Download miễn phí Luận văn Hoàn thiện quản lý tài chính tại các trường đại học công lập tự chủ tài chính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa 1
Mục lục
Danh mục các bảng biểu, sơ đồ
Các chữ viết tắt
Mở đầu
Chương 1: Những vấn đề chung về quản lý tài chính tại các trường đại
học công lập . 01
1.1 Tổng quan về đơn vị sự nghiệp công lập . 01
1.1.1 Khái niệm, đặc điểm và vai trò của đơn vị sự nghiệp công lập . 01
1.1.1.1 Khái niệm và đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập . 01
1.1.1.2 Vai trò của đơn vị sự nghiệp công lập . 02
1.1.2 Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập . 03
1.1.2.1 Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập theo nguồn thu . 03
1.1.2.2 Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập theo nội dung hoạt động . 04
1.1.3 Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập . 05
1.1.4 Đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực giáo dục đào tạo. 06
1.2 Quản lý tài chính tại các trường đại học công lập . 07
1.2.1 Khái niệm về tài chính và quản lý tài chính tại các trường đại học công lập . 07
1.2.1.1 Khái niệm về tài chính. 07
1.2.1.2 Khái niệm quản lý tài chính . 08
1.2.2 Nội dung quản lý tài chính tại các trường đại học công lập . 10
1.2.2.1 Mô hình hoạt động tài chính các trường đại học công lập . 10
1.2.2.2 Quản lý các nguồn lực tài chính . 12
1.2.2.3 Quản lý sử dụng các nguồn lực tài chính . 13
1.2.2.4 Quản lý trích lập và sử dụng các quỹ . 15
1.3 Các công cụ quản lý tài chính tại các trường đại học công lập . 16
1.3.1 Hệ thống chính sách pháp luật của nhà nước . 16
1.3.2 Công tác kế hoạch . 16
1.3.3 Quy chế chi tiêu nội bộ . 16
1.3.4 Hạch toán, kế toán, kiểm toán . 17
1.3.5 Hệ thống thanh tra, kiểm tra . 17
1.3.6 Tổ chức bộ máy quản lý tài chính . 17
1.4 Kinh nghiệm quản lý tài chính tại các trường đại học của một số nước
trên thế giới . 18
1.4.1 Kinh nghiệm của nước ngoài. 18
1.4.2 Bài học kinh nghiệm . 19
Chương 2 : Thực trạng quản lý tài chính tại các trường đại học công lập
trên địa bàn TP. HCM . 21
2.1 Khái quát về bộ máy tổ chức của các trường đại học công lập ở Việt Nam hiện nay . 21
2.1.1 Mô hình tổ chức gồm 3 cấp hành chính . 21
2.1.2 Bộ máy tổ chức của các trường đại học công lập . 23
2.1.3 Các trường đại học công lập trên địa bàn TP. HCM. 24
2.2 Thực trạng quản lý tài chính tại các trường đại học công lập trên địa bàn TP. HCM . 26
2.2.1 Quản lý các nguồn lực tài chính . 26
2.2.1.1 Quản lý nguồn thu từ ngân sách nhà nước cấp . 28
2.2.1.2 Quản lý nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp . 33
2.2.1.3 Các nguồn thu khác . 40
2.2.2 Thực trạng quản lý sử dụng các nguồn lực tài chính . 41
2.2.2.1 Quản lý chi thường xuyên . 43
2.2.2.2 Quản lý chi không thường xuyên . 49
2.2.2.3 Quản lý chi khác . 52
2.2.2.4 Quản lý việc trích lập và sử dụng các quỹ . 53
2.2.3 Điều kiện đảm bảo cơ sở vật chất cho hoạt động giảng dạy và học tập . 55
2.3 Thực trạng sử dụng các công cụ quản lý tài chính tại các trường đại học
công lập trên địa bàn TP. HCM . 56
2.3.1 Hệ thống chính sách pháp luật của nhà nước . 56
2.3.2 Công tác kế hoạch . 57
2.3.3 Qui chế chi tiêu nội bộ . 57
2.3.4 Công cụ hạch toán, kế toán, kiểm toán . 58
2.3.5 Kiểm tra, thanh tra . 59
2.3.6 Tổ chức bộ máy quản lý tài chính . 59
2.4 Đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại các trường đại học công lập
trên địa bàn TP. HCM . 60
2.4.1 Những kết quả đạt được . 60
2.4.1.1 Nguồn thu của các trường có xu hướng tăng lên . 60
2.4.1.2 Tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm . 60
2.4.1.3 Góp phần đa dạng hóa lĩnh vực đào tạo và nâng cao hoạt
động nghiên cứu khoa học . 61
2.4.1.4 Từng bước cải thiện cơ sở vật chất và nâng cao thu nhập
của cán bộ viên chức . 61
2.4.1.5 Tổ chức bộ máy, biên chế theo hướng gọn nhẹ và hoạt động hiệu quả . 62
2.4.2 Những hạn chế và nguyên nhân . 62
2.4.2.1 Hạn chế . 62
2.4.2.2 Nguyên nhân hạn chế . 65
Chương 3 : Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại các trường đại
học công lập trên địa bàn TP. HCM . 70
3.1 Định hướng phát triển tài chính giáo dục đại học ở Việt Nam . 70
3.1.1 Mục tiêu phát triển giáo dục đại học đến năm 2020 . 70
3.1.2 Định hướng phát triển bền vững về tài chính cho các trường đại
học công lập ở Việt Nam . 71
3.2 Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại các trường đại học công lập
trên địa bàn TP. HCM . 74
3.2.1 Đối với nhà nước . 74
3.2.1.1 Hoàn thiện môi trường pháp lý . 74
3.2.1.2 Tăng cường đầu tư của nhà nước xây dựng cơ sở vật chất
cho các trường đại học công lập . 75
3.2.1.3 Hoàn thiện cách giao ngân sách cho giáo dục đại học . 75
3.2.1.4 Tăng quyền tự chủ cho các trường đại học công lập trước
hết là các trường trọng điểm trong việc quyết định về tuyển sinh, chương
trình đào tạo, cấp văn bằng các hình thức đào tạo . 76
3.2.1.5 Nhà nước cần trao cho các trường đại học trọng điểm, các
trường đại học công lập tự chủ hoàn toàn về kinh phí hoạt động thường
xuyên được quyền tự chủ về mức thu học phí . 78
3.2.2 Đối với các trường đại học công lập trên địa bàn TP. HCM . 79
3.2.2.1 Hoàn thiện công tác quản lý các nguồn lực tài chính . 79
3.2.2.2 Hoàn thiện công tác quản lý sử dụng các nguồn lực tài chính . 80
3.2.2.3 Tăng cường xây dựng và quản lý cơ sở vật chất . 82
3.2.2.4 Hoàn thiện quy chế chi tiêu nội bộ . 82
3.2.2.5 Hoàn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao năng lực cán bộ làm công tác quản lý tài chính . 82
3.2.2.6 Tăng cường công tác hạch toán kế toán, kiểm toán đi đôi với công khai tài chính . 83
3.2.2.7 Hoàn thiện cơ chế trả lương và thu nhập cho cán bộ viên chức . 84
Kết luận
Tài liệu tham khảo
Phụ lục
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Văn kiện đại hội lần thứ XI của đảng tiếp tục khẳng định “phát triển giáo dục là
quốc sách hàng đầu. Trong đó thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt
Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa, hội nhập quốc tế và
thực hiện đổi mới cơ chế tài chính giáo dục”. Như vậy, chủ trương đổi mới nền giáo dục
Việt Nam trong đó có đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục đại học là một
yêu cầu cấp thiết để đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thực hiện đổi mới cơ chế tài chính giáo dục, việc nhà nước trao quyền tự chủ, tự
chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp có thu hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đào
tạo đặc biệt là giáo dục đại học đã giúp các trường ĐHCL chủ động hơn trong việc tổ
chức công việc, sắp xếp lại bộ máy, sử dụng lao động và nguồn lực tài chính để hoàn
thành nhiệm vụ được giao, phát huy mọi khả năng của đơn vị để cung cấp dịch vụ đào
tạo với chất lượng cao cho xã hội, tăng nguồn thu nhằm từng bước nâng cao thu nhập
cho cán bộ viên chức. Mặc khác qua trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong lĩnh
vực giáo dục nhằm thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục, huy động sự đóng góp của
cộng đồng để phát triển sự nghiệp giáo dục, từng bước giảm dần bao cấp từ ngân sách
nhà nước.
Trong những năm gần đây giáo dục đại học ở Việt Nam có rất nhiều thay đổi,
ngày càng có nhiều trường đại học ngoài công lập, đại học nước ngoài, các chương trình
liên kết quốc tế và nhiều chương trình du học tại chổ của nước ngoài tham gia vào thị
trường cung cấp dịch vụ giáo dục đại học ở Việt Nam. Điều này, đã đặt các trường
ĐHCL của Việt Nam vào một vị thế cạnh tranh lẫn nhau ngày càng tăng và cạnh tranh
với những tổ chức cung cấp dịch vụ giáo dục đại học của nước ngoài ngày càng cao
hơn. Mặt khác, thực hiện đổi mới cơ chế tài chính giáo dục, trao quyền tự chủ cho các
trường ĐHCL, nhà nước sẽ từng bước giảm dần tỷ lệ chi thường xuyên NSNN cho giáo
dục đại học với mục tiêu tăng tính tự chủ cho các trường nhằm giúp các trường nâng
cao khả năng cạnh tranh và giảm gánh nặng ngân sách chi cho giáo dục đại học. Như
vậy, về mặt tài chính các trường ĐHCL ở Việt Nam phải chủ động chuyển đổi nguồn
thu theo hướng từ một cơ cấu nguồn thu chủ yếu dựa vào sự tài trợ của nhà nước sang
một cơ chế nguồn thu đa dạng hơn, dựa nhiều hơn vào học phí cũng như những hoạt
động dịch vụ khác của nhà trường.
Trong bối cảnh đó, các trường ĐHCL trên địa bàn TP. HCM ngày càng nhận
thức được tầm quan trọng của công tác quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài
chính để đảm bảo nhu cầu chi tiêu và phát triển bền vững. Như vậy, trong xu thế cạnh
tranh và hội nhập, các trường ĐHCL, đặc biệt các trường tự chủ hoàn toàn về tài chính
trên địa bàn TP. HCM ngày càng gập nhiều khó khăn về nguồn kinh phí để đảm bảo
cho nhu cầu chi tiêu thường xuyên trong điều kiện NSNN cấp chi thường xuyên cho
giáo dục đại học có xu hướng giảm xuống và học phí vẫn bị khống chế bởi mức trần thu
học phí.
Xuất phát từ lý luận và thực tiễn, việc nghiên cứu và lựa chọn đề tài “ Hoàn
thiện quản lý tài chính tại các trường đại học công lập tự chủ tài chính trên địa
bàn TP. HCM” với mong muốn tìm hiểu thực trạng tự chủ tài chính và quản lý tài
chính tại các trường ĐHCL trên địa bàn TP. HCM, chỉ ra những thành tựu, hạn chế và
nguyên nhân hạn chế trong công tác quản lý, sử dụng các nguồn lực tài chính. Từ đó, đề
xuất một số giải pháp phát triển nguồn tài chính theo hướng bền vững cho các trường
ĐHCL trên địa bàn TP. HCM trong thời gian tới.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm và cơ chế quản lý tài chính tại các
đơn vị sự nghiệp công lập nói chung và các trường ĐHCL nói riêng về mặt lý thuyết.
Nghiên cứu thực trạng các nguồn lực và việc sử dụng các nguồn lực tài chính tại
các trường ĐHCL tự chủ tài chính trên địa bàn TP. HCM và đưa ra các giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng các nguồn lực tài chính cho các đơn vị.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu : Cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm và cơ chế quản lý tài chính
tại các trường ĐHCL trên địa bàn TP. HCM.
- Phạm vi nghiên cứu : Các trường ĐHCL tự chủ tài chính trên địa bàn TP. HCM
4. Phương pháp nghiên cứu
/file/d/0Bz7Zv9 ... sp=sharing
