Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quyền con người là phạm trù chính trị - pháp lý, sự ra đời của khái niệm
quyền con người gắn liền với các cuộc cách mạng dân chủ tư sản lật đổ chế độ
phong kiến, xã hội thần dân thế kỷ XVII, XVIII. Ở Anh, khái niệm đó nằm trong
Luật về các quyền (1689); ở Mỹ, nằm trong Tuyên ngôn độc lập (1776) và Hiến
pháp (bổ sung, 1789); ở Pháp, nằm trong Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền
(1789); và về sau khái niệm này được ghi nhận trong các văn kiện quốc tế do Liên
hiệp quốc khởi xướng.
Trong các điều kiện đảm bảo thực hiện quyền con người như: chính trị, kinh
tế, văn hóa giáo dục và pháp luật... thì pháp luật có vị trí, vai trò quan trọng hàng
đầu, bởi vì: pháp luật là phương tiện chính thức hóa giá trị xã hội của quyền con
người; là công cụ sắc bén của nhà nước trong việc thực hiện và bảo vệ quyền con
người; pháp luật tạo cơ sở pháp lý để công dân đấu tranh bảo vệ các quyền và lợi
ích hợp pháp của mình; vai trò của pháp luật còn thể hiện trong mối quan hệ giữa
pháp luật và các điều kiện đảm bảo khác như: chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục...,
các điều kiện này phải thể hiện dưới hình thức pháp luật mới trở thành giá trị xã hội
ổn định và được hiện thực hóa. Hiến pháp là đạo luật tối cao trong hệ thống văn bản
quy phạm pháp luật, vì lẽ đó quyền con người cần được quy định cụ thể trong
bản Hiến pháp.
Chính vì tầm quan trọng của vấn đề quyền con người, quyền công dân nên
hiến pháp của các nước thường dành riêng một chương hay một phần ghi nhận các
quyền con người, quyền công dân: chương V Hiến pháp Việt Nam năm 1992, Phần
I Hiến pháp Tây Ban Nha năm 1978, Chương II Hiến pháp Thụy Điển 1974,
chương III Hiến pháp Nhật Bản năm 1946, phần II Hiến pháp Hy Lạp năm 1975,
phần IV Hiến pháp Singapore năm 1963, chương II Hiến pháp Hàn Quốc năm 1948,
chương II Hiến pháp Ba Lan năm 1997, chương II Hiến pháp Trung Quốc năm
1982, chương II Hiến pháp Liên bang Nga năm 1993…
Từ các cơ sở trên, việc phân tích, đánh giá các quy định về bảo đảm quyền
con người trong các bản Hiến pháp Việt Nam các thời kỳ là rất quan trọng, nhằm
nhấn mạnh “việc ghi nhận quyền con người trong hiến pháp là để bảo vệ các quyền
này bằng sức mạnh pháp lý cao nhất của quốc gia.” Do vậy, trong khuôn khổ luận
văn Thạc sĩ chuyên ngành Luật Nhân quyền, học viên đã lựa chọn đề tài “Bảo đảm
quyền con người trong Hiến pháp Việt Nam”.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Hiện nay, trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hoá,
hiện đại hoá và hội nhập quốc tế thì Hiến pháp cần có bước tiến lớn trong tư duy
về quyền và tư duy lập hiến, lập pháp. Trên cơ sở quy định của các Hiến pháp, hệ
thống pháp luật Việt Nam không ngừng được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện theo
hướng “bảo vệ công lý và quyền con người”. Đồng thời, Nhà nước cần đổi mới
hoạt động lập pháp, triển khai các chương trình cải cách tư pháp, cải cách hành chính.
Các hoạt động này nhằm đẩy mạnh tiến trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp
quyền ở Việt Nam; nâng cao hơn nữa trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong
việc tôn trọng, bảo vệ quyền con người. Nhà nước cũng thông qua nhiều chương
trình, mục tiêu quốc gia nhằm giải quyết những vấn đề cấp bách của cả nước...
Một số công trình, đề tài nghiên cứu được các chuyên gia dưới các góc độ và
trong phạm vi khác nhau, tiêu biểu là: - Nguyễn Thị Báo (2005), “Đảm bảo thực
hiện quyền công dân thông qua hoạt động của các cơ quan nhà nước”, Tạp chí
Nghiên cứu lập pháp (7); Lê Cảm (2006), “Những vấn đề lý luận về bảo vệ các
quyền con người bằng pháp luật trong lĩnh vực tư pháp hình sự (Phần II: Bảo vệ các
quyền con người bằng pháp luật hình sự)”, Tạp chí Tòa án nhân dân (13); Bảo Chân
(2006), “Cải cách tư pháp đặt ra những nhiệm vụ mới, đáp ứng yêu cầu hội nhập”,
Tạp chí Pháp lý (12); Trần Ngọc Đường (2005), “Cải cách tư pháp và xây dựng Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, Tạp chí Cộng sản (5); Đỗ Quang
Hưng (2005), “Vấn đề “Tự do tôn giáo - nhân quyền ở Việt Nam”, Tạp chí Cộng
sản (11); GS.TS Nguyễn Đăng Dung (2004), Sự hạn chế quyền lực nhà nước, Nxb
Đại học Quốc gia Hà Nội; Bùi Xuân Đức (2004), Đổi mới, hoàn thiện bộ máy nhà
nước trong giai đoạn hiện nay, Nxb Tư pháp.
A1V1vnvs1fg1SU6
