Bi giảng Vật lý đại cơng
Tác giả: PGS. TS Đỗ Ngọc Uấn
Viện Vật lý kỹ thuật
Trờng ĐH Bách khoa H nội
Ch−¬ng 7
Tr−êng®iÖntõ
1. Luận điểm thứ nhất của MắcXoen (Maxwell)
1.1. Phát biểu luận điểm
0ldE
C


r
r
C
Luận điểm thứ nhất: Bấtkìmộttừtrờng no
biến đổi theo thời gian cũng sinh ra một điện
trờng xoáy
Điện trờng gây ra dòng điện cảm ứng có đờng
sức khép kín =>Điện trờng xoáy.
C
I
B
r
đang tăng
E
r
E
r
+
+

S
m
C
)SdB(
dt
d
dt
d
r
r
S
C Theo định nghĩa SĐĐ:
ldE
C
C
r
r

=

=
SC
SdB
dt
d
ldE
r
r
r
r

E
-
y
E
(iErot
x
y
zx
y
z




+




+




=
rrr
r
Sd)
dt
Bd


=
r
rr
r

=
SC
SdB
dt
d
ldE
r
r
r
r
ý nghĩa: Xác định cờngđộđiệntrờng khi
biết qui luậtbiến đổi từ trờng theo thời gian
2. Luận điểm thứ hai của MắcXoen (Maxwell)
2.1. Phát biểu luận điểm:
Bất kì một điện trờng no biến thiên theo thời
gian cũng sinh ra từ trờng
2.2. Phơng trình MắcXoen-Ampe
Dòng điện dịch l dòng điện tơng đơng với
điện trờngbiến đổi theo thời gian về phơng
diện sinh ra từ trờng
C
R
K
0

Mật độ dòng điện dịch:
S
I
S
I
J
d
d
==
dt
dq
I =
dt
d
)
S
q
(
dt
d
dt
dq
S
1
J
d

===
D=
dt

D
r
Trong điện môi có phân cực nên
e0
PED
r
r
r
+=
t
P
t
E
J
e
0d


+


=
r
r
r
Phơng trình MắcXoen-Ampe:
t
D
J
d

r
r



+==
SS
tptp
Sd)
t
D
J(SdJI
r
r
r
r
r



+=
SC
Sd)
t
D
J(ldH
r
r
r
r

2
1
2
0
2
0
+=μμ+εε=
N¨ng l−îng tr−êng ®iÖn tõ trong thÓ tÝch V
∫∫
μμ+εε=ϖ=
V
2
0
2
0
V
dV)HE(
2
1
dVW
dV)BHED(
2
1
V
∫
+=
HÖ thèng PT M¨cxoen
p/t M-F
∫∫
−=

i
i
S
qSdD
r
r
0SdB
S
=
∫
r
r
C¸c p/t liªn hÖ tr−êng
ED
0
rr
εε=
EJ
r
r
σ=
HB
0
r
r
μμ=
• D¹ng vi ph©n
t
B
Erot

)t,z,y,x(BB
r
r
=
§iÖn tr−êng tÜnh vμ
)z,y,x(EE
r
r
=
)z,y,x(DD
rr
=
)z,y,x(HH
r
r
=
)z,y,x(BB
r
r
=
tõ tr−êng tÜnh
0H =
r
0B =
r
0E =
r
0D =
r
0ldE

r
r
=
0SdB
S
=
∫
r
r
0Bdiv =
r
HB
0
r
r
μμ=
Sãng ®iÖn tõ
)t,z,y,x(EE
r
r
=
)t,z,y,x(DD
r
r
=
)t,z,y,x(HH
r
r
=
)t,z,y,x(BB

εε=
0Bdiv =
r
HB
0
r
r
μμ=
•Dù®o¸n®−îc tån t¹i sãng ®iÖn tõ
• X©y dùng thuyÕt ®iÖn tõ vÒ sãng ¸nh s¸ng
λ=0,45÷0,75 μm
•Tr−íc thùc nghiÖm 20 n¨m