Chia sẻ miễn phí cho các bạn tài liệu: Đánh giá hiệu quả mô hình sản xuất rau an toàn tại Thôn Ngô Xuyên - thị trấn Như Quỳnh - Văn Lâm - Hưng YênMỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Rau là loại thực phẩm quan trọng không thể thiếu được trong đời sống con người, rau cung cấp vitamin A, B, C, E, K, các loại axít hữu cơ và khoáng chất như Ca, P, Fe, muối khoáng và chất xơ rất cần cho sự phát triển của cơ thể con người. Mặc dù chất xơ không tiêu hóa hấp thu được, không cung cấp năng lượng, nhưng nó tạo ra khối lượng chất thải lớn trong ruột, làm tăng nhu động ruột, chống táo bón. Khẩu phần ăn mà thiếu chất xơ cũng tăng tỷ lệ ung thư tiêu hóa, đại tràng, gây xơ vữa động mạch. Ngoài ra, chất xơ còn thúc đẩy sự hấp thu của cơ thể đối với 3 nhóm thức ăn là đạm, béo, đường. Rau là loại thức ăn rẻ tiền nhưng lại có vai trò dinh dưỡng rất cao.
Ở các nước phát triển trên thế giới như Hà Lan, Pháp, Mỹ,… công nghệ sản xuất rau quả sạch được hoàn thiện ở trình độ cao, rau sản xuất trong nhà lưới, nhà kính và công nghệ thủy canh đạt được năng suất cao, chất lượng được kiểm soát.
Sản xuất rau an toàn ở Việt Nam, đầu tiên phải kể đến thủ đô Hà
Nội và Tp. HCM vào năm 1996, 1997, sau đó chương trình rau an toàn được mở rộng ra một số tỉnh khác như: Vĩnh phúc, Hải Phòng, Đồng Nai… Hiện nay, đã có trên 30 quy trình trồng rau an toàn được ban hành dễ hiểu, dễ áp dụng. So với những năm đầu 1996 -1997 thì hiện nay chủng loại rau cao cấp được sản xuất theo quy trình trên gia tăng như Ớt ngọt, cải bắp trái vụ, dưa chuột bao tử, súp lơ xanh, măng tây, cà chua ăn tươi và cả một số loại rau gia vị…
Văn Lâm là huyện nằm ở phía Bắc tỉnh Hưng Yên, giáp ranh với huyện Gia Lâm - Hà Nội với lợi thế có đường Quốc lộ 5 chạy qua và gần đây hình thành khu công nghiệp chạy dọc theo Quốc lộ 5, Đường 19, Đường 206. Vốn là một huyện nông nghiệp, hiện tại diện tích đất nông nghiệp của Văn Lâm còn trên 3.500 ha đất màu mỡ, rất thuật lợi cho việc cấy lúa và trồng rau, màu. Tại đây đã hình thành vùng chuyên canh rau, màu với diện tích hàng trăm ha, tập trung ở một số xã như: Tân Quang, Lạc Đạo, Như Quỳnh,… với hệ số quay vòng đất 4 - 5 lứa rau/năm. Các chủng loại rau chính được sản xuất là su hào, cải bắp, súp lơ, cà chua, rau gia vị,… Thị trường tiêu thụ khá ổn định tại địa phương, Hà Nội. Hàng năm, Văn Lâm đã cung cấp cho thị trường hàng ngàn tấn rau các loại.
Thị trấn Như Quỳnh là địa phương có điều kiện khá thuận lợi để phát triển một vùng trồng rau xanh chất lượng cao như điều kiện thổ nhưỡng, nước tưới, công thức luân canh cây trồng và trình độ thâm canh của nông dân cho phép tiếp tục mở rộng diện tích rau chế biến. Bên cạnh đó Như Quỳnh ở vị trí khá thuận lợi gần thị trường Hà Nội, có khu công nghiệp, các trường chuyên nghiệp… Nắm bắt thị hiếu đó, nông dân Thị trấn Như Quỳnh - Văn Lâm - Hưng Yên đã mạnh dạn chuyển dịch cơ cấu cây trồng tập trung sản xuất rau an toàn chất lượng cao. Đây là điểm nhấn trong chương trình sản xuất nông nghiệp hàng hoá mà huyện đã đề ra trong giai đoạn 2006 - 2010.
Xuất phát từ những điều kiện trên UBND huyện giao phòng NN&PTNT, TT Như Quỳnh kết hợp với trung tâm Khuyến nông, Sở Khoa học & Công nghệ tổ chức đưa các hộ nông dân thôn Ngô Xuyên đi thăm quan thực tế một số vùng sản xuất RAT như Vân hội - Đông Anh, Đặng Xá - Gia Lâm - Hà Nội. Tháng 5 năm 2005 mô hình sản xuất RAT chính thức bước vào trồng vụ đầu tại đồng Ngô Xuyên thị trấn Như Quỳnh, có 29 hộ tham gia trồng được 1ha gồm dưa chuột, cà chua, bắp cải. Đến này qua 4 năm thực hiện đã có 121 hộ tham gia với diện tích lên tới 6,1ha. Sản xuất RAT đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân, bình quân 1 sào canh tác 1 năm cho thu nhập khoảng 13 - 15 triệu đồng. Nghề trồng, sơ chế và chế biến rau cũng thu hút lớn lực lượng lao động vốn đang dư thừa ở nông thôn hiện nay, 1 ha trồng rau an toàn sử dụng thường xuyên từ 20 - 30 lao động.
Chính vì những lý do trên, chúng tui quyết định chọn đề tài “Đánh giá hiệu quả mô hình sản xuất rau an toàn tại Thôn Ngô Xuyên - thị trấn Như Quỳnh - Văn Lâm - Hưng Yên”.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
* Mục tiêu chung
- Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội của mô hình sản xuất rau an toàn tại thôn Ngô Xuyên - thị trấn Như Quỳnh - Văn Lâm - Hưng Yên trên cơ sở đó đề ra một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển mô hình sản xuất rau an toàn tại địa phương.
* Mục tiêu cụ thể
- Đánh giá được thực trạng phát triển và hiệu quả kinh tế sản xuất rau an toàn tại địa phương từ 2005 - 2008.
- Phân tích tác động xã hộ của mô hình.
- Đánh giá được tính bền vững của mô hình.
- Đề ra được một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển và nâng cao hiệu quả sản xuất rau an toàn tại thôn Ngô Xuyên - thị trấn Như Quỳnh - Văn Lâm - Hưng Yên.
Phần 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. CƠ SƠ LÝ LUẬN VỀ MÔ HÌNH VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ MÔ HÌNH
2.1.1. Những vấn đề chung về mô hình
2.1.1.1. Khái niệm mô hình
Thực tiễn hoạt động của đời sống, kinh tế, xã hội rất phong phú, đa dạng và phức tạp, người ta có thể sử dụng nhiều công cụ và phương pháp nghiên cứu để tiếp cận. Mỗi công cụ và phương pháp nghiên cứu có những ưu thế riêng được sử dụng trong điều kiện và hoàn cảnh cụ thể. Mô hình là một trong các phương pháp nghiên cứu được sử dụng rộng rãi, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
Theo các cách tiếp cận khác nhau thì mô hình có những quan niệm, nội dung và cách hiểu riêng. Góc độ tiếp cận về mặt vật lý học thì mô hình là vật cùng hình dạng nhưng thu nhỏ lại. Khi tiếp cận sự vật để nghiên cứu thì coi mô hình là sự mô phỏng cấu tạo và hoạt động của một vật để trình bày và nghiên cứu [13]. Khi mô hình hóa đối tượng nghiên cứu thì mô hình sẽ được trình bày đơn giản về một vấn đề phức tạp, giúp cho ta dễ nhận biết được đối tượng nghiên cứu [20]. Mô hình cũng được coi là hình ảnh quy ước của đối tượng nghiên cứu [2] và cũng là kiểu mẫu về một hệ thống các mối quan hệ hay tình trạng kinh tế.
Như vậy, mô hình có thể các quan niệm khác nhau, sự khác nhau đó là tuỳ từng trường hợp vào góc độ tiếp cận và mục đích nghiên cứu, nhưng khi sử dụng mô hình người ta đều có chung một quan điểm là dùng để mô phỏng đối tượng nghiên cứu [5].
Trong thực tế, để khái quát hoá các sự vật, hiện tượng, các quá trình, các mối quan hệ hay một ý tưởng nào đó, người ta thường thể hiện dưới dạng mô hình. Có nhiều loại mô hình khác nhau, mỗi loại mô hình chỉ đặc trưng cho một điều kiện sinh thái hay sản xuất nhất định nên không thể có mô hình chung cho tất cả các điều kiện sản xuất khác nhau.
Do đó, ở mỗi góc độ tiếp cận và mục đích nghiên cứu riêng, tùy thuộc vào quan niệm và ý tưởng của người nghiên cứu mà mô hình được sử dụng để mô phỏng và trình bày là khác nhau. Song khi sử dụng mô hình để mô phỏng đối tượng nghiên cứu, người ta thường có chung một quan điểm mà chúng tui đều thống nhất đó là: Mô hình là hình mẫu để mô phỏng hay thể hiện đối tượng nghiên cứu, nó phản ánh những đặc trưng cơ bản nhất và giữ nguyên được bản chất của đối tượng nghiên cứu [8].
- Mô hình sản xuất:
Sản xuất là một hoạt động có ý thức, có tổ chức của con người nhằm tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội bằng những tiềm năng, nguồn lực và sức lao động của chính mình. Lịch sử phát triển của xã hội loài người đó chứng minh sự phát triển của các công cụ sản xuất - yếu tố không thể thiếu được cấu thành trong nền sản xuất. Từ những công cụ thô sơ, công cụ thường nay thay vào đó là các công cụ sản xuất hiện đại, công dụng đa năng, đó thay thế một phần rất lớn cho lao động sống và làm giảm hao phí về lao động sống trên một đơn vị sản phẩm. Đó là một trong những mục tiêu quan trọng của nền sản xuất hiện đại.
Trong sản xuất, mô hình sản xuất là một trong các nội dung kinh tế của sản xuất, nó thể hiện được sự tác động qua lại của các yếu tố kinh tế, ngoài những yếu tố kỹ thuật của sản xuất, do đó mà: Mô hình sản xuất là hình mẫu trong sản xuất thể hiện sự kết hợp của các nguồn lực trong điều kiện sản xuất cụ thể, nhằm đạt được mục tiêu về sản phẩm và lợi ích kinh tế [15].
Ví dụ mô hình sản xuất rau giống trong nhà lưới được thực hiện đầu tiên tại nhà bà Nguyễn Thị Tâm từ năm 2006 dưới sự hỗ trợ của Sở KHCN tỉnh, nhằm cung cấp giống cho các hộ tham ra sản xuất mô hình rau an toàn tại thôn Ngô Xuyên - Như Quỳnh.
2.1.1.2. Vai trò của mô hình: Mô hình là công cụ nghiên cứu khoa học, phương pháp mô hình hóa là nghiên cứu hệ thống như một tổng thể. Nó giúp cho các nhà khoa học hiểu biết và đánh giá tối ưu hoá hệ thống. Nhờ các mô hình ta có thể kiểm tra laị sự đúng đắn của các số liệu quan sát được và các giả định rút ra. Nó giúp ta hiểu sâu hơn các hệ thống phức tạp. Và một mục tiêu khác của mô hình là giúp ta lựa chọn quyết định tốt nhất về quản ký hệ thống, giúp ta chọn phương pháp tốt nhất để điều khiển hệ thống.
Việc thực hiện mô hình giúp cho nhà khoa học cùng người nông dân có thể đánh giá được sự phù hợp và khả năng nhân rộng của mô hình cây trồng vật nuôi tại một khu vực nào đó. Từ đó đưa ra được quyết định tốt nhất nhằm đem lại lợi ích tối đa cho nông dân, phát huy hiệu quả những gì nông dân đó có.
2.1.1.3. Các nhân tố trong mô hình sản xuất rau an toàn
[hr:1awf7457][/hr:1awf7457]
6hK14Q2tH6B4CSe
- Bạn nào có tài liệu gì hay thì up lên đây chia sẻ cùng anh em.
- Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở forum, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
