1 Luận văn
Thực trạng hoạt động thương mại quốc tế của nước ta
trong nghành hàng giầy dép, các quan điểm mục tiêu của
Đảng trong chiến lược phát triển thương mại xuất nhập
khẩu nước ta giai đoạn 2001 đến 2010

2
Lời mở đầu
Cùng với sự tăng trưởng và phát triển của kinh tế thế giới, nhu cầu trên thị trường
xuất khẩu ngày càng cao, tất yếu kéo theo những đòi hỏi cần được đáp ứng. Nhu
cầu về giầy dép là một nhu cầu cơ bản vì vậy cơ hội phát triển trong tương lai của
ngành giầy dép là rất lớn. Việc nghiên cứu phân tích: “thực trạng hoạt động
thương mại quốc tế của nước ta trong nghành hàng giầy dép, các quan điểm mục
tiêu của Đảng trong chiến lược phát triển thương mại xuất nhập khẩu nước ta giai
đoạn 2001 đến 2010 đối với nghành hàng này và các biện pháp thực hiện nó” là
rất cần thiết để từ đó chúng ta xây dựng được định hướng phát triển và phương
hướng khắc phục khó khăn trong hoạt động xuất khẩu giầy dép những năm tới.
phần mở đầu và kết luận, bài viết gồm có ba phần chính:
Chương I: Tình thế và thực trạng hoạt động thương mại quốc tế ở nước ta trong
ngành hàng giầy dép.
Chương II: Các mục tiêu và quan điểm của Đảng trong chiến lược phát triển
thương mại xuất nhập khẩu nước ta giai đoạn 2001 đến 2010.
Chương III: Các biện pháp phát triển ngành hàng giầy dép ở nước ta.


tổng kim ngạch xuất khẩu.
+ Doanh nghiệp quốc doanh địa phương chiếm 19,5% số lượng sản phẩm và
14,5% tổng kim ngạch xuất khẩu.
+ Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 37,5% số lượng sản phẩm
và 52,8% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Trong hệ thống doanh nghiệp sản xuất giày dép thì tổng công ty giầy da Việt
Nam là đơn vị dẫn đầu trong vấn đề định hướng phát triển sản phẩm và tìm kiếm
thị trường xuất khẩu. Thị trường xuất khẩu của ta là khá rộng lớn nhưng do nguồn
đầu vào còn thiếu nên đầu năm 1999, tổng công ty đã triển khai thực hiện dự án
sắp xếp lại những cơ sở sản xuất da ở phía bắc bao gồm:
+ Tiếp nhận nhà máy thuộc da Nghệ An (đã ngừng sản xuất 10 năm nay).
+ Tiến hành giải thể một số đơn vị sản xuất thuộc da ở phía Bắc, chuyển toàn bộ
trang thiết bị vào nhà máy thuộc da Vinh để tập trung sản xuất đồng thời tiến
hành nhập khẩu bốn dây chuyền sản xuất da cao cấp của Italia, trang bị thêm cho
nhà máy nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và năng suất của nhà máy.
+ Cải tạo lại nhà xưởng, trang bị thêm một số thiết bị máy móc mới.
Ngành giầy dép của ta đã có từ lâu đời nhưng trước đây chỉ chú trọng đến gia
công giầy vải và giầy thể thao, giầy da chỉ được sản xuất với kỹ thuật lạc hậu để
tiêu thụ nội địa với số lượng không nhiều.
Bên cạnh những công ty thuộc tổng công ty da giầy Việt Nam hiện đang hoạt
động rất có hiệu quả, trong thời gian gần đây các công ty có vốn đầu tư nước
ngoài đang phát triển với quy mô lớn, số lượng và giá trị xuất khẩu ngày càng
cao. Hiện nay ở nước ta có khoảng hơn 100 nhà máy sản xuất giầy trong đó
chiếm phần lớn là các doanh nghiệp quốc doanh ngoài ra là xí nghiệp liên doanh,
nhà máy tư nhân, xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, xí nghiệp 100% vốn nước
ngoài với số vốn đầu tư hàng chục triệu USD và hàng loạt những cơ sở sản xuất

5
tư nhân khác Điều này chứng tỏ rằng thành phần kinh tế quốc doanh vẫn chiếm
vị trí quan trọng trong sản xuất nói chung và xuất khẩu giầy dép nói riêng. Đây có

không kém phần quan trọng là mẫu mã và chủng loại đa dạng và phong phú. Sau
nhiều năm phát triển, hiện nay sản phẩm giầy dép đã tăng lên khá nhiều về số
lượng với hình thức mẫu mã đẹp và chất lượng tốt. Có thể nói một cách khái quát
rằng trong những năm gần đây, sản phẩm xuất khẩu chủ yếu của giầy dép Việt
Nam là giầy thể thao, giầy nam nữ, giầy vải, cặp túi các loại. Theo tổng công ty
da giầy Việt Nam thì năm 2002 các loại giầy thể thao sẽ vẫn đạt kim ngạch xuất
khẩu cao nhất và chiếm tỷ lệ cao nhất trong tất cả các loại sản phẩm giầy dép tiếp
theo đó là giầy vải. Các loại sản phẩm trên là các loại hàng hoá có khả năng phát
triển cao trong những năm tới.
IV. Tình hình xuất khẩu giầy dép của tổng công ty da giầy Việt Nam.
Cùng với sự phát triển của ngành giầy da nói chung và sự phát triển của xuất khẩu
giầy dép nói riêng, số lượng cũng như chất lượng sản phẩm của các công ty sản
xuất giầy dép đã tăng lên rất nhanh trong những năm gần đây do Việt Nam được
hưởng khá nhiều các ưu đãi về xuất khẩu của các đối tác nước ngoài nên thị
trường xuất khẩu giầy dép của các doanh nghiệp Việt Nam là rất rộng. Các doanh
nghiệp cạnh tranh với nhau về mẫu mã, giá cả, uy tín vì thế có thể nói rằng sự
cạnh tranh hiện nay trong nội bộ ngành giầy dép nội địa là khá quyết liệt. Trong
số những công ty đang ngày càng phát triển đó, tổng công ty da giầy Việt Nam là
đơn vị dẫn đầu trong hoạt động xuất khẩu của toàn bộ ngành da giầy Việt Nam.
Đối với những thị trường xuất khẩu, tổng công ty da giầy Việt Nam đã có một
chỗ đững vững chắc. Sản phẩm của công ty đã có mặt trên thị trường nhiều nước
thuộc liên minh châu Âu, các nước SNG, Đông Âu, Đông á,Băc mỹ…

7
V. Đánh giá kết quả của hoạt động xuất khẩu giầy dép Việt Nam trong thời
gian qua.
1. Những kết quả đạt được.
Xuất khẩu giầy dép mở ra một thị trường quốc tế rộng lớn cho nước ta, kim ngạch
xuất khẩu giầy dép ngày càng cao, năm 1999 là1400 triệu USD ,năm 2000 là
khoảng 2 tỷ USD, và tiếp tục các năm tiếp theo 2001,2002 kim ngạch xuất khẩu

giầy dép.
+ Thị trường hàng hoá.
Với những thị trường khác nhau thì khả năng xuất khẩu giầy của các quốc gia
khác nhau là khác nhau. Chẳng hạn đối với liên minh châu Âu, họ áp dụng mức
thuế suất khác nhau cho những thị trường khác nhau. Lào được hưởng thuế suất là
0% trong khi ta chỉ được hưởng mức thuế suất khoảng trên 10%. Vì vậy khi ta
xuất khẩu giầy dép sang thị trường liên minh châu Âu sẽ gặp phải sự cạnh tranh
của những quốc gia được hưởng ưu đãi hơn. Hơn nữa giầy dép là hàng hoá có
tính chất mùa vụ và yêu cầu của thị trường phương tây rất khe khắt cho nên việc
tìm hiểu và khai thác thêm những thị trường mới có lợi hơn là việc làm cần thiết
đối với doanh nghiệp xuất khẩu giầy ở Việt Nam.
+ Thị trường lao động.
Lao động là một trong những yếu tố đầu vào góp phần quan trọng đáng kể trong
việc sản xuất nói chung và xuất khẩu giầy dép nói riêng. Hiện nay, Việt Nam,
Lào, Myanmar có giá nhân công rẻ tương đối so với Thái Lan. Do vậy giá thành
giầy xuất khẩu của Việt Nam rẻ tương đối so với Thái Lan cộng với việc được
hưởng GSP thì việc xuất khẩu sẽ có lợi hơn.

9
+ Thị trường nguyên vật liệu đầu vào.
Việt Nam chỉ tự túc được vải và cao su nhưng nguyên vật liệu phải nhập khẩu để
sản xuất hàng xuất khẩu cũng không bị đánh thuế. Đây cũng là một lợi thế cho
xuất khẩu.
1.3. Các yếu tố khoa học công nghệ.
Mọi sản phẩm khi được áp dụng công nghệ mới đều được nâng cao chất lượng,
hợp thị hiếu người tiêu dùng và giá thành lại thấp hơn. Các doanh nghiệp xuất
khẩu giầy dép nước ta khi nhập khẩu máy móc công nghệ phục vụ sản xuất không
phải chịu thuế nhập khẩu cũng như thuế giá trị gia tăng. Đây cũng tạo ra một ảnh
hưởng tích cực khuyến khích xuất khẩu.
1.4. Các nhân tố bên trong doanh nghiệp.

đủ khả năng thực hiện.
+ Thứ hai là không có hệ thống phân phối trực tiếp tại các thị trường nước ngoài
và lãng quên thị trường trong nước: Cái yếu cơ bản của các doanh nghiệp da-giầy
Việt Nam là không có hệ thống phân phối trực tiếp tại các thị trường tiêu thụ, nên
thường xuyên phải bán sản phẩm của mình cho các công ty trung gian với giá rẻ.
Bên cạnh đó, hướng đầu tư cho sản xuất của ngành da-giầy Việt Nam là xuất
khẩu và gia công sản phẩm cho nước ngoài cho nên thị trường nội địa hầu như bị
quên lãng. Mặt hàng giầy đang chiếm ưu thế trên thị trường Việt Nam là giầy
Trung Quốc được nhập vào qua nhiều đường khác nhau (cả hợp pháp lẫn phi
pháp). Một điều khá quan trọng là để hoạt động xuất khẩu một mặt hàng có hiệu
quả và tạo được uy tín thì mặt hàng đó cần phải chiếm lĩnh được thị trường trong
nước.
+ Thứ ba là tính chất nội hoá trong từng đôi giầy vẫn còn quá ít: Nguyên liệu da,
giả da và các phụ liệu khác như dao cắt, keo dán, khoá chủ yếu phải nhập ngoại.
Da nội địa chỉ để sản xuất giầy cấp thấp hoặc chỉ được dùng làm da lát hoặc da
đế. Phụ liệu của giầy thể thao phải nhập gần hết và để sản xuất những đôi giầy da
cao cấp thì phải nhập cả da mũ, da đế.

11
Qua các phân tích ở trên, ta có thể thấy rằng xuất khẩu giầy dép của nước ta là
một lĩnh vực tuy còn nhiều khó khăn nhưng đã là một lĩnh vực có tiềm năng. Vì
vậy để phát huy hết những thuận lợi và hạn chế những khó khăn trong hoạt động
xuất khẩu giầy dép, nỗ lực tự hoàn thiện mình song song với sự hỗ trợ của nhà
nước là cần thiết. Một số những biện pháp thực hiện mục tiêu này sẽ được trình
bày ở chương 3.
** Về mặt nhập khẩu
Trước đây nước ta nhập khẩu những mặt hàng giầy dép củu tầu là chủ yếu nhưng
hiện nay đă có giảm bớt rất nhiều bởi vì nước ta đă có những công ty giầy dép
khá nổi tiếng như công ty giầy dép thưọng đình , công ty giầy dép sai gòn
vv bởi vậy ngoài việc nhập khẩu các mặt hàng giầy dép của các hãng nổi tiếng

ngày càng cao của thị trường nội địa cũng như quốc tế.
6. Bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật, công nhân lành
nghề để đảm bảo sự tiếp thu nhanh chóng chuyển giao công nghệ, phấn đấu
làm chủ trong sản xuất và không phụ thuộc vào đối tác nước ngoài.
7. Chú trọng đầu tư chiều sâu để đồng bộ hoá các dây chuyền sản xuất, bổ sung
các thiết bị lẻ, thay thế những thiết bị lạc hậu, đổi mới công nghệ làm tăng sản
lượng, tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất và
hạn chế ô nhiễm môi trường.
Trong giai đoạn tới, ngành giầy da Việt Nam tiếp tục tham gia vào quá trình quốc
tế hoá lực lượng sản xuất, chịu sự phân công lao động quốc tế góp phần tạo nên
một thị trường rộng lớn. Đồng thời các thành phần kinh tế trong ngành nên chú
trọng làm cho nhãn hiệu của những mặt hàng có xuất xứ từ Việt Nam có chất
lượng cao (ứng dụng theo tiêu chuẩn ISO 9000, 9002) nhằm tạo cho ngành giầy
da Việt Nam có vị trí cao trên thị trường quốc tế.

13
Với quan điểm định hướng trên, ngành giầy da Việt Nam cần có chiến lược phát
triển tập trung mọi nguồn lực về khoa học công nghệ và nhân lực để có thể thực
hiện được những mục tiêu đề ra.
II. Dự báo về xuất khẩu giầy dép trong những năm tới ở nước ta dưới sự
lãnh đạo của Đảng và nhà nước
1. Dự báo về thị trường.
Mỹ, châu Âu và Nhật Bản là ba thị trường nhập khẩu giầy dép lớn nhất thế giới.
Chỉ tính riêng trong năm 1996, tổng giá trị nhập khẩu giày dép của Mỹ là trên 12
tỉ USD. Trong thời gian tới, nhất là sau khi hiệp định thương mại giữa Việt Nam
và Mỹ được hoàn chỉnh, Việt Nam sẽ được hưởng quy chế tối huệ quốc thì lúc đó
hàng hoá Việt Nam sẽ dễ dàng hơn trong việc xâm nhập thị trường Mỹ, kim
ngạch buôn bán giữa hai nước sẽ tăng lên nhiều và triển vọng của giầy dép xuất
khẩu của Việt Nam sang Mỹ là sáng lạn.
Do xu hướng tiêu dùng trên các thị trường cùng với sự phát triển của xã hội nên

2. Dự báo về nhu cầu giầy dép xuất khẩu giai đoạn 2000-2010 của Đảng và
nhà nước
Căn cứ vào tình hình xuất khẩu hiện nay, dự báo thị trường và xu hướng tiêu
dùng trên các thị trường, tổng công ty da giầy Việt Nam dưới sự lãnh đạo của
đảng và nhà nước đã dự báo mục tiêu xuất khẩu giầy trong bảng sau:
Bảng 12. Dự báo xuất khẩu giầy dép giai đoạn 2001-2010.
Các sản phẩm
Đơn vị
tính
Dự kiến
2000
Dự kiến
2010
Giầy thể thao 1000 đôi 110.000 258.086
Giầy vải 1000 đôi 51.250 110.458

15
Giầy nữ 1000 đôi 43.937 107.611
Giầy da nam nữ 1000 đôi 2.000 10.000
Giầy dép khác 1000 đôi 28.063 74.845
Cặp túi các loại 1000 cái 30.098 77.470
Tổng kim ngạch xuất
khẩu
1000 USD

964.000 4.700.000
Nguồn: tổng công ty da giầy Việt Nam.
Mặt khác, trong những năm tới, nhiều quốc gia sẽ trở thành quốc gia phát triển,
nhu cầu tiêu dùng da-giầy ở những nơi đó sẽ gia tăng. Những nước này sẽ mất đi
lợi thế giá nhân công rẻ và các lợi thế khác do phải đưa nền kinh tế hướng theo

mô sản xuất hàng năm. Đồng thời doanh nghiệp cần tính đến những yếu tố
- ảnh hưởng của thu nhập đến nhu cầu thị trường.
- ảnh hưởng của giá cả đến nhu cầu thị trường.
- Các ảnh hưởng khác đột biến đối với nhu cầu thị trường.
Quá trình nghiên cứu đó giúp cho doanh nghiệp biết được khả năng tiêu thụ.
Nhưng để tiêu thụ được trong thực tế thì các doanh nghiệp cần phải làm sao cho
người tiêu thụ biết đến sản phẩm của mình bằng cách tổ chức mạng lưới phân
phối sản phẩm hợp lý. Trong lĩnh vực xuất khẩu, doanh nghiệp cần phải tính đến
khả năng sản xuất của nước nhập khẩu và cả khả năng của những nước xuất khẩu
khác xâm nhập vào thị trường đó. Tất cả những việc này đòi hỏi doanh nghiệp
phải có bộ phận nghiên cứu có hiệu quả.
+ Tạo sự tín nhiệm của khách hàng nước ngoài đối với sản phẩm của mình.

17
Để tồn tại và phát triển, doanh nghiệp cần phải quan tâm đến uy tín của mình trên
thị trường quốc tế. Giai đoạn hiện nay là giai đoạn cạnh tranh quyết liệt vì vậy
chữ tín cũng là một lợi thế. Các doanh nghiệp Việt Nam cần tránh tình trạng xuất
khẩu những sản phẩm không đạt tiêu chuẩn dẫn đến bên đối tác phải huỷ hợp
đồng như trường hợp công ty Thăng Long trước năm 1993.
+ Nâng cao nghiệp vụ kinh doanh đặc biệt là nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập
khẩu. Nghiệp vụ kinh doanh là toàn bộ những biện pháp và phương pháp nhằm
kích thích nhu cầu thị trường, vì vậy nếu áp dụng những biện pháp hợp lý trong
nghiệp vụ kinh doanh thì sẽ đạt hiệu quả cao trong tiêu thụ sản phẩm. Đối với mặt
hàng giầy dép có thể sử dụng những biện pháp sau:
- Sử dụng hệ thống cửa hàng để tiêu thụ sản phẩm.
-
Nâng cao khả năng tiêu thụ thông qua quảng cáo, trưng bày mẫu.

-
Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho khách hàng thông qua hệ thống đại lý


19

Kết Luận
Trong nền kinh tế thị trường có nhiều thành phần kinh tế cùng tồn tại, đi cùng với
nó là sự xuất hiện của nhiều ngành nghề kinh doanh. Để đứng vững trong môi
trường cạnh tranh khắc nghiệt này, mỗi doanh nghiệp phải tạo cho mình chỗ đứng
và tìm ra hướng phát triển cho mình. Xu thế chung khắp mọi nơi là mọi người
đều đổ dồn vào những lĩnh vực kinh doanh mang lại lợi nhuận cao. Sản xuất và
xuất khẩu giầy dép là một trong số những lĩnh vực đó. Do tính cạnh tranh cao, các
doanh nghiệp cần phải tận dụng những ưu thế của mình thì mới có thể tồn tại và
phát triển.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, có điều kiện thích hợp cho sản xuất và
xuất khẩu những sản phẩm khai thác được lợi thế cạnh tranh là giá nhân công rẻ.
Ngành da giầy Việt Nam nói chung và xuất khẩu giầy dép của Việt Nam nói riêng
là một ngành có cơ hội phát triển mạnh. Tuy có chúng ta có gặp một số khó khăn
nhưng thuận lợi đối với chúng ta cũng không ít: thị trường rộng lớn, mối quan hệ
hợp tác lâu dài với những đối tác nước ngoài , sự khuyến khích của chính phủ.
Vấn đề hiện nay chỉ là sự phấn đấu của bản thân chúng ta, khắc phục những điểm
hạn chế, phát huy những ưu điểm để đưa ngành giầy dép xuất khẩu Việt Nam lên
một mức phát triển cao hơn, chung sức cùng cả nước hoàn thành công cuộc công
nghiệp hoá hiện đại hoá.

Danh mục tài liệu tham khảo
1. Giáo trình Thương mại doanh nghiệp-trường đại học Kinh tế quốc dân-NXB
Thống kê 1998.
2. Giáo trình Kinh tế thương mại-trường đại học thương mại
3. Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất của tổng công ty da giầy Việt Nam.
4. Tạp chí Những vấn đề kinh tế thế giới.
5. Tạp chí Kinh tế và Dự báo.
6. Tạp chí Ngoại thương.
7. Tài liệu Chiến lược chính sánh thương mại trường đại học thương mại 22