Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thi hành án dân sự là một loại hoạt động của Nhà nước nhằm đưa bản án, quyết
định dân sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật được thực hiện trên thực tế. Thông qua
thi hành án dân sự, những phán quyết của Tòa án nhân danh Nhà nước về mặt dân sự, sẽ
được thi hành, bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức,
công dân, góp phần giữ vững kỷ cương, phép nước, tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa. Chính vì vậy, thi hành án nói chung, thi hành án dân sự nói riêng đã trở thành một
nguyên tắc hiến định. Điều 136 Hiến pháp năm 1992 quy định: "Các bản án và quyết
định của Tòa án nhân dân đã có hiệu lực pháp luật phải được các cơ quan nhà nước, tổ
chức kinh tế, tổ chức xã hội, các đơn vị vũ trang nhân dân và mọi công dân tôn trọng;
những người và đơn vị hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành".
Sau hơn mười năm kể từ khi nhiệm vụ quản lý và tổ chức thi hành án dân sự
được chuyển từ Tòa án nhân dân sang Chính phủ (tháng 6 năm 1993), hệ thống các cơ
quan thi hành án đã được hình thành và phát triển trong cả nước; thi hành án dân sự bước
đầu đạt được những kết quả đáng ghi nhận, làm giảm đáng kể số lượng án tồn đọng.
Đáng chú ý, nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng lâu năm đã được tổ chức thi hành dứt điểm;
một số án đặc biệt lớn, tính chất hết sức phức tạp, có ảnh hưởng lớn về kinh tế, cũng như
trật tự an toàn xã hội cũng đã được Nhà nước quan tâm chỉ đạo như vụ Epco - Minh
Phụng, phải thi hành án 4.000 tỷ đồng, vụ Tân Trường Sanh phải thi hành án trên 1.000
tỷ đồng... Kết quả đạt được nói trên phản ánh sự cố gắng, nỗ lực của toàn ngành tư pháp
nói chung, cũng như đội ngũ cán bộ thi hành án dân sự nói riêng, sự quan tâm, chỉ đạo sát
sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; sự phối hợp chặt chẽ của các ngành
hữu quan trong thi hành án dân sự.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, thi hành án dân sự còn bộc lộ nhiều tồn tại,
yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, vẫn còn tình trạng
các bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được nghiêm
chỉnh thi hành, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật. Tồn
tại lớn nhất trong thi hành án dân sự hiện nay là tình trạng án tồn đọng kéo dài, số lượng
ngày càng tăng, nhưng chưa có biện pháp giải quyết dứt điểm.
Thực tiễn thi hành án dân sự cũng đã đặt ra nhiều vấn đề vướng mắc đòi hỏi khoa
học luật tố tụng dân sự phải nghiên cứu giải quyết như khái niệm thi hành án dân sự, án
tồn đọng trong thi hành án dân sự, sự phối hợp giữa các cơ quan thi hành án với các
ngành hữu quan trong việc giải quyết án tồn đọng, vấn đề hợp tác quốc tế trong thi hành
án dân sự nói chung, khắc phục án tồn đọng nói riêng... Trong khi đó, xét về mặt lý luận,
những vấn đề nói trên chưa được quan tâm nghiên cứu một cách thỏa đáng và còn nhiều
ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau.
Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài: " Cơ sở lý luận và thực tiễn khắc phục ỏn tồn
đọng trong thi hành án dân sự ở Việt Nam hiện nay " mang tính cấp thiết, không những
về lý luận, mà còn là đòi hỏi thực tiễn nhằm khắc phục án tồn đọng trong thi hành án dân
sự ở Việt Nam.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Thi hành án dân sự là một lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, đã được một số cơ quan,
nhà luật học ở trong nước quan tâm nghiên cứu. Viện Nghiên cứu Khoa học Pháp lý - Bộ
Tư pháp phối hợp với Sở Tư pháp Thành phố Hồ Chí Minh đã có đề tài nghiên cứu khoa
học cấp bộ: "Những cơ sở lý luận và thực tiễn về chế định Thừa phát lại", mã số 95-98-
114/ĐT; Cục Quản lý Thi hành án dân sự - Bộ Tư pháp chủ trì thực hiện đề tài nghiên
cứu khoa học cấp bộ: "Mô hình quản lý thống nhất công tác thi hành án", mã số: 96-98-
027/ĐT; Bộ Tư pháp chủ trì đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước: "Luận cứ khoa
học của việc đổi mới tổ chức và hoạt động thi hành án ở Việt Nam trong giai đoạn mới";
tác giả Nguyễn Công Long có công trình: "Các biện pháp cưỡng chế thi hành án dân sự",
(Luận văn thạc sĩ Luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2000); tác giả Nguyễn Thanh
Thủy có công trình: "Hoàn thiện pháp luật thi hành án dân sự ", (Luận văn thạc sĩ Luật
học, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2001); tác giả Lê Kim Dung có công trình: "Civil
Execution in ViêtNam; Reality Problems and Suggestion Towrds a WellFunctioning
System" (Thi hành án dân sự Việt Nam; thực trạng, vấn đề và những gợi ý hướng tới một
hệ thống hoàn thiện), (Luận văn thạc sĩ Luật học, 2002); tác giả Lê Xuân Hồng có công
trình: "Xã hội hóa một số nội dung thi hành án dân sự", (Luận văn thạc sĩ Luật học,
Trường Đại học Luật Hà Nội, 2002); tác giả Trần Anh Tuấn có công trình: "Thi hành
quyết định trọng tài tại Việt Nam", (Luận văn thạc sĩ Luật học, Đại học Quốc gia Hà Nội,
2002); tác giả Nguyễn Quang Thái có công trình: "Đổi mới tổ chức và hoạt động thi hành
án dân sự ở Việt Nam", (Luận văn thạc sĩ Luật học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí
Minh, 2003); tác giả Lê Anh Tuấn có công trình: "Đổi mới thủ tục thi hành án dân sự
Việt Nam", (Luận văn thạc sĩ Luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2004). Ngoài ra, có
một số bài viết liên quan đến thi hành án dân sự được đăng trên Tạp chí Dân chủ và pháp
luật, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, Tạp chí Luật học, Bản tin Thi hành án dân sự...
Các công trình nói trên đã đề cập đến các khía cạnh khác nhau về thi hành án dân
sự, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện và có hệ thống về án tồn
đọng trong thi hành án dân sự ở Việt Nam hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Mục đích của luận văn là trên cơ sở lý luận và thực tiễn giải quyết án tồn đọng
trong thi hành án dân sự, nêu ra những giải pháp mang tính hệ thống để khắc phục án tồn
đọng trong thi hành án dân sự một cách khách quan, công bằng, chính xác, góp phần ổn
định trật tự xã hội.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
Để đạt được mục đích trên, tác giả luận văn đã đặt ra và giải quyết các nhiệm vụ
sau:
- Làm sáng tỏ khái niệm, đặc điểm thi hành án dân sự; khái niệm, đặc điểm, hậu
quả án tồn đọng trong thi hành án dân sự; ý nghĩa của việc khắc phục án tồn đọng trong
thi hành án dân sự.
v62h8o96DD4w3at
