Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................... 1
1. ĐẠI CƯƠNG VỀ HIV................................................................................. 2
1.1. Lịch sử phát hiện và khái niệm Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải
................................................................................................................... 2
1.2. Virus HIV ................................................................................................... 3
1.2.1. Đặc tính cấu tạo của HIV ......................................................................... 3
1.2.2. Sự xâm nhập và nhân lên của virus .......................................................... 4
1.2.2.1. Mục tiêu tấn công của HIV.................................................................... 4
1.2.2.2. Sự xâm nhập và nhân lên của HIV ........................................................ 4
1.2.3. cách lây nhiễn HIV...................................................................... 6
2. THỰC TRẠNG HIV/AIDS HIỆN NAY..................................................... 7
2.1. Thực trạng HIV/AIDS trên thế giới......................................................... 7
2.2. Thực trạng HIV/AIDS tại Việt Nam........................................................ 9
2.2.1. Tình hình chung........................................................................................ 9
2.2.2. Đặc điểm dịch tễ học ................................................................................ 10
2.2.3. Điều trị kháng virus .................................................................................. 11
2.3. Tác động của đại dịch HIV/AIDS – Xu hướng phát triển ..................... 11
2.3.1. Tác động của đại dịch HIV/AIDS ............................................................ 11
2.3.2. Xu hướng phát triển.................................................................................. 12
3. HÓA TRỊ LIỆU HIV/AIDS ......................................................................... 13
3.1. Đại cương về hóa trị liệu HIV/AIDS........................................................ 13
3.1.1. Hướng nghiên cứu về nhóm đích tác dụng của thuốc trong điều trị
HIV/AIDS ........................................................................................ 14
3.1.2. Phân loại các thuốc kháng HIV hiện nay ................................................. 15
3.1.3. Nguyên tắc dùng thuốc trong điều trị HIV/AIDS .................................... 15
3.1.3.1. Nguyên tắc chẩn đoán nhiễm HIV ........................................................ 15
3.1.3.2. Nguyên tắc điều trị bằng thuốc kháng HIV (điều trị ARV) .................. 16
3.1.3.3. Điều trị ở người lớn và trẻ vị thành niên .............................................. 17
3.1.3.4. Điều trị ở trẻ em .................................................................................... 18
3.1.3.5. Điều trị ở phụ nữ mang thai – Dự phòng lây truyền từ mẹ sang con ... 19
3.1.4. Kháng thuốc trong điều trị HIV/AIDS ..................................................... 19
3.2. Thuốc kháng HIV hiện nay....................................................................... 21
3.2.1. Thuốc ức chế enzyme reverse transcriptase (RTIs).................................. 21
3.2.1.1. Đại cương về enzyme reverse transcriptase và RTIs ........................... 21
3.2.1.2. Chất ức chế RT có cấu trúc nucleoside (NRTIs) .................................. 22
3.2.1.3. Chất ức chế RT có cấu trúc nucleotide (NtRTIs) .................................. 36
3.2.1.4. Chất ức chế RT không có cấu trúc nucleoside (NNRTIs)..................... 39
3.2.2. Thuốc ức chế enzyme protease (PIs)........................................................ 50
3.2.2.1. Đại cương về protease và PIs ............................................................... 50
3.2.2.2. Thuốc trong nhóm ................................................................................ 52
3.2.3. Thuốc ức chế enzyme integrase (INIs)..................................................... 79
3.2.3.1. Đại cương về integrase và INIs ............................................................. 79
3.2.3.2. Thuốc trong nhóm ................................................................................ 82
3.2.4. Thuốc ức chế quá trình hòa màng (EIs) ................................................... 85
3.2.4.1. Đại cương về quá trình hòa màng của HIV........................................... 85
3.2.4.2. Chất ức chế quá trình dung hợp màng (FIs).......................................... 86
3.2.4.3. Chất đối kháng CCR5............................................................................ 87
3.3. Hướng phát triển mới về Hóa trị liệu HIV/AIDS................................... 90
3.3.1. Các nhóm thuốc hiện nay ......................................................................... 91
3.3.2. Phát triển các thuốc mới theo đích tác dụng và cơ chế tác dụng mới ...... 96
3.3.2.1. Chất ức chế quá trình sao chép chủ động ............................................. 96
3.3.2.2. Chất ức chế RNase H............................................................................. 97
3.3.2.3. Chất ức chế dựa trên LEDGF ................................................................ 98
3.3.2.4. Chất ức chế nhắm mục tiêu vào protein Gag ........................................ 98
3.3.2.5. Chất ức chế dựa trên tương tác của các yếu tố nội bào với virus.......... 99
3.3.2.6. Các hợp chất tự nhiên có hoạt tính kháng HIV ..................................... 100
3.3.2.7. Acid valproic và tế bào nhiễm HIV tiềm tàng....................................... 101
3.3.2.8. Các hướng phát triển khác..................................................................... 101
3.4. Vaccine AIDS ............................................................................................. 101
3.4.1. Đại cương về caccine AIDS ..................................................................... 101
3.4.2. Các thử nghiệm vaccine AIDS và hướng phát triển................................. 102
KẾT LUẬN........................................................................................................ 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................ 107
PHỤ LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tính đến hết năm 2011, thế giới có khoảng 34 triệu người đang sống với
HIV, trong đó có khoảng 3.3 triệu trẻ em và 97% số trường hợp được báo cáo nằm
ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Đến nay, đã có khoảng 30 triệu
người chết kể từ khi bắt đầu dịch bệnh trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, tính đến
30/11/2012, số trường hợp nhiễm HIV hiện còn sống là 208.866, số bệnh nhân
AIDS hiện còn sống là 59.839 và đã có 62.184 trường hợp tử vong do AIDS.
Sau hơn 25 năm kể từ khi thuốc kháng HIV đầu tiên (Zidovudine) được đưa
vào sử dụng, đến nay, đã có khoảng hơn 30 thuốc kháng virus và chế phẩm kết hợp
của các thuốc này được FDA cấp phép. Tuy nhiên, vẫn chưa có vaccine AIDS và
một phương pháp cứu chữa triệt để. Liệu pháp kháng virus hoạt tính cao (HAART)
ra đời đã cung cấp một con đường tốt nhất để điều trị HIV. Nhưng gánh nặng to lớn
trong điều trị HIV/AIDS ở các nước đang phát triển cùng với sự xuất hiện nhanh
chóng các chủng HIV kháng thuốc khi điều trị bằng thuốc kháng virus đặt ra yêu
cầu cần có những nỗ lực liên tục để phát triển các thuốc kháng HIV. Xung quanh
việc điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV còn có nhiều vấn đề về chi phí, tính sẵn có,
độc tính của thuốc. Với nhiệm vụ cấp bách là tìm ra một liệu pháp cứu chữa cho các
bệnh nhân nhiễm HIV, thì việc phát hiện và tổng hợp các thuốc kháng HIV theo các
hướng mới đang là ưu tiên hàng đầu. Vấn đề nghiên cứu phát triển các Hóa trị liệu
sử dụng trong điều trị HIV/AIDS thu được nhiều thành tựu. Do đó, chúng tui thực
hiện đề tài: “Tổng quan về HIV/AIDS và Hóa trị liệu” với các mục tiêu sau:
1. Trình bày về lịch sự phát hiện HIV và các đặc điểm liên quan đến HIV bao
gồm cấu trúc, sự xâm nhập và nhân lên của virus và các cách lây
nhiễm.
2. Trình bày được thực trạng HIV/AIDS trên thế giới và Việt Nam, các tác
động của đại dịch AIDS đến đời sống xã hội và xu hướng phát triển.
3. Trình bày một cách hệ thống về các hóa trị liệu dùng trong điều trị
HIV/AIDS hiện nay, hướng nghiên cứu các thuốc mới và phát triển liệu pháp
điều trị HIV/AIDS mới.1. ĐẠI CƯƠNG VỀ HIV
1.1. Lịch sử phát hiện và khái niệm Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải
Vào ngày 5 tháng 6 năm 1981, trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh
(Centers for Disease Control and Prevention, viết tắt là CDC) của Mỹ đã mô tả về
một nhiễm trùng phổi hiếm gặp, Pneumocystis carinii, xảy ra ở năm nam thanh niên
khỏe mạnh đồng tính luyến ái, có hai người đã chết tại thời điểm báo cáo. Trước
đó, CDC cũng nhận được một nhóm các báo cáo về những trường hợp hiếm của ung
thư da Sarcoma Kaposi, trong cả hai trường hợp đều có dấu hiệu suy giảm miễn
dịch. Đến ngày 8 tháng 6, CDC thiết lập một nhóm công tác về Sarcoma Kaposi và
nhiễm trùng cơ hội. Cuối 1981, tổng số có khoảng 270 trường hợp suy giảm miễn
dịch được báo cáo trong nam giới đồng tính, 121 người trong số đó đã tử vong [15].
Ngày 24 tháng 9 năm 1982, CDC sử dụng từ “AIDS” (Acquired immune
deficiency syndrome – Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) lần đầu tiên. Và
đến năm 1983, số lượng các ca nhiễm trùng được báo cáo tiếp tục tăng lên về số
lượng và loại đối tượng nhiễm: người tiêm chích ma túy, đối tác quan hệ tình dục
với nam hay nữ đã mắc AIDS, người ưa chảy máu, người nhận máu truyền. Tháng
5 năm 1983, giáo sư Luc Montagnier khám phá ra virus có tên là Lymphadenopathy
Associated Virus (LAV), được đánh giá là nguyên nhân gây ra AIDS. Tháng 4 năm
1984, tiến sĩ Robert Gallo và các đồng nghiệp công bố xét nghiệm để chẩn đoán và
phân lập retrovirus HTLV-III (Human T-cell leukemia virus type III) [15, 121].
Cũng trong năm này, một phòng thí nghiệm khác ở California công bố tìm được
một virus mới được phân lập từ các bệnh nhân AIDS, AIDS-associated retrovirus
[121]. Các nhà nghiên cứu đều cho rằng, thực chất ba virus này là một.
Tháng 5 năm 1986, hội nghị định danh quốc tế đã đặt tên cho virus này là
Human Immunodeficiency Virus (HIV), tức là virus gây ra suy giảm miễn dịch ở
người. Và đến ngày 19 tháng 3 năm 1987, Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ
(U.S. Food and Drug Administration, viết tắt là FDA) đã phê duyệt thuốc kháng
HIV đầu tiên, Zidovudine (AZT) [15].
/file/d/0B7oUCI ... sp=sharing
