Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Miêu tả:Trình bày cơ sở lí luận của việc khảo sát các tầng nghĩa chức năng từ vựng: về khái niệm bản chất nghĩa từ vựng và cách phân biệt các tầng nghĩa, kiểu nghĩa và chiều kích nghĩa của từ vựng. Trình bày chi tiết khái niệm về tầng nghĩa thực tiễn và các ứng dụng của lớp từ cơ bản trong tầng nghĩa này. Trình bày khái niệm về tầng nghĩa trí tuệ và tầng nghĩa biểu trưng với các ứng dụng của lớp từ cơ bản trong hai tầng nghĩa trên. Từ đó làm rõ nghĩa từ vựng được hiểu theo quan quan niệm dưới góc độ và ánh sáng của ngôn ngữ học gắn liền với chức năng hoạt động của những từ ngữ
Luận văn ThS. Ngôn ngữ học -- Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2013
7
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngôn ngữ có liên hệ rất mật thiết với văn hóa, ngôn ngữ là một bộ phận của
văn hóa. Ngữ nghĩa từ vựng hay chính là một phần bên trong của từ vựng thường
biểu đạt phản ánh hiện tượng trải qua quá trình tồn tại trong hiện thực thông qua nhận
thức của chủ thể ngôn ngữ. Sự phản ánh và cảm nhận đó mang tính chất vừa là ngôn
ngữ tư duy đồng thời vừa là cảm nhận văn hóa của chủ thể ngôn ngữ đó.
Thường thì nghĩa từ vựng của những từ thuộc lớp từ vựng cơ bản không
những phản ánh và thể hiện về mặt ngôn ngữ mà còn cả về mặt văn hóa. Cấu tạo
nghĩa từ vựng của những từ cơ bản ấy không phải là cấu tạo đơn giản mà là được cấu
tạo thành từng lớp, từng tầng. Vì lí do đó mà chúng tui tiến hành “khảo sát tầng nghĩa
chức năng từ vựng tiếng Anh có liên hệ với tiếng Việt trên tư liệu lớp từ cơ bản.”
Ở đề tài này chúng tui dựa trên cơ sở ngôn ngữ Anh với những từ thường dùng
mà bản thân chúng không chỉ gắn bó thân thiện với môi trường thiên nhiên, môi
trường sống mà còn có cả quá trình lịch sử văn hoá dân tộc của các ngôn ngữ. Đây
chính là hướng đi tìm và đào sâu khai thác sự giống và khác biệt của ngôn ngữ Anh
liên hệ với ngôn ngữ Việt. Vì vậy nên tui chọn đề tài là: “Khảo sát các tầng nghĩa
chức năng từ vựng tiếng Anh có liên hệ với tiếng Việt (trên tƣ liệu từ cơ bản)”.
Lí do tui chọn các từ như land, mountain, water, river, và các danh từ tiếng Việt
tương ứng như đất, núi, nước, sông là vì theo hiện tượng tự nhiên thì ở đất nước nào
cũng có những sự vật, hiện tượng đó nhưng ở mỗi ngôn ngữ lại có cách gọi tên hoặc
biểu trưng cho các sự vật hiện tượng ấy bằng những từ ngữ khác nhau để diễn tả về
sự hiện hữu mang tính tự nhiên của chúng. Chúng là những từ cơ bản đã tồn tại lâu
đời trong tiếng Anh và tiếng Việt. Ở những từ này, ngoài việc định danh gọi tên sự
vật ấy, do việc sử dụng rộng rãi và và do tư duy tri nhận của người sử dụng ngôn ngữ
khác nhau nên nó bao hàm nội hàm văn hoá dân tộc cũng khác nhau. Việc khảo sát
không chỉ dừng lại ở việc khảo sát sâu ở nghĩa đơn thuần của nó trong tiếng Anh và
tiếng Việt mà còn khảo sát sự khác nhau đối với nội hàm văn hoá giữa hai ngôn ngữ
nữa.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích việc khảo sát của chúng tui là dựa trên các kết quả nghiên cứu của
những người đi trước cùng với việc phân tích ngữ liệu mà chúng tui thu thập được để
chỉ rõ các tầng nghĩa và kiểu nghĩa có trong lớp từ vựng này.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ nghĩa từ vựng được hiểu theo quan
quan niệm dưới góc độ và ánh sáng của ngôn ngữ học gắn liền với chức năng hoạt
động của những từ ngữ. Nghĩa của từ thực tế được thể hiện trong các loại hình phong
cách chức năng khác nhau như phong cách đời sống hàng ngày, phong cách văn hoá
nghệ thuật, phong cách khoa học hay phong cách ngôn ngữ khoa học kĩ thuật... Gắn
với các yếu tố ngữ nghĩa ấy, hàm lượng nội dung bao gồm trong đó là từ nhận thức lí
tính đến tư duy hình tượng được thể hiện như thế nào và đằng sau những cái đó thể
hiện được phần nào đặc trưng văn hoá dân tộc của ngôn ngữ đó. Trọng tâm nghiên
cứu của luận văn là nghĩa các từ dẫn trên trong mối liên hệ với các từ tương ứng của
tiếng Việt.
Nhiệm vụ nghiên cứu cũng dựa vào sự phân tích, miêu tả. Chúng tui cố gắng
kết hợp những biểu hiện về mặt ngôn ngữ mà có liên hệ với những giá trị văn hóa
(những cảm nhận hay những đặc trưng riêng liên quan đến cộng đồng người khác
nhau cụ thể là người Anh và người Việt).
Để thực hiện được mục đích và nhiệm vụ trên, chúng tui lần lượt phân tích các
nghĩa của từng từ một và rồi sau đó tổng thể cả nhóm bốn từ trên để nhìn nhận một
cách khái quát theo yêu cầu và nhiệm vụ đề ra ở trên.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Để thực hiện tốt mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu trên thì theo quy trình làm
việc, chúng tui tham khảo những tài liệu về mặt lí luận cụ thể là những tri thức về
nghĩa từ vựng cũng như những hiểu biết về văn hóa và đặc biệt ở đây là văn hóa tinh
thần – một loại hình văn hóa phi hữu hình (intangible). Bên cạnh đó, chúng tui cũng
tìm các nguồn ngữ liệu liên quan đến ngôn ngữ cụ thể được thể hiện trong tiếng Anh
và trong tiếng Việt về nghĩa của từ chúng tui đang nghiên cứu sau:
Tiếng Anh Tiếng Việt
Land Đất
Water Nước
Mountain Núi
River Sông
Nguồn ngữ liệu ấy trước hết được thể hiện trong các cuốn từ điển sau:
Từ điển đối dịch Anh – Việt.
Từ điển giải thích Anh – Anh.
Từ điển giải thích tiếng Việt.
Từ điển Bách Khoa Toàn Thư.
Từ Điển Oxford Learner’s Advanced
Từ điển Lạc Việt.
Một bộ phận ngữ liệu khác của một số tác giả đã chứng minh như: “Khi tui ra
đời thì đất, nước đã có rồi”. Thể hiện tính tự nhiên vốn có của lớp từ vựng này.
Từ liên quan đến văn hóa: Tham khảo các bài viết về văn hóa, những đặc
trưng trong văn hóa có sử dụng các từ này, cụ thể trong thơ ca, ca dao, câu ví mà
thường thấy trong các phép ẩn dụ để làm rõ mục đích nêu trên.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
10
Để có được những kết quả khách quan và chính xác thì trong khi thực hiện
luận văn chúng tui sử dụng một số phương pháp sau:
Phương pháp thứ nhất: Phương pháp nhận diện, phân tích, miêu tả nghĩa của những
đơn vị từ vựng trên trong hai ngôn ngữ theo lí luận tầng nghĩa, kiểu nghĩa chức năng,
ví dụ như với từ Water / Nước hay Mountain / Núi, non trong câu “Nước Non nặng
một lời thề, Nước đi đi mãi không về cùng Non”. Vậy trong tiếng Anh liệu có những
câu tương tự như vậy không thì còn tùy thuộc vào từng nền văn hóa, từng tư duy tri
nhận của mỗi ngôn ngữ thế nào để có thể thể hiện được chúng trong ngôn ngữ. Đây
cũng chính là cách áp dụng phương pháp thống kê, khảo sát các ngữ liệu được thể
hiện trong tiếng Anh.
Phương pháp thứ hai: Phương pháp so sánh liên hệ tập trung trong tiếng Anh với
tiếng Việt (đây là một bước thấp của phương pháp so sánh nghiên cứu đối chiếu vì ở
đây chỉ là phương pháp liên hệ). Đây cũng chính là cách phân tích đối chiếu liên ngữ
giao văn hoá để xác định cái giống và khác nhau của ngữ nghĩa liên quan và trong
điều kiện có thể dùng các thủ pháp thống kê tần số liệu sử dụng của chúng.
Phương pháp thứ ba: Để đảm bảo tính khách quan, chúng tui cũng sử dụng các
phương pháp khoa học trong ngôn ngữ đó là phương pháp phân tích định lượng và
định tính. Cũng có thể áp dụng cách phân tích ngữ nghĩa từ vựng để xác định các
tầng nghĩa kiểu nghĩa về mặt đồng đại cũng như lịch sử phát triển của nó.
Phương pháp thứ tư: Phương pháp tư duy khoa học chung đó là phương pháp diễn
dịch và qui nạp, bằng biểu hiện này hay biểu hiện khác, cách này hay cách khác để
có thể chấp nhận được. Chúng ta sử dụng tư duy khoa học, diễn dịch và qui nạp để đi
đến kết luận và khái niệm có giá trị biểu tượng, biểu trưng và phản ánh chính xác
mang tính khoa học.
5. Bố cục của luận văn
Kết quả của luận văn được chúng tui trình bày theo từng phần. Phần 1 là phần
mở đầu, phần 2 là phần nội dung và phần 3 là phần kết luận.
Phần nội dung được trình bày ở ba chương sau:
Chƣơng 1.
Cơ sở lí luận của việc khảo sát các tầng nghĩa chức năng từ vựng.
(Ở chương này chúng tui trình bày cơ sở lí luận về khái niệm về bản chất nghĩa từ
vựng và cách phân biệt các tầng nghĩa, kiểu nghĩa và chiều kích nghĩa của từ vựng).
Chƣơng 2.
Tầng nghĩa thực tiễn.
(Ở chương này chúng tui trình bày chi tiết khái niệm về tầng nghĩa thực tiễn và các
ứng dụng của lớp từ cơ bản trong tầng nghĩa này.)
Chƣơng 3.
Tầng nghĩa trí tuệ và tầng nghĩa biểu trưng.
(Ở chương này chúng tui trình bày khái niệm về tầng nghĩa trí tuệ và tầng nghĩa biểu
trưng với các ứng dụng của lớp từ cơ bản trong các tầng nghĩa này.)

rkkZP8yTC6DbMF3

---