Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................1
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................4
5. Mục đích và nhiệm vụ của khoá luận .................................................................4
6. Cấu trúc của khoá luận........................................................................................4
PHẦN NỘI DUNG .....................................................................................................5
Chương 1. THẾ GIỚI NHÂN VẬT PHONG PHÚ ĐA DẠNG TRONGTRUYỆN
NGẮN CỦA JACK LONDON ...................................................................................5
1.1 Khái niệm ..........................................................................................................5
1.1.1 Khái niệm nhân vật ....................................................................................5
1.1.2. Khái niệm thế giới nhân vật. ....................................................................6
1.2 Bảng khảo sát ....................................................................................................6
1.3 Phân loại ...........................................................................................................9
1.3.1 Người hùng – kiểu nhân vật trung tâm mang đậm chất sử thi ..................9
1.3.2 Nhân vật phụ nữ - dịu dàng, giàu bản lĩnh ..............................................14
1.3.3 Thiên nhiên – vừa hiền hoà, vừa hung bạo..............................................17
1.3.4 Loài vật - mang dấu ấn ngụ ngôn ............................................................23
Chương 2. NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG NHÂN VẬT TRONGTRUYỆN NGẮN
CỦA JACK LONDON .............................................................................................26
2.1 Khắc hoạ nhân vật thông qua tình huống truyện ............................................26
2.1.1. Tình huống bi kịch..................................................................................26
2.1.2 Tình huống thử thách và tình huống ngẫu nhiên .....................................28
2.2 Khắc hoạ nhân vật qua những xung đột .........................................................30
2.2.1 Xung đột giữa con người với thiên nhiên ................................................31
2.2.2 Xung đột giữa con người với xã hội ........................................................32
2.2.3. Xung đột giữa con người với con người ................................................34
2.3. Khắc hoạ nhân vật qua nghệ thuật tả .............................................................36
2.3.1 Tả ngoại hình ...........................................................................................36
2.3.2 Tả hành động ...........................................................................................38
2.3.3 Tả tâm trạng .............................................................................................40
2.4 Khắc họa nhân vật qua nghệ thuật kể .............................................................41
2.5 Khắc hoạ nhân vật qua ngôn ngữ của nhân vật ..............................................48
2.5.1 Ngôn ngữ đối thoại ..................................................................................48
2.5.2 Ngôn ngữ độc thoại .................................................................................49
KẾT LUẬN ...............................................................................................................51
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
J. London là một trong những nhà văn tài năng của nước Mỹ ở thời kỳ cuối
thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Ở ông, từ cuộc đời đến tác phẩm đều thể hiện rõ “giấc
mơ Mỹ” và “bi kịch Mỹ” trong thời đại bấy giờ. Cuộc đời nhiều cơ cực đã hun đúc
trong J. London một vốn sống phong phú, một ý chí và bản lĩnh vươn lên mạnh mẽ.
Chính điều này đã thôi thúc ông nỗ lực không cùng vàkết quả ông đã trở thành một
trong những đại biểu xuất sắc của nền văn học Mỹ buổi giao thời.
J. London được coi là “bậc thầy của truyện ngắn”. Ông có lối viết văn đầy
sáng tạo, tinh tế kết hợp giữa chủ nghĩa hiện thực, chủ nghĩa lãng mạn và chủ nghĩa
tự nhiên. Chỉ gần 20 năm (1876-1916) nhưng ông đã để lại cho nhân loại một lượng
tác phẩm khá đồsộ: 12 tiểu thuyết, 17 tập truyện vừa và truyện ngắn (bao gồm 138
truyện) và một vở kịch (theo số liệu thống kê của tác giả Nguyễn Kim Anh). Trong
đó chú ý nhất là mảng truyện ngắn: Con trai của chó sói, Tình yêu cuộc sống, Sự im
lặng màu trắng, Ngôi nhà của Mapuhi, Sóng lớn Canaca, Xôlômông quần đảo
khủng khiếp … Và tác phẩm của ông đã được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.
Có thể thấy nhân vật chính là phương diện chủ yếu của nhà văn khái quát
những quy luật của cuộc sống, khái quát những kiểu tính cách và số phận con người
đồng thời qua đó bộc lộ những quan niệm, tư tưởng của mình muốn gửi gắm trong
tác phẩm đó. Vì thế, xem xét và nghiên cứu nhân vật chính là xem xét một trong
những yếu tố hàng đầu trong cấu trúc tác phẩm văn học.
Đọc truyện ngắn của J. London ta có thể nhận thấy rằng, ông luôn đề cập đến
thân phận của con người, đến những khó khăn nhằm thử thách con người. Ngoài ra,
trong truyện ngắn của J. London còn xuất hiện đầy đủ mọi lớp người:có người già,
trẻ em, đàn ông, phụ nữ, có đông đảo những người lao động thuộc tầng lớp dưới
đáy xã hội và có cả những người thuộc tầng lớp thượng lưu.
Với sức hấp dẫn đó thì tác phẩm của J. London đã thực sự là đề tài cuốn hút
giới nghiên cứu phê bình văn học, và những ai yêu mến văn chương tìm đến nó.Tìm
hiểu “Thế giới nhân vật trong truyện ngắn của J. London”, người viết có cơ hội
1
được tiếp cận với những sáng tạo độc đáo trong việc xây dựng nhân vật của J.
London và nghệ thuật trong truyện ngắn của ông. Là sinh viên khoa Văn của trường
Sư phạm, sau này để có thể giảng dạy tốt thì người giáo viên cần có được vốn kiến
thức phong phú cho bài giảng của mình. Vì vậy mà việc tìm hiểu về thế giới nhân
vật trong truyện ngắn của J. London phần nào trang bị cho người giáo viên những
hiểu biết sâu rộng hơn về những sáng tác của các tác gia trên thế giới.
Từ những lí do trên, người viết đã chọn đề tài “Thế giới nhân vật trong truyện
ngắn của J. London” để góp phần hiểu hơn về truyện ngắn của J. London đồng thời
cũng tích luỹ thêm kiến thức cho việc giảng dạy sau này.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
J. London là nhà văn xuất sắc - người đã sáng tạo nên một vườn văn rộng lớn
trong nền văn học Mỹ thời kỳ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Những tác phẩm tiêu
biểu của ông đã được giới thiệu đến người đọc nhiều nơi trên thế giới và dành được
nhiều sự quan tâm của giới nghiên cứu phê bình. Do trình độNgoại ngữ có hạn nên
trong phạm vi khoá luận nàychúng tui chỉ thông qua những tài liệu bằng tiếng Việt:
Năm 1976, nhà nghiên cứu Lê Đình Cúc có bài viết Jack London và cuộc đấu tranh
giai cấp đấu tranh dân tộc [5]. Trong bài viết, tác giả đề cập đến quan điểm giai
cấp, dân tộc của J. London và bài viết cũng khái quát về đặc điểm thiên nhiên và
loài vật trong sáng tác của J. London nói chung.
Trong cuốn sách Hành trình văn học Mỹ [6]của Nguyễn Đức Đàn. Tác giả
cuốn sách này đã xếp J. London vào hàng ngũ những nhà văn đứng “bên cạnh chủ
nghĩa hiện thực” với tư cách là một “tác giả truyện vừa, đến cuối thế kỷ XIX biểu
thị khuynh hướng từ bỏ chủ nghĩa hiện thực để đi vào loại tưởng tượng hoang
đường”. Mặc dù chịu ảnh hưởng của nhiều trào lưu, trường phái, nhiều nguồn tư
tưởng khác nhau, nhưng chủ nghĩa hiện thực vẫn là khuynh hướng chủ đạo trong
sáng tác của J. London. Ông mô tả cuộc sống bằng hình tượng tương ứng với bản
chất những hiện tượng của chính cuộc sống.
Nguyễn Kim Anh cũng là người đầu tiên ở Việt Nam làm luận án tiến sĩ về
J. London với đề tài Thiên nhiên đặc trưng trong thi pháp tiểu thuyết của Jack
2
London [2]. Từ quan niệm: “Thiên nhiên, tự nhiên là tất cả những gì không phải do
con người làm ra, như các loài vật, thời tiết, cỏ cây; thiên nhiên là bản tính, bản chất
của một ai đó, một cái gì đó” 2, 10]. Tác giả Nguyễn Kim Anh đã làm nổi bật được
ý đồ của J. London, lấy cái “hoang dã, bản năng” làm đối trọng với “văn minh”, lấy
tính chất hoang dã, hung bạo của thiên nhiên để phản ánh hiện thực xã hội Mỹ ở
thời đại nhà văn.
GS. TS Lê Huy Bắc là một trong những người có công lớn nhất trong việc giới
thiệu và nghiên cứu J. London ở Việt Nam. Ông là tác giả của các công trình Văn
học Mỹ, Đặc trưng truyện ngắn Anh Mỹ, và gần đây nhất là công trình Lịch sử văn
học Hoa Kỳ. Trong các công trình này, tác giả đã cung cấp cho người đọc một cái
nhìn khái quát về cuộc đời, con người, tư tưởng và văn nghiệp củaJ. London. Đặc
biệt, trong cuốn sách Văn học Mỹ [3], tác giả đã dành hẳn một chương để viết về J.
London. Trong cuốn sách này tác giả khẳng định: “Tác phẩm của J. London hấp dẫn
độc giả ngoài văn phong hoành tráng, bay bổng, ngoài các cốt truyện lạ, li kì, cách
khai thác xung đột cũng góp phần quan trọng bậc nhất cho thành công đó.J. London
là bậc thầy xây dựng xung đột” 3, 321]. Cũng trong sách này, tác giả Lê Huy Bắc
đã phân tích một số biểu hiện cơ bản về nhân vật, thiên nhiên, và tính chất giáo
huấn trong tác phẩm của J. London để chứng minh rằng: “Sáng tác của London rất
gần với ngụ ngôn ở nhiều phương diện” 3, 336].
Năm 2012,học viên Nguyễn Thị Thu Trang đã bảo vệ thành công luận văn
thạc sĩ Tính sử thi trong truyện ngắn Jack London [15]. Luận văn này đã tìm hiểu
về tính sử thi trong truyện ngắn của J. London trên các phương diện: cảm hứng ngợi
ca hùng tráng, hình tượng con người sử thi, và không gian sử thi.
Tác giả Nguyễn Kim Anh có bài báo
sinh t n trong tác ph
ng hát h o sống và cuộc đấu tr nh
Tình yêu cuộc sống củ
c
on on 1]. Bài báo cũng
chỉ mới bàn về một chủ đề nổi bật trong sáng tác của J. London, thể hiện trong một
truyện ngắn cụ thể.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của khoá luận là Thế giới nhân vật trong truyện
ngắn của Jack London.
3
Phạm vi nghiên cứu: J. London được xem như là bậc thầy truyện ngắn, các
sáng tác của ông vô cùng phong phú và đa dạng. Tuy nhiên trong khoá luận này,
chúng tui chủ yếu nghiên cứu đề tài thông qua 21 truyện ngắn được rút ra từ 2 tập
truyện ngắn “ Sóng lớn Canaca” và tập “Sự im lặng màu trắng”.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp phân tích – tổng hợp
Phương pháp khảo sát - thống kê
5. Mục đích và nhiệm vụ của khoá luận
5.1. Mục đích
- Đề tài của chúng tui hướng đến mục đích làm sáng tỏ hơn về thế giới nhân
vật trong truyện ngắn của J. Londonqua đó có thêm cơ sở để thấy rõ được tài năng
của nhà văn trong việc tiếp cận, khai thác, xây dựng nhân vật trong truyện ngắn.
- Đây cũng là bước đầu tập dượt để nghiên cứu khoa học.
- Ngoài ra còn bổ sung thêm những kiến thức hữu ích về J. London và có cơ
hội tiếp cận với những tác phẩm của ông.
5.2. Nhiệm vụ của khoá luận.
- Học tập và nắm vững lí thuyết về nhân vật văn học, thế giới nhân vật, các
biện pháp thủ pháp xây dựng nhân vật, chỉ ra những nét nổi bật của nhân vật trong
mỗi tác phẩm cụ thể.
- Khảo sát các kiểu nhân vật tiêu bểu trong truyện ngắn của J. London.
- Nắm được những đặc điểm cơ bản của nhân vật trong tuyện ngắn của
J.London và phân tích được nét độc đáo cũng như hiệu quả của các biện pháp nghệ
thuật xây dựng nhân vật mà J. London đã sử dụng trong truyện ngắn của ông.
6. Cấu trúc của khoá luận
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, nội dung chính của khoá luận triển khai theo 2
chương như sau:
Chương 1: Thế giới nhân vật phong phú đa dạng trong truyện ngắn của Jack
London
Chương 2: Nghệ thuật xây dựng nhân vật trong truyện ngắn của Jack London
4
PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1
THẾ GIỚI NHÂN VẬT PHONG PHÚ ĐA DẠNG TRONG
TRUYỆN NGẮN CỦA JACK LONDON
1.1 Khái niệm
1.1.1 Khái niệm nhân vật
Nhân vật là khái niệm không chỉ dùng cho văn chương mà còn được dùng
nhiều trong các lĩnh vực khác. Có lẽ vì vậy mà lịch sử nghiên cứu văn học có rất
nhiều khái niệm về nhân vật
Theo Từ điển tiếng Việt (do Hoàng Phê chủ biên, Nxb Đà Nẵng, 2002)
nhân vật là khái niệ
ng h i nghĩ : Thứ nhất, đó là đối tượng (thường là
con người) được miêu tả, thể hiện trong các tác ph
văn học nghệ thuật. Thứ hai,
đó là người có vị trí quan trọng trong xã hội [13].
Trong phạm vi khoá luận này, chúng tui đề cập đến khái niệm „nhân vật”
theo nghĩa thứ nhất của Từ điển tiếng Việt: Là nhân vật trong tác phẩm văn chương.
Với nghĩa này, từ “nhân vật” có nguồn gốc trong tiếng Hy Lạp cổ (persona), lúc đầu
mang nghĩa chỉ cái mặt nạ của diễn viên trên sân khấu nhưng theo thời gian, thuật
ngữ này được sử dụng nhiều trong văn học với tư cách chỉ đối tượng được tác giả
tập trung miêu tả, thể hiện tư tưởng, cách nhìn của nhà văn về thế giới con người.
Theo Từ điển văn học, tập 2, (Nxb Khoa học xã hội- Hà Nội), nhân vật được
coi là yếu tố cơ bản nhất trong tác phẩm văn học, tiêu điểm bộc lộ chủ đề và tư
tưởng chủ đề, và đến lượt mình lại được các yếu tố có tính chất hình thức của tác
phẩm tập trung khắc hoạ. Nhân vật, do đó là nơi tập trung giá trị tư tưởng, nghệ
thuật của tác phẩm văn học.
Như vậy nhân vật văn học là hiện tượng các cá thể con người hay các đồ
vật, sinh thể hoang đường được gắn cho những đặc điểm giống con người trong tác
phẩm văn học, là cái đã được nhận thức,tái tạo, tìm hiểu bởi nhà văn bằng các
phương tiện riêng của nghệ thuật ngôn từ. Nhân vật là yếu tố không thể thiếu được
5
trong tác phẩm văn chương, xây dựng thành công thế giới nhân vật góp phần tạo
nên sức hấp dẫn và sức sống bền lâu cho tác phẩm văn chương.
1.1.2. Khái niệm thế giới nhân vật.
Các nhân vật riêng lẻ, đa dạng với những đặc điểm về nghề nghiệp, tuổi tác,
vùng miền, tính cách, với những mối quan hệ… đã làm nên cả một thế giới nhân
vật. Qua đó, nhà văn không chỉ phản ánh hiện thực cuộc sống mà còn bày tỏ quan
niệm, tư tưởng của mình.
Khái niệm “Thế giới nhân vật” là một phạm trù rất rộng: Thế giới nhân vật là
một tổng thể những hệ thống nhân vật được xây dựng theo một quan niệm của nhà
văn và chịu sự chi phối của tư tưởng tác giả. Thế giới ấy cũng mang tính chỉnh thể
trong sáng tác nghệ thuật của nhà văn, có tổ chức và có sức sống riêng, phụ thuộc
vào ý thức sáng tác của nhà văn, và chỉ xuất hiện trong tác phẩm văn học, trong
sáng tác nghệ thuật. Đó là hai mô hình nghệ thuật, có cấu trúc riêng, có quy luật
riêng, tìm hiểu ở đặc điểm con người, tâm lí, thời gian, không gian xuất hiện… gắn
liền với một quan niệm nhất định của chúng về tác phẩm. Thế giới nhân vật” là
cảm nhận một cách trọn vẹn, toàn vẹn và sâu sắc của một chủ thể sáng tạo về toàn
bộ nhân vật xuất hiện trong tác phẩm, mối quan hệ, môi trường hoạt động của họ, ý
nghĩ, tư tưởng tình cảm của họ trong cách đối nhân xử thế, trong giao lưu xã hội,
với gia đình… Thế giới nhân vật” vì thế bao quát sâu rộng hơn hình tượng nhân
vật. Con người trong văn học chẳng những không gắn với con người thực tại về tâm
lí, hành động mà còn có ý nghĩa khái quát tượng trưng.
1.2 Bảng khảo sát
Trước khi đi vào tìm hiểu về thế giới nhân vật trong truyện ngắn của J.
London. Người viết đã đi khảo sát các nhân vật xuất hiện trong mỗi truyện thông
qua số lượng nhân vật, nghề nghiệp, và kiểu nhân vật của ông.
- Thợ đốn gỗ
- Thuỷ thủ
Qua bảng khảo sát trên, chúng ta có thể nhận thấy thế giới nhân vật trong
truyện của J. London vô cùng phong phú đa dạng có đầy đủ mọi lớp người đang
sinh sống trên lãnh thổ rộng lớn của đất nước. Thế giới nhân vật đông đảo trong
truyện ngắn đã góp phần tạo nên một hiện thực rộng lớn mang tầm bao quát có ý
nghĩa tạo sức hấp dẫn cho truyện ngắn.
1.3 Phân loại
1.3.1 Người hùng – kiểu nhân vật trung tâm mang đậm chất sử thi
Thế giới nhân vật trong truyện ngắn của J. London có đủ mọi hạng người,
thuộc mọi giai tầng trong xã hội. Trong đó, nổi bật hơn cả là kiểu nhân vật người
hùng – những nhân vật giữ vai trò trung tâm trong hầu hết tác phẩm của ông.
Nhân vật người hùng vốn đã rất quen thuộc trong văn chương.Trong quan
niệm truyền thống, người anh hùng luôn gắn với lí tưởng cao cả của cộng đồng, có
phẩm chất mạnh mẽ, dũng cảm, tài giỏi hơn người, có tâm hồn cao đẹp, có công
trạng đặc biệt lớn lao cho cộng đồng. Trong các tác phẩm sử thi dân gian, nhân vật
trung tâm “là những anh hùng - tráng sĩ tiêu biểu cho sức mạnh thể chất và tinh
thần, cho ý chí và trí thông minh, lòng dũng cảm của cộng đồng được miêu tả khá tỉ
mỉ, đầy đủ từ cách ăn mặc, trang bị, đi đứng đến những trận giao chiến với kẻ thù,
những chiến công lẫy lừng và đôi khi cả những nét trong sinh hoạt đời thường của
9
họ nữa, điều đáng chú ý là tất cả những cái này đều được miêu tả trong vẻ đẹp kì
diệu khác thường” 1, 233].
Tiếp nối truyền thống, người hùng của J. London cũng có những phẩm chất
cơ bản như: mạnh mẽ, dũng cảm, gan dạ, giàu ý chí nghị lực và niềm tin vào chính
mình. Tuy vậy, người hùng của J. London không hoàn toàn được hiểu với ý nghĩa
“anh hùng” như quan niệm truyền thống. J. London không đưa đến cho người đọc
mẫu người hùng đã “hoàn chỉnh” theo bút pháp lí tưởng hóa, mà tái hiện lên những
con người thật trong đời sống, luôn vận động và phát triển qua sự tác động của tự
nhiên và xã hội. Chẳng hạn, nhân vật Mắckênzi trong truyện on tr i củ chó óilà
người từng đi đầu trong công cuộc khai phá những vùng đất mới, anh ta được xem
là người hùng của thế giới văn minh, khi buộc phải đối đầu với những chàng trai
trong bộ tộc Sticks để dành một cô gái thổ dân làm vợ, thì “một vạn năm văn minh
đã biến khỏi con người Mắckênzi như một cái vỏ bên ngoài, anh ta đã trở thành một
người nguyên thuỷ sống trong hang động quyết chiến để dành giật con mái của
mình” 10, 223].
Trong truyện ngắn của J. London, nhân vật người hùng không thay mặt cho
sức mạnh, trí tuệ và đạo đức của cộng đồng, mà thường là những cá nhân xuất hiện
trong tư thế đơn độc. Hành động của người hùng trước hết và chủ yếu là vì mục
đích thoát khỏi nghịch cảnh đời thường của cá nhân mình. Chẳng hạn, nhân vật
người đàn ông trong truyện Khe núi toàn vàng, lẻ loi giữa không gian rừng rậm bao
la cũng chỉ vì muốn có thật nhiều vàng. Bà lão Nauri trong truyện Ngôi nhà của
Mapuhi cô đơn vật lộn để thoát khỏi cái chết giữa môi trường bão tố. Một số ít nhân
vật người hùng của J. London có hành động vì lợi ích cộng đồng, nhưng hành động
của họ cũng chỉ mang tính chất bột phát, và cộng đồng cũng không trông chờ gì ở
hành động của họ. Chẳng hạn, nhân vật Rivêra trong truyện Người Mehico, ông lão
Imbơ trong truyện Hội nh ng người già, anh chàng Kulau trong truyện “Kulau
hủi…Nhân vật người hùng trong truyện ngắn của J. London xuất hiện ở nhiều dạng
khác nhau.
10
1.3.1.1Người hùng trong cuộc chiến sinh t n
J. London không miêu tả người hùng trong bối cảnh đầy thử thách cam go:
hay phải đối đầu với môi trường thiên nhiên hoang dã đầy mầm mống của sự chết,
hay trong bối cảnh bị xã hội áp bức bóc lột và đè nén một cách tàn nhẫn. Tồn tại
trong những bối cảnh đó, ranh giới giữa tự do và mất tự do, giữa sự sống và cái chết
đối với con người trở nên rất mỏng manh. Trong những bối cảnh đầy tính bi kịch
như vậy, các nhân vật sẽ phải hành động kiên quyết để bảo vệ quyền lợi cũng như
tính mạng của mình. J. London đã tập trung miêu tả rất tỉ mỉ về cuộc đấu tranh của
con người chống lại các thế lực thù địch, và qua cuộc đấu tranh quyết liệt ấy mà các
nhân vật bộc lộ rõphẩm chất của những người hùng: dũng cảm, gan dạ, mạnh mẽ,
kiên quyết và giàu ý chí nghị lực. Chẳng hạn như trong truyện ngắn Tình yêu cuộc
sống, nhân vật người đàn ông đã phải vượt qua liên tiếp những cảnh ngộ, nhưng
người đàn ông này không bao giờ chấp nhận đầu hàng cảnh ngộ. Hết lần này đến
lần khác, anh ta đuổi bắt chim muông trên cạn, cá dưới khe núi, hay phải gồng
mình để chiến đấu chống lại sự đe dọa của thú dữ. Đặt nhân vật vào cuộc chiến sinh
tồn dữ dội,J. London đã khiến cho nhân vật tự bộc lộ hết phẩm chất của một con
người mạnh mẽ, bản lĩnh, giàu ý chí nghị lực và tình yêu cuộc sống.
Trong truyện ngắn Ngôi nhà của Mapuhi, bà lão Nauri cùng hàng trăm thổ
dân bị bão tố cuốn trôi ra biển. Trong khi hàng trăm người đã phải bỏ mạng trên
biển thì bà lão đã chống chọi hết mình để vượt lên nỗi đau thể xác, sự đói khát và sợ
hãi. Sau nhiều ngày đấu tranh chống lại tử thần, cuối cùng bà lão đã sống sót trở về.
Quá trình đấu tranh vì sự tồn sinh của bà lão Nauri cũng chính là quá trình nhân vật
này tự bộc lộ phẩm chất của một người hùng có tình yêu cuộc sống mãnh liệt và sức
mạnh dẻo dai phi thường.
Ở truyện ngắn Kulau hủi, nhân vật chính Kulau bị đặt vào tình huống xung
đột với bọn người da trắng – những kẻ xâm lăng đã gieo rắc bệnh dịch cho anh và
cả bộ tộc của anh. Khi tất cả thổ dân trong bộ tộc đã đầu hàng kẻ thù thì Kulau là
người duy nhất đứng lên chiến đấu. Riêng điều này cũng đủ để cho thấy phẩm chất
gan dạ, dũng cảm và lòng khát khao tự do của Kulau.
11
1.3.1.2 Người hùng trong nh ng cuộc phiêu lưu
Bên cạnh dạng người hùng trong cuộc chiến sinh tồn, truyện ngắn củaJ.
London còn có sự xuất hiện dạngngười hùng trong những cuộc phiêu lưu. Những
nhân vật ở dạng này thường được đặt trong môi trường thiên nhiên đầy thử thách.
Họ hành động không vì lợi ích cộng đồng, cũng không phải vì mục đích sinh tồn,
mà chỉ để thỏa khát vọng khám phá và chinh phục thế giới tự nhiên đầy bí ẩn.
Trong truyện ngắn Xôlômông quần đảo khủng khiếp nhà văn miêu tả cuộc
sống trên quần đảo Xôlômông như địa ngục. Đó là nơi cuộc sống đầy bão táp và
nguy hiểm, không khí độc hại, bệnh dịch tràn lan, cuộc sống của thổ dân thì man
rợ… Môi trường đó khiến cho những người gan góc nhất cũng phải khiếp sợ. Vậy
nhưng anh chàng Becti Arơcrait vẫn bất chấp mọi sự đe dọa để đến Xôlômông
nhằm thỏa mãnkhát vọng được đến thăm một bộ lạc nguyên thủy bấy lâu đã quyến
rũ trí tưởng tượng của anh ta. Được sự giúp đỡ của thuyền trưởng Malu, Becti
Arơcrait đã phiêu lưu khắp quần đảo, được chứng kiến cuộc sống man rợ của thổ
dân, chứng kiến biết bao cuộc tàn sát đẫm máu giữa đám thổ dân với những người
da trắng. Sau khi rời khỏi Xôlômông, Becti Arơcrait đã thỏa mãn khát vọng phiêu
lưu của mình, đồng thời cũng khiếp sợ cuộc sống đầy bão táp và nguy hiểm trên
quần đảo này. Và trên chuyến tàu trở về đất liền Becti Arơcrait gặp lại những người
khách du lịch và tất cả họ đều nhìn anh ta như một vị anh hùng.
1.3.1.3 Người hùng mang sứ mệnh truyền tải triết lí và giải ã ý nghĩ cuộc đời
Trong truyện ngắn của J. London, dạng nhân vật này xuất hiện khá nhiều,
Người hùng mang sứ mệnh giải mã ý nghĩa cuộc đời cũng được J. London đặt vào
những hoàn cảnh, những tình huống hết sức gay cấn. Đó là một anh chàng giảng
viên đại học bị vợ phụ tình (Giôn Mexnơr trong Một trạm nghỉ), một cô gái bị ép
làm vợ để gạt nợ cho cha (Enxu trong Sự ranh ma của lão Popôtấc). Và trong
truyện của J. London những nhân vật bị đặt vào mối tình tay ba (Li Bactơn và Iđa
Bactơn trong Sóng lớn Canaca). Dù trong hoàn cảnh nào họ vẫn giữ trọn phẩm chất
tốt đẹp của mình. Ngoài những phẩm chất cơ bản của một người hùng như dũng
cảm, gan dạ, giàu ý chí nghị lực và bản lĩnh thì dạng nhân vật này còn có những
12
phẩm chất cao đẹp khác. Đó là lòng vị tha, nhân ái, tình yêu chân chính, và sự hy
sinh cao thượng… Điểm độc đáo của J. London là ở chỗ ông thường đặt dạng nhân
vật này vào những cảnh ngộ, những tình huống mang tính đời tư, đời thường. Ông
để cho nhân vật tự đấu tranh tâm lí, tự nhận thức và đưa ra những cách giải quyết
tình huống đầy tính, nhân vật Giôn Mexnơr trong Một trạm nghỉ đổ hết số vàng
xuống hố sâu trước lúc từ giã người vợ bội bạc và gã tình nhân “Anh đi xuống sông,
dừng cỗ xe lại gần hố băng và lôi từ trong đống đồ đạc chất trên xe xuống bao đựng
cát vàng. Anh lấy tay đập vỡ lớp băng, dùng răng cắn mở sợi dây buộc miệng bao
vàng, đổ tất cả những gì đựng bên trong xuống nước” 9, 48], Enxu trong Sự ranh
ma của lão Popôtấc cũng đổ hết vàng xuống sông sau khi đưa mình ra bán đấu giá
để trả nợ cho cha hành động của những con người ấy đã thể hiện triết lí sâu sắc của
nhà văn: “vàng có thể đổi mọi thứ, ngoại trừ tình yêu và phẩm giá con người”.
Những ví dụ trên đây đã cho thấy trong truyện ngắn của J. London xuất hiện
khá phổ biến dạng người hùng mang sứ mệnh truyền tải triết lí và giải mã ý nghĩa
cuộc đời. Hành động tích cực của họ vượt ra khỏi tầm đoán định của người đọc.
Những phẩm chất và hành động cao đẹp của họ đã giúp cho người đọc chúng ta có
thêm những kinh nghiệm sống, những cách ứng xử giàu tính nhân văn, và có sự
nhận thức sâu sắc hơn về ý nghĩa của cuộc đời con người.
Tóm lại, người hùng là kiểu nhân vật đặc trưng trong truyện ngắn củaJ.
London. Ông mong muốn hướng dẫn hành động của con người thoát khỏi thực tế
cuộc sống khốc liệt. Trong hiện thực xã hội đầy rẫy những mối hiểm họa, nếu con
người tồn tại trong thế cô độc thì cũng có nghĩa là con người đã tự khai tử cho chính
mình. Những cá nhân người hùng trong truyện ngắn của J. London còn có ý nghĩa
thôi thúc sự trỗi dậy của ý thức con người để phá vỡ bức màn đen tối đang bao phủ
xã hội hiện tại, và vươn tới một xã hội tốt đẹp hơn. Mặt khác, với kiểu nhân vật
người hùng, J. London dường như muốn thu hẹp sự quan sát của mình vào một
phần cụ thể của hiện thực đời sống xã hội, dồn nén nhãn lực vào đó với mục đích
tạo ra những hình tượng nghệ thuật gây được ấn tượng mạnh về cái hiện thực mà
con người trong kỷ nguyên hiện đại đang phải đối diện.
13
1.3.2 Nhân vật phụ nữ - dịu dàng, giàu bản lĩnh
Nhân vật người phụ nữ xuất hiện rất nhiều trong truyện ngắn của J. London.
Theo thống kê thì trong số 21 truyện ngắn khoá luận này khảo sát thì có tới 15
truyện đề cập đến người phụ nữ. Số lượng nhân vật nữ xuất hiện nhiều như thế phần
nào đã thể hiện được tư tưởng dân chủ, bình đẳng trong J. London. Phần lớn các
nhân vật phụ nữ trong truyện của J. London đều thuộc về lớp người lao động dưới
đáy xã hội. Điểm độc đáo không phải ở số lượng, mà là ở quan niệm củaJ. London
về loại nhân vật này. Thông thường,nói đến người phụ nữ là nói đến dáng vẻ liễu
yếu đào tơ, tính cách dịu dàng, yếu đuối, chịu đựng, vất vả… Nhưng J. London lại
nhìn người phụ nữ ở một góc độ khác. Dưới con mắt của ông, phụ nữ là những nhân
vật có phẩm chất gan dạ, dũng cảm, mạnh mẽ chẳng khác gì những đấng nam nhi.
Họ không bao giờ bằng lòng chịu đựng cuộc sống mất tự do. Trước những khó khăn
thử thách trong cuộc sống họ không hề mềm yếu mà ngược lại, họ hết sức mạnh mẽ
trước mọi tình huống. Đồng thời, J. London vẫn không quên ngợi ca vẻ đẹp nữ tính
vốn là đặc tính của loại nhân vật này. Chẳng hạn, nhân vật Ruth trong truyện ngắn
Sự im lặng màu trắng là một phụ nữ da đỏ điển hình cho kiểu nhân vật người phụ
nữ của J. London. Bình thường, Ruth cũng như bao người phụ nữ khác, cũng có
những mơ ước về cuộc sống gia đình hạnh phúc, cũng rạo rực trái tim trước những
lời nói yêu thương của chồng. Nhưng trước cảnh ngộ Mâysơn (chồng nàng) bị cây
thông đè nặng lên người và đang đứng trên bờ vực của cái chết thì khó ai có thể
tưởng tượng được rằng: “Cô gái da đỏ này chẳng hề ngất đi, hay tuôn những dòng
nước mắt không cần thiết như những người phụ nữa da trắng khác trong trường
hợp này có thể làm,và bình tĩnh lắng nghe tiếng rên của chồng” [9, 14]. Nhân vật đã
không có thái độ sợ hãi hay có vẻ yếu đuối trước tình huống đó mà ngược lại cô gái
lại có thái độ rất bình tĩnh “cô nhanh nhẹn vừa đu cả người lên chiếc gậy để nâng
thân cây lên” [9, 14].
Hay trong câu truyệnNgôi nhà củ M puhi tác giả đã xây dựng lên hình ảnh
của một nhân vật đó là bà Nauri biết vượt qua những khó khăn gian khổ, những
sóng gió trong cuộc phiêu dạt vì trận bão để trở về lại với cuộc sống đời thường.
14
Truyện ngắn Ngôi nhà củ M puhi có sự xuất hiện của tình huống xung đột giữa
con người với thiên nhiên, nhưng lần này đối diện với thiên nhiên hoang sơ, khắc
nghiệt không phải là một người đàn ông mạnh mẽ, mà là một bà lão. Bà lão Nauri là
một thổ dân vùng biển có sức sống mạnh mẽ đến kỳ diệu được J. London thể hiện
như một người anh hùng. Đảo san hô Hikueru, nơi bão tố hoành hành dữ dội. Thật
bất ngờ là bão tố nổi lên, biển dậy sóng cuốn trôi hàng ngàn người xuống biển. Bà
lão Nauri cũng bị bão ném ra biển. Mặc dù đã ngót sáu mươi tuổi nhưng bà lão vẫn
ra sức chống chọi với bão biển.Từ cõi chết, bà lão đã vượt qua mọi gian truân để trở
về, mang theo viên ngọc quý. Gia đình bà lão được đoàn tụ và họ lại mơ uớc về
ngôi nhà. Không ai có thể hình dung nổi là bà lão Nauri lại có thể sống sót trở về
sau ngần ấy thử thách gian khổ “Bơi trong đêm tối sặc sụa ngạt thở, vùng vẫy hớp
lấy không khí(…) sự va chạm mạnh khi bị ném lên bãi cát làm bà tỉnh lại: Bằng đôi
tay, đôi chân trầy da và tướp máu,bà đào tới cào cấu chống lại làn nước cuộn
ngược” 10, 72-73].
Hình ảnh người phụ nữ không chỉ giàu bản lĩnh, nghị lực sống mà còn là một
người phụ nữ có phẩm chất tốt đó là chung thuỷ với chồng. Điều này được thể hiện
rõ qua nhân vật bà Iđa Báctơn trong truyện óng lớn
n c , sự chung thuỷ ấy
được người chồng của bà thử thách bằng việc giả vờ bị chuột rút, ông liên tục dìm
vợ xuống nước suốt hai tiếng đồng hồ, mặc cho Iđa ra sức cứu mình. Đến khi nhận
thấy sự trừng phạt đã đủ thì ông cảm giác hạnh phúc vì nhận ra tình yêu mãnh liệt
mà Iđa giành cho mình “ Thì ra đây chính là tình yêu chân chính, tình yêu đã được
thử thách tình yêu lớn lao, khi con người quên đi bản thân chỉ nghĩ đến người mình
yêu… em muốn được riêng một mình bên anh, em sẽ kể anh nghe em yêu anh đến
mức độ nào và sẽ mãi mãi yêu anh như thế” 10, 194 -195]. Ngoài ra sự chung
thuỷcủa bà Iđa còn được chứng minh khi có sự xuất hiện nhân vật thứ 3 đó là Xani,
cũng như cái hôn vụng trộm mà ông chồng chứng kiến. Bà đã từ chối tình cảm của
mình với Xani và kể lại câu chuyện giữa bà và Xani “Anh ấy yêu em (…) và tối
hôm qua anh ấy đã rủ em đi Malaysia với anh ấy…nhưng em không hề tiếc chút
15
nào. Em đã để anh ấy ôm mà không đẩy anh ấy ra. Đấy là lần đầu tiên và cũng là
lần cuối cùng 10, 196-197].
Dưới ngòi bút của ông, người phụ nữ còn được J. london tái hiện qua những
hình ảnh đẹp về ngoại hình, Enxu với “không phải kiểu xinh đẹp của những người
phụ nữ da trắng và cũng không phải kiểu xinh đẹp của người phụ nữ da đỏ. Về
đường nét và diện mạo, Enxu là kiểu người da đỏ chính thống, đôi mắt đen nháy
long lanh và táo bạo, kiêu hãnh và sắc gọt như lưỡi giáo, chiếc mũi thanh tú khoằm
như mỏ đại bàng, đôi gò má cao không cách xa nhau, đôi môi mỏng nhưng không
quá mỏng[9, 261]. Hay người phụ nữ trong truyện Alôha Ôe cô Đôrôti Xembruc
mới chỉ cách đây một tháng cô còn là một cô bé gầy gò, thế mà bây giờ mắt cô đã
ánh lên rực rỡ, đôi má đỏ ửng vì mặt trời người cô bắt đầu hình thành những đường
nét uyển chuyển, cong cong” 9, 84].
Ngoài ra, trong cái xã hội tư bản ấy, nhân vật người phụ nữ xuất hiện thường
là những nhân vật dưới đáy xã hội, họ không được lựa chọn quyền sống, xã hội ấy
coi con người như một món đồ trao đổi mua bán, họ bị đem ra để bán đấu giá như
nhân vật Enxu trong ự r nh
củ lão Popotấc, Enxu được đưa ra bán đấu giá
“Một người giọng tự tin trả giá một trăm đô la, một người da đỏ ở Têdikakat trả một
trăm năm mươi đô la và sau một ít lâu thì một tay chơi bạc đã bị trục xuất khỏi vùng
đất trả giá lên đến hai trăm đô la” [9, 276]. Có thể thấy được thân phận của người
phụ nữ lúc bấy giờ như thế nào. J. London không phải là không có dụ ý khi mà hầu
hết các tác phẩm của ông đều xuất hiện hình ảnh người phụ nữ, tác giả phải chăng
muốn trong xã hội ấy không có sự phân biệt giới.
Người phụ nữ là kiểu nhân vật xuất hiện khá phổ biến trong truyện ngắn
củaJ. London. Ông xây dựng họ với hai nét tính cách nổi bật: vừa mạnh mẽ, gan dạ,
vừa dịu dàng nữ tính. Vẻ đẹp nữ tính thì phụ nữ khắp thế gian này đều có, J.
London không làm mờ khuất nét đẹp này; đồng thời ông luôn cố tình làm nổi bật
nét tính cách mạnh mẽ, cứng rắn, gan dạ, dũng cảm của người phụ nữ. Đó là phẩm
chất cần thiết đối với tất cả mọi người trong cuộc chiến sinh tồn.
16
1.3.3 Thiên nhiên – vừa hiền hoà, vừa hung bạo
Thiên nhiên là đề tài quen thuộc của thi ca muôn thủa. Có lẽ không có một
nhà văn nào lại không viết về thiên nhiên hay không đề cập đến thiên nhiên trong
tác phẩm của mình. J. London cũng vậy, thiên nhiên của ông xuất hiện với tư cách
là những nhân vật có tính cách hung bạo, tồn tại trong mối quan hệ tương phản, thù
địch với con người và cũng thật hiền hoà thơ mộng qua ngòi bút tài ba của J.
London.Thiên nhiên trong truyện ngắn của J. London khá đa dạng: “Đó là vùng Bắc
cực hoang vu mịt mù tuyết rơi và gió hú. Đó là những cơn lốc, cơn bão ghê người.
Đó là băng lở, động đất, chó sói, đói, rét, bệnh dịch và trăm ngàn nguy hiểm của rắn
độc và thú dữ trên các hòn đảo hoang vu. Tất cả tự nhiên đe doạ con người” [2, 135]
hay đó cũng là những dòng sông, con suối, những bãi cỏ xanh rờn, những ngọn
gió… gợi lên sự bình yên và tĩnh lặng_một vẻ đẹp hoang dại.
Thiên nhiên được ông miêu tả trong truyện ngắn cũng rất đẹp, hiền hoà.
Dưới ngòi bút của ông, thiên nhiên hiện lên với vẻ mềm mại, đầy ắp hương vị ngọt
ngào.Có thể thấy rõ được tài năng miêu tả thiên nhiên độc đáo của tác giảthể hiện rõ
nhất trong truyện Khe núi toàn vàng, ông dành hẳn ra 7 trang để miêu tả vẻ đẹp của
thiên nhiên nơi núi rừng hoang vu, đối ngược với không gian hoang vu lạnh lẽ nơi
núi rừng thì thiên nhiên nơi đây được nhà văn miêu tả một cách hết sức thơ mộng
vàyên tĩnh “Cỏ tươi mịn phủ kín sườn dốc,phía trên khe núi là những ngọn đồi và
đỉnh núi vươn cao, kéo dài mãi ra xa là những chân núi rộng mọc đầy thông. Ở khe
núi này không hề có bụi,hoa lá sạch đến trong suốt, cỏ non trải ra êm mịn như
nhung, những cây loa kèn với tư thế đĩnh đạc, giống như đàn bướm có đôi cánh
màu ngọc bích đột nhiên chững lại trong lúc đang bay, nhưng đã sẵn sàng vỗ cánh
để run rẩy bay đi 9, 155-156]. Cảnh và vật luôn được miêu tả song song với nhau
tạo nên một bức tranh thơ mộng và trữ tình “Khắp nơi vang lên tiếng vo ve của
những con ong rừng uỷ mị, những con bướm bay lượn giữa các rặng cây, tiếng thì
thầm của dòng suối cũng là thứ âm thanh bay lượn. Sự bay lượn của các âm thanh
và màu sắc đó quyện vào với nhau, tạo thành cái gì đó bồng bềnh không sờ thấy
được. Đó là tinh thần của khe núi này. Tinh thần thanh bình. Thanh bình không phải
17
là sự chết chóc, mà là nhịp đập đều đều của nhịp sống, tinh thần yên tĩnh nhưng
không phải là sự câm lặng [9, 156].
Trong truyện Một điều khó hiểu, thiên nhiên được miêu tả “Xung quanh chỗ
nào cũng thấy hoa, cách xa bờ sông một chút là những bãi cỏ rậm rạp, tươi mơn
mởn, cao bằng đầu người … Đêm hôm đó, vén một góc lều và ngó nhìn lên các vì
sao đang lấp lánh sau những đường nét đen xám của các ngọn núi” [9, 144]. Ngoài
ra với những làn gió nhẹ trong Sự khôn ngoan củ con đường đã tạo nên một khung
cảnh đẹp “Một luồng gió nhẹ thổi từ phương Nam tới làm tê buốt phần hở trên cơ
thể họ và lùa sự giá lạnh, lớp tuyết quanh đó tan thành một vòng tròn ấm” 9, 246],
màn tuyết cũng trở nên nhẹ nhàng trong suốt “Một màn tuyết trong như thuỷ tinh
rơi quanh nhẹ nhàng thành những lớp áo trắng, những lớp mây mù và làm cho bầu
không khí trong sáng” 9, 254].
Thiên nhiên của ông đẹp, thơ mộng là thế với gió, tuyết , trăng , sao… Tất cả
đã tạo nên một bức tranh phong phú đa sắc màu cho truyện ngắn của ông, nhưng
bên cạnh đó thiên nhiên của ông cũng rất hung bạo và khắc nghiệt, nó đe doạ con
người, ảnh hưởng trực tiếp đến con người, đó là thiên nhiên phương Bắc hoang sơ,
thiên nhiên biển phương Nam dữ dội.
Thiên nhiên Miền Bắc
Thiên nhiên Miền Bắc xuất hiện khá nhiều trong các tác phẩm của ông do
đây là vùng đất hết sức quen thuộc với bản thân nhà văn. Vào những năm 1897 1898, J. London đã từng cùng với hàng vạn người hành trình về vùng đất phương
Bắc theo tiếng gọi của cơn sốt vàng. Ông đã trải qua nhiều gian khổ ở vùng đất này.
Bởi vậy khi viết về Bắc cực, J. London đã viết về chính những gì mà ông đã trải
nghiệm và được chứng kiến. Dưới ngòi bút của ông, vùng đất này hiện lên với vẻ
tĩnh lặng, hoang sơ, khắc nghiệt và thiếu vắng hơi thở của sự sống. Trong truyện
Tình yêu cuộc sống nhà văn đã khái quát lên đặc điểm của vùng đất hoang sơ này:
“Một quang cảnh không lấy gì làm phấn khởi. Đâu đâu cũng là đường chân trời
mềm mại. Các trái đồi đều thấp. Chẳng có cây to, cây nhỏ, cũng chẳng có cỏ. Chẳng
có gì ngoài một sự tiêu điều mênh mông ghê gớm” 10, 77]. Cũng trong truyện ngắn
18
này nhà văn viết: “Suốt cảnh tiêu điều này vẳng tới vẳng lui tiếng sói hú, dệt cả bầu
không khí thành một tấm màn đe doạ có thể sờ mó thấy” 10, 89]. Hoang mạc và
tuyết trắng vùng Bắc cực trong tác phẩm của J. London không chỉ là cái sân khấu
cho các nhân vật của ông được thể hiện mình, mà còn là dịp để nhân vật đặc biệt
mang ý nghĩa biểu tượng về một xã hội vô cảm, thù địch, đầy những mối hiểm hoạ
đang tồn tại trên nước Mỹ ở thời đại nhà văn.
Trong thế giới thiên nhiên mênh mông tiêu điều ở miền Bắc, tuyết trắng với
tất cả sự im lặng và giá lạnh khủng khiếp là hình tượng được J. London khai thác
triệt để trong rất nhiều tác phẩm. Ông không nhìn tuyết trắng như một nét đẹp tinh
khiết của thiên nhiên mà tập trung khai thác hình tượng này như một sinh thể mang
sức mạnh hủy diệt luôn rình rập sự sống của con người. Nét độc đáo ấy đã được ông
viết rõ trong truyện của mình:
“Tuyết ở vùng này khác với thứ tuyết mà người ta thường thấy ở các vùng
đất phương Nam. Nó cứng, nhuyễn và khô, tựa như đường cát trắng. Đá vào nó, nó
sẽ bắn đi vèo vèo như cát. Những hạt tuyết không bám vào nhau nên không thể nặn
chúng thành những cục hình tròn được. Nó không được cấu tạo thành bông mà
thành những tinh thể nhỏ bé và có dạng hình học. Thực ra thì nó chẳng phải tuyết
mà là sương giá thì đúng hơn” [9, 60 - 61].
Dưới cái nhìn của J. London, tuyết bay trên trời, tuyết phủ kín mặt đất, “chỗ
nào băng ùn lại nhiều, mặt tuyết cuộn lên thành những đợt sóng gợn lăn tăn.Từ Bắc
xuống Nam, xa hút tầm mắt, tuyết trải trắng một màu mênh mang” 9, 268].J.
London không chỉ miêu tả hình ảnh tuyết trắng bằng màu sắc, hình khối, âm thanh
mà còn bằng cả sự cảm nhận. Đặc tính nổi bật của tuyết trong truyện ngắn J.
London là sự tĩnh lặng. Trong truyện ngắn Sự im lặng màu trắng ông viết: “Thiên
nhiên có nhiều cái để nhắc nhở con người về cái chết (…), nhưng mạnh mẽ hơn và
khủng khiếp hơn tất cả là sự im lặng Màu Trắng trong cái lạnh lùng, hiu quạnh của
nó” [9, 12]. Tuyết trắng băng giá và tĩnh lặng gần như tuyệt đối của vùng đất
phương Bắc được J. London miêu tả như một kẻ thù luôn kìm hãm sự sống của con
người, đến nỗi “người nào vượt qua được hai mươi ngày đêm trên những con đường
19
cực Bắc thì người ấy đáng được cho cả thánh thần ghen tỵ” 9, 13]. Không chỉ kìm
hãm sự vận động “cái lạnh và sự im lặng còn làm đông giá trái tim” con người, biến
con người trở thành “cái phần nhỏ duy nhất của sự sống còn sót lại đang chuyển
động giữa một sa mạc chết trắng buốt.Con người hoảng sợ trước sự liều lĩnh của
mình và nhận thức một cách sâu sắc rằng mình chỉ là một côn con trùng nhỏ không
hơn không kém” 9, 12]. Chưa hết, trong rất nhiều truyện ngắn của J. London, con
người dù mạnh mẽ đến đâu nhưng khi đối diện với băng tuyết thì “chỉ cần lệch một
tí là có thể gây ra tai hoạ” 9, 14].
J. London lựa chọn những hình tượng tiêu biểu nhất để thể hiện rõ tính chất
hung bạo của thiên nhiên. Cách khám phá độc đáo ấy đã biến thiên nhiên trở thành
một phương tiện truyền tải tư tưởng và quan niệm nghệ thuật của nhà văn. Nói cách
khác, thiên nhiên trong truyện ngắn của J. London là một kiểu nhân vật đặc biệt
mang ý nghĩa biểu trưng cho hiện thực đời sống con người và xã hội. Sóng trong
truyện của J. London, và hiện thực xã hội Mỹ ở thời đại ông đều có chung đặc tính
tàn khốc, hung bạo, dữ dội. Điều đó gợi cho chúng tui liên tưởng về ý nghĩa biểu
tượng mà J. London gửi gắm qua kiểu nhân vật thiên nhiên của mình.
Trước hết, với đặc tính hoang dã, hung bạo, giữ dằn, tuyết và sóng là biểu
tượng về hiện thực xã hội tư bản nước Mỹ thời kỳ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX.
Trong xã hội ấy, con người vì lòng tham, sự ích kỉ mà lạnh lùng vô cảm, sẵn sàng
bỏ qua đạo lí để bóc lột và tàn sát lẫn nhau, khái niệm cao thượng, tình thương, sự
tương trợ,...đối với con người quả là xa lạ. Đặc tính hoang sơ, lạnh lùng, dữ dội của
tuyết và sóng thể hiện cái nhìn sâu sắc của J. London trước hiện thực đó.
Màu trắng tinh khiết của tuyết còn có thể xem là sắc màu của ước mơ khát
vọng về một thế giới tươi sáng, trong sạch, một xã hội tươi đẹp, còn tính chất dữ dội
của sóng cũng có thể xem là một sự biểu thị nỗi căm uất lên đến tận cùng của nhà
văn đối với hiện thực xã hội. Tuyết trắng băng giá và sóng biển dữ dội luôn đượcJ.
London khắc họa trong trạng thái đối lập với con người. Sự đối lập ấy là hiện thân
cho xung đột giữa con người với con người trong xã hội Mỹ ở thời đại nhà văn.
/file/d/1MTSi6Z ... sp=sharing
