thuật tổng hợp
của Vùng duyên hải Bắc Bộ và là một trong những trung tâm phát triển của
Vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Với điều kiện tự nhiên – xã hội
thuận lợi như vậy TP. Hải Phòng có rất nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế.
Trái ngược với sự thuận lợi về mặt tự nhiên. Về mặt xã hội, trong thời
gian qua, tỷ lệ tội phạm tại TP. Hải Phòng có chiều hướng gia tăng. Đặc biệt
là các tội phạm xâm phạm sở hữu như: Cướp tài sản, Lừa đảo chiếm đoạt tài
sản, Trộm cắp tài sản….nguyên nhân một phần là do ảnh hưởng tiêu cực từ sự
suy thoái kinh tế toàn cầu tác động đến đời sống kinh tế, xã hội trong nước,
một phần khác là do sự đầu tư phát triển nhanh chóng hệ thống cảng biển và
các khu công nghiệp trên địa bàn TP. Hải Phòng nhưng chưa đi đôi với sự
phát triển về mặt dân trí, xã hội đã làm gia tăng các loại tội phạm đặc biệt là
các tội xâm phạm sở hữu, gây mất ổn định trật tự, trị an xã hội.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình tội phạm tại TP. Hải Phòng.
Trong thời gian qua, lãnh đạo, chính quyền các cấp, các ngành của thành phố
đã đề ra nhiều biện pháp nhằm đấu tranh đẩy lùi các loại tội phạm, đặc biệt là
các tội xâm phạm sở hữu. Qua đó, tình hình tội phạm và trật tự trị an trên địa
bàn TP. Hải Phòng cơ bản được giữ vững và từng bước được khống chế. Mặc
dù đã có sự phối hợp đồng bộ của cả hệ thống chính quyền và các cơ quan tư
pháp, các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc đấu tranh phòng chống tội
phạm nhưng tỷ lệ tội phạm xâm phạm sở hữu trên địa bàn TP. Hải Phòng vẫn
ở mức cao so với các loại tội phạm khác.
Với vai trò, chức năng, nhiệm vụ của ngành TAND đã được quy định
trong Hiến pháp, và các văn bản quy phạm pháp luật. Thời gian quan, Tòa án
nhân dân các cấp trên địa bàn TP. Hải Phòng đã có những đóng góp hiệu quả
vào việc đấu tranh phòng chống tội phạm trên địa bàn TP. Hải Phòng thông
qua hoạt động xét xử và quyết định hình phạt của mình. Qua đó, những kết
quả đạt được của ngành TAND thành phố Hải Phòng bên cạnh kết quả đạt
được của các ngành, các cấp trong hệ thống chính quyền TP. Hải Phòng đã
góp phần không nhỏ vào công tác phòng chống tội phạm và duy trì trật tự trị
an trên địa bàn TP. Hải Phòng.
Quyết định hình phạt là công việc trọng tâm, cốt lõi trong hoạt động xét
xử của Tòa án. Nếu việc quyết định hình phạt đúng sẽ mang lại những hiệu
quả tích cực, ngược lại quyết định hình phạt sai sẽ để lại nhiều hậu quả tiêu
cực về mặt xã hội, giảm lòng tin của nhân dân đối với Tòa án nói riêng, với
các cơ quan tư pháp và các cơ quan chính quyền nói chung. Đồng thời làm
giảm hiệu quả chung của công tác đấu tranh phòng chống tội phạm nói chung,
tội xâm phạm sở hữu nói riêng. Như vậy, có thể khẳng định ngành TAND có
vai trò và đóng góp không nhỏ tới công tác đấu tranh phòng chống tội phạm
góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn TP. Hải Phòng.
Mặc dù trong thời gian qua ngành TAND TP. Hải Phòng đã có những
đóng góp đáng kể vào công tác đấu tranh phòng chống tội phạm xâm phạm sở
hữu trên địa bàn thành phố thông qua hoạt động xét xử và quyết định hình
phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu nhưng không hẳn hoạt động xét xử và
quyết định hình phạt nói chung, quyết định hình phạt đối với các tội xâm
phạm sở hữu nói riêng đã hoàn thiện và đạt kết quả cao nhất. Thực tế cho thấy,
trong thời gian qua việc quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu
của Tòa án các cấp tại TP. Hải Phòng còn tồn tại nhiều vi phạm, sai lầm; quyết
định hình phạt còn có sự tùy tiện, thiếu thống nhất, làm ảnh chung tới kết quả
đấu tranh phòng, chống tội phạm, làm giảm lòng tin của quần chúng nhân dân
đối với ngành Tòa án và ảnh hưởng tới hiệu quả của công tác đấu tranh phòng
chống tội phạm nói chung, tội xâm phạm sở hữu nói riêng.
Trong bối cảnh tình hình tội xâm phạm sở hữu trên địa bàn TP. Hải Phòng
thời gian qua và hiện nay vẫn diễn biến phức tạp không có chiều hướng suy
giảm, gây mất ổn định trật tự trị an, xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều mặt
của đời sống, kinh tế, xã hội của người dân. Việc nghiên cứu một cách khoa học,
nghiêm túc để chỉ ra những tồn tại vi phạm; phân tích các nguyên nhân và đề ra
các giải pháp để bảo đảm quyết định hình phạt đúng đối với các tội xâm phạm sở
hữu trong hoạt động xét xử quyết định hình phạt của ngành TAND TP. Hải
Phòng, nhằm nâng cao vai trò và những đóng góp của ngành TAND tới công tác
đấu tranh phòng chống tội phạm nói chung, tội xâm phạm sở hữu nói riêng trên
địa bàn TP. Hải Phòng là đòi hỏi mang tính cấp thiết.
Bởi vậy, việc lựa chọn và nghiên cứu đề tài: “Quyết định hình phạt đối
với các tội xâm phạm sở hữu (trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn địa bàn thành
phố Hải Phòng)” làm luận văn thạc sĩ luật học có ý nghĩa và đóng góp quan
trọng cả về mặt lý luận và thực tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Ở Việt Nam, khoa học luật hình sự là một trong những ngành khoa học
pháp lý phát triển nhất so với các ngành khoa học pháp lý khác. Quyết định
hình phạt nói chung có vị trí, vai trò quan trọng trong giai đoạn xét xử một vụ
án cụ thể. Vì vậy, từ trước tới nay đã có Luận án tiến sĩ, nhiều Luận văn thạc
sĩ, các công trình khoa học nghiên cứu về các đề tài có liên quan đến việc
Quyết định hình phạt đã được đăng trên các tạp chí, bài báo của các tác giả có
tên tuổi trong lĩnh vực pháp luật.
Ở góc độ Luận án tiến sĩ luật học, có luận án về đề tài “Quyết định hình
phạt trong Luật Hình sự Việt Nam” của tác giả Dương Tuyết Miên đã bảo vệ
thành công năm 2003. Bên cạnh đó, có rất nhiều Luận văn thạc sĩ luật học đã
nghiên cứu vấn đề quyết định hình phạt như: “Quyết định hình phạt trong
những trường hợp đặc biệt” của tác giả Hoàng Chí Kiên bảo vệ năm 2004 tại
Đại học Luật Hà Nội; tác giả Phạm Thị Thanh Nga với đề tài “Tình tiết giảm
nhẹ trách nhiệm hình sự trong việc định tội danh và quyết định hình phạt” bảo
vệ tại Đại học Luật Hà Nội cùng năm 2004; tác giả Phạm Đình Dũng đã bảo
vệ đề tài “Căn cứ quyết định hình phạt: những vấn đề lý luận và thực tiễn” tại
khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2006. Ngoài ra còn có các Luận văn
thạc sĩ đã bảo vệ tại khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội như: “Quyết định
hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội trong luật hình sự Việt
Nam” của tác giả Nguyễn Minh Khuê bảo vệ năm 2007; đề tài “Quyết định
hình phạt trong đồng phạm” của tác giả Nguyễn Thị Bình bảo vệ năm 2010;
đề tài “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về quyết định hình phạt trong
trường hợp phạm tội có tổ chức theo luật hình sự Việt Nam” của tác giả Phí
Thành Chung bảo vệ năm 2010; đề tài “Quyết định hình phạt nhẹ hơn luật
định: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn : trên cơ sở các số liệu thực tiễn của
tòa án nhân dân tỉnh Nam Định” của tác giả Nguyễn Hải Dũng bảo vệ năm
2007; đề tài “Những vấn đề lý luận và thực tiễn về quyết định hình phạt trong
trường hợp chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt theo luật hình sự Việt Nam”
của tác giả Bùi Thị Chinh Phương bảo vệ năm 2011 hay tác giả Chu Thị
Trang Vân cũng đã có nhiều bài viết như: “Tìm hiểu việc định tội và quyết
định hình phạt từ phương diện là những hoạt động áp dụng pháp Luật Hình sự
cơ bản của Toà án ”; “Các chế định trách nhiệm hình sự và miễn trách nhiệm
hình sự, hình phạt và miễn hình phạt trong giai đoạn xây dựng Nhà nước pháp
quyền” đăng trên Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật.
Liên quan đến tài liệu nghiên cứu vấn đề định quyết định hình phạt đối
với các tội xâm phạm sở hữu còn được đề cập trong trong một số tài liệu
chuyên khảo như: PGS. TS. Nguyễn Ngọc Chí về "Trách nhiệm hình sự đối
với các tội xâm phạm sở hữu"; PGS. TS. Trịnh Quốc Toản, "Yếu tố chức vụ,
quyền hạn trong các tội xâm phạm sở hữu"; "Một số vấn đề đồng phạm trong
các tội xâm phạm sở hữu". Những bài nghiên cứu trên đã khái quát được một
số vấn đề lý luận và thực tiễn quyết định hình phạt nói chung. Tuy nhiên, các
công trình hay mới chỉ nghiên cứu ở phạm vi khái quát những vấn đề lý luận
hay quyết định hình phạt ở những khía cạnh khác nhau như: quyết định hình
phạt trong trường hợp phạm tội có tổ chức; quyết định hình phạt trong trường
hợp chuẩn bị phạm tội hay phạm tội chưa đạt... Các đề tài và công trình nghiên
cứu khoa học cũng chỉ nghiên cứu và đưa ra những giải pháp chung hay đi vào
vấn đề cụ thể khác chứ chưa có công trình, đề tài nào nghiên cứu chuyên sâu, chỉ
ra những vi phạm, sai lầm và đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm khắc phục những
vi phạm sai lầm trong việc quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu
trên địa bàn TP. Hải Phòng .
Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, khảo sát trên đây cho thấy, ở nước ta đã
có một số công trình, tài liệu nghiên cứu cơ bản và trực diện về quyết định hình
phạt. Tuy nhiên, do nền kinh tế - xã hội không ngừng vận động và biến đổi,


mVj2S5I3xe78mDq

Tài liệu, ebook tham khảo khác

Music ♫

Copyright: Tài liệu đại học © DMCA.com Protection Status