Tiểu luận: Triết học

Lời mở đầu

Lý luận hình thái kinh tế xã hội là lý luận cơ bản và giữ một vị trí
hết sức quan trọng của chủ nghĩa duy vật lịch sử do K.Marx xây dựng nên.
Lý luận hình thái kinh tế - xã hội đã đợc thừa nhận là lý luận khoa học và là
phơng pháp luận cơ bản trong việc nghiên cứu lĩnh vực học. Nhờ có lý luận
hính thaí kinh tế xã hội, lần đầu tiên trong lịch sử xã hội học K. Marx đã
chỉ rõ nguồn gốc, động lực bên trong, nội tại của sự phát triển xã hội, chỉ rõ
đợc bản chất của từng chế độ xã hội. Nh vậy qua lý luận hình thái kinh tế
xã hội giúp chúng ta nghiên cứu một cách đúng đắn và khoa học vận hành
của xã hội trong mỗi giai đoạn nhất định.
Lý luận hình thái kinh tế xã hội đã lỗi thời, lạc hậu không thể áp dụng
vào điều kiện hiện nay mà phải thay thế bằng một lý luận khác. Trớc tình
hình đó buộc chúng ta làm rõ thực chất của lý luận hình thái kinh tế xã hội và
giá trị về mặt khoa học, tính thời đại của nó là rất cần thiết ; về thực tiễn nớc
ta đang trong quá trình xây dựng đất nớc theo định hớng xã hội chủ nghĩa.
Trong quá trình đó rất nhiều vấn đề khó khăn đợc đặt ra đòi hỏi phải nghiên
cứu giải quyết.
Vì vậy em mạnh dạn nhận đề tài: '' Vận dụng Lý luận hình thái kinh tế
xã hội để phân tích vai trò của nhà nớc đối với nền kinh tế Việt nam
hiện nay'' Qua bài viết em thấy còn nhiều thiếu sót, bản thân là ngời Laos
nhận thức có hạn mong có sự đóng góp ý kiến của Thầy cô và bạn đọc.

Phần I
Nội dung của hình thái kinh tế - xã hội
I. Khái niệm.
Hình thái kinh tế xã hội là một phạm trù của chủ nghĩa duy vật lịch sử
dùng để chỉ xã hội ở từng giai đoạn phát triển lịch sử nhất định, với những
quan hệ sản xuất của nó thích ứng với lực lợng sản xuất ở một trình độ nhất

Những quan hệ sản xuất là bộ xơng của ơ thể xã hội hợp thành cơ sở hạ
tầng. Trên cơ sở những quan hệ sản xuất đó hình thành nên những quan điểm
về chính trị, pháp lý, đạo đức, triết học v.v...và những thiết chế tơng ứng hợp
thành kiến trúc thợng tầng xã hội mà chức năng xã hội của nó là bảo vệ, duy
trì và phát triển cơ sơ hạ tầng sinh ra nó.
Ngoài những mặt cơ bản của xã hội đã đề cập ở trên lực lợng sản xuất,
quan hệ sản xuất và kiến trúc thợng tầng thì còn có những quan hệ dân tộc
quan hệ gia đình và các sinh hoạt xã hội khác.
2. Sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử tự
nhiên.

Lịch sử phát triển của xã hội đã trải qua nhiều giai đoạn nối tiếp nhau từ
thấp đến cao. Tơng ứng với mỗi giai đoạn là một hình thái kinh tế xã hội.
Sự vận động thay thế nhau của các hình thái kinh tế xã hội trong lịch sử
đều do tác động của quy luật khách quan, đó là quá trình lịch sử tự nhiên của
Sinh viên: ALu Lao Ly

2

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
xã hội. Marx viết : Tôi coi sự phát triển của những hình thái kinh tế xã hội
là một quá trình lịch sử tự nhiên .
Các mặt cơ bản hợp thành một hình thái kinh tế xã hội: lực lợng sản
xuất quan hệ sản xuất và kiến trúc thợng tầng không tách rời nhau, mà liên hệ
biện chứng với nhau hình thành nên những quy luật phổ biến của xã hội. Đó là
quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ của lực lợng sản xuất, quy luật cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thợng tầng và các
quy luật xã hội khác. Chính do tác động của quy luật khách quan đó, mà các



Tiểu luận: Triết học
bởi quy luật chung của sự vận động của nền sản xuất vật chất chúng ta nhìn
thấy logic của lịch sử thế giới.
Vạch ra con đờng tổng quát của lịch sử, điều đó không có nghĩa là giải
thích đợc rõ ràng sự phát triển xã hội trong mỗi thời điểm của quá trình lịch
sử. Lịch sử cụ thể vô cùng phong phú, có hàng loạt những yếu tố làm cho quá
trình lịch sử đa dạng và thờng xuyên biến đổi, không thể xem xét quá trình
lịch sử nh một đờng thẳng.
Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật lịch sử, nhân tố quyết định quá
trình lịch sử, xét đến cùng là nền sản xuất đời sống hiện thực. Nhng nhân tố
kinh tế không phải là nhân tố duy nhất quyết định các nhân tố khác nhau của
kiến trúc thợng tầng đều có ảnh hởng đến quá trình lịch sử. Nếu không tính
đến sự tác động lẫn nhau của các nhân tố đó thì không thấy hàng loạt những
sự ngẫu nhiên mà tính tất yếu kinh tế xuyên qua để tự vạch ra đờng đi cho
mình. Vì vậy để hiểu lịch sử cụ thể thì cần thiết phải tính đến tất cả các nhân
tố bản chất có tham gia trong quá trình tác động lẫn nhau đó.
Có nhiều ngyuên nhân làm cho quá trình chung của lịch thế giới có tính
đa dạng: điều kiện của môi trờng địa lý có ảnh hởng nhất định đến sự phát
triển xã hội. Đặc biệt ở buổi ban đầu của sự phát triển xã hội, thhì điều kiện
cuả môi trờng địa lý là một trong những nguyên nhân quy định quá trình
không đồng đều của lịch sử thế giới, có dân tộc đi lên, có dân tộc trì trệ lạc
hậu. Cũng không thể không tính đến sự tác động của những yếu tố nh nhà nớc,
tính độc đáo của nền văn hoá của truyền thống của hệ t tởng và tâm lý xã hội
v.v...đối với tiến trình lịch sử.
II. Vận dụng lý luận hình thái kinh tế xã hội vào điều
kiện Việt nam hiện nay.
1. Tất yếu khách quan của con đờng đi lên chủ nghĩa xã hội.
Việc vận dụng lý luận hình thái kinh tế xã hội của chủ nghĩa Mac-Lênin

1920, khi Nguyễn ái Quốc trở thành ngời cộgn sản và cho đến những năm sau
này. NGời đều nhất quán khẳng định, giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc
chỉ có thể thực hiện đợc bằng con đờng cách mạng vô sản, bằng cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội mới, xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Khi miền Bắc đã đợc giải phóng nhng miền Nam còn phải tiếp tục chiến
đầu vì độc lập tự do của Tổ Quốc, tình hình lúc đó đặt ra câu hỏi: Miền Bắc
có nên bớc ngay vào thời kỳ quá độ để xây dựng chủ nghĩa xã hội hay không
khi khi mục tiêu độc lạap dân tộc cha đợc giải quyết xong ở miền Nam? Đảng
ta khẳng định là phải đồng thời tiến hành hai nhiệm vụ cách mạng: tiếp tục
cuộc cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam và tiến hành xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở miền Bắc. Sự lựa chọn này đã đợc thực tiễn xác nhận là hoàn
toàn đúng đắn. Không có sự hậu thuẫn của chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, cách
mạng miền Nam sẽ không có những đảm bảo vật chất và tinh thần cần thiết
cho thắng lợi.
Khi miền Nam đã đợc giải phóng, đất nớc thống nhất, một vấn đề cũng
đợc đặt ra là miền Nam sẽ cùng miền Bắc tiến lên chủ nghĩa xã hội hay tạm
thời dừng lại một thời gian để phục hồi sau chiến tranh? Có thể nói, sự lựa
chọn này là một thử thách không kém phần phức tạp. Đảng quyết định cả nớc
cùng đi lên chủ nghĩa xã hội. Quyết định này đã đợc thực tiễn xác nhận hoàn
toàn đúng đắn.
Vào giữa những năm 80, kinh tế xã hội nớc ta lâm vào cuộc khủng
hoảng trầm trọng, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu đang chao
Sinh viên: ALu Lao Ly

5

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học

Nh vậy, đi lên xã hội chủ nghĩa là tất yếu khách quan, và nó đợc thể hiện
trong công cuộc đổi mới của Đảng ta, đổi mới để xác lập một sự ổn định mới
nhằm làm cho đất nớc đạt tới sự phát triển bền vững. Điều đó có ngiã là chúng
ta phải xác định con đờng xây dựng chủ nghĩa xã hội với sự năng động hơn
nữa tichs cực hơn nữa, và phù hợp hơn nữa với tình hình thế giới hiện đại. Chế
độ xã hội chủ nghĩa mà chúng ta đang xây dựng sẽ là chế độ phát hiện và sử
Sinh viên: ALu Lao Ly

6

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
dụng tốt nhất những nguồn lực của chính mình, trong đó sức mạnh quyết định
chính là nguồn lực con ngời. Đó là mục tiêu quan trọng nhất của chủ nghĩa xã
hội.
2. Những nhiệm vụ của thời kỳ quá độ
Thời kỳ quá độ là thời kỳ tạo cơ sở vật chất và con ngời cho chủ nghĩa xã
hội trong quá trình thực hiện này, với điều kiện và hoàn cảnh của Việt nam, đã
đặt ra cho chúng ta những nhiệm vụ sau:
Thực hiện công cuộc công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nớc để xây dựng
cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền sản xuất lớn hiện đại. Công cuộc này đặt ra
những nhiệm vụ lớn mà chúng ta cần giải quyết: Cụ thể là: tạo ra những điều
kiện thiết yếu về vật chất, kỹ thuật, con ngời và khoa học công nghệ, huy động
mọi ngời vốn, nguồn lực lao động làm cho nền kinh tế tăng trởng nhanh nhng
bền vững và trên cơ sở nâng cao mọi mặt của đời sống xã hội. Quá trình công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc cần phải thực hiện ngay một số nội dung cơ
bản sau;
+ Tăng thêm tốc độ và tỷ trọng sản xuất công nghiệp trong nền kinh tế

- Cần phải tiếp tục đổi mới bộ máy nhà nớc theo hớng tiến bộ dựa trên
những cơ sở sau:
+ Chống quan liêu chuyên quyền độc đoán trong bộ máy nhà nớc.
+ Phải phân biệt rõ chức năng cảu các cấp các ngành.
+ Phải đa ra một hệ thống pháp luật chặt chẽ đồng bộ và có tính
khả
thi. Phải đảm bảo thực hiện nghiêm chỉnh mọi luật pháp đề ra.
Phần II
Vai trò của Nhà nớc đối với nền kinh tế việt nam
Trong những năm đổi mới ta có thể thấy rõ những thành tựu mà cơ chế
mang lại. Những u điểm của cơ chế thị trờng là không thể phủ định, nhng
chúng ta cũng phải thừa nhận rằng KTTT cũng có những khuyết tật vốn có của
nó. Vì vậy không chỉ tồn tại cơ chế thị trờng thuần tuý mà cần có sự can thiệp
nhà nớc để sửa chữa những thất bại của cơ chế thị trờng hơn nữa để định hớng
cho nó đi theo con đờng XHCN điều tiết vĩ mô nhà nớc trong nền kinh tế.
Vai trò và chức năng kinh tế của nhà nớc trong nền kinh tế việt nam
hiện nay. Muốn quản lý nền kinh tế việt nam hiệu quả thì trớc hết phải nắm rõ
những quy luật của kinh tế thị trờng. Mọi chính sách nhà nớc đều phải dựa
trên những chính sách khách quan ấy. Sự quản lý nhà nớc Việt Nam cũng có
những điểm giống nh nhà nớc t bản đó là: thừa nhận tính độc lập các chủ thể
kinh tế để có quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, tự chịu trách nhiệm lỗ
lãi; xây dựng hệ thống thị trờng cớ tính cạnh tranh, giá cả chủ yếu do thị trờng
quyết định. Xây dựng cơ chế điều tiết vĩ mô của nhà nớc nhằm hớng dẫn,
giám sát hoạt động của các chủ thể kinh tế, hạn chế những khuyết tật của thị
trờng; xây dựng hệ thống pháp luật nhằm tạo ra khuôn khổ cho nền kinh tế;
tôn trọng và thực hiện thông lệ quốc tế trong quan hệ kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên sự quản lý kinh tế của nhà nớc xã hộ chủ nghĩa và sự quản lý
kinh tế của nhà nớc t bản có sự khác nhau rõ rệt. Sự quản lý nhà nớc t sản đối
với nền kinh tế thị trờng nhằm đem lại lợi nhuận tối đa cho các tổ chức độc
quyền. Nhà nớc XHCN dới sự lãnh đạo đảng cộng sản quản lý nền kinh tế thị

nớc, hệ thống chính sách và công cụ kinh tế.
Hệ thống pháp luật tạo ra khuôn khổ cho các chủ thể kinh tế hoạt
động, phát huy các mặt tích cực và hạn chế các mặt tiêu cực của cơ chế thị tr ờng. Hệ thống pháp luật bao trùm mọi hoạt động kinh tế xã hội, điều chỉnh
hành vi của các chủ thể kinh tế buộc các doanh nghiệp phải chấp nhận sự điều
tiết của nhà nớc.
Kế hoạch hoá cơ chế vận hành nền kinh tế thị trờng định hớng XHCN
là sự điều tiết của thị trờng là cơ sở phân phối các nguồn lực. Còn kế hoạch
khắc phục tính tự phát của nền kinh tế việt nam
Lực lợng kinh tế của nhà nớc kinh tế nhà nớc phải đóng vai trò tiên
phong chủ đạo hỗ trợ các thành phần kinh tế phát triển theo định hớng XHCN.
Hệ thống chính sách và công cụ kinh tế

+ Chính sách tài chính thông qua việc hình thành và xây dựng ngân
sách nhà nớc. Nhà nớc đợc phân phối các nguồn lực kinh tế xây dựng kết cấu
hạ tầng đảm bảo công bằng trong phân phối và thc hiện chức năng của mình.
+ Chính sách tiền tệ: là công cụ quản lý vĩ mô trọng yếu, vai trò của nó
trong điều tiết kinh tế vĩ mô ngày càng tăng cùng với sự phát triển kinh tế thị
trờng định hớng XHCN chính sách tiền tệ phải khống chế đợc lợng tiền phát
hành và tổng quy mô cho tín dụng.
+ Các công cụ điều tiết kinh tế đối ngoại
Để mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại nhà nớc sử dụng
nhiều công cụ trong đó chủ yếu là thuế xuất nhập khẩu đảm bảo tín dụng xuất
khẩu, trợ cấp xuất khẩu. Thông qua các công cụ đó, bảo hộ hợp lý sản xuất
trong nớc , nâng cao khả năng cạnh tranh ở nớ ta. Bảo vệ lợi ích quốc gia
trong quan hệ kinh tế quốc tế.
3. Giải pháp nâng cao vai trò nhà nớc

Sinh viên: ALu Lao Ly

9


Đối với một số sản phẩm quan trọng vừa có sự tham gia của nhà
nớc vừa có sự tham gia của các các đơn vịkinh tế , nhà nớc quy định giá tới
hạn nh : giá tối đa hàng chuẩn, giá tối đa nớc máy tại thành phố, khu công
nghiệp, giá xuất khẩu tối thiểu ...

Đối với mặt hàng khác nhà nớc quản lý giá thông qua biện pháp sau:
_ Quy định chính sách cơ chế quản lý giả đối với công trình xây dựng
cơ bản thuộc sở hữu nhà nớc t sản cố định thuộc sơ hữu nhà nớc nhợng bán.
_ Tổ chức đăng kí hiệp thơng giá, niêm yết giá.
_ Thực hiện chính sách biện pháp bình ổn giá một số hàng, dịnh vụ thiết
yếu, bảo hộ sản xuất trong nớc.
_ Thanh tra sử lí vi phạm kỉ luật về giá.
c- Hình thành đầy đủ các thị trờng cần thiết co việc thơng mại hoá nền
kinh tế nh: thị trờng vốn, thị trờng lao động đa thị trờng này vào hoạt động.
Mô hình thị trờng vốn ở VN phải là mô hoình đặc thù có sự kết hợp các
yếu tố các loại hình thị trờng vốn mở và đóng nhà nớc ơphải ban hành các
chính sách, biện pháp cơ chế tổchức và trực tiếp quản li thị trpờng chứng
khoán.
Sinh viên: ALu Lao Ly

10

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
Những điều kiện cơ bản trực tiếp cho hình thành thị trờng vốn VN hiện
nay là:
_ Thực hiện chính sách lãi suất tín dụng theo cơ chế thị trờng, lãi xuất

_ Thực hiện chế độ nghiêm ngặt đăng kí hệ thống kế toán.
4- Cải cách bộ máy hành chính, hiện đại hoá nhà nớc.
Bộ máy quản lý hành chính nớc ta còn khá cồng kềnh chồng chéo. Tệ
quan liêu tham nhũng còn là vấn đề cấp bách. Chúng ta phải rà soát loại bỏ
những quy định, phơng thức tổ chức cũ, đảm bảo sự quản lý hiệu quả, không
chồng chéo. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ nhà nớc đảm bảo ngời quản lý
đủ trình độ, chuyên môn, nhận thức bản lĩnh chính trị. Đa hệ thống tin học vào
quản lý đảm bảo sự khách quan khoa học, tiết kiệm thời gian.
5- Đối với công tác kế hoạch hoá theo xu hớng kế hoạch hoá định hớng
đồng thời đổi mới hệ thống mục tiêu định hớng.
6- Đổi mới hệ thống thông tin kiểm tra theo yêu cầu cơ chế thị trờng.
Để phù hợp với cơ chế mới và làm đúng chức năng, mô tả thực trạng thị
trờng hàng, dịch vụ dự báo xu hóng báo động giữa cung và cầugiá cả và và các
trạng thái của sản lợng việc làm, giá cả phải căn cứ vào hệ thống mục tiêu
quản lý theo cơ chế mới, hệ thống chỉ tiêu kế hoạch hoá định hớng theo cơ chế
mới cải tạo kênh thị trờng vào hệ hệ thống chỉ tiêu thị trờng kinh tế quản ly
cho phù hợp với việc điều hành quản lý kinh tế theo cơ chế mới.
Sinh viên: ALu Lao Ly

11

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
7- Đổi mới công thức sử dụng các chính sách kinh tế theo yêu cầu kinh
tế thị trờng, tạo cơ chế phù hợp với chính sách, ổn định kinh tế vĩ mô.
8-Đổi mới hệ thống pháp chế theo định hớng dân chủ hoá nền kinh tế.
9- Hoàn thiện đổi mới quản lý nhà nớc về tiền tệ tín dụng ngân hàng.
10-ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát.

hợp với xu hớng mở của nền kinh tế. Vấn đề này đợc giải quyết tạo nền tảng
Sinh viên: ALu Lao Ly

12

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
vững chắc cho việc phân công lại lao động hợp lý trong các ngành kinh tế và
điều chỉnh hợp lý với cơ cấu đầu t.
Hớng chuyển dịch đó là giá trị các ngành dịch vụ tăng nhanh, tỉ lệ sản lợng chiếm phần lớn trong GDP... Tỉ trọng giá trị sản lợng nông nghiệp giảm
dần ( nhng lợng tuyệt đối tăng hàng năm).
+ Nông nghiệp (kể cả lâm ng nghiệp): trong một số năm trớc mắt vẫn đợc
coi là mặt trận hàng đầu. Nhà nớc có những chính sách khuyến khích đầu t
vốn khoa học công nghệ nhằm phát huy thế mạnh tiềm năng của các vùng,
hình thành những vùng chuyên canh... tạo cơ cấu cây trồng, vật nuôi hợp lí đa
dạng phù hợp với điều kiện sinh thái ở nớc ta .
+ Công nghiệp: Đã hình thành một số ngành công nghệ hiện đại có hàm lợng khoa học - công nghệ hiệu quả kinh tế cao trên cơ sở những tiền đề cần
phảI đạt đợc đó là: điện tử tin học, công nghiệp sinh học, vật liệu mới và cơ
khí chính xác.
Đa dạng hoá các ngành thuộc kết cấu hạ tầng đi trớc một bớc gồm năng lợng (Điện than, dầu khí) giao thông vận tải.
Từ nay đến năm 2010 Nhà nớc ta phát triển tiếp một số ngành sản xuất
tiêu dùng và xuất khẩu đi đôi với việc hình thành một số công nghiệp t liệu
cần thiết.
+ Công nghiệp chế biến nông thổ thuỷ sản: đã đợc chú trọng nhằm nâng
cao giá trị của các mặt hàng lơng thực thực phẩm nhằm thu hút khách hàng
trên thị trờng quốc tế.
+ Dịch vụ: Đối với ta hiện nay phải hết sức coi trọng và phát huy thế mạnh
của các hoạt động dịch vụ đặc biệt là dịch vụ có thu ngoại tệ mạnh nên Nhà nớc ta đã nâng cao chất lợng hoạt động của các Ngân hàng trên toàn quốc.

Nhà nớc đã khuyến khích cơ sở công nghiệp nông thôn thu hút công
nghiệp chế tạo và dịch vụ qua phát triển kinh tế xã hội ở nông thôn. Chính vì
những bớc đó mà việc phát triển nông nghiệp và kinh tế xã hội ở nông thôn là
một việc làm cần thiết trong thời gian trớc mắt nhằm đẩy tới một bớc công
nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nớc ta trong những năm tới.
* Chính sách đờng lối để phát triển đẩy mạnh hơn nữa nền kinh tế Việt
nam hiện nay
Trong khu vực nông thôn và nông nghiệp phơng hớng hàng chiến lợc đó
là thay thế nhập khẩu và có hiệu quả thấp bằng hàng hoá có chất lợng cao để
xuất khẩu. Nhiều ngời cho rằng đây là hớng sai lầm nhng thực tế không phải
vậy.
Nông nghiệp là ngành sản xuất có đặc trng là sản phẩm nó cần thiết cho
mọi cuộc sống hàng ngày. Phát triển sản xuất nông nghiệp cung cấp sản phẩm
đủ trong nớc rồi mới xuất khẩu là một lẽ đơng nhiên những công cụ sản phẩm
chỉ trong nớc còn với xã hội là một lẽ đơng nhiên bởi ta không thể nhập lơng
thực mà lại không sản xuất đợc ra.
Tuy nhiên sản xuất nông nghiệp cần đợc quá trình đầu t khoa học - công
nghệ để đem lại chất lợng cao cho sản phẩm. Công nghiệp nhẹ cần đợc phát
triển trong lĩnh vực nông nghệ là công nghệ để sản xuất thuốc trừ sâu phân
bón vi sinh cây không gây độc hại.
Sinh viên: ALu Lao Ly

14

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
3.Đổi mới kết cấu cơ sở hạ tầng
Kết cấu hạ tầng vừa là điều kiện, vừa là mục tiêu của công nghiệp hoá hiện đại hoá. Để chuẩn bị cho nền kinh tế phát triển cao hơn vào những năm

Sinh viên: ALu Lao Ly

15

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
Trong thời gian tới để tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế phát huy
tính năng động của Ngời trong công cuộc đổi mới và xây dựng tổ quốc chúng
ta cần tăng cờng quản lý chỉ đạo thống nhất quá trình mở cửa, chuẩn bị tốt các
chơng trình kế hoạch, dự án hợp tác với bên ngoài. Đồng thời phải quán triệt
các quyết định chủ trơng đã đề ra. Đó là vấn đề trọng tâm nhất của chính sách
đổi mới mà Đảng ta đề ra song ta cần phải kết hợp với những chính sách khác
nh phát triển công nghiệp trên các địa bàn thuận lợi có điều kiện . Hiện nay, ta
đang chủ trơng đầu t thúc đẩy mạnh các ngành công nghiệp chế biến nông
lâm thuỷ sản, cơ khí, điện tử tin học, các ngành nguyên vật liệu.
* Một số vấn đề cần lu ý
Xã hội luôn luôn vận động và phát triển không ngừng, do đó ở nớc ta
khi tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá cũng phải đặt trong quy luật vận
động. Muốn tạo ra những bớc chuyển biến tích cực của nền kinh tế nớc ta đòi
hỏi các nội dung của hình thái kinh tế cũng nh phải thờng xuyên thay đổi và
bổ sung.
Các nội dung trong hình thái kinh tế phải liên hệ chặt chẽ với nhau và
bổ sung cho nhau. Quan trọng nhất là luôn phải chú ý đến việc xây dựng quan
hệ sản xuất phải phù hợp với tính chất và trình độ phát triển lực lợng sản xuất,
xây dựng cơ sở hạ tầng và kiến trúc thợng tầng.
Trong quá trình tiến hành cần phải đa con ngời lên vị trí trung tâm đặc
biệt là con ngời lao động. Đối với các nớc đang phát triển, để xây dựng một
nền kinh tế mạnh bền vững, không thể chỉ dựa vào vay mợn hay bỏ tiền ra

cạnh đó có rất nhiều khó khăn đòi hỏi chúng ta phải có cách nhìn nhận và phơng pháp khoa học sáng tạo, phải có quan điểm khách quan toàn diện phát
triển.
Chúng ta phải luôn luôn đề cao vai trò của hình thái kinh tế lấy chủ
nghĩa mác Lênin và t tởng Hồ Chí Minh làm nền tảng t tởng của Đảng làm
kim chỉ nam cho công nghiệp ta, cho cách mạng nớc ta, cho dân tộc, phát triển
đổi mới kinh tế t duy ở nớc ta, đa nớc ta lên con đờng xã hội chủ nghĩa.
Một điều quan trọng nữa là phải khắc phục một số t tởng hữu khuynh
không tiến hành cách mạng, tả khuynh chủ quan nóng vội, duy ý chí. Bệnh
chủ quan, duy ý chí là sai lầm khá phổ biến ở nớc ta và ở nhiều nớc xã hội chủ
nghĩa trớc đây, gây tác hại nghiêm trọng với xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Sai lầm ở lối suy nghĩ và hình thức giản đơn nóng vội, chạy theo nguyện
vọng chủ quan thể hiện trong một số chủ trơng và chính sách xã hội với hiện
thực khách quan. Để khắc phục chúng ta cần sử dụng đồng bộ nhiều biện
pháp, trớc hết là đổi mới t duy nâng cao nhân lực trí tuệ trình độ lý luận của
Đảng. Trong hoạt động trực tiếp phải tôn trọng và hành động theo quy luật
khách quan. Phải đổi mới cơ chế quản lý, đổi mới tổ chức và phơng hớng hoạt
động của hệ thống chính trị, chống bảo thủ, trì trệ quan liêu.
Song để làm đợc tất cả những chính sách đề ra, phải có một Nhà nớc
chuyên chính vô sản, một nhà nớc thực sự của dân do dân và vì dân.
+ Học thuyết hình thái kinh tế xã hội là nền tảng chính của mọi quốc
gia trên thế giới vì nó chính là nền tảng kinh tế - xã hội của mọi nớc, mà trong
đó những yếu tố để hình thành nên hình thái kinh tế - xã hội bao gồm lực lợng

Sinh viên: ALu Lao Ly

17

Lớp CH - 2006. B4



tầng, sinh hoạt, văn hoá ... không thể thiếu một yếu tố nào đợc mà nó phải gắn
bó, liên kết cùng nhau trên con đờng phát triển của đất nớc.Biết tìm ra những
phơng pháp có hiệu quả phù hợp với đất nớc nh xây dựng nền sản xuất hàng
hoá nhiều thành phần, xây dựng hệ thống chính trị theo nguyên tắc nhân dân
lao động, mở rộng giao lu quốc tế... sẽ làm cho hình thái kinh tế nớc ta phát
triển hơn. Chính những điều đó sẽ có ý nghĩa rất tốt đối với các mặt trong tổng
thể hình thái kinh tế xã hội của nớc ta. Nó sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế lực lSinh viên: ALu Lao Ly

18

Lớp CH - 2006. B4


Tiểu luận: Triết học
ợng lao động sẽ có việc làm và không bị d thừa, đời sống văn minh lịch sự,
thu nhập quốc dân tăng thì tổng thể hình thái kinh tế - xã hội của nớc ta sẽ
phát triển, nó sẽ thúc đẩy nền kinh tế của nớc ta đi lên. Muốn vậy nớc ta phải
thực hiện tốt đờnglối đổi mới toàn diện mà Đảng đã đề ra.

Kết luận
Tóm lại hình thái kinh tế xã hội là một trong những thành tựu khoa
học mà Cmác đã để lại cho nhân loại. Lý luận đó đã chỉ ra: xã hội là một hệ
thống mà trong đó quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ phát triển của
lực lợng sản xuất, và các quan hệ sản xuất nhất định mà trên đó dựng lên một
kiến trúc thợng tầng pháp lý và chính trị cũng nh các hình thái xã hội tơng
ứng. Đồng thời lý luận cũng chỉ ra rằng sự vận động và phát triển của các hình
thái kinh tế xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên. Thông qua cách mạng
xã hội, các hình thái kinh tế xã hội thay thế nhau từ thấp lên cao. Tuy nhiên
sự vận động và phát triển của các hình thái kinh tế xã hội vừa bị chi phối
bởi các quy định chung. Ngày nay, xã hội loài ngời đã có những phát triển

Tiểu luận: Triết học
1 Vấn đề tất yếu khách quan của con đờng đi lên chủ
nghĩa xã hội của Việt Nam
2 Nhiệm vụ của thời kỳ quá độ
Phần II
Vai trò của nhà nớc đối với nền kinh tế
việt nam
1 Xây dựng và phát triển cơ cấu kinh tế mới
2 Công nghiệp hoá - HĐH nông nghiệp - nông thôn
3 Đổi mới kết cấu cơ sở hạ tầng
4 Phát triển kinh tế nhiều thành phần

Sinh viên: ALu Lao Ly

20

5
8
10
10
12
13
14

Lớp CH - 2006. B4