TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA ,
ĐẠO ĐỨC VÀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI
I. TƯ TƯƠNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA
1- Quan niệm của Hồ Chí Minh về văn hóa :
* Khái niệm văn hóa :
Vì lẽ sinh tồn và mục đích cuộc sống mà loài người
sáng tạo ra ngôn ngữ, chử viết, đạo đức, pháp luật ,
văn học nghệ thuật, khoa học kỹ thuật, tôn giáo và
những dụng cụ phục vụ cho ăn, ở, mặc và phương
thức sử dụng chúng tất cả đó là văn hóa.
* Vai trò của văn hóa :
+ Văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội
+ văn hóa có quan hệ chặt chẽ với chính trị, văn hóa nằm
trong chính trị, thúc đẩy chính trị PT
+ văn hóa quan hệ chặt chẽ với kinh tế, văn hóa trong kinh
tế, thúc đẩy kinh tế phát triển
* Chức năng văn hóa :
+ Bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn, tình cảm cao đẹp
- Bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho nhân dân
- Bồi dưỡng tấm lòng nhân ái , cao thượng
- Đấu tranh loại bỏ lối sống thấp hèn , ích kỹ
+ Nâng cao Dân trí :
- Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu
•
- Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi
•
- Văn hóa là chìa khóa mở cửa cho dân tộc ta đi tới
tương lai
•
+ Bồi dưỡng phẩm chất tốt đẹp, lối sống lành mạnh,

•
+ Văn hóa văn nghệ :
•
- Văn nghệ là một mặt trận
•
- Văn nghệ sỹ là chiến sỹ
•
- Tác phẩm là vũ khí
•
- Hồ Chí Minh yêu cầu văn nghệ sỹ phải sâu sát thực
tiển
•
- phải có những tác phẩm tương xứng tầm vóc dân tộc
•
+ Văn hóa đời sống:
•
- Xây dựng đạo đức cần kiệm liêm chính
•
- Xây dựng lối sống mới, nếp sống mới
•
II- TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠO ĐỨC
•
1- Một số nhận thức chung về đạo đức:
•
* Khái niệm :
•
Đạo đức là một phạm trù ý thức gồm những chuẩn
mực, nguyên tắc đònh hướng giá trò xã hội thừa nhận ,
có tác dụng chi phối, điều chỉnh hành vi của con người
sao cho phù hợp hạnh phúc và tiến bộ chung của xã hội

ngày cuối đời Hồ Chí Minh luôn đề cập đến đạo đức,
người quan tâm cả mặt lý luận và thực tiển của đạo
đức)
•
+ Hồ Chí Minh đòi hỏi người cách mạng phải có cả đức
và tài
•
+ Đạo đức là gốc của người cách mạng vì:
•
- Đạo đức tạo nên sức mạnh cho cách mạng ( như
nguồn của sông, gốc của cây )
•
- Có đạo đức sẽ tự hoàn thiện được năng lực
•
- Có đạo đức sẽ giữ được tinh thần thắng không kiêu,
bại không nản
•
- có đạo đức sẽ giữ được tinh thần giàu sang không
quyến rũ, uy vũ không khuất phục
•
c- Đạo đức cần cho tất cả các đối tượng : công nhân,
nông dân, trí thức, văn nghệ sỹ, dân tộc
•
Nhưng trước hết cán bộ Đảng viên phải có đạo đức vì:
Cán bộ Đảng viên là đầu tàu Cán bộ Đảng viên là gốc
của công việc; đạo đức cần cho mọi quy mô
•
3- Quan niệm của Hồ Chí Minh về những phẩm chất
đạo đức cách mạng
•

•
- Thương yêu đồng chí, đồng đội
•
- Thương yêu cả những người có sai lầm khuyết điểm
nhưng biết sữa chữa
•
+ Cần, kiệm, liêm, chính, chí công , vô tư
•
- Cần: -> cần cù, siêng năng, bền bỉ
•
-> làm việc có kế hoạch, khoa học, s tạo
•
-> Làm việc với thái độ người làm chủ
•
-> Năng suất, chất lượng, hiệu quả
•
-Kiệm :
•
-> Tiết kiệm thời gian
•
-> Tiết kiệm tiền bạc
•
-> Tiết kiệm vật tư
•
-> tiết kiệm sức lao động
-> tiết kiệm của dân, nước, bản thân
•
-> từng người, từng gia đình, cả XH tiết kiệm
•
-> Tiết kiệm là quốc sách là văn minh

Thiếu một phương không thành đất
•
Thiếu một đức không thành người ”
•
- Chí công vô tư :
•
-> làm bất cứ việc gì đừng nghó đến mình trước lo
trước thiên hạ, vui sau thiên hạ
•
-> Luôn đặt lợi ích của Đảng, của Dân lên trên lợi ích
của mình
•
+ có tinh thần quốc tế trong sáng
•
- Bốn phương vô sản đều là anh em, hễ là người bò bóc
lột dù đó là da trắng, vàng, đen, dù là á, âu, phi, mỹ
đều là bè bạn Việt nam
•
- Đoàn kết với các dân tộc bò áp bức, nhân dân lao
động , nhân dân tiến bộ trên thế giới
•
-Đoàn kết trên cơ sở mục tiêu hòa bình, độc lập, dân
chủ và tiến bộ xã hội
•
- Kết hợp chủ nghóa yêu nước với chủ nghóa quốc tế
•
- chống tư tưởng sô vanh nước lớn, biệt lập, kỳ thò
chủng tộc
•
4- Tư tưởng Hồ Chí Minh về nguyên tắc xây dựng đạo

việc
•
+ Xem xét con người trong sự thống nhất của 2 mặt
đối lập: Thiện- c , tốt- xấu, hay – dở bao gồm cả tính
người về mặt xã hội và tính bản năng
•
b- Con người cụ thể, lòch sử :
•
Xem xét con người trong các mối quan hệ cụ thể
( Công nhân, nông dân, thanh niên….)
•
c- Bản chất con người mang tính xã hội :
•
+ Trong lao động sản xuất con người nắm được quy
luật tự nhiên xã hội , hiểu nhau xác lập quan hệ giữa
người với người
•
2- Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò con người và
chiến lược “trồng người”
•

•
a- Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con
người :
•
+ Con người là vốn quý nhất, nhân tố quyết đònh thành
công của sự nghiệp cách mạng:
•
- Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân
•

•
+ Con người là động lực, là con người có giác ngộ , có
tổ chức, có trí tuệ , có bản lónh, có văn hóa, có đạo đức
•
+ Con người là mục tiêu và động lực có quan hệ biện
chứng
•
+ chống mọi cản lực từ con người nhất là chủ nghóa cá
nhân
b- Quan điểm Hồ Chí Minh về chiến lược trồng người
+ Trồng người là yêu cầu khách quan , vừa cấp bách ,
vừa lâu dài của cách mạng
+ Muốn xây dựng chủ nghóa , trước hết phải có con
người mới xã hội chủ nghóa
- Xây dựng con người trong quá trình XDCNXH
- Mỗi bước xây dựng con người là một nấc thang xây
dựng chủ nghóa xã hội
+ Chiến lược “trồng người” là một trọng tâm, một bộ
phận hợp thành chiến lược phát triễn kinh tế – xã hội
•
IV- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức,
xây dựng con người :
•
1– Về văn hóa
•
1.1- Nhận thức đầy đủ vai trò văn hóa trong đời sống
XH
•
1.2- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc
dân tộc

nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước
•
2.4- Đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống mọi hành vi phi
đạo đức trong Đảng, nhà nước và xã hội
•
3- Về xây dựng con người
•
3.1- nhận thức đầy đủ vai trò và phát huy yếu tố con
người, quan tâm chăm lo đến việc xây dựng phát triễn
con người một cách toàn diện
•
3.2- Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội
•
3.3- Tôn trọng và phát huy quyền làm của ND