Link tải luận văn miễn phí cho ae
M
Ở ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.
Trong những năm gần đây, vấn đề ô nhiễm, suy thoái và tai biến môi trường
toàn cầu đang có những biến đổi theo chiều hướng ngày càng tăng. Các quốc gia,
các tổ chức quốc tế đã và đang có những ưu tiên, phối hợp hành động, cùng hợp tác
giải quyết các vấn đề môi trường bức xúc đặt ra. Nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước, sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ đã gây những tác động nghiêm
trọng tới các thành phần tài nguyên và môi trường mà đối tượng chịu ảnh hưởng rõ
nét nhất, nhạy cảm nhất là các nguồn nước. Nhiều vấn đề môi trường cấp bách đã
và đang diễn ra rất phức tạp ở quy mô địa phương cũng như trên hầu hết các lưu
vực sông như: Diện tích rừng tự nhiên bị thu hẹp, đa dạng sinh học bị giảm sút, tài
nguyên nước bị ô nhiễm nặng nề... Cùng với tính chất cực đoan của quá trình biến
đổi khí hậu, các hiện tượng tai biến môi trường như bão tố, lũ lụt cũng xảy ra
thường xuyên, mà các vùng hạ lưu sông là khu vực nhạy cảm bị tác động mạnh mẽ
nhất. Hiện nay, mức độ ô nhiễm trong các kênh, sông, hồ ở các thành phố lớn là rất
nặng nề. Hệ thống chính sách, văn bản pháp quy liên quan đến bảo vệ môi trường
lưu vực sông cũng thiếu và chưa đồng bộ, nguồn kinh phí đảm bảo cho các hoạt
động bảo vệ môi trường lưu vực sông cũng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế;
chưa có hệ thống dữ liệu - thông tin phục vụ quản lý môi trường lưu vực sông. Với
thực trạng này, để đảm bảo tốt cũng tác quản lý môi trường lưu vực sông, trước tiên
cần xác định cách tiếp cận đúng nhằm đảm bảo hài hòa mục tiêu phát triển
kinh tế với bảo vệ môi trường lưu vực sông.
Sông Lam là một trong các dòng sông lớn của Việt Nam bắt nguồn từ
Xiengkhoang, Lào chảy qua địa phận tỉnh Nghệ An và đổ ra biển Đông tại Cửa Hội.
Sông Lam chính là ranh giới giữa 2 tỉnh Nghệ An – Hà Tĩnh, chảy qua huyện Hưng
Nguyên, thành phố Vinh, xã Nghi Lộc rồi đổ ra biển. Hạ nguồn sông Lam đang và
sẽ chịu tác động mạnh của sự phát triển công nghiệp hóa – hiện đại hóa khi thành
phố Vinh đang trong quá trình phát triển lên thành trung tâm kinh tế, văn hóa vùng
Bắc Trung Bộ kéo theo sự phát triển của các khu vực xung quanh với mật độ dân số
phát triển mạnh chạy ven sông Lam. Dự án con đường du lịch ven sông Lam cùng
với nhà máy đóng tàu và các khu công nghiệp ven sông Lam sẽ ảnh hưởng không ít
đến môi trường nước của con sông này. Rút ra bài học từ các con sông chảy qua các
thành phố lớn đông dân cư và các khu công nghiệp như Sông Nhuệ, sông Thị Vải…
đang bị ô nhiễm nặng nề, ngay từ đầu sẽ phải chú trọng đến việc nghiên cứu đánh
giá hiện trạng, dự báo xu thế diễn biến môi trường chất lượng nước sông Lam nhằm
nâng cao năng lực quản lý môi trường sông Lam là vấn đề bức xúc, có ý nghĩa khoa
học và thực tiễn to lớn.
Hiện nay việc thành lập các bản đồ môi trường lưu trữ và hiển thị các dữ liệu
môi trường hỗ trợ mạnh mẽ cho công tác quy hoạch và quản lý tài nguyên, phản ánh
sự thay đổi của môi trường dưới tác động của các hoạt động phát triển kinh tế - xã
hội của con người. Đồng thời chỉ số chất lượng nước (WQI) và phân vùng chất
lượng nước là công cụ giúp đánh giá mức độ ô nhiễm từng đoạn sông phục vụ mục
đích quy hoạch sử dụng hợp lý nguồn nước mặt và xây dựng định hướng kiểm soát
ô nhiễm, bảo vệ môi trường nước. Để quản lý môi trường khu vực sông Lam có
hiệu quả cần có một cơ sở dữ liệu đầy đủ, chính xác, với khả năng cập nhật kịp
thời và nhanh chóng sự biến động chất lượng môi trường nước trong khu vực. Đề
tài luận văn thạc sỹ "Xây dựng bản đồ phân vùng chất lượng nước sông Lam, tỉnh
Nghệ An" được lựa chọn là xuất phát từ nhu cầu thực tế và có tính thực tiễn, vì sự
phát triển bền vững của khu vực Sông Lam nói riêng và của tỉnh Nghệ An nói
chung.
2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu của đề tài :
Nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu thành lập bản đồ môi trường; tính toán
chỉ số chất lượng nước WQI nhằm phục vụ quản lý môi trường. Từ đó hướng tới
thành lập được phương pháp để xây dựng bản đồ phân vùng chất lượng nước khu
vực sông Lam dựa trên chỉ số WQI.
Để hoàn thành được mục tiêu đó, đề tài tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau:
- Thu thập tài liệu, tích lũy kiến thức về thành lập bản đồ dựa trên các ứng
dụng của GIS trên thế giới và ở nước ta.
- Thu thập tài liệu thống kê, bản đồ và các dữ liệu mô tả khác ở khu vực
nghiên cứu.
- Thu thập các dữ liệu về chất lượng nước sông Lam, từ đó xây dựng bản đồ
chất lượng nước sông Lam theo phương pháp tính WQI tiêu chuẩn Việt Nam.
- Từ các kết quả thực nghiệm, chạy thử mô hình nội suy chất lượng nước sông
Lam trên nền chương trình Arcgis.
3. Địa điểm, đối tượng và nội dung nghiên cứu
3.1. Địa điểm nghiên cứu:
Khu vực sông Lam, tỉnh Nghệ An (dọc theo Quốc lộ 7)
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các đối tượng chuyên đề về môi trường như các nhóm lớp sau: Nước mặt,
các nguồn gây ô nhiễm... và chất lượng nước theo WQI.
3.3. Nội dung nghiên cứu:
1. Nghiên cứu đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và môi trường khu vực
nghiên cứu.
2. Xây dựng bản đồ phân vùng chất lượng nước quản lý môi trường khu
Sông Lam.
3. Nghiên cứu tổng quan về phương pháp tính toán chỉ số chất lượng nước
(WQI) cho sông Lam, Nghệ An.
4. Thành lập phương pháp xây dựng bản đồ phân vùng chất lượng nước sông
Lam dựa trên chỉ số WQI: Tính toán chỉ số chất lượng nước (WQI) theo Quyết định
số 879/QĐ-TCMT; Thử nghệm xây dựng bản đồ hiện trạng chất lượng nước sông
Lam theo chỉ số WQI;
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Về mặt khoa học, đề tài nghiên cứu giúp học viên nắm chắc được kiến thức
cơ bản về bản đồ môi trường, ứng dụng và vai trò của bản đồ trong thực tế cũng như
quy trình và các phương pháp xây dựng các bản đồ chuyên đề về môi trường. Bên
/file/d/0Bz7Zv9 ... sp=sharing
