Download miễn phí Tiểu luận Cái đẹp - Phạm trù cơ bản và trung tâm của mỹ học
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
NỘI DUNG 2
I. BẢN CHẤT CÁI ĐẸP 2
II. CÁC LĨNH VỰC BIỂU HIỆN CÁI ĐẸP 5
1. Cái đẹp trong tự nhiên 5
2. Cái đẹp trong xã hội 5
3. Cái đẹp trong nghệ thuật 6
III. VỊ TRÍ CỦA CÁI ĐẸP TRONG ĐỜI SỐNG THẨM MỸ 8
IV. LIÊN HỆ BẢN THÂN VỚI TƯ CÁCH TRÁC TUYỆT 10
KẾT LUẬN 12
/tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-39883/
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download choTóm tắt nội dung:
Cái đẹp - phạm trù cơ bản và trung tâm của mỹ học
LỜI MỞ ĐẦU
Trước hết, cần hiểu rằng, Mỹ học là một khoa học hợp thành của khoa học Triết học dựa trên cơ sở của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Mỹ học là khoa học nghiên cứu toàn bộ qui luật, hiện tượng thẩm mỹ trong hoạt động của đời sống con người gồm khách thể thẩm mĩ, chủ thể thẩm mĩ và nghệ thuật. Trong đó, cái đẹp là phạm trù cơ bản và trung tâm, hình tượng là tiếng nói trọng tâm, lý tưởng thẩm mỹ là cơ sở để định hướng thẩm mỹ, nghệ thuật là thành tựu cao nhất của đời sống thẩm mĩ.
Khách thể thẩm mỹ là một hệ thống gồm 5 phạm trù khát quát toàn bộ hiện tượng, quy luật thẩm mỹ trong tự nhiên, xã hội và trong nghệ thuật. Đó là phạm trù cái đẹp, cái xấu, cía bi, cái hài, cái trác tuyệt. Tuy nhiên, trong một chừng mực nhất định, chúng ta chỉ bàn đến phạm trù cái đẹp. Một câu hỏi đặt ra là: Cái đẹp là gì. Tại sao cái đẹp lại được coi là phạm trù cơ bản và trung tâm của Mỹ học. Lý giải được điều này cũng có nghĩa khẳng định được vị trí của cái đẹp trong đời sống thẩm mỹ.
NỘI DUNG
I. BẢN CHẤT CÁI ĐẸP
Cái đẹp có mặt kháp nơi trong cuộc sống quanh ta, được biểu hiện qua muôn vàn những sự vật hiện tượng với những kích thước, màu sắc, hình dáng, phẩm chất khác nhau. Từ những cái đẹp của thế giới tự nhiên do tạo hoá sinh ra như sông, núi, biển… cho đến những thành phố, làng mạc, nhà cửa… do bàn tay con người làm ra, và ngay cả bản thân con người với những hành động, cử chỉ, ánh mắt, lời nói và hình thể đều chứa đựng trong đó những yếu tố của cái đẹp. Đặc biệt trong nghệ thuật, chúng ta có thể tìm thấy vô số cái đẹp trong những bức tranh, pho tượng, bộ phim hay cuốn sách.
Cái đẹp gần gũi và thân thiết với mỗi con người trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, cái đẹp là phạm trù phức tạp, từ xưa tới nay con người luôn gặp phải trở ngại trong việc đưa ra một chân lý khái quát, phổ biến về cái đẹp. Không dễ gì nhận diện được bản chất mang tính khái quát của nó và khó khăn hơn nữa là cái đẹp không hoàn toàn mang tính khách quan. Trong việc đánh giá về cái đẹp có một phần rất quan trọng nếu không muốn nói là quyết định, ở phía chủ quan. Mà nói đến chủ quan là nói đến những tiêu chuẩn đánh giá rất khác biệt nhau do những thước đo thực tiễn xã hội và cá nhân không giống nhau. Đó là lý do giải thích vì sao nhân loại đã mất hàng ngàn năm đi tìm kiếm một khái niệm phổ biến về cái đẹp mà vẫn chưa thể minh định được rõ ràng.
Trải qua hàng ngàn năm với các trường phái Mỹ học khác nhau. Dưới ánh sáng của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, Mỹ học Mác-Lênin khẳng định rằng Bản chất của cái đẹp là sự thống nhất biện chứng giữa 2 nhân tố khách quan và chủ quan.
Cái đẹp gắn liền với ý thức chủ quan, với sự đánh giá của con người, nhưng đó không phải là những ý niệm được mang từ bên ngoài vào sự vật mà nó phải xuất phát từ cơ sở khách quan, từ chính những phẩm chất thẩm mỹ tồn tại bên trong bản thân sự vật. Cơ sở của những quan niệm chủ quan về cái đẹp bắt nguồn từ chính cái đẹp khách quan tức là từ những thuộc tính của sự vật có khả năng gợi lên ở con người một thái độ thẩm mĩ tích cực. Đó là kích thước, đường nét, màu sắc, âm thanh, nhịp điệu v.v. Được kết hợp với nhau theo một trật tự và tỉ lệ hài hoà toàn vẹn và cân đối. Hài hoà là sự kết hợp thống nhất giữa yếu tố theo những tỉ lệ nhất định hết sức uyển chuyển giữa các bộ phận, các mảng khối v.v… Sự toàn vẹn biểu hiện sự cân đối, tỷ lệ hoà hợp cả cái bên ngoài và yếu tố bên trong giữa chất và lượng giữa hình thức và nội dung. Cấu trúc hài hoà, toàn vẹn và cân đối là những phẩm chất quan trọng tạo nên cái đẹp. Tuy nhiên, bản chất của cái đẹp không chỉ gắn liền với phẩm chất khách quan của sự vật; hài hoà, cân đối, mực thước, toàn vẹn mà còn bao hàm trong đó cả quan niệm chủ quan của con người. Một cái đẹp là có tính khách quan, hàm chứa yếu tố hài hoà - toàn vẹn. Song vấn đề là ở chỗ cái gì qui định và thừa nhận tính hài hoà - toàn vẹn đối với các sự vật và hiện tượng của con người. Tại sao con người lại cho rằng như thế này là hài hoá, như thế kia là toàn vẹn. Giải quyết vấn đề này gắn liền với lịch sử hình thành ý thức thẩm mĩ, chuẩn mực đánh giá cái đẹp.
Đánh giá cái đẹp trong quan hệ khách thể, chủ thể trước hết là một sự đánh giá phức tạp, nó đạt tới cái chung thông qua cái riêng. Cái đẹp được đánh giá mang tính chủ thể và bộc lộ qua cá nhân. Rộng hơn cái đẹp được bộc lộ qua nhóm người. Theo nguyên tắc này, quan niệm về cái đẹp được qui định bởi tính dân tộc. Mỗi dân tộc có lãnh thổ riêng, ngôn ngữ, phong tục tập quán, lối sống riêng… Những sự vật, hiện tượng, lý tưởng, hành vi, nếp sống, nếp nghĩ… được xem là đẹp phụ thuộc rất lớn vào bản sắc riêng đó.
Ngoài tính dân tộc, tính giai cấp, cái đẹp còn mang tính nhân loại. Thể hiện những qui chuẩn chung cho mọi nhóm người, mọi dân tộc, mọi giai cấp. Cái đẹp mang tính nhân loại còn được thể hiện khi chủ thể tiếp xúc với khách thể đã vượt qua mọi đặc tính riêng, có tính bộ phận để cùng qui tụ và vươn tới những chuẩn mực chung có tính chung của toàn thể con người.
Tính thời đại của cái đẹp liên quan đến tính vĩnh hằng qui chuẩn đẹp, chúng nằm trong mối liên hệ biện chứng. Dù là thời đại nào cũng có những quy chuẩn cái đẹp riêng. Song cái qui chuẩn có tính thời đại đó lại cần những yếu tố của cái chung mà mọi thời đại đều có thể chấp nhận. Thực tế, đó là cái qui chuẩn có tính vĩnh hằng mà mọi người, mọi thời đại đều chấp nhận. Trước hết chính là cái yếu tố hài hoà - toàn vẹn của cái đẹp khách quan qui định. Sau đó được qui định bởi các tiêu chuẩn lý tưởng mà loài người chân chính muốn vươn tới - cái tiêu chuẩn mang tính nhân văn cao cả - sự tiến bộ, sự hoàn thiện, hoàn mĩ.
Đây chính là nguyên nhân lý giải vì sao có những cái đẹp chỉ trong chốc lát hôm nay đẹp, nhưng ngày mai rất có thể bị coi là xấu của một kiểu tóc, một mốt quần áo, mốt nhà cửa, thậm chí cả mốt chọn chồng. Tuy nhiên bên cạnh đó là những tác phẩm kinh điển, trác tuyệt như truyện Kiều của Nguyễn Du, những vở kịch nổi tiếng của Sechxpia (Ôtenlô, Macbét…), những tác phẩm văn học của Victohuygo, những kiệt tác của Moza Bettoven thì sẽ tồn tại mãi mãi trường cửu với thời gian.
Như vậy, cơ sở để đánh giá một sự vật, hiện tượng là đẹp căn cứ theo hai hệ tiêu chí:
- Chân - Thiện - Mỹ:
Trong đó:
Chân - Sự đúng đắn, tính chân thực của cuộc sống.
Thiện - Tính nhân bản, nhân văn tốt đẹp.
Mỹ - Sự hoàn thiện, hoàn mỹ.
Và tính nhân dân - dân tộc - tính nhân loại.
Trong đó:
- Tính nhân dân: cái đẹp phải phục vụ đại đa số nhân dân lao động: VD: Chèo - Miền Bắc; Tuồng - miền Trung; Cải lương - Miền Nam ; nhạc thính phòng, giao hưởng - Đô thị, thành phố lớn..
-Tính...
