CHia sẻ cho các bạn sv y
đặt vấn đề
Gan và lách là hai tạng đặc nằm trong ổ phúc mạc. Trong khi gan chiếm hết vùng dưới vòm hoành phải và một phần sang bên trái thì lách nằm trọn vẹn dưới vòm hoành trái. Do cấu tạo chứa đầy máu nên khi gặp chấn thương bụng kín làm áp lực ổ bụng tăng cao đột ngột hay do những tác động trực tiếp, gan và lách là hai tạng dễ bị tổn thương nhất so với các tạng khác trong ổ bụng. Mức độ tổn thương tuỳ từng trường hợp vào từng nguyên nhân, vị trí của tác nhân, tư thế của bệnh nhân, được biểu hiện từ đơn giản là đụng giập - tụ máu dưới bao, đến nặng hơn là vỡ - chảy máu vào ổ phúc mạc và trầm trọng là giập nát, đứt cuống gan hay lách.
Đa số các chấn thương bụng xảy ra ở trẻ em nh là hệ quả của chấn thương đụng giập, thường liên quan đến các tai nạn xe cộ, rơi từ trên cao xuống hay do các xô sát trong sinh hoạt. Trong thời kỳ phát triển chung của kinh tế - xã hội, mật độ các phương tiện tham gia giao thông không ngừng tăng lên, là một lý do khách quan làm tăng lên các vụ tai nạn giao thông nói chung và làm tăng tỷ lệ bệnh nhân bị tổn thương gan - lách do chấn thương bụng kín nói riêng.
Điều trị tổn thương gan - lách trong chấn thương bụng kín trước đây chủ yếu là phẫu thuật xử trí tổn thương [30], nhưng trong những năm gần đây, nhờ tiến bộ của y học hiện đại, cụ thể là sự thành công của 2 nhà khoa học Upahyaya và Simpson tại Bệnh viện Nhi Toronto (Canada) trong điều trị chấn thương lách không mổ từ năm 1968 đã đặt nền móng cho điều trị không phẫu thuật đối với trước tiên là tổn thương lách, sau đó mở rộng ra đối với tổn thương gan trong CTBK [9], [29].
Chẩn đoán chấn thương gan - lách ở trẻ em không khó, nhưng thái độ xử trí lại có những điểm khác biệt quan trọng [29].
Ở Việt Nam, mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về chấn thương gan và lách ở người lớn, nhưng nghiên cứu ở trẻ em còn rất Ýt. Bệnh viện Nhi Trung ương là cơ sở đầu tiên ứng dụng điều trị không phẫu thuật cho CT gan, lách từ năm 2000. Xuất phát từ thực tế trên, chúng tui thực hiện nghiên cứu này nhằm hai mục tiêu:
1- Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của tổn thương gan, lách do chấn thương bụng kín.
2- Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật và không phẫu thuật trên bệnh nhi có tổn thương gan, lách do chấn thương bụng kín tại bệnh viện Nhi Trung ương.
Chương 1
Tổng quan tài liệu
1.1. Sơ lược về giải phẫu của gan và lách
1.1.1. Giải phẫu gan
1.1.1.1. Vị trí
Gan là một tạng đặc biệt, đơn nhất, nằm trong khoang bụng, ở vùng dưới sườn phải và thượng vị, nằm trong tầng trên của mạc treo đại tràng ngang. Gan được phúc mạc bao bọc trong mét bao xơ gọi là bao gan (bao Glisson), bao gan được thông trực tiếp với ổ phúc mạc. Khi gan vỡ máu sẽ chảy qua bao gan vào ổ bụng gây hội chứng chảy máu trong ổ bụng [8],[15].
QbdYFSn3Y2ZL1zw
