khảo sát nguồn gen duy trì và phục hồi hữu dục một số dạng cms ngô bằng chỉ thị phân tử dna - pdf 27

Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối

1. MỞ ðẦU 1
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2. Mục ñích yêu cầu của ñề tài 2
1.2.1. Mục ñích 2
1.2.2. Yêu cầu 2
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñề tài 2
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
2.1. Giới thiệu chung về ngô 3
2.2. Tình hình nghiên cứu và sử dụng ngô lai trên thế giới và Việt Nam 3
2.2.1. Tình hình sản xuất ngô lai thế giới 3
2.2.2. Tình hình sản xuất ngô ở Việt Nam 7
2.3. Hiện tượng ưu thế lai 9
2.3.1. Khái niệm 9
2.3.2. Cơ sở khoa học của ưu thế lai 9
2.4. Hệ thống ngô lai ba dòng 10
2.4.1. Cơ chế bất dục ñực tế bào chất 10
2.4.2. Tầm quan trọng của bất dục ñực tế bào chất 13
2.5. Hệ thống ngô lai ba dòng sử dụng bất ñực tế bào chất 14
2.5.1. Khái niệm về hệ thống ngô lai ba dòng 14
2.5.2. Dòng bất dục ñực tế bào chất (CMS) 14
2.5.3. Dòng duy trì bất dục 17
2.5.4. Dòng phục hồi hữu dục 18
2.6. Tình hình nghiên cứu và sử dụng giống ngô lai sử dụng bất dục ñực tế bào
chất trên thế giới và Việt Nam 20
2.7. Tình hình nguyên cứu, ứng dụng và ưu ñiểm của chỉ thị phân tử trong chọn
giống ngô lai 21
2.7.1. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng chỉ thị phân tử trong chọn tạo giống ngô
lai ba dòng có sử dụng bất dục tế bào chất 21
2.7.2. Ưu ñiểm của việc sử dụng chỉ thị phân tử 22
3. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24
3.1. Vật liệu nghiên cứu, thời gian và ñịa ñiểm nghiên cứu 24
3.1.1. Vật liệu nghiên cứu 24
3.1.2. Thời gian nghiên cứu: Tháng 8/2013 ñến tháng 5/2014 24
3.1.3. ðịa ñiểm nghiên cứu 24
3.2. Nội dung nghiên cứu 25
3.3. Phương pháp nghiên cứu 25
3.3.1. Bố trí thí nghiệm 25
3.3.2. Theo dõi một số chỉ tiêu nông sinh học của các dòng CMS, các dòng ngô tự
phối và F1 của chúng 26
3.3.3. Lai cưỡng bức các dòng CMS với các dòng ngô tự phối 27
3.3.4. ðánh giá khả năng bất dục, hữu dục các tổ hợp lai F1 27
3.3.5. Xác ñịnh khả năng chứa gen duy trì và phục hồi hữu dục cho các dạng CMS
của các dòng ngô tự phối bằng các chỉ thị phân tử DNA 28
3.3.6. Phương pháp ñiện di phát hiện sản phẩm PCR 32
4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 33
4.1. Kiểm tra dạng CMS bằng chỉ thị phân tử DNA 33
4.2. Lai thử tạo vật liệu khởi ñầu 34
4.3. Xác ñịnh dòng duy trì và phục hồi hữu dục qua ñánh giá khả năng bất dục,
hữu dục các tổ hợp lai F1 35
4.3.1. ðánh giá khả năng bất dục, hữu dục của hạt phấn bằng cách nhuộm I-KI 1% 35
4.3.2. Xác ñịnh dòng duy trì và phục hồi hữu dục bằng phương pháp quan sát sự
nảy mầm hạt phấn trên môi trường thạch 38
4.4. Một số ñặc ñiểm nông sinh học, năng suất và yếu tố cấu thành năng suất của
các dòng CMS, duy trì, phục hồi và các tổ hợp lai F1 hữu dục 42
4.4.1. Một số ñặc ñiểm nông sinh học, năng suất và yếu tố cấu thành năng suất của
dòng CMS 42
4.4.2. Một số ñặc ñiểm nông sinh học, năng suất và yếu tố cấu thành năng suất của
dòng duy trì 44
4.4.3. Một số ñặc ñiểm nông sinh học, năng suất và yếu tố cấu thành năng suất của
dòng phục hồi 47
4.4.4. Một số ñặc ñiểm nông sinh học, năng suất và yếu tố cấu thành năng suất của
các tổ hợp lai F1 hữu dục 51
4.5. Kết quả tiến hành phản ứng PCR 54
4.5.1. Kiểm tra ñộ nguyên vẹn và tinh sạch của DNA tổng số 54
4.5.2. Kết quả xác ñịnh gen rf3 duy trì cho dạng CMS-S bằng cặp mồi CAPSE3P1 và
sử dụng ezyme cắt giới hạn MseI 55
4.5.3. Kết quả xác ñịnh gen rf4 duy trì cho dạng CMS-C bằng cặp mồi b0329-13.1 55
4.5.4. Tiến hành phản ứng PCR bằng cặp mồi 76755P2 phát hiện gen Rf3 phục hồi
hữu dục cho dạng CMS-S 56
4.5.5. Tiến hành phản ứng PCR bằng mồi b0440-16.2 nhằm phát hiện gen Rf4 phục
hồi hữu dục hạt phấn cho dạng CMS-C 57
5. KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ 62
5.1. Kết luận 62
5.2. ðề nghị 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO 64
PHỤ LỤC 67
1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
Ngô là một loại ngũ cốc quan trọng, ñứng thứ ba sau lúa mì và lúa gạo. ðây là
cây lương thực giàu dinh dưỡng, góp phần nuôi sống gần 1/3 dân số trên toàn thế giới.
Ở Việt Nam, ngô là cây lương thực ñứng hàng thứ 2 sau lúa gạo. Trong những năm
gần ñây, diện tích gieo trồng, năng suất và sản lượng ngô tăng mạnh. Tuy nhiên, số
lượng các giống ngô nước ta vẫn còn ít, ña số các giống gieo trồng hiện nay là các
giống ngô lai có nguồn gốc nước ngoài, giá thành rất cao.
Sản xuất hạt giống ngô lai chủ yếu bằng phương pháp lai cưỡng ép. Phương
pháp lai này thì cây mẹ sẽ ñược khử ñực hay là cây mẹ thuộc dạng CMS (bất dục ñực
tế bào chất). ðối với phương pháp khử ñực cây mẹ thì tốn thời gian, công sức, hiệu
quả không cao. Sử dụng bất dục ñực tế bào chất ñể sản xuất giống ngô lai (ngô lai ba
dòng), không phải rút cờ dòng mẹ sẽ giảm nhẹ công lao ñộng, hạ giá thành sản xuất
hạt giống. Trong công tác chọn tạo giống ngô lai ba dòng các nhà chọn tạo giống
thường quan tâm ñến bất dục ñực dạng CMS-T, CMS-S, CMS-C (Liu et al., 2002) do
có tính bất dục ổn ñịnh.
Hiện nay, có bốn dạng bất dục ñực tế bào chất là CMS-T (Taxas), CMS-C
(Charrua), CMS-S (USDA), CMS-O (Parvez A et al., 2007). Tương ứng mỗi dòng bất
dục ñực ñều có gen duy trì và phục hồi tương ứng. Hiện nay, người ta ñã phát hiện ñược
các gen phục hồi khác nhau cho các dạng CMS. Trong ñó gen Rf1, Rf2, Rf8, Rf* phục
hồi cho dạng CMS-T; gen Rf3, Rf9 phục hồi cho dạng CMS-S và gen Rf4, Rf5, Rf6 phục
hồi cho dạng CMS-C; dạng CMS-O hiện nay vẫn chưa phát hiện ñược xác ñịnh.
Ngày nay, chỉ thị phân tử ñược sử dụng rộng rãi như một công cụ hữu hiệu
trong nghiên cứu chọn tạo các giống mới. Việc phát hiện ra các dòng duy trì và phục
hồi hữu dục cho một số dạng CMS có ý nghĩa rất quan trọng trong chọn tạo giống ngô
lai ba dòng mới. Dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Phan Hữu Tôn, chúng tui tiến hành
ñề tài: “Khảo sát nguồn gen duy trì và phục hồi hữu dục một số dạng CMS ngô
bằng chỉ thị phân tử DNA”.
1.2. Mục ñích yêu cầu của ñề tài
1.2.1. Mục ñích
Tìm ra ñược một số dòng ngô tự phối có chứa gen duy trì bất dục, gen phục hồi
hữu dục cho một số dạng CMS. ðánh giá một sổ tổ hợp lai F1 hữu dục giữa các dòng
phục hồi và một số dòng CMS.
1.2.2. Yêu cầu
- Tiến hành lai các dòng bất dục ñực với các dòng ngô tự phối trong tập ñoàn ñể tạo F1
làm nguồn vật liệu.
- ðánh giá tính bất dục và hữu dục của các tổ hợp lai F1 bằng phương pháp soi hạt
phấn khi nhuộm màu với I-KI 1%, ñánh giá khả năng nảy mầm của hạt phấn trên môi
trường thạch. Qua ñó tìm ra các dòng duy trì và phục hồi tốt cho các dạng CMS.
- ðánh giá ñặc ñiểm nông sinh học các dòng CMS, các dòng ngô tự phối và F1 hữu
dục của chúng.
- Chiết tách DNA và phát hiện gen duy trì và phục hồi trong tập ñoàn các dòng ngô tự
phối bằng chỉ thị phân tử DNA.
1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của ñề tài
- Việc tìm ra ñược các dòng duy trì và phục hồi hữu dục có ý nghĩa lớn trong việc
chọn tạo giống ngô lai ba dòng mới. Kết quả nghiên cứu của ñề tài sẽ góp phần ñịnh
hướng cho việc tạo ra các dòng CMS mới, các tổ hợp lai F1 có năng suất cao, chất
lượng và kháng sâu bệnh tốt.
- Bổ sung tài liệu nghiên cứu chọn tạo giống bằng chỉ thị phân tử, cũng như áp dụng
công nghệ sinh học vào trong chọn tạo giống mới, ñặc biệt là ngô lai ba dòng.


Ns24c7i9Hin116e
Music ♫

Copyright: Tài liệu đại học © DMCA.com Protection Status