QUAN HE VIET NAM
-
CHAU
AU
THnNH
TUU,
HRN CH€ Vn
MOT SO
VAN D€ DRT nn
•
* • • •
DOI V6l
OUnN
LV NHA NUOC
V€ HOnT
DONG
XURT
KHAU
LHO
DONG
6 V1€T NRM
Trir&ng
Dai
Van
de lao
dong, viec
Idm,
that nghiep
luon
la van de
quan

Viet
Nam da vd
dang ddnh
su quan
tdm dgc
biet
cho vdn de
qudn
ly nhd
nuac
ve
hogt dong xudt khau
lao
dong.
Bdi
viet
ndy
chii
yeu
ddnh
gid
nhiing thdnh
tuu
dat duac
cua
qudn
ly nhd
nuac
ve
hogt dong

nhat,
doi mai
nhdn thuc
ve
qudn
ly
nhd nuac (QLNN)
ve
xudt khdu
lao
dgng
(XKLD)
cua
Ddng
vd Nhd
nuac Viet
Nam.
Tir
muc
tigu giai quygt viec
lam cho bg
dgi,
thanh nign xung phong xuat ngii trong
khuon
kho hgp tac lao
dgng
d6i voi cac
nuoc
Ths.
Nguyen

trong
d6i moi
nhan thiic
vg
quan
ly nha
nuoc
vg XKLD
cua
Dang
va Nha
nuoc Viet Nam.
Ngu XKLD
chi bo hep
theo
kg
hoach
h6a
va sy
phan c6ng
lao
dgng trong
ngi bg
Hgi d6ng Tuong
trg
kinh
tg
(kh6i
SEV cii),
thi

muc
tigu timg buoc
dua
thi truong
lao
dgng Viet
Nam hgi
nhap
thi
truong
lao
dgng
thg
gioi
la
digm nhan quan
trgng trong chign luge phat trien
ngn
kinh
te
thi tmong dinh huong XHCN
o
Viet
Nam.
Digu
do gop
phan hinh thanh
thi
tmong
lao

Thyc tien gan 25 nam QLNN boat dgng
XKLD da chi ro, dg hoan thanh t6t nhiem vu
QLNN d6i voi boat dgng XKLD tmoc hgt
phai phan biet ro rang vai tro, chiic nang
ciia
nha nuoc voi tu each
la
nguoi cim
lai,
con
doanh nghiep dich vy XKLD voi tu each la
nguoi boi cheo. Nha nuoc giir vai tro cim
lai,
kh6ng sa vao c6ng viec sy vu, lam thay
c6ng viec
ciia
cac doanh nghiep va cac t6
chirc boat dgng trong
ITnh
vyc XKLD, can
thiep sau vao mgi c6ng doan tir khau tim
kigm thi tmong, giao dye dao tao, huong
nghiep, thyc hien XKLD va quan
ly
lao dgng
xuat khau
o
nuoc ngoai dgn khau cu6i ciing
la giai quygt van dg hau XKLD dg ban biu,
tat bat dgn n6i kb6ng con thoi gian dg suy

Tir cho cac ygu t6
ciia
thi tmong lao
dgng kh6ng dugc phap luat thira nhan, kh6ng
coi
siic lao
dgng la hang boa, Viet Nam da
tung buoc tao lap m6i tmong phap
ly
bang
mot be thong luat phap vg
lao
dgng nhu ban
hanh va sira d6i, b6 sung bg Luat Lao dgng
va cac nghi dinh dg hinh thanh thi tmong
lao
dgng van hanh theo diing quy
luat ciia
thi
tmong. Tao dyng m6i truong tuong thich voi
thi tmong lao dgng qu6c tg dg nguoi
lao
dgng ty do mua ban
siic
lao dgng la sy
chuygn d6i ngoan mye vg tu duy
ly luan
ciing nhu thg chg boa thanh phap luat trong
quan
ly

dan dugc cai thien ro ret, c6ng tac xoa doi
giam ngheo da dat dugc nhirng thanh c6ng
dugc cac t6 chiic qu6c tg danh gia cao.
74 NGHIEN
COU
CHAU AU - EUROPEAN
h
Thii"
ba. tao moi truang thong thodng,
CO
tinh canh tranh de
cdc^
chit
the nang dgng,
sdng tao, chu dgng hgi nhap thi truang lao
dgng quoc te lam cho hieu qud XKLD khong
ngicng
tdng len.
Tu viec Nha nuoc can thiep true tigp
vao XKLD bang kg hoach thong qua viec
phan bo chi tigu XKLD cho cac bg, nganh,
dia phuong; Bg Lao dgng, Thuang binh va
Xa hgi
trye
tigp tuygn chgn, dua don, quan ly
trye tigp cac t6 dgi lao dgng 6 nuac ngoai,
trye tigp quy dinh va thu cac khoan phi,
chuygn tra nguoi lao dgng vg noi phai cir
theo kigu bao cap; cac bg, nganh, tinh thanh
phan b6 cho so, so thuc hien theo chi tigu

dgng qu6c te noi rigng va thi truang thg gioi
noi chung.
Thit tu, ticng buac hoan thien he thSng
chinh sdch, phdp lugt vd cong tac kiem tra,
gidm sdt
Kiem
tra va giam sat XKLD chuygn tu
viec kiem tra, giam sat chap hanh cac chi
tigu kg hoach mang tinh phap lenh sang viec
kigm tra va giam sat thuc thi phap luat. Cimg
voi viec timg buorc hoan thien he th6ng chinh
sach va phap luat, c6ng tac kiem tra giam sat
chuygn sang viec kigm tra thuc thi phap luat
cua doanh nghiep, t6 chiic su nghiep, ca nhan
trong XKLD theo su phan cong trach nhiem
giiia cac nganh,
ITnh
vuc; giiia Trung uong va
dia phuong; trong do Bg Lao dgng, Thuong
binh va Xa hgi chiu trach nhiem chinh.
Thanh tra Chinh phu dinh ky thanh tra
viec chap hanh phap luat ve XKLD cua Bg
Lao dgng, Thuong binh va Xa hgi, Cue Quan
ly lao dgng Ngoai nuoc, doanh nghiep, to
chiic su nghiep boat dgng XKLD va giai
quygt khieu nai to cao cua c6ng dan trong
ITnh
vuc XKLD.
Thanh tra chuyen nganh
lao

2.
Nhirng han che va nguyen nhan
Quan
ly
nha nuoc vg XKLD trong
nhiing nam qua da dat dugc nhiing thanh tyu
dang tran trgng. Tuy nhign, trong digu kien
Viet Nam hgi nhap ngay cang sau vao ngn
kinh tg toan cau, quan
ly
nha nuoc vg XKLD
6
Viet Nam con co mot s6 ban chg sau:
Thir
nhdt, dinh huang xudt khdu lao
dgng chua
true
tiep phuc vu muc tieu thiic
ddy nhanh qud trinh
"sam
dua nuac ta ra
khoi tinh trgng kem phdt trien, tgo nen tdng
di din nam 2020 nuac ta ca bdn tro thdnh
nuac cong nghiep phdt trien theo huang hien
dgi" do chua chi ra cdc muc tieu uu tien
trong XKLD.
Theo du bao dai ban vg s6 lugng, co
ciu, phan doan va xu huong van dgng cua
ciu vg lao dgng trgn thi truong lao dgng ngi
dja

dg
lam
viec voi ngn
c6ng nghiep hien dai.
Chua c6 chign
luge
va chinh sach ro
rang trong viec dua
lao
dgng co kha nang
tigp can va tigp nhan c6ng nghe moi (tinh
bao c6ng nghe) nham thyc hien muc tigu "di
tat don dau" trong nhiing nganh,
ITnh
vyc ma
Viet Nam co thg manh theo quy luat
"31"
(Imitation bat
chuoc.
Initiative cai
tign.
Innovation - sang tao).
Chua c6 quy hoach, kg hoach va chinh
sach cu thg dg sir dyng cac nguon lyc,
Igi
thg
do XKLD mang
lai.
Ngu6n
lyc

AU -
EUROPEAN
STwuIS9^?2'^?je<»SH?5%®-f^Sf?f2®^
1
dgn do" chua dugc van dyng nhu la mot
kgnh
xiic
tign thuang mai huu hieu nham
quang ba va dua hang boa va dich vy cua
Viet Nam dgn voi cac nuoc tigp nhan
lao
dgng.
Thii:
hai,
cdc
vi
pham
phdp lugt
lien
quan
den XKLD a
trong nuac
con cao.
Nhung quy dinh
ciia
phap luat kh6ng
cho phep doanh nghiep co von nuoc ngoai
(ca dau tu true tigp va gian tigp) boat dgng
XKLD lam han chg kha nang,
Igi

cua nguoi lao dgng va giai quygt cac vu
tranh chap
ciia
nuoc ngoai.
Cac quy dinh
ciia
phap luat nuoc tigp
nhan lao dgng vg
tign
luong, digu kien lam
viec,
thoi gian nghi ngoi, chg do bao higm,
chi phi moi gioi lao dgng chua dugc cap nhat,
nghign
ciiu
ky luong va chuygn tai thuong
xuygn dgn doanh nghiep, ca nhan va co quan
kigm tra giam sat. Digu do dan toi tinh trang
quygn
Igi
cua nguoi lao dgng
o
nuoc ngoai bi
vi pham, lao dgng dinh c6ng a nuoc ngoai
hoac phai ve
nude
tmoc ban do tranh chap
tign luong, digu kien lam viec, digu kien sinh
boat van xay ra o nhigu nuoc.
Thu ba, ket qud dgt dugc chua tuang

siic
lao dgng (tign c6ng) va chi phi (phi moi
gioi) trgn thi truong lao dgng, lam cho thu
nhap cua lao dgng Viet Nam thip hon lao
,dgng
cua cac nuoc khac. Doanh nghiep
XKLD chua ph6i hgp chat che voi cac co so
dao tao nghg dg chu dgng bao dam nguon
nhan luc, vira gay lang phi co so vat chit
Qliuurt
lu\i,
hnn Phl
DA
luM ta
OUJL
itl
11
ky thuat hien co, vira ban chg viec nang cao
chit lugng dao tao giao dye dinh huong
cho nguoi lao dgng.
T6 chiic tuygn chgn va dua lao dgng di
lam viec a nuoc ngoai thigu c6ng khai, minh
bach, cac th6ng tin ve chi phi xuit khiu lao
dgng, mire luong, digu kien lam viec, digu
kien sinh boat, nghi ngoi kh6ng cung cip
day du va trung thyc d6i voi nguoi lao dgng;
thu tuc hanh chinh mom ra, phiic tap, thieu
th6ng su6t, gay phign ha cho nguoi lao dgng.
Cac dich vu c6ng nhu cap hg chigu, chiing
minh thu nhan dan, ly lich tu phap, kham

thich hgp dg tu tuong trg lan nhau khi gap
kho khan.
Thie nam, cong tdc thanh, kiem tra
chua thucmg xuyen, chua tap trung vdo
nhiing
ITnh
vuc, cong viec cu thi nen de phdt
sinh tieu
cue.
C6t loi
ciia
c6ng tac thanh tra, kigm tra
la phat hien va ngan ngira cac vi pham vg tai
chinh. Nhung nam qua, viec kigm tra, giam
sat va xir ly vi pham cac quy dinh vg cac
khoan thu
ciia
nguoi lao dgng nhu: phi m6i
gioi,
tign ve may bay va cac phi khac
ciia
nguoi lao dgng; cac quygn
Igi ciia
nguoi lao
dgng vg
miic
luong va digu kien lam viec
ciia
nguoi lao dgng chua thyc hien thuong
xuygn va kign quyet. Viec xir ly vi pham cua

cho doanh nghiep va nguai lao dgng dg mo
rgng thi tmong va khac phyc nii ro.
Nam
Id,
c6ng tac tuygn tmygn, ph6 bign
chinh sach, phap luat vg XKLD chua dugc
78
NGHIEN
COU
CHAU AU - EUROPEAN
w ^
te
V
tb
*V •
^
;ii
thyc hien sau rgng va co hieu qua nham tao su
chuygn bign can ban trong nhan thiic cua
nguoi dan ve XKLD; Mot bg phan lao dgng 6
vimg sau, vimg xa thigu th6ng tm vg tuygn
dung lao dgng xuat khau.
Sdu
la,
he th6ng giao due va dao tao, nhat
la dao tao nghg chua huong vao muc tigu chat
lugng lao dgng dat trinh do chuan cua thi
tmong lao dgng qu6c te.
3.
Mot s6 van de dat ra doi voi quan ly

XKLD, dam bao cho thi tmong lao dgng
trong nuoc boat dgng c6 bieu qua, tranh
dugc cac rui ro do XKLD mang den doi voi
su phat trign kinh tg xa hgi ciia dat nuoc.
Dinh huong xuit khau lao dgng gom:
- Chien
luac
xudt khdu lao dgng;
- Quy hoach xudt khdu lao dgng;
- Ke hoach XKLD trung hgn;
Ke hoach xudt khdu lao dgng hang
nam;
- Chuang
trinh,
du dn XKLD.
2.
TS
chirc dieu hdnh
xudt
khdu lao
dgng
T6 chiic digu hanh XKLD la tap hgp
nhiing nhiem vu ma Nha nuoc phai thyc hien
nhim thiet lap he thong quan ly, be th6ng
boat dgng XKLD va van hanh he th6ng do
theo dinh huong da dg ra. Ngi dung t6 chiic
digu hanh XKLD g6m: T6 chiic bg may
quan ly nha nuoc vg XKLD tir Tmng uong
dgn dia phuong; T6 chiic he thong doanh
nghiep boat dgng XKLD; To chiic phat trign

o
chu ky sau.
Kigm soat dy bao la kigm soat cac ngi dung,
ygu t6 tmoc
idii
dua lao dgng ra nuac ngoai,
nham ban chg nhirng sai sot.
Kigm soat XKLD nham dam bao viec
thuc hien nhirng kg hoach, muc tigu da dg ra
mot
each
chinh xac, giiip phat hien, xir ly,
doi pho kip thoi cac tinh hu6ng phat sinh
trong qua trinh XKLD.
Ngi dung kiem soat XKLD bao gom:
Kigm soat boat dgng theo dinh huong, ke
hoach, quy hoach, chuong trinh, dy an dg
dieu chinh cac sai lech; Kiem soat viec chap
hanh cac chu truong, chinh sach, phap luat
dg dam bao hieu lyc
ciia
phap luat; Kigm
soat ngu6n sir dyng nguon lyc tai chinh va
cac ngu6n lyc khac dg dam bao hieu qua
quan ly; Kigm soat viec thyc hien cac chiic
nang, nhiem vu cua cac co quan Nha nuoc
d6i voi XKLD de dam bao trach nhiem trong
quan ly; Kiem soat tinh hgp ly cua cac c6ng
cu chinh sach nhim tao m6i truong thuan
Igi

giai phap dang van hanh XKLD.
TAI LIEU THAM KHAO
1.
Ban Chi dao Digu tra lao dgng Viec
lam
Tmng uong (2004), Bdo cdo ket qud
dieu tra lao dgng - viec
Idm,
ngay 01/7/2004,
Ha Ngi.
2.
Bao Diu tu (23/8/2006).
3.
Bao Thanh nign (15/5/2006).
4.
Pham Cong Biy (2003), Tim hiiu
phdp lugt kinh te ve xudt khdu lao dgng,
Nxb.
Chinh tri quoc
gia.
Ha Ngi.
5.
Bg Lao dgng Thuong binh va Xa
hgi (9/2001), Cdc bdo cdo tgi hgi nghi xudt
khdu lao dgng vd chuyen
gia.
Ha Ngi.
6. Bg Lao dgng - Thuong binh va Xa hgi
(2003),
Ddnh gid thuc trgng vd cdc gidi phdp

chinh
doi vai nguai
lao
dgng vd doanh nghiep
dua nguai lao dgng vd doanh nghiep dua
nguai lao dgng
Viet
Nam di
Idm
viec co thai
hgn a nuac ngodi theo quy dinh tgi Nghi dinh
s6 81/2003/ND
CP ngay
17/7/2003
cua
Chinh
phu quy dinh chi tiet vd huang ddn thi
hdnh bg Lugt Lao dgng ve nguai lao dgng
Viet Nam
lam viec a nuac
ngodi.
Ha Ngi.
8. Bg Lao dgng Thuang binh va Xa
hgi (2004), Nhicng dinh huang chien
luge
cua chuang trinh muc tieu quoc gia ve xod
doi gidm ngheo giai doan 2006
2010,
Nxb.
Lao dgng - Xa hgi, Ha Ngi.

Hgi dong Bg
truong
ve ban hdnh quy chi
dua lao dgng Viet Nam di
Idm
viec co thai
hgn a nuac
ngodi.
Ha Ngi.
12.
Trin Van Hing (1995), Cdc gidi
phdp doi mai qudn ly Nhd nuac ve xudt khdu
lao dgng a Viet Nam trong giai dogn
1995
2010,
luan an tign sy Kinh tg, Vien Kinh tg
hgc Tmng tam Khoa bgc Xa hgi va Nhan
van quoc
gia.
Ha
Ngi.
13.
Luu Van Hung (2005),
Xudt
khdu
lao dgng
ciia
Viet Nam sang thi truang khu
vuc Dong Bac A Thuc trgng vd gidi phdp,
luan van thac sy Kinh tg chinh tri, Hgc vien

Nguyen Luong Trao (1993), Md
rgng vd nang cao hieu qud viec dua lao
dgng
di lam viec co thai hgn a nuac ngodi, luan an
tien sy Kinh tg, Dai hgc Kinh tg Qu6c
dan.
Ha N6i.