Dàn bài thuy t minh v cây lúa Vi t Nam. ( s d ng bi n pháp t thu t )ế ề ệ ử ụ ệ ự ậ
I. M bài:ở
- Cây lúa t gi i thi u chung v b n thânự ớ ệ ề ả
(Chúng tôi sinh ra, l n lên và g n li n v i n n v n minh lúa n c sông H ng. Nói nh v y ch c h n các b n ã bi t ớ ắ ề ớ ề ă ướ ồ ư ậ ắ ẳ ạ đ ế
chúng tôi là ai r i ph i không. Tôi là lúa n p cái hoa vàng, m t thành viên khá quan tr ng không th thi u trong t p th ồ ả ế ộ ọ ể ế ậ ể
h hàng nhà lúa. H nhà lúa không ch là ngu n s ng, em l i nh ng giá tr v t ch t nuôi s ng con ng i mà chúng ọ ọ ỉ ồ ố đ ạ ữ ị ậ ấ ố ườ
tôi còn là ng i b n tâm giao, cùng s chia nh ng vui bu n, c v ng c a ng i nông dân Vi t Nam n a c y.)ườ ạ ẻ ữ ồ ướ ọ ủ ườ ệ ữ ơđấ
II. Thân bài:
1. Ngu n g c:ồ ố
- Lúa là m t lo i cây tr ng c có vai trò quan tr ng trong i s ng và l ch s phát tri n c a hàng tri u, tri u ng i trên ộ ạ ồ ổ ọ đờ ố ị ử ể ủ ệ ệ ườ
Trái t t xa x a n nay…đấ ừ ư đế
( Không rõ h hàng nhà lúa chúng tôi có m t trên Trái t t bao gi , nh ng nghe cha ông k l i thì ã t lâu, r t lâu ọ ặ đấ ừ ờ ư ể ạ đ ừ ấ
r i, chúng tôi ã là m t lo i cây l ng th c c có v trí quan tr ng trong i s ng và lch s phát tri n c a hàng tri u , ồ đ ộ ạ ươ ự ổ ị ọ đờ ố ị ử ể ủ ệ
tri u ng i t xa x a n nay. i kh p t n c Vi t Nam, t B c vào Nam, t mi n ng c n mi n xuôi,… âu âuệ ườ ừ ư đế Đ ắ đấ ướ ệ ừ ắ ừ ề ượ đế ề đ đ
các b n c ng có th b t g p hình nh h hàng nhà lúa chúng tôi tr i r ng trên các cánh ng th ng cánh cò bay. Cây ạ ũ ể ắ ặ ả ọ ả ộ đồ ẳ
lúa chuíng tôi ã góp ph n t o nên v p tuy t v i v i cho t n c:đ ầ ạ ẻđẹ ệ ờ ờ đấ ướ
“Vi t Nam t n c ta iệ đấ ướ ơ
Mênh mông bi n lúa âu tr i p h n…”ể đ ờ đẹ ơ
(Nguy n ình Thi)ễ Đ
2. c i m:Đặ đ ể
- Lúa là lo i cây l ng th c quan tr ng nh t thu c nhóm ng c c.ạ ươ ự ọ ấ ộ ũ ố
- Lúa là cây có m t lá m m, r chùm, thân c r ngộ ầ ễ ỏ ỗ
- Lá lúa có phi n dài m ng, m c bao quanh thânế ỏ ọ
- Hoa l ng tính, không có bao hoa; qu có v tr u bao ngoài g i là h t thóc.ưỡ ả ỏ ấ ọ ạ
- Khi lúa chín, c thân, lá, qu u ng màu vàngả ảđề ả
- H t g o n m bên trong v tr u màu tr ng…ạ ạ ằ ỏ ấ ắ
3. Các lo i lúa:ạ
- Có nhi u lo i: lúa t , lúa n p. M i lo i l i có nhi u lo i nh khác nhau…………………ề ạ ẻ ế ỗ ạ ạ ề ạ ỏ
- C n c vào th i v gieo tr ng, có: lúa chiêm, lúa mùa, lúa xuân hè, lúa hè thu,…ă ứ ờ ụ ồ
- C n c cách gieo tr ng, có: lúa c y, lúa s , lúa tr i,…ă ứ ồ ấ ạ ờ
4. Quá trình sinh tr ng: tr i qua nhi u giai o nưở ả ề đ ạ

chúng tôi là lúa n c mà l i). Các bác y ch m sóc chúng tôi vô cùng c n th n v i nhi u công vi c nh ……)ướ ạ ấ ă ẩ ậ ớ ề ệ ư
III. K t bài:ế
- C m ngh chung v cây lúa.ả ĩ ề
Mở bài : Giới Thiệu về cây lúa :
- Trong n~ bữa ăn hàng ngày , n~ loại quà bánh dân dã ; những bữa yến tiệc sang trọng , hay đơn giản chỉ trên những cánh đồng làng
quê VN , đâu đâu ta cũng thấy hình ảnh cây lúa
"Ðứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Ðứng bên tê đồng ngó bên ni đồng, cũng bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai. "
* Thân bài
- Nguồn gốc : cây lúa nước vốn có nguồn gốc từ loài lúa hoang dã và phải qa hàng nghìn , hàng vạn năm lai tạo , thuần dưỡng thì mới trở
thành cây lúa như hiện nay .
- Phân loại : Cây lúa đc chia làm 2 loại chính : lúa nếp và lúa tẻ
+ Lúa nếp : hạt bầu , tròn , mẩy , gạo màu trắng đục , hoặc trắng sữa . Độ dẻo thơm hơn gạo tẻ , song ăn nhanh ngấy .
+ Lúa tẻ : hạt thuôn dài , gạo màu trắng trong và là lương thực chính trong các bữa ăn hàng ngày .
- Đặc đ? cấu tạo :
+ Cây lúa thuộc hệ thực vật , thân thẳng bộ rễ chùm , nhóm cây hạt kín .
+ Thân lúa rỗng , có đốt .
+ Lá lúa hình kiếm , mặt ráp , sắc nhọn , có gân song song .
+ Bẹ lá : ôm lấy thân cây tạo thành nhiều lớp .
+ Cây lúa trưởng thành có chiều cao trung bình từ 70-80m
- Đặc đ? sinh trưởng : Vòng đời của cây lúa từ hạt thóc giống đến khi cho thu hoạch trải qa nhiều thời kì sinh trưởng vs nhiều công đoạn
+ Ngân ủ giống : ng` ta chọn n~ hạt thóc tốt , thuần chủng , đc phơi khô , quạt sạch , bảo quản kĩ càng từ mùa trước , cho vào thúng
hặoc bao tải , ngâm trog nước với tỉ lệ " 3 sôi 2 lạnh " . Khi hạt nảy mầm thì lấy đem gieo .
+ Gieo mạ : Người nông dân làm đất ở những thửa ruộng quen , chuyên dùng để gieo mạ , thậm chí họ trải cả ni - lon , đổ đất bùn trên
sân kho để đem gieo , thế mới có câu : " Khoai ruộng lạ , mạ ruộng quen " . Khi cây mạ cao tầm gang tay ( 15-20 cm ) thì nhổ mạ đem
cấy .
+ Cây lúa đc cấy theo khóm thẳng hàng , cách đều nhau để đảm bảo đủ ánh sáng , mỗi khóm gồm vài dánh mạ . Một thời gian lúa bén rễ
để nhánh qua thì con gái và bắt đầu làm đòng . Lúa trổ đòng , ngậm sữa và bắt đầu uốn câu . Khi hạt thóc ngả sang màu vàng là báo hiệu