Link tải luận văn miễn phí cho ae
MỞ ĐẦU
Sự kiện Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta, mở ra một giai đoạn mới, nền kinh tế nước ta hội nhập sâu hơn và toàn diện hơn vào nền kinh tế thế giới, đang có những biến đổi nhanh và sâu sắc. Việc trở thành thành viên của WTO đã nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo ra những cơ hội lớn để đất nước ta phát triển nhanh hơn, toàn diện hơn, sớm thoát khỏi tình trạng kém phát triển; đồng thời cũng đặt ra những thách thức gay gắt, nhất là đối với các doanh nghiệp, đối với nông dân, nông nghiệp và nông thôn, đòi hỏi sự nỗ lực vượt bậc của toàn Đảng, toàn dân ta để vượt qua.
Tuy nhiên để có thể gia nhập vào tổ chức WTO, Việt Nam đã trải qua không ít khó khăn. Đặc biệt với các cam kết “WTO +”. Do đó, tìm hiểu về các cam kết “WTO +” này là rất quan trọng.
NỘI DUNG
I. Cam kết “WTO +”
1. Khái niệm
Đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam gồm 6 giai đoạn(1). Trong đó, giai đoạn khó khăn nhất và tốn nhiều thời gian nhất là giai đoạn đàm phán song phương. Đàm phán song phương là đàm phán về mở cửa thị trường hàng hoá và dịch vụ với từng thành viên quan tâm, nhằm giải quyết các quyền lợi thương mại riêng. Điều bất trắc trong việc mong muốn đạt được mục tiêu cuối cùng trở thành thành viên WTO có thể làm tăng khả năng dễ bị tổn thương trước những đòi hỏi
(1) Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình quan hệ kinh tế quốc tế, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008. Tr 279-283
nhân nhượng cao hơn những gì hiện hữu trong WTO, thường được gọi là “WTO +”. Tức là ngoài các quy định trong WTO, Việt Nam còn phải đáp ứng thêm các điều kiện khác, chẳng hạn như sở hữu trí tuệ…
2. Đặc điểm của “WTO +”
Không có sự ủng hộ của các thành viên WTO có vai trò then chốt, chẳng nước xin gia nhập nào có thể được chuẩn y. Bản chất tiến trình gia nhập WTO là không công bằng. Chẳng những một quốc gia muốn trở thành thành viên phải tuân thủ tất cả các luật lệ của WTO, mà từng quốc gia thành viên còn được phép đòi hỏi nước xin gia nhập phải có thêm “WTO +” để đổi lại sẽ ủng hộ nước xin gia nhập. Không thiếu những chuyện các thành viên WTO đưa ra những yêu sách quá đáng đối với các nước đang phát triển xin gia nhập WTO, chẳng chút bận tâm đến những ưu tiên phát triển của các nước đó. Những điều kiện do các nước giàu đặt ra bao gồm mở cửa nhanh chóng cho các nhà đầu tư quốc tế thâm nhập các lĩnh vực dịch vụ và chế tạo, bỏ hàng rào nhập khẩu, thậm chí còn bán nông phẩm phá giá.
Trở ngại lớn nhất mà các nước chịu “WTO +” phải đối mặt trong quá trình đàm phán gia nhập WTO là việc phải chịu sức ép đưa ra các cam kết vượt quá khả năng đáp ứng của mình và cao hơn so với các nước thành viên hiện tại của tổ chức này. Đây dường như đã trở thành “hội chứng WTO +” mà người tạo ra chính là các nước phát triển trong WTO nhằm o ép các nước đang phát triển mở cửa hoàn toàn thị trường vì mục tiêu “thương mại hoá toàn cầu” của họ.
Liệu một nước có được hay không được vào WTO và với tiến độ thế nào phần lớn được quyết định bởi những ưu tiên và tham vọng của các thành viên cũ. Việc gia nhập của một số nước bị chặn lại vì những vấn đề chính trị, một số nước khác được thuận lợi hơn nhờ tư cách cựu thuộc địa và nhờ những liên minh chính trị. WTO liên tục từ chối tư cách quan sát viên của Iran và Syria bởi sự phản đối của Hoa Kỳ, trong lúc đó Irắc được quy chế này ngay cả khi một chính phủ có chủ quyền vẫn chưa ra đời.
cách “gia nhập bằng đàm phán” đặt nước xin gia nhập vào thế bất lợi là. Có rất nhiều lí do cho đặc điểm này:
- Đàm phán gia nhập là đàm phán một chiều. Mọi thành viên đều có quyền đòi hỏi trong khi nước xin gia nhập không có quyền đó, chỉ hay là chấp nhận, hay là kiên trì thuyết phục các thành viên giảm bớt yêu cầu. Kiểu đàm phán này dẫn đến 2 hệ quả: Một là, quá trình đàm phán thường bị kéo dài. Hai là, nước xin gia nhập nhiều khi phải chấp nhận WTO +.
- Đàm phán một chiều còn làm nảy sinh xu thế ép nước gia nhập sau phải cam kết ít nhất là bằng, trong nhiều trường hợp là sâu và rộng hơn nước gia nhập trước. Tiêu chuẩn gia nhập, vì vậy, được nâng dần.
- Trong một số trường hợp, đàm phán có thể bị ảnh hưởng bởi các toan tính chính trị hay phi thương mại khác khiến nước xin gia nhập rất khó định hướng hay xử lý.
- Các cam kết "WTO +” có thể đã làm một số thành viên mới gia nhập sau năm 1995 gặp khó khăn trong việc thực thi cam kết. Xuất phát từ đây, để “chắc ăn”, một số thành viên không chỉ yêu cầu đưa ra cam kết mà còn muốn thấy cam kết đó đã được thực thi trên thực tế, từ trước ngày gia nhập vào WTO.
Tv5W5o4w4Hbo3sJ
