BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TÀI LIỆU
TẬP HUẤN CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
XÂY DỰNG CÁC CHUYÊN ĐỀ DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH
MÔN SINH HỌC
Hà Nội, tháng 12 năm 2014
LỜI NÓI ĐẦU
!"#$%&'
&( %%)* ( + ,-.%/0&( 1
2'-34%&'%356! ,-7 89+
-:$+5 $.;3( (8&8%6 9 <4"%=>
! "#$=#!?)4.% ,"#8$?55%.%' '#@
8&A&( B$A C $A '3$&)5$C 5$#.D59 <
6%3E F3.D$G*8&A*HC I39"##
='8 - 6.F9'5&( F J<-$')<-$&8 ,
<-$*H<-%I35 9KK*H ,L-%
-I"#?G &8 @@@( +<$ M3#N"
( +&( $ :&( $333&( $ E =4
-$% O #.P&( @
K!-$3M.+HF 3 I 3
33%=LI&)C P A @Q IK333&)C P
A $&)C &A-+&A$&)C #6$333RS%-T
"R@@@9 =LI&)C P A H$=!#"%$"#N&$@@@
=O ;*-.)O#+'-@+$' GK%I
&( U ;?E ) $ <= ;< $.)&(@V)-?5
+ -:F R 7ER ,-7=LI&)C #: E
)&)C @QW P:++X ,.' %
: "%C F :"%? =-$ -R&R ,
' =:*8&A=E 3YF3 333%=LI
- ' &)C -F A 'ed"%f? =-
'-$ f< +O ! E% :%? =-
'%$.A- C&4*8&A +&)C 3YF3'
?Z&(333&)C P A ='A ,-%1@
Nhóm biên soạn
g
PHẦN I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG
I. Cơ sở xây dựng chuyên đề dạy học
1. Về phương pháp dạy học
Q<!.A M:%%34 C ?&)C
/!.A AC 9!.A 3'%#69!.A ?)9
!.A -3%F3 9!.A ?Z&( O'O%
O@@@?5<$34!.A ?)$!.A 3'%#
6 ,-C ?.%( +-C$-<<33MU J?A:
%%34 ,- !.A = @V4 <4)F ( +<$3
33&)C M3#?- 3YF3:IE =-C
4C ? <4--%):;?)#69<3
3MG .A :%!.A %$3PP A $ .I3$?
) ,-C ?4d<"N&` C ?333AC $:%
=#!C I3?51@*H-34-$I3%
)-:' 3'?%#F3.DK6#?
A h.%!.A #"#?A% O ?5@2:I$I3&F
C ?"3'$T-%#K6T33#C
I3$ ?5 ,- 8$-:% N3#F T
( + ,-&( %%)@
I$&)C .%&))@:&)C $C ?.% ,
4IE $+ <-; E $=4-$)C I3
,-C ?e .F F3.D?- C ?A , .L$*8
&AE @i:&)C E O=-C (4F
4.%:) ,-+% ,-C ??A 5
+@lT &Y <4F 4'-333= -:
333&)C P A <KT "#?-/
bk)C .% E )C I3 ,-C ?/333
&)C P A $C ?F 5U% )C I3&+
E % m)$O-<A.A =3K: -n E=O
3#(3KE HF +?G3T@VF T%
K:5 ,-1?5A $C ?A 3-?$#.I$.%
P'$#6T-e ?L ,-:$d<GF
o
=E =L!$d-GF 333 .L=E $=L!
<$=OI3eK=O8?p <$F " .%3!
?)@k)e %:+=O m#)E %
;&X%@
bk)C UCq.'333AC /Q 333&)
C P A ' q.'333C I3 C ?=O m.%
"'338 -'#&)C % ;.%( +&)C @
333C : 5.n.%333AC @q.' 1C
<F 333$=L!$<e$D PAC :?_) C.;-
C $=&I.A 5 <7 1$=#C I3?_F 8.+
63"@2:I$ M3#6)T)C :&)C $7
.A )-?A 4"dC I3(?-AC ,$T63
4AC -13O$=O mAC B%?-"%.+.3
%AC #C <?A&X ,-+@
bk)C ! 1C I3 4$35F3C I3F3 /
.3C %:=E $& ,-C ?=O4N'
5:=3&(333P A 3# <?A38<- 1$
%%'(C I3$6.%="%C F =% 7
) .I3@r3&(333P A B: % -:?A38
<-% %.@+$C I3$=O3#CE $=L!$
F :%"^K) .I3 8@s3C .%O
&&)C $)F ( +* @:&)C $+
E % .LE ,-C ?3]e
: ,- :?)=-C @I$ U- <4:&&h"
,-)&)C ?-/
b0+ E :5$-'( C ?@C ?!
#I'($T3=<=!$#?6 M:;#@k
?A m) ,-+$6F &h) P* <-$3YF3( +
&)C % & (4H* @
bC ?A ,:;#6T-@2?Ae&n$
$U3` ,-+$)C ,-C ?&h-e
:F3.P$3YF3K;]333.I@
w
b0+ m)?A-$-.I ,-C ?$"?$=$
=<-$4 <-E $=4-=#C 3YF3( +&)
C & (4H* @
E :&)C I$.3C <4F -%d
<]@Y( P $+ M ,-6C I3$ <F 38 -
X+- < ,$F &:--d3M ,-
C $F - Y'(-K'(= -@
<]$7%+3#.%' P A $=O4x.)%%
14"%!@Q %+<U3`-:
46+-=O=P- <= @#.%'
,-7<?_<<3%=#C I3 ,- #.3@Q =LI&)
C P A ?_F ?Z&(5 E )<+.34A
' '(]^)( +&)C @
V4*66$+ <4?Z&(=LI%<4-
C ?#'(%<@#) ,- <C ?
F --#.I$d<#?6 M#%*6 #33
^#6<@)#6 ,-C ? <4F
A '-1C +.31:3#A 'B%$K-
4&X$U3`9--I3YF3K4"I%
K) ,-7C ?4 <"'33=G 3( =31^8 -
6.F$'#)C I3$q.' ,-C ?@
V3#?A343J 6%!.A ,-C ?
O-E ) J=E $=L!$% "4'!.A $
3J 6 ,-C ?&A-+( +&( Qc9 C4
U3`C ?333C I3@QUC1*+5
6 #C ?/ )+.39-N?C I3$B
C I39-' C ?" =#A '&AC I3$
+ E=-C $=LI$" =#A %$P'9-
"%:y"%$"%: $&e .3${z=#A ''
(C I3y?-8C .%?#3JC I3z9=F3
:&)C $&( %= 5=|$ 5!C @F3
,-+A%.X- ,-C ?$ ,-
}
-~C ?% N@QC?A" ,-7C ?$
=O??C ?%C ?= 9 C' +$=
=P ?AEU$PP A %F=<C I3$q.' ,-C ?9
U3C ?3!= 89#"#=31$ O"^$=
-$=O)3.A C ?$+% -~C ?@
-zV:C I3 ,-C ?
:&)C $ ! E%T 4%( + ,-"%C $ ,-
7)"%C $+%?5' ?-/
be&n$=4-:%d=#A ''( ,-C
?f<C ?e:&)C 9-8%%d
'( ,-C ?43&("'33 (4$=31U3`C ?F
-=<=!@
b0I*[%3$B$?#3JC I3@@@ ,-C ?K=
#H.%F T -.%F $E 4"%!.A I&(=
E $E %) - $=L! M@@@
'(C I3@
bS $#.I/cZ&(=LIF .A- C$+ E
C ?" %#.I=#A ''($ <4.%"
=#A '&AC I39&A+ E=-C $=LI9"
=#A %$P'9"%:y"%$"%: $&e .3$
{z=#A ''(C I3@
"z4-$=#C I3 ,-C ?
V=#C I3$q.' ,-C ?&)C F A
'- "%=4"-N .) 8]$"%I3ejE + M/
bI"/C ?I"$G .)T O#U=E $=L!
HC =F + M@
bO4/C ?&h)U=E T O#U=L!H
C "^OKe ,-+:$ <4+ )38P $
#P $??93&(A 3y.%eXz=E $=L!H"4
# :5$6C I3@
b2I&(/C ?=5%?G3*3.) =E $=L!HC 4
#% O:5$6A:5$6HC @
b2I&( -/C ?I&(F =E $=L!4#
:5$6$=O5K:5$6HF
&X9--K3#NF3.P :5$6
C I3T ?5@
Q! E%E 34!.A ,-C ?BdC =|%d
=5.3$+%%1* x.' 8]$"%I3ejE
+ M "%=4-++G #"#?A3YF35F
C ?%!&Mx.' 8]$"%I3BE + MI&($I
&( -@
S#&8.%P&(O#jE + M M) ,-?5
.) 8]$"%I3O1/
Loại câu
E < .+
- 4 3
'$ 38 P $
.I#6
:5
e @
%I
&(F
& =
E <.+-
4 3 '$
38 P @ .I
#6
:5@
Q8
]f"%
F
F
5.+'
%I
&( F
%I
&( F
a
I3
.F
5 .+ '
A 3
K- )
'
Q! E %
= # P
' H
%$
+ F
( P %
&( (
P'@
Q! E%=
#P'
H %$
:"%F
( P $&(
($ "
% %
38 P =
#U- =
.I@
Q! E %
3 P
'$ +
F ( P $
.A- C &(
(%"5PP
'9
%P'
%38P =
#4U-=
.I@
b)I&(F =E $=L!43'%#
:5f6A h@
kA-+ 1IE <% ! E%&
:$? =-'%$f< +O E +#
.I$.A- C&4*8&A +&)C 3YF3@
2. Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
l7 +&)C 3##C~6C I3@2:I$
' *8&A7 +&)C MA 'e:?-/
-z 6 M#&)C +?_*8&A@26
M# <4.% .)?-/
b26:=$*8&A=E @
b26=4'$E&(=E @
b26:=$*8&A$=4'%E&(=E @
Q! E%& :%? =- ,-OC $f<
+O <4* &=E .+--F 4
'B?5"%f'%$d<*8&A%6 4)
% +&)C O@1F3 <K&=E
.+-OC $.H)%1- +O.+
- Y-.A- C&456*8&A ,P F3$.+
O@
Y&=E 9='A ,--3$%19!
.A ,-+%C ?$ <4* E ?-/
j
lE /0+T6$+ #6@C ?A '
#6e&X ,-+@0+=#
.%' ,-C ?@
lE a/0++6$FD4C ?:- #6
@C ?A ' #6?AU3` ,-+= M@
0+%C ? Y@
lE g/0+ 63O):5 <6@C ?3
Phẩm
chất
Biểu hiện
Nhân ái và khoan dung
€+$-8$U3` %+-:9K:%3
55~3 ,--:$&;C9A ' '5
-:${
Q<DE :4%K: 55~3 ,-&8 2'
-${
€+ 19?p?%U3`C1%-- )
I34$*H9%I3$F3 C1*-9O
C?A= "' ,-719 \+3%--! T
%").A ${
c5%F3++$4':+5++9 <D
E :4%?p?%-- )+$ !?< $
"#'++93+3K%3)++${
OC &8 $ 5 -% !+${
Làm chủ bản thân
A C I3% ?593+3 %
A C I3$ ?5${
AC$ <K%UA -3%1?5${
Q<DE # O' e._3#$ O"^${
A.A $ ,$P A C ]4A 'K O' %
% ,-"#8C I3$ %?)${
A-3$?)$C I3$) N${
•E F I.F$=<=!C I3%?) ,-"#8%
,=G 3( F-@${
u
Phẩm
chất
VTK 8]= -?AI$'F93'5
:5e 9OC -4 93
'5$P A KD== -938P $<G
KO.+-dN= -$* %.%n
O$DB9EU$ .I3?L$ ,+D
=$6%DB{
V*6T #33=#9??%":.I #
33*69.A- CF #333YF39:%DB#
33&A-+ NOH 9*6#33 #
-- #33=O ;3YF3{
0#6e#33H.A- C9I-?A=O3YF3%
mF #339 ,:?A7F=T3=<=!9#
F 6{
cL%=<-%=E ,-"#8=#
693&(:H"%#:5A
K mF3.D@@@
Giao tiếp và hợp tác
% ,*6( P F3 % O' <4)
F3 9"3I5F3 d1= {
F '$-; ,-:<9A=#
! ,-:%=#! ,- %+<4
38 O O' 3YF39 ,%%3M' F -9
+TF $T?< ,- 8% ,- #<9=+5$.G
eP A -3$C ] %+<@@@
e4& P-& "%5)$ '
=4$.1#P $ #.I9&h)DB A9 <"4
#3YF35F%"5 #-39< P* $UK
'%3'$:"%F & , :C
I39C 4& P-& !"#$%.'
G9U &)!"#K ,e @@@
-&ME C I3@Q )%.% :C I3F
}
8 -.+%&% C ?3MA ,=.@l( + P ,-
:&)C .%U3C ? .L&M&M ='=-C %=L
I$C ?F A %$=qe.%?A , 5OK%<@
K+ M-P+G <+ ,-333&)C P A .%
?A-C ' .A- C +&)C @I$'
*8&A :5*63 M3##"#?5+ M?-8/
b:5*633#MW1?5%C ?&h #I
%H <PK-'"-M U@
b2' *8&A:5*63 M3# UD)=' C
? <4F =E "-M4#$-<:%8
XIE $U3C ?3'F 6$*6F #33
^#6@
3e:5*63.% )C /*6#33
#69A '#334#69" $#.I9=
.I$I$F3E <-=E @@@
S#&8O#' ?Z&( =LI&)C P A
:&)C #6@
a•
a
PHÁT HIỆN VẤN ĐỀ
TTBướcNội dungQ4-'(0+ E :5 <J
6$.A- Ckỹ thuật dạy học tích cực3YF34- C ?
'(d-?E @C ??p?%A ''(@aA ''(C
?)A.A #'(yQ8$ T3OT <]z@gS $
#.IcZ&(=LIF .A- C$+ E C ?" %
#.I@j\"46d=#" $#.I3'6 M#
@0+&XC ?3"46@
ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
.F <5-'8#@2P&(-'$„$…$-'-$†$$-
'†$$.{=O*[5.+'K-a).F <-; .I3g
).F3$2$4 <4=#?5-'K-g).F<Eg
1F3+ ‡N1ˆ$‡":tˆ%‡ .I3ˆ-@2:I$
E &)C *8&Ag.I 6=P%d<=.+3
:) ,-=P.PBe 1+ EN1$ .I3g
:t:?_ < 3PP A IE %!.A
?) ,-C ?C I3@
"z&=E M*8&A +
b\:) ,-=P.PB/r3?6$''5%4
P ,-=5=P* -'-e'E /
PV
T
=
^?5
bQ .I 6=P/
‰V.ISOb.‚l-bb5/Š'=O$P ,-3?6p%4
P V ,-.F=P* .%^?5@
aa
‰V.Ic b./2.F=P <4P =O:3?6p 3(
%'t ,-=P?-/
•
y zp p t
γ
= +
9p
0
.%3?6B•
•
Q$p .%3?6B
b
‚F C.%'?5Bt3@
b-''5/-''5$=# '
=ebyz"^=# '
•
Q@O'5y•zE
'bawg
•
Q@'E ‹‰awg<$.%?5''-
eb$.%?5'<'-eb*bU@
zQJ=E $=L!%?5!.A <4F 34
Q:&( 3OI.Py&S0&( %V%)"-
%zE M) ,-C ?‡Q .I 6=Pˆ?-/
b2=E /
‰\"4F .ISOb.Œl-bb5$c b.@
‰+F ''5.%:@
‰+F O?5p$V$T* ) ,-.F=P@
‰2F 3:) ,-=P.PB
pV
T
=
^?5
b2=L!/
‰2I&(F 3:)=P.PB@
‰2_F 1tP $t3$t''C-yp$Vz@
ag
b2:%%34!.A / E C ?)
#6?_ <4:%%34?5!.A ?-/
‰!.A AC $3'%#6$?)9
0+-'( C ?#.I#33
^* 5-'y <zK- O?5'
$3?6$4P ,-=5.F=P@
a A '
'(
C ? <4#.I")"+ )T e<
y=O <='"5P.).3C : <4 -
<ed"%T 3"%+%"%&z@#
aj
#.I< <4F :"%+"#3(T
6••@
g S $
#.I
0+ E <" %#.I#
33^#6T-@
j sA- C
#33
d=#" $#.I$+U3C ?I
6.% M3#.M.F O?5=O%=#
?5-'K--O?5 ;.)@Q<4:4%
.' N.%P'=4-T F .)@
Thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề (Lí thuyết)
Q4
-'
(
0+- C ?+ E%.'5-
'K- O?5)B%4 J"" %
C 3e@Q<4- 7<C ?"
5-'K--O?5@
a A '
Copyright: Tài liệu đại học ©