 
SỨC BỀN VẬT LIỆU

τ
σ
 
 
Chương I
NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN


 !"#$%&'()#*'
(+,)

-##,#.
#*' (+/)#$%#0$

#/1#*'/23##,#*')456 
#0$!7!77
Tải trọng l ngoại lực .
8
Tải trọng:
1.1. Nhiệm vụ của môn học Sức bền vật liệu (SBVL).
 
Các bộ phận của máy móc, công trình cần:
- đảm bảo đủ độ bền
- đảm bảo đủ độ cứng
- đảm bảo độ ổn định
SBVL nghiên cứu các nguyên tắc chung,
làm cơ sở cho việc tính toán các chi tiết,
bộ phận của máy móc công trình theo độ

#*'###))@:/Ythanh.
 
HX/1##@Q$,)#;$#*'HIJK%
 ##::4##U#1%:5W
##!")F$#'$)F:!1#*'##:
#[$"#1%\@#O$): Y)\@#O$
5#]VZY!!"#$%9)
)@:M
HIJK:##D&^[$"#0$]))T'
##:##D5,_ J"?777!3)##
:[$"#1%7)%$5)@!=HIJK:<
0)@;#Q$'%)@$#
])!3)##[&(Z/-#D7
 
8
1.2. Lực và biến dạng.
Nội lực: lực liên kết giữa các phần tử của vật thể
)T# !"%AY)/3)U/Y'!`O7

Ngoại lực: tác động cơ học #*'##!"%@
#"#*':)R5 ) !"%#
(V:'S)U/#3##*'!"%
:'S)<)-#a'Z'nội lực phụ.
_#O#*'!"%)1#Y)U/!
#3#5'0$) Y)-#)#/1
#) tính chất đàn hồi.
J"%hoàn toàn đàn hồi@$&'$)5b,)
!"%  ^Y)U/!#3#
5'0$
 

'c\])
5cI,
#cJb
/c_'d
+c_'# 
c_')'
 
Thanh là một vật thể hình học được tạo thành
bởi một hình phẳng F dịch chuyển dọc theo đường
tựa S sao cho trọng tâm của F luôn nằm trên S
và F luôn nằm trong mặt phẳng pháp tuyến của S.
H#)1#'!
e:f#.'7_$g+ 
U/Y#*'1#'
R)'Z5)F'
dGHRdL
'# GHR# L!'
)'GH:<R5Og )'L7
H
e
 
1.4.2. Sơ đồ tính toán.
A
 I
h
l
 
1. 5. Ngoại lực và nội lực.
Ngoại lựcT-#/ :)R/ ##!"
%@#"#/1!"%#(V7



'c
+c
5c
#c
 
8
*Tải trọng tĩnh và tải trọng động.
Tải trọng tĩnhP#":+ R))'# @)
Y3)N&]#$])#l&m/CY)'S)7
Tải trọng độngZ')']#3!U@%
5bQ$'-#Q$7
n
R
n

R
1
H
n

n

n


Ba loại liên kết Rf:
o])p5,=/)<
o])p5,=#]N

M
;
0=∑
B
M
;
0=∑
C
M
.

GI9dL
0=∑
A
M
;
0=∑
B
M
;
0=∑ X
.

GI!$4#!3)(L
.0;0;0
;0;0;0
=∑=∑=∑
=∑=∑=∑
zyx
MMM





J
I
 
8
1.6. Phương pháp mặt cắt.
h
s
h


(
t

(
u

Q
z

(
M
z
M
y
h
s

1.7. Biểu đồ nội lực.
Quy ước về dấu của các thành phần nội lực
Lực dọc #4)N/D)Z'5)@/YV
!)NZ:)Z'5)@/YVv
Lực ngang Q#4)N/D)#4#/1Q$'
0#(V+ #)=$):AA!)NZ:
)Q$'0#(VQ$'##)=$):AA7
Momen uốn#4)N/D@$#4#/1:# 
T3/#'#N$V!#4)NZ:)
T3/#'#N$V 7
Momen xoắn: /O$#-'#$g?.


u


u
 
Thí dụ 1.1. Xác định nội lực trong các thanh 1 và 2
của hệ chịu lực P như hình vẽ khi α=30
o
.
h

s


(
I


 YI9
N
2
= - 2P+5P = 3P.
221
lxl ≤≤

h
I
xh

s
(

2



 YI>y(
s
y
s
v
s
ih7


s
s
 

=
3
24 MqP
V
b
.70
3
3030.230.4
kN=
++
|
I
ii
h7sQ77~~J
#
7kv
=
−−
=
3
4 MPq
V
c
.20
3
303030.4
kN=
−−
}
uGL

Đoạn BDGs:y(

y:L
Q
2
= – P +V
B
= – 30 + 70
= 40 kN = const7
M
2
= – Px
2
+ V
b
(x
2
– 1)
= – 30x
2
+ 70(x
2
– 1).
^B>x
2
= 1m; M
2
= – 30 kNmv
^D:x
2

s
ih(
s
v
}
uGL
k

u
(
•
G:L

k
s

:'(
ikz{
k
(
€(
s
iv
s
iv
€I(
s
is:v
s
ik:7