Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam đang bước trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Viễn
cảnh sôi động, tươi đẹp nhưng cũng nhiều thách thức, đòi hỏi ngành Giáo Dục – Đào tạo
phải có những đổi mới căn bản, mạnh mẽ, đồng bộ về mọi mặt. Trong đó, đặc biệt chú trọng
đến đổi mới phương pháp dạy học và phương tiện dạy học. Theo nghị quyết TW 2 khóa
VIII đã chỉ rõ: “ đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ
một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương
pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian
tự học, tự nghiên cứu của học sinh…”
Định hướng trên đây đã được pháp chế trong luật giáo dục điều 24.2 : “ Phương pháp
giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh,
phù hợp với đặc điểm của từng lớp học rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn,
tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. (luật giáo dục năm
2005)
Vấn đề đặt ra đối với các trường học là không ngừng đổi mới về nội dung và phương
pháp dạy học. Giáo dục phải gắn chặt với yêu cầu phát triển của đất nước, phù hợp với xu
thế thời đại. Song nền giáo dục nước ta trong giai đoạn vừa qua chưa đáp ứng được điều đó.
Trong kiểm điểm việc thực hiện nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII đã chỉ rõ những yếu
kém và nguyên nhân: “ Hoạt động học tập trong các nhà trường trong mọi cấp học chủ yếu
vẫn là hướng vào mục đích khoa cử, chưa quan tâm làm cho người dạy, người học, người
quản lý coi trọng việc thực hiện mục đích học tập đúng đắn. Phương pháp giáo dục nặng về
áp đặt thường khuyến khích tiếp thu một cách máy móc, chưa khuyến khích sự năng động
sáng tạo cho học sinh…”
Đã có nhiều phương pháp dạy học tích cực được nghiên cứu và áp dụng thành công ở
nhiều nước trên thế giới, ở Việt Nam cũng đang từng bước triển khai áp dụng. Tuy nhiên,
trong đề tài này, tui chỉ đề cập đến việc nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học dự
án.
Phương pháp dạy học dự án là một phương pháp dạy học quan trọng để thực hiện quan
điểm dạy học định hướng vào người học, quan điểm dạy học định hướng hoạt động và quan
điểm dạy học tích hợp. Phương pháp dạy học dự án góp phần gắn lý thuyết với thực hành,
tư duy và hành động, nhà trường và xã hội, tham gia tích cực vào việc đào tạo năng lực làm
việc, năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, tinh thần trách nhiệm và khả năng cộng tác
làm việc của người học. Ở Việt Nam trong những năm gần đây, với mục đích giáo dục toàn
diện học sinh, cũng đã có nhiều nghiên cứu vận dụng phương pháp dạy học dư án, đặt biệt
là dạy học một số kiến thức Vật lí.
Từ đầu thế kỉ 20, các nhà sư phạm Mỹ đã xây dựng cơ sở lý luận cho phương pháp dạy
học dự án và coi đây là phương pháp dạy học quan trọng để thực hiện dạy học hướng vào
người học nhằm khắc phục nhược điểm của dạy học truyền thống. Mục tiêu của phương
pháp dạy học dự án hướng tới giáo dục toàn diện học sinh, không chỉ tập trung vào dạy học
kiến thức, kích thích sự hứng thú, tự lực, tích cực học tập mà còn đặt sự quan tâm chủ yếu
đến phát triển kỹ năng sống, khả năng làm việc nhóm,… giúp học sinh biết vận dụng những
tri thức đã học để giải quyết những vấn đề do thực tiễn đặt ra, đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân
lực trong thế kỉ XXI, hưởng ứng phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”.
Trong chương trình vật lí THPT, kiến thức hiện tượng cảm ứng điện từ có nhiều ứng
dụng trong đời sống, gắn liền với thực tiễn. Là một học viên cao học đồng thời là một giáo
viên dạy học ở trường THPT, tui nhận thấy việc tổ chức cho học sinh tự lực tìm tòi kiến
thức và vận dụng kiến thức đã học để tạo ra một đồ dùng học tập thông qua việc tổ chức
dạy và học theo phương pháp dạy học dự án chương “ Cảm ứng điện từ” vật lí 11 ban cơ
bản với hi vọng có thể giúp học sinh nâng cao chất lượng kiến thức; kích thích sự hứng thú,
tự lực, tính cực học tập của học sinh; rèn luyện kỹ năng vật lí; đồng thời bên cạnh đó rèn
luyện các kỹ năng sống và vận dụng được các kiến thức vật lí vào đời sống thực tiễn.
Từ lí do trên, tui đã lựa chọn đề tài: “ Tổ chức dạy học chương “ Cảm ứng điện từ”
Vật lí lớp 11 theo phương pháp dạy học dự án”
2. Mục đích nghiên cứu
Tổ chức dạy và học theo phương pháp dạy học dự án các nội dung kiến thức chương “
Cảm ứng điện từ” Vật lí lớp11 ban cơ bản nhằm nâng cao chất lượng kiến thức; kích thích
sự hứng thú, tự lực, tích cực học tập; rèn luyện kỹ năng vật lí; đồng thời rèn luyện kỹ năng
sống cho học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Hoạt động dạy học của giáo viên và học sinh trường THPT, trong tiến trình dạy học
kiến thức chương “ Cảm ứng điện từ” – Vật lí 11 ban cơ bản theo phương pháp dạy học dự
án.
4. Giả thuyết của đề tài
Nếu vận dụng cơ sở lí luận của phương pháp dạy học dự án vào dạy học các nội dung
kiến thức chương “ Cảm ứng điện từ” – Vật lí 11 ban cơ bản thì sẽ giúp học sinh nâng cao
chất lượng kiến thức; kích thích sự hứng thú, tự lực, tích cực học tập; rèn luyện kỹ năng vật
lí; đồng thời rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích đề ra, đề tài có nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể như sau:
Nghiên cứu các quan điểm dạy học hiện đại.
Nghiên cứu cơ sở lí luận của phương pháp dạy học dự án.
Nghiên cứu nội dung kiến thức chương “ Cảm ứng điện từ” – Sách giáo khoa vật lí 11
ban cơ bản.
Nghiên cứu cơ sở lí luận khoa học kỹ thuật đặc biệt tìm hiểu nguyên lý hoạt động của
máy phát điện.
Xây dựng kế hoạch dạy học theo phương pháp dạy học dự án chương “ Cảm ứng điện
từ ” vật lí 11 ban cơ bản.
Tiến hành thực nghiệm theo nội dung và tiến trình đã soạn thảo. Phân tích kết quả thực
nghiệm thu được để đánh giá chất lượng kiến thức của học sinh; sự hứng thú, tự lực, tích
cực học tập; kỹ năng vật lí; kỹ năng sống của học sinh. Từ đó rút ra nhận xét, rút kinh
nghiệm, sửa đổi, bổ sung nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy học trên cơ sở vận dụng lí
luận của phương pháp dạy học dự án cho các nội dung kiến thức khác trong chương trình
vật lí trung học phổ thông.
6. Phạm vi nghiên cứu
Do điều kiện khách quan lẫn chủ quan nên trong phạm vi đề tài này tui chỉ tổ chức dạy
học theo phương pháp dạy học dự án cho chương “ Cảm ứng điện từ” - Vật lý 11 cơ bản.
7. Ý nghĩa của đề tài
Làm rõ cơ sở lí luận của phương pháp dạy học dự án.
Vận dụng cơ sở lí luận của phương pháp dạy học dự án để tổ chức dạy học các nội
dung kiến thức chương “ Cảm ứng điện từ” – Vật lí lớp 11 cơ bản.
Thông qua đó, học sinh có thể tự tạo ra một đồ dùng học tập. Có thể làm tư liệu tham
khảo cho giáo viên và học sinh trong quá trình dạy và học.
Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Vật lí theo tinh thần dạy học hiện đại.
8. Các phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện các nhiệm vụ trên, tui sử dụng các phương pháp sau:
8.1 Phương pháp nghiên cứu lí luận
Nghiên cứu các văn bản, văn kiện của Đảng, Nhà nước, các chỉ thị và thông tư của Bộ
giáo dục và Đào tạo.
Nghiên cứu cơ sở lí luận về xu hướng đổi mới phương pháp dạy học.
Nghiên cứu các tài liệu về cơ sở lí luận của dạy học dự án để làm cơ sở cho việc thực
hiện mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu chương trình, nội dung sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham
khảo để xác định mức độ nội dung kiến thức vật lí ở chương “ Cảm ứng điện từ” vật lí 11
ban cơ bản mà học sinh cần tiếp thu được.
Nghiên cứu việc ứng dụng các kiến thức “ Cảm ứng điện từ ” vào thực tế.
Nghiên cứu những cơ sở lí luận khoa học kỹ thuật và đặc biệt nguyên lý hoạt động của
máy phát điện.
8.2 . Phương pháp nghiên cứu điều tra – phỏng vấn
Tìm hiểu việc dạy (thông qua phỏng vấn, dự giờ với các giáo viên) và việc học (thông
qua trao đổi với học sinh, phiếu điều tra cơ bản) nhằm đánh giá tình hình dạy học chương “
Cảm ứng điện từ” – Vật lí 11 ban cơ bản .
8.3 . Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Tiến hành thực nghiệm sư phạm theo kế hoạch. Phân tích kết quả thu được trong quá
trình thực nghiệm sư phạm, đối chiếu với mục đích nghiên cứu và rút ra kết luận của đề tài.
qG1SUWcX84xkLEQ
