9

chơngII: cơ sở thực tiễn

1.Sự cần thiết phải phát triển KH- CN
Cách mạng KH- CN đã và đang diễn ra mạnh mẽ ở các
nớc phát triển, tức là ở những nớc đã trải qua thời kì cách
mạng công nghệ, đã xác lập đợc nền sản xuất cơ khí hoá đã
có nền KH và CN tiên tiến. Tuy nhiên, nó không chỉ hạn chế
trong ranh giới của các nớc phát triển mà ảnh hởng của nó
đang lan ra tất cả các nớc trên thế giới . Có thể nói cách mạng
KH- CN là một hiện tợng toàn cầu, hiện tợng quốc tế sớm
hay muộn nó sẽ đến với tất cả dân tộc và các quốc gia trên trái
đất
Là một hiện tợng toàn cầu, cuộc mạng KH- CN mang
trong bản thân nó những qui luật chung, phổ biến, chúng tác
động vào tất cả các loại hình cách mạng KH- KT. Nhng mặt
khác, mỗi nớc tiến hành cuộc cách mạng này trong những
điều kiện riêng của đất nớc mình cho nên cách mạng KH- KT
ở những nớc khác nhau cũng mang những màu sắc, những

10

đặc điểm khác nhau. Do đó, khi xem xét cuộc cách mạng KH-
KT ở nớc ta cần phải đặt nó trong bối cảnh chung của cách
mạng KH- KT trên thê giới.
Sau khi giành đợc độc lập về chính trị, nớc ta có
nguyện vọng sử dụng những thành tựu của cuộc cách mạng
KT- CN hiện đại, muốn tiến hành cuộc cách mạng đó để phát
triển kinh tế, văn hoá, khoa học và kỹ thuật để đa đất nớc ta

hội do tiến bộ khoa học và kỹ thuật gây ra, không thể tiến hành
thành công cuộc cách mạng KH- CN
Do đó, điều kiện kiên quyết để tiến hành cách mạng KH-
CN ở nớc ta là phải tiến hành cải tạo xã hội sâu sắc, chống
chủ nghĩa đế quốc, chống chủ nghĩa thực dân mới và các thế
lực phản động để đi lên CNXH.

12

Sau 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới, khoa học và
công nghệ nớc ta bớc đầu có sự chuyển biến tích cực. Tuy
nhiên cho đến nay, nền khoa học và kỹ thuật nớc ta vẫn đang
trong tình trạng lạc hậu, chậm phát triển cha đáp ứng đợc
yêu cầu của đất nớc
Về trình độ kỹ thuật- công nghệ, so với các nớc tiên
tiến nhất trên thế giới, chúng ta lạc hậu từ 50 đến 100 năm, so
với các nớc tiên tiến ở mức trung bình ta lạc hậu từ 1 đến 2
thế hệ
Với thực trạng đó, việc tiến hành cuộc cách mạng khoa
học công nghệ ở nớc ta không chỉ đợc coi là tất yếu
khách quan, mà còn là một đòi hỏi bức xúc để đáp ứng yêu cầu
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc.
Mục tiêu của công nghiệp hoá, hiện đại hoá là đến năm
2020 về cơ bản nớc ta trở thành nớc công nghiệp. Khác với
các nớc đi đàu, công nghiệp hoá nớc ta đòi hỏi phải thực
hiện rút ngắn. chỉ có nh thế, chúng ta mới có thể sớm rút
ngắn đợc khoảng cách và tiến tới đuổi kịp các nớc phát
triển. Công nghiệp hoá phải gắn liền với hiện đại hoá

13

phát triển khoa học và kỹ thuật càng trở nên rất quan trọng và
bức thiết.
2.Về hớng tác động của KH- CN
a. Tập trung nỗ lực tiến hành cải tạo, đồng bộ, hoá và
hiện đại hoá có chọn lọc các cơ sở sản xuất hiện có
Tuy cơ sở vật chất- kỹ thuật có của nớc ta còn nhỏ bé,
trình độ công nghệ, kỹ thuật vào loại lạc hậu, hệ số sử dụng
thiết bị và công suất còn thấp. Bởi vậy, nguồn dự trữ còn khá
lớn và dới nhiều góc độ, đây thật sự đang là nguồn vốn quý
của đất nớc và phải bắt đầu từ đây để đi lên
b. Chủ động sử dụng có chọn lọc một số hớng công nghệ
tiên tiến phù hợp với thế mạnh của đất nớc nhằm chuẩn bị
điều kiện phát triển các ngành có hàm lợng công nghệ cao

15

ở nớc ta, cùng với việc tập trung nỗ lực KH- CN khai
thác có hiệu quả cơ sở vật chất- kỹ thuật hiện có, cũng cần
phải chăm lo, dành một số phần tiềm lực d lớn cho việc thử
nghiệm, lựa chọn một sồ hớng công nghệ cao phù hợp để một
mặt, hỗ trợ cho việc giải quyết có hiệu quả hơn, mặt khác thúc
đẩy việc hình thành một số lĩnh vực sản xuất công nghệ cao
với quy mô phù hợp để tạo ta các sản phẩm thay thế nhập và
tạo chỗ đứng trên thị trờng quốc tế.
Trong số những hớng công nghệ cao, cần quan tâm đầy
đủ tới khâu tin học hoá một số lĩnh vực hoạt động kinh tế xã
hội. Cần có quyết tâm trong việc đầu t phát triển một số lĩnh
vực sản xuất gắn với các hơng u tiên của chơng trình tổng
hợp tiến bộ KH- CN. Đó là dịp tốt để VN tham gia vào phân
công lao động quốc tế về một số sản phẩm có hàm lợng khoa