NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔNG HỢP ĐỂ KÉO DÀI
THỜI HẠN BẢO QUẢN CHO MỘT SỐ LOẠI RAU, QUẢ CÓ GIÁ TRỊ
HÀNG HOÁ CAO Ở TỈNH BÌNH ĐỊNH

CNĐT: ThS. Nguyễn Mạnh Khải
CQCT: Trung tâm KHCN phát triển đô thị và Nông thôn
CBPH: TS. Trần Trung Dũng, KS. Dương Thái Bình, KS.
Phạm Phương Loan, KS. Trịnh Thị Hạnh, KS.
Đoàn Hằng Vân, KS. KS. Lê Văn Nghĩa, KS. Lê
Thanh Long
TGTH: 01/2007-6/2009

MỞ ĐẦU
Xoài, dứa của Bình Định được xếp vào loại trái cây đặc sản. Tuy nhiên, vì lượng
sản phẩm lớn với kỹ thuật canh tác truyền thống, phương pháp mà nhà vườn áp dụng sau
thu hoạch chủ yếu là tiêu thụ trực tiếp trong khu vực, cho nhà máy chế biến hoặc cho các
thương nhân. Các nông hộ chưa có biện pháp bảo quản sau thu hoạch để lưu trữ dài ngày
nhằm đạt hiệu quả cao hơn. Vì v
ậy, dù là loại trái cây đặc sản, hiệu quả kinh tế chưa
tương xứng với giá trị mà sản phẩm này có thể mang lại. Từ đó, nhu cầu về nghiên cứu
ứng dụng để tăng cường, lựa chọn và phổ biến được giải pháp kỹ thuật an toàn bảo quản
rau quả có hiệu quả kinh tế cao cho khu vực nông nghiệp là rất cần thiết để đáp ứng nhu
cầu th
ị trường và góp phần khai thác các lợi thế phát triển kinh tế của Tỉnh.
I/ MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Mục tiêu
Xây dựng qui trình công nghệ bảo quản và mô hình ứng dụng một số biện pháp tổng
hợp nhằm kéo dài thời hạn bảo quản, nâng cao hiệu quả kinh tế của một số loại rau quả
(xoài, dứa, hành) trên địa bàn tỉnh Bình Định.
2. Nội dung
- Điều tra, khảo sát về di

+ Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật: bằng phương pháp thử FAO 14/13 - 1992
II/ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Hiện trạng về diện tích, năng suất và phương pháp chăm sóc các loại rau
quả ở Bình Định
Xoài, d
ứa và hành là các loại rau quả có giá trị thế mạnh ở Bình Định. được trồng
phổ biến trên địa bàn tỉnh. số liệu năng suất tổng hợp từ thống kê 159 hộ dân cho kết quả
năng suất trung bình của dứa là 32,5 tấn/ha, xoài là 6,07 tấn/ha. hành là 4,5 tấn/ha.
Phần lớn diện tích dứa ở các vùng trồng tập trung đã bị phá bỏ do hiệu quả kinh tế
đem lại thấp, sản ph
ẩm không có đầu ra.
Sản phẩm cây ăn quả ở Bình Định chủ yếu được tiêu thụ ở dạng quả tươi.
Cơ sở chế biến nông sản nói chung và sản phẩm rau quả nói riêng trên địa bàn tỉnh
Bình Định rất nhỏ lẻ, không tập trung, số lượng cơ sở chế biến không nhiều, chủ yếu là
tiêu thụ tươi. Còn tại các nhà vườn, khi thu hoạch sản phẩm rau quả thườ
ng đem tiêu thụ
trực tiếp, rất ít chế biến.
Những trọng điểm tiêu thụ chính về rau quả tươi: thành phố Quy Nhơn, Đà Nẵng,
Nha Trang và một số vùng lân cận.
Thị trường tiêu thụ rau quả tươi của Bình Định rất lớn, sản phẩm quả tươi do tỉnh
cung cấp mới chỉ đáp ứng một phần, phần còn lại do một số tỉ
nh phía Nam cung cấp,
trong đó chủ yếu là sản phẩm của một số chủng loại cây ăn quả chính: xoài, cam quýt,
thanh long, na
Sau khi thu hoạch thì sản phẩm được tiêu thụ ngay trong ngày trên địa bàn tỉnh do
chưa có các phương pháp chế biến cũng như bảo quản sản phẩm sau thu hoạch mà các sản
phẩm rau quả đều khó giữ được lâu trong điều kiện thường.
2. Xây dựng mô hình thí nghiệm bảo quản dứa, xoài, hành
* Xây dự
ng mô hình bảo quản dứa CAYENNE

C) để bảo
quản.
+ Bảo quản sau thu hoạch ở 25
0
C sử dụng chế phẩm Befgmydt 0,5% cho kết quả
tốt nhất, kéo dài thời gian chín từ 14 -15 ngày.
+ Bảo quản sau thu hoạch ở 10
0
C sử dụng chế phẩm Befgmydt 0,5% cho kết quả
tốt nhất, kéo dài thời gian chín từ 25 - 28 ngày.
2. Mô hình bảo quản xoài cát Hoà Lộc
- Giai đoạn trước thu hoạch
Theo dõi 2 - 3 lần mỗi lần cách nhau 15 ngày. Theo dõi trên cây theo các ký hiệu
đánh số chùm A, B, C, D sau đó lấy tỷ lệ trung bình trên cây.
Kết quả cho thấy lô sử dụng chế phẩm befgmydt 0,5% đã kéo dài thời gian chín
quả từ 20 - 25 ngày so với lô đối chứng.
- Giai đoạn sau thu hoạch
- Ở đi
ều kiện 25
0
C thì sử dụng Befgmydt 0,5% kéo dài thời gian lưu giữ quả từ 10
- 13 ngày cho kết quả tốt nhất.
- Ở điều kiện 10
0
C các mẫu sử dụng chế phẩm Befgmydt 0,5%, Viben C 0,5% và
Kiviva 0,02% đều giúp đảm bảo chất lượng quả xoài trong quá trình bảo quản cao hơn
mẫu đối chứng. Trong đó, mẫu sử dụng chế phẩm Befgmydt 0,5% cho kết quả tốt nhất và
kéo dài thời gian lưu giữ quả từ 20 - 25 ngày cho chất lượng quả tốt nhất. Thời gian bảo
quản quả xoài bằng phương thức xử lý chế phẩm kết h
ợp qui trình bảo quản nhiệt độ thấp

Ứng dụng chế phẩm bảo quản để tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế hơn cần được
song song với việc phát triển yếu tố thương mại. Dịch vụ th
ương mại cần được hưởng các
chế độ khuyến mãi của tỉnh trong quá trình tìm và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm
sau bảo quản theo hướng ứng dụng các phương thức mua bán chuyên nghiệp hiện đại.
Trên cơ sở đó, chúng tôi kiến nghị như sau:
- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chính quyền địa phương và các ban
ngành liên quan đến phát triển nông nghiệp Bình Định có những biện pháp đẩy mạnh
công tác phát triể
n các dịch vụ chế biến nông sản ở nông thôn, nhằm cung cấp các loại
chế phẩm, các phương tiện dụng cụ, dịch vụ kho lạnh bảo quản sản phẩm và tài liệu
hướng dẫn sử dụng đến tận tay người dùng,… một cách định hướng, tránh tình trạng
mạnh ai nấy làm tạo nên sự cạnh tranh không lành mạnh.
- Sở KH&CN của tỉnh cùng chính quyền các cấp tổ chức áp dụng k
ết quả nghiên
cứu của đề tài để trợ giúp tư vấn tích cực cho nông dân tiếp cận công nghệ và có thể mạnh
dạn áp dụng công nghệ mới một cách hiệu quả.
Biên tập: Vinh Hương