Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
LỜI MỞ ĐẦU
Cạnh tranh là một quy luật cơ bản của một nền kinh tế thị trường. Cạnh tranh tạo ra động lực cho thị trường phát triển. Nhờ có cạnh tranh, hàng hoá ngày càng trở nên phong phú, đa dạng, giá cả ngày càng hạ, chất lượng ngày càng cao, dịch vụ khách hàng ngày càng tốt hơn. Hơn nữa, cạnh tranh giúp các doanh nghiệp nói chung và nền kinh tế nói riêng nâng cao khả năng cạnh tranh. Song xét theo những phương diện khác, cạnh tranh chính là yếu tố đưa lại những hậu quả tiêu cực về kinh tế - xã hội. Cạnh tranh gay gắt sẽ dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, hạn chế cạnh tranh và tất yếu độc quyền xuất hiện. Chính vì sự chuyển đổi cơ chế quản lí kinh tế và hôi nhập kinh tế quốc tế đặt ra vấn đề không chỉ cần có hệ thống văn bản pháp luật phù hợp để điều chỉnh các quan hệ kinh tế mới mà còn phải có kiến thức cơ bản về những lĩnh vực pháp luật đó, đặc biệt là pháp luật cạnh tranh.
Pháp luật cạnh tranh ra đời sẽ ngăn cấm những hành vi cạnh tranh không lành mạnh, trong đó có hành vi “ép buộc trong kinh doanh”, từ đó sẽ giúp xã hội công bằng hơn, lợi ích của các doanh nghiệp và khách hàng sẽ được đảm bảo.
PHẦN I. VẤN ĐỀ CHUNG
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Nền kinh tế nước ta chuyển đổi từ nền kinh tế bao cấp sang nền kinh tế thị trường và cạnh tranh là một trong những qui luật của nền kinh tế thị trường. Khi thực hiện chuyển đổi nền kinh tế cũ sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải chấp nhận những qui luật của nền kinh tế thị trường trong đó có qui luật cạnh tranh. Tuy nhiên, cạnh tranh đã xuất hiện từ lâu trong nền kinh tế hàng hoá nhưng nó diễn ra khốc liệt hơn trong nền kinh tế thị trường. Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế tự do cạnh tranh, nó luôn tạo cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển. Vì vậy, doanh nghiệp muốn đứng vững trên thị trường phải luôn luôn đổi mới về sản phẩm, về tổ chức quản lí cũng như các chính sách cạnh tranh. Cạnh tranh lành mạnh sẽ là động lực cho con người phát triển, con người thấy cần thay đổi những gì cần thiết cho đời sống. Từ đó, tạo động lực cho nền kinh tế phát triển. Cạnh tranh đem đến cho người tiêu dùng nhiều lợi ích như hàng hoá tốt hơn, giá mua rẻ hơn.
Tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp đều cạnh tranh với nhau một cách lành mạnh, trong xã hội ngày nay có rất nhiều doanh nghiệp vì sự sống còn, vì muốn khẳng định vị trí của mình trên thương trường một cách nhanh chóng mà đã có nhiều “thủ đoạn” cạnh tranh không trong sáng.
Vậy cạnh tranh có nghĩa như thế nào?
Cạnh trạnh là một khái niệm rất rộng, xuất hiện ở hầu hết các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Trong kinh tế, cạnh tranh liên quan đến mọi lĩnh vực của thị trường và mọi chủ thể kinh doanh.
Theo từ điển kinh doanh của Anh năm 1992 thì “ Cạnh tranh là sự ganh đua, sự kình địch giữa các nhà kinh doanh trên thị trường nhằm tranh giành cùng một loại tài nguyên sản xuất hay cùng một loại khách hàng về phía mình”.
Theo từ điển Tiếng Việt “Bách khoa tri thức phổ thông” thì cạnh tranh là sự ganh đua giữa những nhà sản xuất hàng hoá, giữa các thương nhân, các nhà kinh doanh trong nền kinh tế nhằm giành các điều kiện sản xuất, tiêu thụ và thị trường có lợi nhất.
Cạnh tranh có vai trò quan trọng trong nền sản xuất hàng hóa nói riêng, và trong lĩnh vực kinh tế nói chung, là động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, góp phần vào sự phát triển kinh tế. Cạnh tranh mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt cho người tiêu dùng. Vì vậy, người sản xuất phải tìm mọi cách để làm ra sản phẩm có chất lượng hơn, đẹp hơn, có chi phí sản xuất rẻ hơn, áp dụng khoa học-công nghệ cao hơn...để đáp ứng với thị hiếu của người tiêu dùng. Cạnh tranh, làm cho người sản xuất năng động hơn, nhạy bén hơn, nắm bắt tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng, thường xuyên cải tiến kỹ thuật, áp dụng những tiến bộ, các nghiên cứu thành công mới nhất vào trong sản xuất, hoàn thiện cách thức tổ chức trong sản xuất, trong quản lý sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Trong thực tế vừa tồn tại hành vi cạnh tranh lành mạnh và hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Phần cốt lõi của cạnh tranh lành mạnh chính là ở chỗ phát huy hết năng lực của mình, để khiến cho bản thân mình có tầm vóc nhất, ưu tú nhất, chứ không phải là nghĩ cách khiến cho đối thủ gục ngã.
Thái độ cạnh tranh được coi là lành mạnh khi nó thể hiện những đặc điểm sau:
- Ngay thẳng, trung thực với đối thủ.
- Không được xem đối thủ cạnh tranh là kẻ thù.
- Cạnh tranh một cách trung thực (tuyệt đối không là kẻ cản trở, là vật cản đối với sự thành công của người khác).
Chẳng hạn như: chiến lược của Southwest Airlines là cạnh tranh trên cơ sở chi phí thấp, phục vụ thường xuyên, nhiều hoạt động chính đã làm cho chiến lược này khả thi, và được các hoạt động khác hỗ trợ. Ví dụ, việc giữ giá vé thấp là một hoạt động chính của chiến lược. Hoạt động này được hỗ trợ bởi tần suất sử dụng máy bay cao, hạn chế sử dụng các đại lý du lịch, máy bay tiêu chuẩn hóa, phi hành đoàn làm việc công suất cao, v.v. Thiếu bất kỳ hoạt động nào trong số này, chiến lược chi phí thấp của Southwest Airlines sẽ bị hủy hoại. Các đối thủ của Southwest Airlines cố gắng cạnh tranh với chiến lược này bằng cách đưa ra giá vé thấp và khởi hành thường xuyên, nhưng do thiếu các hoạt động hỗ trợ, tất cả đều thất bại. Theo Porter: “Các hoạt động của Southwest bổ sung cho nhau theo cách thức tạo ra giá trị kinh tế thực sự. Đó là cách mà sự phù hợp chiến lược tạo ra lợi thế cạnh tranh và khả năng sinh lợi cao”.
=> Đây có thể được coi là một trong những hành vi cạnh tranh lành mạnh của Southwest Airlines trong lĩnh vực hàng không.
Hoặc:
Câu chuyện lập nghiệp của Samsung hay những hãng xe hơi Nam Hàn là một ví dụ tốt, họ kiên trì bắt đầu từ những con số 0 nhưng nhanh chóng đuổi kịp các đại gia điện tử thế giới như Sony, RCA, hay đuổi kịp các đại gia ô tô như GM, Ford, Toyota, Honda. Họ bắt đầu từ những “con chấu chấu” bé nhỏ và đã làm nên cái chuyện đá “voi” một cách thành công.
Qua một ví dụ khác không kém tính minh họa, Google, một “con châu chấu” trong làng IT so với các đại gia Yahoo, MSC, Microsoft trong những năm 2001, 2002 đã dám ngang nhiên đá những “chú voi” lớn này và ngày nay thậm chí đã vượt qua mặt đối thủ của mình để khẳng định vị thế trong thị trường IT. Vì vậy, đừng bao giờ khinh thường một ý tưởng, một doanh nghiệp mới khởi tạo cho dù với một ý tưởng hơi ngây ngô, vì lúc nào đó nó có thể từ “con chấu chấu” chuyển mình thành “thằn lằn”, thậm chí “khủng long” trong điều kiện thích hợp.
Yếu tố nào đã giúp cho “chấu chấu” thắng “voi” trong thương nghiệp? Đó không phải là việc dùng những thủ đoạn cạnh tranh không lành mạnh để có thể vươn lên sánh vai cùng những “chú voi” lớn mà đó là sự hiểu rõ sức mạnh và sở trường cũng như sở đoản của mình, bao gồm tính nhanh nhẹn, tính tích cực, khả năng chịu rủi ro cao, và mức độ liều lĩnh của những “con chấu chấu” thương nghiệp này.
Vì vậy, về mặt bản chất thì cạnh tranh không phải là xấu nhưng những người kinh doanh với mục đích lợi nhuận của mình đã bóp méo bản chất tốt đẹp của nó. Nó đã làm cho nền kinh tế xã hội không phát triển tự nhiên theo một chu trình, hay còn gọi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Trong số các hành vi này, một số hành vi thể hiện sự xâm hại trực tiếp đến đối thủ cạnh tranh như xâm phạm bí mật kinh doanh, gièm pha, quấy rối, ép buộc doanh nghiệp khác, một số hành vi có thể ảnh hưởng đến đối thủ cạnh tranh, đồng thời lại vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng như chỉ dẫn gây nhầm lẫn, quảng cáo và khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh… Ví dụ chỉ dẫn gây nhầm lẫn là việc doanh nghiệp sử dụng những thông tin chỉ dẫn (chẳng hạn trên bao bì, nhãn hàng, các pano quảng cáo ...) gây ra sự nhầm lẫn về tên thương mại, logo, chỉ dẫn địa lý ... để làm sai lệch nhận thức của khách hàng về hàng hóa, dịch vụ của mình.
Ví dụ : Sản phẩm trà chanh Nestea của Nestle và trà chanh Freshtea của Công ty Thuý Hương.
Sản phẩm trà chanh Nestea hiện được ưa chuộng trên thị trường nhưng không ít khách hàng, nhất là khách hàng ở các tỉnh, bị nhầm lẫn với Freshtea của công ty Thuý Hương.
Theo tài liệu của Công ty sở hữu trí tuệ Banca được công bố công khai trong cuộc hội thảo do Bộ Công thương tổ chức thì, công ty Thuý Hương (Thanh Trì, Hà Nội) đã có hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Cụ thể, Thuý Hương đã sử dụng chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn giữa Freshtea và Nestea. Sự tương tự về phần chữ: Cấu tạo, cách phát âm và tương tự cả về cách trình bày, bố cục, màu sắc. Trông bề ngoài, nếu không để ý sẽ khó phát hiện hai gói trà chanh này là do hai công ty khác nhau sản xuất. Một số người tiêu dùng được hỏi thì cho rằng, cả Freshtea và Nestea cùng là sản phẩm của công ty Nestle, vì trông chúng rất... giống nhau!
026FZCaIkuO8515
