Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân theo pháp luật Việt Nam - pdf 25

Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối

Miêu tả:Luận văn ThS. Luật dân sự -- Khoa Luật. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2013
Nghiên cứu những vấn đề lý luận về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Nghiên cứu các quy định của pháp luật thực định về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, bao gồm quyền yêu cầu chia, lý do, những trường hợp chia và hậu quả pháp lý của việc tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Tìm hiểu thực tiễn áp dụng pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân thông qua hoạt động xét xử của Tòa án và hoạt động công chứng tại các Văn phòng công chứng khi giải quyết các vụ việc liên quan đến chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân. Đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật và một số biện pháp nhằm đảm bảo hiệu quả việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân.

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Tình hình nghiên cứu đề tài .......................................................................... 2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ................................................... 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 5
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu............................................ 6
6. Những điểm mới của luận văn ...................................................................... 7
7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 7
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHIA TÀI SẢN
CHUNG CỦA VỢ CHỒNG TRONG THỜI KỲ HÔN NHÂN.........8
1.1 Cơ sở lý luận về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời
kỳ hôn nhân........................................................................................ 8
1.1.1 Khái niệm chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân........ 8
1.1.2 Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân...... 11
1.2 Đặc điểm của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân.... 18
1.2.1 Cách phân chia đặc biệt..................................................................... 18
1.2.2 Không làm chấm dứt quan hệ hôn nhân trước pháp luật .................. 19
1.2.3 Làm thay đổi căn cứ xác định tài sản chung, tài sản riêng của vợ
chồng trong thời kỳ hôn nhân............................................................ 21
1.3 Ý nghĩa của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân ...... 22
1.4 Pháp luật của một số nước về chia tài sản chung của vợ
chồng trong thời kỳ hôn nhân ........................................................ 24
1.4.1 Pháp luật Dân sự Pháp....................................................................... 25
1.4.2 Pháp luật dân sự và thương mại Thái Lan......................................... 30
Chương 2: CHIA TÀI SẢN CHUNG CỦA VỢ CHỒNG TRONG THỜI
KỲ HÔN NHÂN THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT
HIỆN HÀNH.................................................................................... 35
2.1 Quyền yêu cầu chia tài sản chung của vợ chồng trong thời
kỳ hôn nhân ..................................................................................... 35
2.2 Các lý do chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ
hôn nhân .......................................................................................... 37
2.3 Các trường hợp chia tài sản chung của vợ chồng trong
thời kỳ hôn nhân ............................................................................. 43
2.3.1 Vợ chồng thoả thuận chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân........... 43
2.3.2 Vợ chồng yêu cầu Tòa án chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân...... 49
2.4 cách chia tài sản chung của vợ chồng trong thời
kỳ hôn nhân..................................................................................... 52
2.4.1 Chia một phần tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân ...... 52
2.4.2 Chia toàn bộ tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân...... 54
2.5 Hậu quả pháp lý của việc chia tài sản chung trong thời kỳ
hôn nhân........................................................................................... 55
2.5.1 Về nhân thân...................................................................................... 55
2.5.2 Về tài sản ........................................................................................... 62
2.6 Khôi phục chế độ tài sản chung của vợ chồng sau khi chia
tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân............................................ 70
2.6.1 Hình thức và nội dung của thoả thuận khôi phục chế độ tài sản
chung của vợ chồng........................................................................... 71
2.6.2 Thời điểm có hiệu lực của việc khôi phục chế độ tài sản chung ........ 72

Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ
CHIA TÀI SẢN CHUNG CỦA VỢ CHỒNG TRONG THỜI
KỲ HÔN NHÂN................................................................................ 75
3.1 Những vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật về chia tài
sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân ......................... 75
3.1.1 Những vướng mắc trong quy định của pháp luật.............................. 75
3.1.2 Những vướng mắc từ thực tiễn cần pháp luật điều chỉnh ................. 84
3.1.3 Một số vấn đề tồn tại cần giải quyết trong việc công chứng văn
bản thỏa thuận chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân................ 92
3.2 Một số giải pháp hoàn thiện pháp luật và đảm bảo hiệu quả của
việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân ......... 97
3.2.1 Hoàn thiện pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng trong
thời kỳ hôn nhân................................................................................ 97
3.2.2 Những điều cần chú ý khi giải quyết việc chia tài chung của vợ
chồng trong thời kỳ hôn nhân.......................................................... 103
3.2.3 Một số biện pháp nhằm đảm bảo hiệu quả việc chia tài chung
trong thời kỳ hôn nhân .................................................................... 105
KẾT LUẬN .................................................................................................. 108
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................... 110 với người thứ ba có liên quan, đặc biệt là khi có tranh chấp xảy ra. Có nhiều
trường hợp đã lợi dụng việc chia tài sản chung để trốn tránh việc thanh toán
nghĩa vụ với người khác. Chẳng hạn:
Trước đây, chị V có cho bà Nguyễn Thị C. vay tiền. Đến hạn, chị V yêu
cầu bà C. thanh toán tiền cho chị V nhưng do bà này không thanh toán nên chị
V đã gửi đơn khởi kiện, yêu cầu bà C. thanh toán tiền nợ. Tòa án đã xét xử,
tuyên bà C. có nghĩa vụ thanh toán cho chị V số tiền nợ và lãi suất quá hạn.
Bản án có hiệu lực pháp luật và chị V làm đơn yêu cầu Thi hành án bằng cách
phát mại tài sản là miếng đất diện tích 10 ha. Cơ quan Thi hành án cho biết
năm 2003 vợ chồng bà C. có lập văn bản thỏa thuận phân chia tài sản chung
với nội dung: Chồng bà C. được toàn quyền quản lý sử dụng phần đất nói trên.
Do đó, Cơ quan Thi hành án không thể kê biên khối tài sản này được [50].
Trong trường hợp trên, để chứng minh thỏa thuận chia tài sản chung
của vợ chồng bà C nhằm trốn tránh nghĩa vụ về tài sản đối với chị V là rất
phức tạp, nếu tòa án tuyên bố là vô hiệu thì sẽ căn cứ cơ sở pháp lý nào để
giải quyết nhằm đảm bảo lợi ích chính đáng của chị V? Một trường hợp
khác cũng khó xác định trách nhiệm của vợ chồng khi vợ chồng đầu tư kinh
doanh theo loại hình doanh nghiệp tư nhân. Theo quy định tại Điều 141 Luật
Doanh nghiệp, doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm
chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động
của doanh nghiệp. Tính chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản là một trong
những hạn chế của chủ doanh nghiệp. Giả sử trong trường hợp người chồng
thành lập doanh nghiệp, nhưng hoạt động không có hiệu quả, dẫn đến thua
lỗ. Để trốn tránh việc trả nợ cho các chủ nợ, hai vợ chồng đã thỏa thuận chia
tài sản chung cho người vợ được hưởng phần lớn tài sản. Sau khi thỏa thuận
chia có hiệu lực, chủ nợ yêu cầu trả nợ thì người chồng không có đủ tài sản
riêng để thanh toán vì lúc này các thủ tục hợp thức hóa quyền sở hữu tài sản cho người vợ đã thực hiện xong. Vậy, trong trường hợp này, làm thế nào để
đảm bảo lợi ích cho các chủ nợ?
Mặc dù Điều 11 Nghị định số 70/2001/NĐ-CP đã quy định các trường
hợp người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được phép yêu cầu Tòa án tuyên
bố thỏa thuận chia tài sản chung của vợ chồng là vô hiệu, nhưng chưa quy
định hậu quả pháp lý của việc Tòa án tuyên bố vô hiệu đó. Do vậy, đã nảy
sinh vấn đề sau khi bị Tòa án tuyên bố vô hiệu thì chế độ tài sản chung của vợ
chồng sẽ được khôi phục lại như thế nào? Việc thực hiện các nghĩa vụ tài sản
của vợ chồng với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan sẽ là như thế nào?
Thiết nghĩ, đây cũng là các vấn đề cần được quan tâm làm rõ, tránh tình trạng
xây dựng pháp luật chưa hoàn thiện.
Thứ sáu, pháp luật HN&GĐ hiện hành quy định thời điểm có hiệu lực
của thỏa thuận chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân chưa thống nhất.
Khoản 1 Điều 7 Nghị định số 70/2001/NĐ-CP quy định: “Trong trường hợp
văn bản thỏa thuận chia tài sản chung của vợ chồng không xác định rõ thời
điểm có hiệu lực của việc chia tài sản, thì hiệu lực được tính từ ngày, tháng,
năm lập văn bản” [4]. Như vậy có thể hiểu rằng nếu nội dung này không
được xác định trong văn bản thì cũng không làm mất đi tính hợp pháp của nó,
bởi thời điểm có hiệu lực pháp định là thời điểm lập văn bản, mặc dù khoản 1
Điều 6 Nghị định số 70/2001/NĐ-CP quy định trong văn bản thỏa thuận phải
ghi rõ thời điểm có hiệu lực của việc chia tài sản chung. Bên cạnh đó, văn bản
thỏa thuận chia tài sản chung sẽ không có hiệu lực trong trường hợp văn bản
thỏa thuận đó bắt buộc phải được công chứng.
Ngoài ra, nếu vợ chồng tự thỏa thuận và thực hiện lập văn bản chia tài
sản nhưng không ghi rõ thời điểm có hiệu lực thì thời điểm này được xác định
tính từ ngày, tháng, năm lập văn bản [4]. Điều này đã tạo ra một lỗ hổng lớn,
tạo điều kiện cho vợ chồng trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ riêng với người

49SNJd4WDsmq13U
Music ♫

Copyright: Tài liệu đại học © DMCA.com Protection Status