KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO
VÀ THANH TRA, KIỂM TRA
KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO

CÁC NỘI DUNG CƠ BẢN
•
Đặc điểm thanh tra hàng tồn kho
•
Bản chất của hàng tồn kho
•
Đặc trưng của hàng tồn kho
•
Giá gốc
•
Phương pháp kê khai thường xuyên và
kiểm kê định kỳ
•
Các bước thanh tra

•
Hàng tồn kho là tài sản lưu động quan trọng nhất
trong một cuộc thanh tra và mất nhiều thời gian nhất
để xác minh.
•
Các rủi ro liên quan đến việc thanh tra số dư này
khác nhau tuỳ theo bản chất của doanh nghiệp đang
được thanh tra.
•
Đối với những doanh nghiệp sản xuất lớn, việc
thanh tra hàng tồn kho sẽ phức tạp, trong khi đó việc


•
Ngoài các vấn đề vừa nêu ở trên, rủi ro tiềm
tàng xảy ra sai sót trọng yếu của hàng tồn
kho thường rất cao.
Một lý do là việc kiểm kê thực tế tại thời điểm
cuối năm có thể gây ra những vấn đề đáng
kể.
Ví dụ: nếu một nhà kho được tổ chức sắp
xếp kém, khả năng mất mát những mặt hàng
quan trọng hoặc khả năng đếm trùng một số
mặt hàng có thể sẽ cao

Trong quá trình kiểm kê thực tế
–
Hàng gửi bán có thể vẫn được đếm trong khi
đáng lẽ ra không được tính;
–
Hàng đã bán và hiện đang được vận chuyển có
thể vẫn được đếm trong khi đáng lẽ phải loại
ra;
–
Hàng đã mua và đang được chuyển có thể bị bỏ
sót khi đếm trong khi đáng lẽ phải được đưa
vào.

•
Sai sót đối với hàng tồn kho có thể xảy ra
một cách vô tình hoặc do cố tình gian lận.
•

để hạch toán hàng tồn kho, và biết được
công ty sử dụng phương pháp kê khai
thường xuyên hay kiểm kê định kỳ.
•
Cuối cùng, cán bộ thanh tra cũng phải biết
các nhà cung cấp và khách hàng thường
xuyên của doanh nghiệp.

BẢN CHẤT CỦA HÀNG TỒN KHO
•
Là tài sản lưu động
•
Thể hiện hàng hoá được giữ để bán trong
quá trình hoạt động kinh doanh thông
thường hoặc để sử dụng trong quá trình sản
xuất hàng hoá để bán.
•
Hàng tồn kho thường xuyên được bán đi và
bổ sung

ĐẶC TRƯNG CỦA HÀNG TỒN KHO
Có thể phân loại hàng tồn kho theo tính chất
của đơn vị kinh doanh

Đơn vị kinh doanh thương mại (bán buôn
hoặc bán lẻ) mua hàng hoá từ nhiều nhà
cung cấp để bán lại.
Ngoại trừ việc đóng gói, hàng hoá sẵn có sẽ
không có gì thay đổi trước khi đem bán lại.


Doanh thu Doanh thu bán hàng thuần
Trừ: Các chi phí hoạt động Trừ Giá vốn hàng bán
Bằng Lợi nhuận gộp
Trừ Các chi phí hoạt động
Bằng: Thu nhập từ hoạt
động kinh doanh
Bằng: Thu nhập từ hoạt
động kinh doanh
Cộng/Trừ: Doanh
thu/Chi phí hoạt động khác
Cộng/Trừ: Doanh
thu/Chi phí hoạt động khác
Bằng: Thu nhập (Lỗ) thuần Bằng: Thu nhập (Lỗ) thuần

HÀNG TỒN KHO VÀ GIÁ VỐN HÀNG BÁN
•
Hàng tồn kho là một loại tài sản lưu động
–
Luỹ kế các khoản chi phí sẽ tạo ra lợi ích trong
tương lai.
–
Khi hàng tồn kho được bán, các chi phí này được
đưa vào báo cáo thu nhập dưới dạng giá vốn
hàng bán
•
Mối quan hệ giữa việc đánh giá hàng tồn kho và giá
vốn hàng bán

Số lượng
đơn vị

Thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt
–
Chi phí vận chuyển và bốc xếp
–
Một số loại phí, lệ phí
•
Các chi phí gián tiếp thường không được đưa vào
•
Thuế GTGT có đưa vào giá gốc hay không phụ thuộc
vào việc cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo
phương pháp khấu trừ hay trực tiếp và kinh doanh
mặt hàng chịu thuế GTGT hay không.

PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ HÀNG TỒN KHO
Các phương pháp tính giá trị hàng tồn kho
được chấp nhận theo chuẩn mực kế toán
Việt Nam bao gồm:
•
Bình quân gia quyền
•
Nhập trước xuất trước (FIFO)
•
Nhập sau xuất trước (LIFO)
•
Thực tế đích danh

GIÁ GỐC CỦA SẢN PHẨM DỞ DANG
Sản phẩm dở dang được tính theo giá gốc chủ
yếu gồm:
1. Chi phí nguyên vật liệu đã sử dụng;

hàng tồn kho đang có trong kho
–
Thời điểm đặt hàng bổ sung hàng tồn kho

PHƯƠNG PHÁP KÊ KHAI THƯỜNG XUYÊN
•
Ngay cả với phương pháp kê khai thường
xuyên, cũng cần phải định kỳ điều chỉnh lại
sổ sách từng loại hàng tồn kho cho phù hợp
với kết quả kiểm kê hàng tồn kho thực tế
•
Ưu điểm của hệ thống kê khai thường xuyên
là tại bất kỳ thời điểm nào cũng có thể xác
định được giá trị hàng tồn kho và giá vốn
hàng bán mà không cần phải tiến hành kiểm
kê hàng tồn kho.