Link tải luận văn miễn phí cho ae
Chương 3
KHÁNG THỂ VÀ BỔ THỂ
I. Định nghĩa kháng thể
Kháng thể dịch thể bản chất là một loại glycoprotein do kháng nguyên kích thích tạo ra
và có thể kết hợp một cách đặc hiệu với kháng nguyên ấy.
Kháng thể còn được gọi là globulin miễn dịch (immunoglobulin), viết tắt là lg, vì khi
chạy điện di miễn dịch thì kháng thể nằm ở vùng globulin.
Hình 3.1. Điện di protit huyết tương
II. Sự tạo thành kháng thể dịch thể
1. Mối quan hệ kháng nguyên chọn lọc một lympho B tạo kháng thể
Hiện nay người ta thừa nhận rằng cơ thể có sẵn khuôn tạo kháng thể trước khi tiếp xúc
với kháng nguyên, khuôn này chính là kháng thể bề mặt có sẵn lympho B.
Mỗi tế bào lympho B đã được chương trình hóa để sản xuất một loại kháng thể khác
nhau. Khi tiếp xúc với kháng nguyên, tế bào lympho B nào có kháng thể bề mặt khới với cấu
trúc của quyết định kháng nguyên thì mới chuyển thành tương bào sản xuất kháng thể dịch
thể, kháng thể dịch thể này có cấu trúc giống như kháng thể bề mặt của tế bào lympho B đó.
Dựa trên cấu trúc, loại và trình tự các axit amin của các quyết định kháng nguyên, ước
lượng có khoảng 107-109 loại quyết định kháng nguyên khác nhau trong thiên nhiên. Như vậy
cũng có khoảng 107-109 loại tế bào lympho B tương ứng trong cơ thể.
2. Mỗi tế bào lympho B khi tiếp xúc với quyết định kháng nguyên thì tăng sinh và
biệt hóa thành nhiều tương bào
Sau khi tiếp xúc lần đầu với kháng nguyên, tế bào lympho B tăng sinh nhiều đợt rồi
chuyển thành tương bào sản xuất kháng thể. Khoảng vài ngày sau khi tiếp xúc với kháng
nguyên, kháng thể xuất hiện trong máu và đạt nồng độ cao nhất vào khoảng tuần lễ thứ hai.
Đó là đáp ứng tiên phát.
Do vậy trên lâm sàng các xét nghiệm tìm kháng thể đặc hiệu thường được thực hiện vào
khoảng sau một tuần khởi phát bệnh, lúc mà hiệu giá kháng thể đủ cao để có thể cho kết quả
dương tính.
Hình 3.2. Mỗi quyết định kháng nguyên chọn lọc một tế bào lympho B tạo kháng thể
Hình 3.3. Tế bào lympho B tăng sinh và biệt hóa thành nhiều tương bào
3. Đáp ứng nhớ
Trong quá trình tăng sinh và biệt hóa của lympho B, một số tế bào con cháu của chúng
không chuyển thành tương bào, vẫn ở dạng lympho B gọi là lympho B nhớ. Các lympho B
nhớ này có đời sống dài, khi gặp lại kháng nguyên lần thứ hai sẽ sản xuất kháng thể nhanh và
nhiều hơn. Đó là đáp ứng thứ phát.
Đáp ứng thứ phát là một cơ sở tiêm chủng nhắc lại: trong đa số các trường hợp sau đáp
ứng tiên phát nồng độ kháng thể giảm dần theo thời gian, sự tiêm chủng nhắc lại có tác dụng
tạo ra một đáp ứng miễn dịch mạnh và kéo dài hơn.
4. Kháng thể đơn dòng
Kháng thể đơn dòng là kháng thể được tạo ra tử một dòng tương bào biệt hóa từ lympho
B ban đầu sau khi được kích thích bởi một quyết định kháng nguyên. Kháng thể đơn dòng do
quyết định kháng nguyên nào kích thích thì chỉ kết hợp đặc hiệu với quyết định kháng nguyên
ấy mà thôi.

w4J4nEIL1yciEu4

---