Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Luận văn ThS. Ngôn ngữ học -- Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2010
Hệ thống hóa những quan điểm lý luận trong việc nghiên cứu thuật ngữ và thuật ngữ mỹ thuật của các nhà nghiên cứu thế giới và các nhà nghiên cứu Việt Nam. Phân biệt thuật ngữ và danh pháp, thuật ngữ mỹ thuật trong tiếng Anh theo các con đường hình thành, kiểu ngữ nghĩa và đặc điểm cách thức biểu thị của thuật ngữ mỹ thuật. Khảo sát đặc điểm cấu tạo của thuật ngữ mỹ thuật tiếng Anh về mặt cấu tạo. Khảo sát các kiểu dịch tương đương và một số thủ pháp được sử dụng trong chuyển dịch tương đương và không tương đương thuật ngữ mỹ thuật Anh - Việt
PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Chúng ta đang sống trong thời đại mà nền công nghiệp hiện đại đã thay
thế sức lao động của con người trong hầu hết mọi ngành nghề, cũng như các
quan hệ giao lưu giữa các nước trên thế giới ngày càng phát triển. Nhờ chính
sách đổi mới của đảng và nhà nước mà kinh tế, văn hoá, khoa học nước ta đã đạt
được nhiều thành tựu to lớn. Trong sự phát triển đó, hợp tác giao lưu và học tập
văn hoá, khoa học kỹ thuật nước ngoài đóng góp một phần đáng kể. Những yêu
cầu này chính là động lực thúc đẩy các cơ quan, viện trường và nhóm hay các
cá nhân biên soạn thuật ngữ phục vụ cho các chuyên ngành khác nhau, đặc biệt
là thuật ngữ trong tiếng Anh, ngôn ngữ đã trở nên phổ biến hàng đầu trên thế
giới. Theo nghiên cứu của các nhà ngôn ngữ học trên thế giới, thuật ngữ là bộ
phận phát triển phát triển nhất so với các bộ phận khác trong từ vựng. Thuật ngữ
phát triển theo sự phát triển của khoa học thuật ngữ trong các ngôn ngữ cũng ra
đời rất nhanh để đáp ứng nhu cầu sử dụng trong các lĩnh vực khoa học kỹ thuật.
Vì thế cần thiết phải có ngày càng nhiều các đề tài nghiên cứu về thuật ngữ. Ở
Việt Nam cũng đã có những luận án, luận văn và những nghiên cứu về thuật ngữ
thương mại, thuật ngữ công nghệ thông tin...
Tuy nhiên, có một mảng thuật ngữ còn chưa được quan tâm nghiên cứu
nhiều ở Việt Nam là thuật ngữ mỹ thuật. Thuật ngữ mỹ thuật tuy không phải là
mảng thuật ngữ ngữ phát triển nhanh nhất, nhưng cũng không nằm ngoài sự phát
triển chung của thuật ngữ: tăng đều theo thời gian. Thêm vào đó, sinh viên và
những người làm về mỹ thuật ở Việt Nam nói chung lại không thể không đụng
chạm tới các thuật ngữ này. Bản thân những người làm công tác giảng dạy như
chúng tui cũng thấy khó khăn khi mà sự nghiên cứu thuật ngữ mỹ thuật ở Việt
Nam chưa đáp ứng được nhu cầu học tập nghiên cứu: chưa có cuốn từ điển hay
một công trình nghiên cứu thuật ngữ mỹ thuật công nghiệp nào. Thậm chí, một
tài liệu tiếng Anh chuyên ngành làm cơ sở cho việc giảng dạy và học tập một
cách chính thống cũng chưa có. Trong khi đó, mỹ thuật đóng vai trò quan trọng
trong cuộc sống tinh thần, mỹ thuật cũng như các ngành khác yêu cầu ngày một
cao hơn, hoàn thiện hơn, đó là lý do các họa sĩ phải có ý thức tự vươn lên, có
kiến thức chuyên môn sâu, biết kết hợp các yếu tố trong và ngoài nước. Để tạo
điều kiện cho các nhà chuyên môn học hỏi, luận văn của chúng tui lấy thuật ngữ
mỹ thuật làm đối tượng khảo sát, mong muốn được đặt nền móng đầu tiên cho
mảng thuật ngữ mỹ thuật, giúp thêm tư liệu cho việc giảng dạy tiếng Anh ở lĩnh
vực mỹ thuật đang còn rất hiếm hoi tài liệu.
2. ĐỐI TƯỢNG VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
a/ Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các thuật ngữ mỹ thuật trong tiếng Anh
và tiếng Việt. Đó là những thuật ngữ biểu đạt các khái niệm được sử dụng trong
lĩnh vực mỹ thuật.
b/ Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của luận văn là bước đầu khảo sát thuật ngữ mỹ
thuật trong tiếng Anh và tiếng Việt để làm sáng tỏ những đặc trưng của hệ thuật
ngữ trong mỗi ngôn ngữ. Từ đó đề xuất ý kiến góp phần biên soạn giáo trình
chuyên ngành cho sinh viên mỹ thuật.
c/ Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hoá những quan điểm lý luận trong việc nghiên cứu thuật ngữ
và thuật ngữ mỹ thuật của các nhà nghiên cứu thế giới và các nhà nghiên cứu
Việt Nam. Từ đó xác định cơ sở lý luận cho luận văn.
Phân biệt thuật ngữ và danh pháp, thuật ngữ mỹ thuật trong tiếng Anh
theo các con đường hình thành, kiểu ngữ nghĩa và đặc điểm cách thức biểu thị
của thuật ngữ mỹ thuật.
Khảo sát đặc điểm cấu tạo của thuật ngữ mỹ thuật tiếng Anh về mặt cấu
tạo. Xác định các loại mô hình kết hợp giữa các thành tố để tạo thành thuật ngữ
mỹ thuật ở tiếng Anh và tiếng Việt. Trên cơ sở đó tìm ra sự khác biệt và tương
đồng giữa các thành tố cấu tạo nên hệ thuật ngữ giữa hai ngôn ngữ.
Khảo sát các kiểu dịch tương đương và một số thủ pháp được sử dụng
trong chuyển dịch tương đương và không tương đương thuật ngữ mỹ thuật Anh -
Việt.
3. TƯ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
a/ Tư liệu nghiên cứu : Tư liệu nghiên cứu của luận văn gồm 843 thuật
ngữ mỹ thuật tiếng Anh được lựa chọn từ những tài liệu sau:
1. Buckett (2000), câu chuyện nghệ thuật, Nxb tổng hợp HCM
2. Design in Finland (1989) ,The Finnish Foreign Trade Association, Finland
3. Encyc of mosaic(Từ điển bách khoa vẽ trang trí)
4. Nguyễn Phi Hoanh (1993), Mỹ thuật và nghệ sĩ, Nxb thành phồ HCM.
5. Đặng Thị Bích Ngân (2002) , Từ điển thuật ngữ mỹ thuật phổ thông, Nxb
Giáo dục.
6. Nguyễn Long Tuyền (2001), Vật liệu, công nghệ và kỹ thuật của nghệ thuật
ứng dụng và nghệ thuật tạo hình - NCKH cấp bộ
7. Oxford advanced learner’s dictionary Oxford university press 1995
8. Rethinking Design (1992), Mohawk Paper Mills, Inc
9. Từ điển Anh -Việt (English-Vietnamese Dictionary unabridged), Nxb Giáo
dục 1995.
10.Từ điển Anh -Việt (English-Vietnamese Dictionary unabridged), Nxb
Khoa học Xã hội 1993.
11.Từ điển Anh-Việt & Việt-Anh thường dùng (English–Vietnamese and
Vietnamese - English Dictionary), Nxb Khoa học Xã hội- Hà Nội.
12. Từ điển Việt –Anh, Nxb Thế giới 1995.
13. Thuật ngữ Mỹ thuật Pháp-Việt & Việt- Pháp,UBKHXHVN-Viện Ngôn ngữ
học 1970
b/ Phương pháp nghiên cứu
Trong luận văn, chúng tui sử dụng các thủ pháp phân tích ngôn ngữ học
thống kê, phân tích cấu trúc và phân tích ngữ nghĩa các thuật ngữ khảo sát. Từ
đó xác định các đặc điểm của thuật ngữ mỹ thuật Anh-Việt. Chúng tui cũng sử
dụng thủ pháp so sánh đối chiếu các thuật ngữ mỹ thuật tiếng Anh với thuật ngữ
mỹ thuật tiếng Việt để tìm ra nét tương đồng và khác biệt giữa thuật ngữ mỹ
thuật tiếng Anh và tiếng Việt.
4. BỐ CỤC CỦA LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phần phụ lục, luận văn được
trình bày ở 3 chương sau:
Chương 1: Một số cơ sở lý luận.
Chương 2: Đặc điểm của thuật ngữ mỹ thuật tiếng Anh.
Chương 3: Bước đầu khảo sát thuật ngữ mỹ thuật tiếng Việt và so sánh với
hệ thuật ngữ mỹ thuật tiếng Anh.
HJk4pc3t45T3iT9
