Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
I. MỞ ĐẦU:
T
hế giới tâm lí của con người vô cùng diệu kì và phong phú, nó được mọi người quan tâm và nghiên cứu cùng với lịch sử hình thành và phát triền của nhân loại. Từ những tư tưởng đầu tiên sơ khai về hiện tượng tâm lí, tâm lí học đã hình thành, phát triển không ngừng và ngày càng giữ một vị trí quan trọng trong nhóm các khoa học về con người. Đây là một ngành khoa học có ý nghĩa to lớn trong việc phát huy nhân tố con người trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong cuộc sống hằng ngày người ta cho rằng, tâm lí là những điều gì đó thuộc về lòng người, về cách ứng xử của con người. Khi ai đó hiểu đúng lòng mình, cư xử làm ta hài lòng và chinh phục được người khác,… thì ta nói:” người ấy thật tâm lí”. Ở cấp độ nhận thức thông thường, từ” tâm lí” được sử dụng và hiểu thiên về mặt tình cảm của đời sống tâm lí con người. Trên mặt bằng của cấp độ nhân thức khoa học, của lí luận từ “ tâm lí” cũng được quan niệm không giống nhau tùy theo từng trường phái khoa học. Theo trường phái phân tâm học do Sigmund Freud(1856-1939) - bác sĩ thần kinh và tâm thần người Aùo gốc Do Thái. Đối tượng nghiên cứu của ông là vô thức để biết một cách khác qua tâm lí thực sự của con người. SF quan niệm tất cả các hiện tượng tâm thần của con người về bản chất là hiện tượng vô thức. Vô thức là phạm trù chủ yếu trong đời sống tâm lí con người, mọi hoạt động trong tâm lí đều bắt nguồn trong vô thức và tùy theo tương quan của những tâm lí thoi thúc và ngăn cản được biểu hiện ra theo những quy luật khác hẳn với ý thức ( trong các loại vô thức thì đam mê tình dục có một vị trí đặc biệt quan trọngtrong toàn bộ đời sống tâm lí con người). Oâng đã xác định được bộ máy tâm thần của con người bao gồm: “ cái nó”- là tất cả những gì con người có được từ khi mới sinh ra,” cái tôi”-trung gian giữa cái nó và cái bên ngoài, và “ cái siêu tôi”-lực lượng đối lập kiềm hãm sự thỏa mãn của cái tôi. Oâng đã có đóng góp to lớn trong lĩnh vực tâm lí, đã đưa ra giả thuyết về vô thức, tiềm thức là những mặt quan trọng trong đời sống con người, đưa ra một số cơ chế tâm lí như: cơ chế tự vệ, dồn nén, các mặc cảm,…nhưnng do quá nhấn mạnh đến mặt vô thức SF đã không thấy được mặt bản chất trong ý thức con người, không thấy được bản chất xã hội-lịch sử của các hiện tượng tâm lí người.
Hay nghiên cứu về tâm lí học hành vi do John Watson sáng lập(1878-1958)-Mỹ. Oâng đi sâu nghiên cứu về hành vi, ông xem hành vi là tổ hợp các phản ứng của cơ thể trước các kích thích của môi trường bên ngoài. Theo ông mọi việc con người làm kể cả suy nghĩ điều thuộc một trong 4 loại hành vi: hành vi bên ngoài, hành vi bên trong, hành vi tự độg minh nhiên, và hành vi tự động mặc nhiên. Oâng cho rằng quan sát cũng như giảng giải hành vi đều phải tuân theo công thức S-R ( S: kích thích, R: phản ứng), ông đặt cho thuyết hành vi mục đích là điều khiển hành vi động vật và con người, lấy nguyên tắc” thử-sai” làm nguyên tắc khởi thủy điều khiển hành vi. Học thuyết của ông quan tâm nghiên cứu hành vi, tâm lí học hành vi đã trở thành một khoa học khách quan và chuyển sang phía chủ nghĩa duy vật nhưng ông đã thay đổi mục tiêu chính của tâm lí học từ việc mô tả các tình trạng của ý thức sang việc tiên đoán và kiểm soát hành vi. Oâng dường như đã gạt bỏ khái niệm ý thức ra khỏi tâm lí học, ông còn đồng nhất hành vi con người với hành vi động vật.
Nhưng đến tâm lí học Macxit đã đưa ra một sự khẳng định hoàn toàn khác, nó rất phù hợp để giải thích về bản chất hiện tượng tâm lí con người. Được khởi xướng bởi 3 nhà tâm lí học Nga: Vugotski, Leonchiep, Rubinstein. Họ nghiên cứu những tác phẩm của Mác-Lênin và lấy chủ nghĩa này làm phương pháp luận để xây dựng nền tâm lí học Macxit. Dòng tâm lí này chủ trương:
+ Con người là tồn tại xã hội, lịch sử, lí trí, lao động, và phạm trù hoạt động có vai trò to lớn, quan trọng trong nền tâm lí học Macxit. Hoạt động là chìa khóa tìm hiểu, đánh giá, hình thành, và điều khiển tâm lí.
+ Về ý thức, dòng tâm lí này chủ trương: ý thức được sản xuất ra bởi các mối quan hệ xã hội giữa con người với thế giơiù xung quanh. Ý thức được tạo bởi tồn tại xã hội-cuộc sống thực, các quan hệ thực của của con người. Chính ý thức là tổ thành của cuộc sống, quan hệ đó. Hoạt động giao lưu tạo ra tâm lí, ý thức và ngôn ngữ.
+ Tâm lí học Macxit phân tích sự phát triển của tâm lí qua 10 giai đoạn: bào thai, sơ sinh, nhà trẻ, mẫu giáo, nhi đồng, thiếu niên , thanh niên, tưởng thành, trung niên, và già lão.
Trong bài viết này, em chú trọng phân tích bản chất tâm lí người theo quan điểm tâm lí học Macxit, xem quan điểm của họ có đúng đắn về con người, về hoạt động tâm lí của con người trên cơ sơ ûpương pháp luận khoa học biện chứng và phù hợp với hoàn cảnh lịch sử chưa?
II. NỘI DUNG:
Theo chủ nghĩa duy vật biện chứng khẳng định: tâm lí người là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não người thông qua chủ thể, tâm lí người có bản chất xã hội-lịch sử. Đây chính là bản chất của hiện tượng tâm lí người theo quan điểm của tâm lí học Macxit. Ta hãy cùng đi sâu phân tích nó.
1. Tâm lí người là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não người thông qua chủ thể:
* Tâm lí người không phải do thượng đế, do trời sinh ra, cũng không phải do não tiết ra như gan tiết ra mật, tâm lí người là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não con người thông qua” lăng kính chủ quan”. Tâm lí Macxit khẳng định rằng vật chất là cái thứ nhất, tâm lí là cái thứ hai, tồn tại quyết định tâm lí, ý thức, tâm lí phản ánh thực tại khách quan. Thế giới vật chất tồn tại bên ngoài và không phụ thuộc vào con người, tâm lí chỉ là sự phản ánh thực tại khách quan vào trong bộ não con người.
* Thế giới khách quan tồn tại bằng các thuộc tinh không gian và thời gian, luôn luôn vận động. Phản ánh là những thuộc tính chung của mọi sự vật, hiện tượng đang vận động. Nói một cách chung nhất: phản ánh là quá trình tác động qua lại giữa hệ thống này và hệ thống khác, kết quả là để lại dấu vết ( hình ảnh) tác đông ở cả hệ thống tác động và hệ thống chịu tác động. Có nhiều dạng phản ánh: phản ánh vật lí, hóa học, cơ học, sinh lí, tâm lí,…. Tâm lí, phản ánh diễn ra từ đơn giản đến phức tạp và có sự chuyển hóa lẫn nhau: từ phản ánh cơ, vật lí, hóa đến phản ánh sinh vật và phản ánh xã hội, trong đó phản ánh tâm lí là phản ánh đặc biệt nhất. Đó là sự tác động của hiện thực khách quan vào con người, vào hệ thần kinh, não người-tổ chức cao nhất của vật chất (chỉ có hê thần kinh và bộ não người mới có khả năng nhận tác động của hiện thực khách quan và tạo ra trên não hình ảnh tinh thần(tâm lí) chứa đựng trong vết vật chất, đó là các quá trình sinh lí, sinh hóa trong hệ thần kinh và não. C.Mác nói:”tinh thần, tư tưởng,t âm lí,… chẳng qua là vật chất được chuyển vào trong đầu óc, biến đổi trong đó mà có”ù.
K0z69JCbyT20Yps
