Như một câu thơ đã nói
" Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra "
Quả rằng câu nói ấy không sai. Từ khi cất tiếng khóc chào đời, ta đều được nhận một
vaofng tay âu yếm, một dòng sữa ngọt ngào và đặc biệt là một tình thương mênh mông,
tràn trề từ người mẹ. Mỗi khi có chuyện bùn vui, tôi đều chia sẻ với mẹ. Mỗi khi tôi
mắc lỗi, mẹ vẫn luôn nhìn tôi, khuyên răn dạy bảo tôi bằng ~ lời nói ngọt ngào mà sâu
lắng. Vì thế trong nhà, mẹ là người mf tôi yêu thương nhất.
Tôi thương mẹ lắm! Thật ự rằng, mẹ tôi ko đẹp như những người phụ nữ khác. Mẹ ko
có mái tóc dài đen mượt, khhoong có làn da trắng hồng hay đôi mắt long lanh. Nhưng
mẹ đẹp ở trong tâm hồn. Đẹp vì sự cần cù nhẫn nại, đẹp vì sự thông minh sáng suốt, và
hơn cả, mẹ đẹp nhất bởi khuôn mặt nhân hậu và đôi mắt luôn nhìn tôi trìu mến. Có
nhiều lúc, tôi lại ngĩ rằng mẹ thật lnhj lùng và nghiêm khắc. Nhưng những lúc mẹ ôm
tôi vào lòng, bàn tay gầy gò vcura mẹ vuốt nhẹ lên mái tóc tôi, những suy nghĩ ấy đã
biến mất. Vào lúc đó, vào lúc đó, tình cảm yêu thương và nụ cười nhân hậu của mẹ đối
với tôi thật ngọt ngào, ngọt như một viên kẹo. Từ nhỏ đến lớn, mẹ đã gửi cho tôi những
tình cảm yêu thương, mẹ đã nôi nấng tôi, dạy giỗ tôi nên người, tôi pik ơn mẹ lắm!
Như đã nói, tôi yêu mẹ vô cùng. Đặc biệ nhất là yêu đôi bàn tay gầy gầy xương xương
của mẹ. Hằng ngày , đôi bàn tay ấy đã làm việc, kiếm tiền nuôi gia đình. Tối về, đôi
bàn tay ấy giặt giũ, nấu cơm. Đôi bàn tay ấy đã làm ko pik bao nhiêu điều kì diệu đối
với tôi. Mỗi ngày, mẹ xoa đầu tôi nhẹ nhàng. Rồi lúc tôi sốt li bì phải nằm trong bệnh
viện, mẹ đã nắm chặt tay tôi, trong tình yêu thương, đôi bàn tay mẹ thật ấm áp & giàu
tình cảm. Điều đó đã khiến cho cơn sốt của tôi lúc ấy giảm bớt đyk phần nào.
Tôi vẫn còn nhớ hôm ấy, tôi dyk học về, tôi bắt quả tang mẹ đã đọc trộm nhật ký của
tôi. Tôi bước đến chõ mẹ đang ngồi và quát mẹ: " Mẹ Ko được đọc trộm nhật ký của
con! " Cứ tưởng rằng, mrj se cho tôi mooth cái tát vì tội hỗn, nào ngờ, mẹ đã ko làm
thế, mẹ rời phòng tôi với đôi mắt rưng rưng như đang khóc. Tôi ko thể tin đk mẹ lị làm
như thế. Tôi nghĩ mẹ thật wá đáng, sao mẹ ại có thể làm thế cơ chứ? Bước vào trong
phòng, tôi khóa chặt cửa mặc cho mẹ gọi mãi ở ngoài. Hôm ấy tôi đã ko ăn tối. Đêm
đến, tôi trằn trọc ko thể ngủ được. Vì hồi ấy tới giờ, tôi toàn ngủ chung với mẹ nên tối
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia
Dừng chân đứng lại trời, non, nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta”
Bài thơ được viết theo thể thất ngôn bát, giọng thơ nhẹ, trầm lặng mang nét buồn
sâu lắng. Nữ sĩ tài danh lần đầu xa nhà, đặt chân đến Đèo Ngang vào một buổi xế
chiều, không gian khiến ai nghe cũng cảm giác buồn, gợi nỗi niềm riêng
“Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà”
Ngay từ đầu, cảnh vật ở Đèo Ngang đã hiện lên dưới ánh nắng chiều sắp tắt, thật
hữu tình nhưng vẫn hoang vu, hiu vắng. Đó là khung hiện ra trong con mắt của người
xa sứ mang theo vẻ buồn mênh mang. Khoảng khắc “xế tà” xuất hiện như để bộc lộ tâm
trạng buồn của một lữ khách cô đơn trước không gian rộng mà heo hút, hoang sơ của
Đèo Ngang
“Cỏ cây chen đá, lá chen hoa”
(2)
Điệp từ “chen” của tác giả làm cho cây cỏ lá hoa có sức sống mạnh liệt nhưng
nơi đây còn hoang sơ, ít dấu chân người. Câu thơ cho em cảm xúc bâng khuâng, niềm
mong ước đặt chân đến miền đất xa sôi này. Nơi đã khơi gợi niềm cảm xúc nhớ nhà của
nữ sĩ. Khung cảnh ấy bất giác gieo vào lòng người đọc một ấn tượng trống vắng, lạnh
lẽo cả không gian lẫn thời gian. Một bức tranh thiên nhiên đẹp nhưng lại đượm buồn.
Nỗi niềm vời vợi nhớ thương của nhà thơ bất chợt bùng lên trong giây lát, để rồi lại trở
về với cái vẻ hoang vắng vốn có của đất trời và sự cô đơn đến tuyệt đỉnh của chính nhà
thơ làm xúc động lòng người
“Dừng chân đứng lại trời, non, nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta”
Cụm từ “dừng chân đứng lại” là nỗi ngập ngừng lưu luyến khi bước qua “ranh
giới hai miền”, là sự đối lập khi đứng giữa đất trời mênh mông, con người trở nên nhỏ
(3)
bé. Nỗi buồn của con người như cô đặc lại, không người chia sẻ, nỗi buồn được chính
nhà thơ chịu đựng một mình. Tác giả đã khiến em nhận ra sự lẻ loi, bé nhỏ, cô đơn của
nữ sĩ. Cụm từ “ta với ta” nghe thật cô đơn biết bao, nó diễn tả bà với chính mình, đó là
sự cô đơn đến tộc độ, là nỗi buồn sâu thẳm. Nó khác hoàn toàn với “ta với ta” đầm ấm,
vui tươi trong “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến. Đọc bài thơ, em đồng cảm với
nỗi buồn sâu sắc của tác giả và nhận thấy một điểm đáng trân trọng trong tâm hồn
người nữ sĩ tài danh, đó là tình yêu sâu nặng bà dành cho quê hương, đất nước. Bằng
cách sử dụng nhiều nghệ thuật, bà Huyện Thanh Quan đã miêu tả cảnh đẹp hoang sơ
của đèo Ngang thưở trước, đồng thời thể hiện nỗi cô đơn, nhớ nước thương nhà da diết
của chính mình mà có lẽ chỉ có những người xa quê mới cảm nhận hết được. Đây là bài
thơ đậm chất trữ tình, được đánh giá cao và thanh công nhất của Bà Huyện Thanh
Quan.
Đây là bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc, là tác phẩm hay trong dòng thơ trung đại
Việt Nam. Em yêu thích ngòi bút ngôn ngữ rất nực trang nhã của bà Huyện Thanh
Quan. Bài thơ đọng lại trong ta bao cảm xúc buồn mà đáng nhớ. Nó xứng đáng được
người đời ghi nhớ và hoài lưu đến tận sau này
Ngu n (s u t m)ồ ư ầ
Mọi cái đều “không có” ,chỉ có duy nhất một thứ, đó là tình bạn thắm thiết mà
không một thứ vật chất nào có thể thay thế được. Tình bạn là trên hết. Tình bạn được
xây dựng từ sự cảm thông , tôn trọng lẫn nhau, không vụ lợi. Cuộc đời một con người
có được bao nhiêu người bạn thân như thế. Đoạn thơ như dạy cho chúng ta phải biết
nuôi dưỡng tình bạn trong sáng như thế nào. Hãy trải lòng ra để sống với mọi người,
đừng để vật chất làm hoen ố những tình cảm vốn rất đẹp trong mỗi chúng ta.
Tóm lại, bài “Bác đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến được viết bằng lời thơ giản
dị, mộc mạc nhưng thanh thoát, nhẹ nhàng, tự nhiên, nói lên được tình bạn thâm giao,
trong sáng, chân tình. Nó có tác dụng giúp chúng ta nhìn nhận lại chính bản thân mình,
không bị cuộc sống vật chất của xã hội phát triển lôi kéo, giúp chúng ta luôn giữ được
một tình bạn trong sáng, thủy chung, và cao đẹp vốn là bản chất của dân tộc Việt.
8.2"'(). $%9:;<=>9,?@$%A%45$B4CDEF$G
$% &'()"*$ #+$" @ HI$
Trong cuộc sống hiện nay có rất nhiều mối quan hệ thân sơ, nhiều cung bậc tình cảm
giữa con người với nhau. Tất cả hoà quyện vào nhau, hình thành nên nhiều khúc tình
cảm tâm tình : tình cảm gia đình, tình yêu, tình bạn . Tuy rằng, tình cảm bạn bè
không thiêng liêng, cao cả bằng tình cảm gia đình, không nồng nàn, mãnh liệt như tình
yêu, nhưng ai cũng cần có một tình bạn chân thành để có thể cùng nhau chia sẽ bao
niềm vui và nỗi buồn. Nếu trên thế gian này không có tình bạn thì sẽ tẻ nhạt biết bao.
Có thể nói tình bạn đã tiếp thêm cho chúng ta nghị lực để vươn lên trong cuộc sống.
Đặc biệt, những tình bạn thời học sinh là những tình cảm hồn nhiên, trong sáng và đẹp
đẽ biết bao.
Có khi nào ngồi buồn, bạn tự hỏi mình “ Tình bạn là gì ” chưa ? Tình bạn – friendship.
Nếu dịch sát nghĩa từ tiếng Anh, theo như tôi hiểu, là con thuyền của tình bạn. Mỗi
chiếc thuyền lớn là một sự gắn kết của biết bao mảnh ghép nhỏ bé. Nếu không có sự
liên kết bền chặt thì những mảnh ghép mãi mãi chỉ là những miếng gỗ vô dụng không
hơn không kém… Và tình bạn cũng như con thuyền kia, cũng được xây dựng từ những
mảnh ghép của sự thông cảm, hiểu biết và chia sẻ. Nếu lỡ một ngày nào đó, một trong
hàng ngàn, hàng vạn mảnh ghép nhỏ bé đấy mất đi, hay mai một, đấy là lúc luyển tiếc
thay một tình bạn tình bạn bị tan vỡ chỉ vì một chuyện nhỏ. Cũng như những chiếc
chịu khi bạn trễ hẹn, nhưng người bạn thật sự sẽ hỏi xem bạn mắc kẹt chuyện gì. Người
bạn bình thường lắng nghe những vướng mắc của bạn, nhưng người bạn thật sự sẽ giúp
bạn giải quyết những vướng mắc đó. Người bạn bình thường luôn là khách khi đến
thăm bạn, nhưng người bạn thật sự thì luôn tự phục vụ mình khi đến nhà bạn. Người
bạn bình thường cho rằng tình bạn sẽ chấm dứt sau những lần cãi cọ, còn người bạn
thật sự lại tin rằng tình bạn sẽ càng thân thiết hơn sau những cuộc tranh cãi như vậy.
Người bạn bình thường luôn mong muốn bạn sẽ giúp đỡ họ, người bạn thật sự luôn có
mặt khi bạn cần sự giúp đỡ. Vậy người bạn thật sự là ai? Là người vẫn gắn bó với bạn
ngay cả khi tất cả những người bạn khác xa lánh bạn. Có người nói có một người bạn là
điều dễ dàng. Làm một người bạn tốt là một điều khó.
Bước đầu tiên để có một tình bạn đẹp là làm bạn với chính bản thân bạn. Khi chúng ta
thật sự yêu thương bản thân mình, chúng ta sẽ tạo được sự lôi cuốn đối với người khác.
Vì chúng ta không chú trọng nhiều tới cá nhân chúng ta nên chúng ta sẽ quan tâm đến
người khác nhiều hơn. Chúng ta sẽ có niềm tin để dành thời gian cho người bạn của
mình vì chúng ta muốn có những giây phút yên bình, vui vẻ bên bạn ấy chứ không phải
chúng ta cần người ấy để làm những điều có lợi cho bản thân. Sự gần gũi, thân mật thì
quan trọng hơn nhiều so với khoảng thời gian cả hai tiếp xúc nhau. Hãy quyết tâm dành
cho nhau những giờ phút vô cùng đặc biệt và đáng nhớ, đừng ngại ngần gì cả. Nếu bạn
muốn tình bạn được phát triển, hãy bỏ đi nỗi sợ người ta không muốn làm bạn với bạn.
Mời họ ăn trưa hoặc tổ chức một buổi họp nhóm và cùng nhau ăn tối. Khi bạn bè giận
nhau, nên là người gọi điện trước nhất. Bạn của bạn cũng đang nóng lòng muốn làm
lành với bạn.
(6)
Hãy cư xử với bạn của bạn như là cư xử với chính bản thân bạn. Quan tâm người khác
hơn là chờ đợi người ấy quan tâm mình. Hãy thông cảm, tránh than phiền về nhau,
cũng như việc ngồi lê đôi mách và chỉ trích nhau, hãy luôn nghĩ về những người yêu
thương bạn. Với mỗi người làm bạn khóc, sẽ có ba người làm bạn cười, và một nụ
ta đã là người hạnh phúc nhất rồi. Đúng như Gióoc giơ Hê be đã viết “ Sống không có
bạn là chết cô đơn”.
Nguồn (sưu tầm)
C m nh n c a em v bài th R m tháng Giêng c a H ả ậ ủ ề ơ ằ ủ ồ
Chí Minh
“Xuân” trong câu thơ chữ Hán của Bác là mùa xuân, là tuổi trẻ, là vẻ đẹp xinh tươi.
“Nguyên tiêu” nằm trong chùm thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh viết trong 9 năm kháng
chiến chống Pháp, tại chiến khu Việt Bắc: “Nguyên tiêu”, “Báo Tiệp”, “Thu dạ”,…Sau
chiến thắng Việt Bắc, thu đông năm 1947, sang xuân hè 1948, quân ta lại thắng lớn trên
(7)
đường số bốn. Niềm vui thắng trận tràn ngập tiền tuyến hậu phương. Trong không khi
sôi động và phấn chấn ấy, bài thơ “Nguyên tiêu” của Bác Hồ xuất hiện trên báo “
Cứu quốc” như một đoá hoa xuân ngào ngạt và rực rỡ sắc hương. Xuân Thuỷ đã dịch
khá hay bài thơ này. Nguyên tác bằng chữ Hán, viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt:
“Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên;
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lại nguyệt mãn thuyền”.
Đêm nguyên tiêu trăng sáng ngời trên một không gian bao la. Bài thơ nói lên cảm xúc
và niềm vui dào đạt trong tâm hồn lãnh tu đêm nguyên tiêu lịch sử.
Hai câu đầu vẽ lên cảnh đẹp tuyệt vời đêm nguyên tiêu. Trên bầu trời, vầng trăng vừa
tròn (nguyệt chính viên). Trăng rằm tháng giêng mang vẻ đẹp tươi xinh khác thường vì
mùa xuân làm cho trăng thêm đẹp. Và trăng cũng làm cho cảnh vật mang vẻ đẹp hữu
Ánh trăng ngày trước (1942-1943) chiếu vào ngục lạnh nơi đất khách quê người, thì
đêm nguyên tiêu này là (1948), trăng lại soi xuống con thuyền trong đó Bác đang “đàm
quân sự” (bàn bạc việc quân). Trăng nguyên tiêu là trăng ước hẹn, báo trước những
mùa trăng trong năm, được nhân dân đón đợi với bao hy vọng, bao tình cảm nồng hậu.
Lại nữa, trường hợp thưởng trăng không phải là trường hợp bình thường diễn ra trên
sân nhà, ngõ xóm, hay “đăng lâu vọng nguyệt”, … mà là thưởng trăng trên khói sóng,
nơi “yên ba thâm xứ” – cõi sâu kín, bí mật trên dòng sông, giữa núi rừng chiến khu bao
la! Người đang thưởng trăng nguyên tiêu không chỉ mang cốt cách như các tao nhân
mặc khách ngày xưa, mà còn là con người hành động, người chiến sĩ đánh giặc, vị lãnh
tụ đang “bàn bạc việc quân” để lãnh đạo nhân dân kháng chiến, bảo vệ non sông đất
nước. Quả thật, đây là một trường hợp thưởng trăng rất đặc biệt: “Yên ba thâm xứ đàm
quân sự”. “Yên ba” là khói sóng, một thi liệu cổ được Bác vận dụng rất sáng tạo làm
hco bài thơ “Nguyên tiêu” mang phong vị Đường thi. Ba chữ đàm quân sự” đã khu biệt
thơ Bác với thơ của người xưa, làm cho vần thơ mang màu sắc hiện đại và không khí
lịch sử của thời đại.
Sau những canh dài bàn bạc việc quân căng thẳng nơi khói sóng sâu kín, trời đã về
khuya. Nửa đêm (dạ bán), Bác trở về bến, tâm hồn sảng khoái vô cùng. Con thuyền của
vị thống soái, con thuyền kháng chiến trở thành con thuyền trăng của thi nhân nhẹ bơi
trên sông nước mênh mông, chở đầy ánh trăng vàng:
“Dạ bán quy lai, nguyệt mãn thuyền”.
(Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền).
“Nguyệt mãn thuyền” là một hình ảnh rất đẹp và trữ tình, nó làm ta nhớ đến nhưng vần
thơ hoa lệ:
“Bạn chơi năm ngoái nào đâu tá?
dân tộc mang cốt cách nghệ sĩ, nhà hiền triết phương Đông.
“Nguyên tiêu” được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, man mác phong vị Đường thi.
Bài thơ có đầy đủ những yếu tố của bài thơ cổ: một con thuyền, một vầng trăng, có
sông xuân, nước xuân, trời xuân, có khói sóng. Điệu thơ thanh nhẹ. Không gian bao la,
yên tĩnh… Chỉ khác một điều, ở giữa khung cảnh thiên nhiên hữu tình ây, nhà thơ
không có rượu và hoa để thưởng trăng, không đàm đạo thi phú từ chương, mà chỉ “đàm
quân sự”. Bài thơ như một đoá hoa xuân đẹp trong vườn hoa dân tộc, là tinh hoa kết tụ
từ tâm hồn, trí tuệ, đạo đức của Hồ Chí Minh.
Văn tức là người. Thơ là tấm lòng, là tiếng lòng cộng hưởng từ một người đến với
muôn người. Thơ Bác Hồ tuy nói đến “trăng, hoa, tuyết, nguyệt…” nhưng đã phản ánh
tâm tư, tình cảm, lẽ sống cao đẹp của Bác. Bác yêu nước, thương dân tha thiết nên Bác
càng yêu đêm nguyên tiêu với vầng trăng xuân thơ mộng. Trong kháng chiến gian khổ,
Bác đã hướng tới vầng trăng rằm tháng giêng, hướng tới bầu trời xuân với tâm hồn
trong sáng và phong thái ung dung. Cuộc đời không thể thiếu vầng trăng. Biết yêu trăng
cũng là biết sống đẹp.
“Nguyên tiêu” là một bài thơ trăng tuyệt tác của nhà thơ Hồ Chí Minh. Con thuyền chở
đầy ánh trăng cũng là con thuyền kháng chiến đang hướng tới chiến công và niềm vui
thắng trận
(s u t m)ư ầ
Phát bi u c m ngh v bài bánh trôi n c c a H xuân ể ả ĩ ề ướ ủ ồ
H ngươ
Hồ xuân Hương là một trong rất ít phụ nữ Việt Nam thời phong kiến có tác phẩm văn
học lưu truyền cho đến ngày nay. Bà được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Cuộc đời
của bà vẫn còn là một vấn đề đang được nghiên cứu. Bà thường mượn cảnh , mượn vật
(10)
để nói lên thân phận người phụ nữ thời bấy giờ, bài thơ “Bánh trôi nước” là một trong
quan điểm bất công thời ấy. Nếu như trong ca dao, người phụ nữ được ví: “Thân em
như tấm lụa đào – Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai” chỉ để thể hiện thân phận lênh
đênh , thì trong thơ của Hồ xuân Hương ngoài việc miêu tả số phận người phụ nữ còn
khẳng định nhân
(11)
cách, vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Cuộc đời có bạc bẽo, bất công ,cuộc sống có gian khổ , long đong như thế nào chăng
nữa, người phụ nữ vẫn giữ được sự son sắt, thủy chung cùng những phẩm chất tốt đẹp
của mình. Đó là sự khẳng định của bà và đó cũng chính là phẩm chất cao quý của người
phụ nữ Việt Nam.
Với hình tượng cái bánh trôi nước, Hồ xuân Hương đã nói lên được vẻ đẹp, phẩm chất
trong trắng, son sắt của người phụ nữ, đồng thời cũng đã đề cập đến một vấn đề xã hội
rộng lớn đối với người phụ nữ - sự bình đẳng giới. Đây cũng chính là vấn đề mà xã hội
tốt đẹp của chúng ta đang xây dựng. Cám ơn bà đã để lại cho đời một bài thơ thật đẹp.
Ngu n: (s u t m)ồ ư ầ
Suy ngh v l i d y Mùa xuân là t t tr ng cây, làm choĩ ề ờ ạ ế ồ
t n c càng ngày càng xuânđấ ướ
Một vấn đề được Bác Hồ quan tâm đặc biệt lŕ sự nghiệp trồng cây, trồng người: "Vì lợi
ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người". Rięng về việc trồng cây, vào
khoảng giữa năm 1959, Bác viết bài thơ kêu gọi nông dân trồng cây.
"Muốn làm nhà cửa tốt
Phải ra sức trồng cây
Chúng ta chuẩn bị từ nay
Dăm năm sau sẽ bắt tay dựng nha"
Sau đó, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Đảng và đón Tết âm lịch, Bác Hồ
chính thức phát động phong trŕo Tết trồng cây trong cả nước. Phong trào diễn ra trong
vòng 1 tháng từ 6/1 đến 6/2/1960.
Nam giữ vững thành đồng Tổ quốc, cây cao su là sự dẻo dai bền bỉ của buôn làng Tây
Nguyên chống Pháp chỉ cần nhắc đến những loại cây ấy thôi cũng dễ khiến cho ta
hình dung ra cuộc kháng chiến nhân dân vĩ đại của dân tộc. Ngoài ra, mỗi loại cây còn
tượng trưng cho một vùng quê, một tỉnh khác nhau: cây nhãn Hưng Yên, cây vải Lục
Ngạn, cây bưởi Đoan Hùng, cây cọ Vĩnh Phú, cây chôm chôm Cần Thơ Còn phải kể
đến, cây cỏ gắn với cuộc sống của từng người. Dường như trong ký ức của mỗi con
người, trong những kỷ niệm của thời gian luôn gắn chặt với nhiều loài cây cỏ thiên
nhiên. Ví dụ cây me, cây sấu gợi nhắc về tuổi ấu thơ trong trắng, mộng mơ, nghịch
ngợm; cây phượng hồng, cây bằng lăng kỷ niệm của tuổi học trň; cành đào Tây Bắc,
cành mai vàng xứ Huế gắn chặt với tết, cây đa, cây gạo là hình ảnh của làng quê đồng
bằng Bắc bộ Việt Nam Mỗi khi chúng ta trồng một cây xanh và chăm sóc nó sinh
trưởng phát triển là ta đang tự làm phong phú cho đất nước, giữ một mầm xanh trong
tâm hồn chúng ta và reo mầm xanh trong tâm hồn thế hệ tương lai.
Một mùa xuân nữa lại về trên quê hương ta. Nhớ lại lời dạy của Người năm xưa, chúng
ta càng thấy thấm thía. Những lời phát động đó cách đây hŕng thế kỷ, trải qua bao thăng
trầm, biến đổi của thời gian, nó không những cňn nguyên giá trị, mà càng ngày chúng
ta càng hiểu được nhiều ý nghĩa sâu xa của nó.
Ngu n: (s u t m)ồ ư ầ
JKLMN8OPFQG
“ Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha ”
Mỗi khi nghe những lời thơ ngọt ngào, tha thiết ấy tôi lại bồi hồi, xao xuyến nghĩ
về người mẹ vô vàn kính yêu của mình. Mẹ là người đã sinh ra tôi, cho tôi tất cả những
tình cảm yêu thương nhất. Nếu ví tôi như cánh diều thì mẹ chính là ngọn gió nâng cánh
diều ấy lên những tầng mây cao vút. Chẳng biết tự bao giờ hình ảnh người mẹ đã đi sâu
vào tâm trí tôi với một tình cảm gần gũi và thân thương biết bao.
(13)
Trong lòng tôi, trong suy nghĩ của tôi, mẹ hiện lên là một người tốt nhất thế gian
một món đồ chơi hay một gói bánh, một gói kẹo, … như mẹ đã hứa. Với tôi, mẹ hiền
lắm! Mỗi khi tôi bị điểm kém mẹ không đánh tôi, không mắng tôi mà chỉ ân cần nhắc
nhở, chỉ bảo để lần sau tôi không mắc khuyết điểm nữa. Mẹ còn là người bạn giúp tôi
dãi bày tâm sự. Mỗi khi có chuyện buồn tôi lại chia sẻ với mẹ, mẹ khuyên tôi làm
những gì tốt cho bản thân, an ủi tôi. Lúc đó, tôi thấy như niềm vui được nhân lên gấp
bội phần, còn nỗi buồn thì vơi đi được phần nào. Mẹ cũng là người thầy giáo mỗi khi
tôi gặp một bài toán khó, một bài văn khó viết hay một bài học khó hiểu, … mẹ như tia
nắng mặt trời rặng rỡ trong mùa đông. Mẹ sống chan hòa, gần gũi bởi thế hàng xóm và
những đồng nghiệp đều rất quý mến mẹ. Mỗi khi mẹ ở nhà là không khí trong gia đình
lại rộn rịp niềm vui. Lũ trẻ con hàng xóm lúc nào cũng tíu tít quanh mẹ để mẹ làm giúp
một món đồ chơi nào đó. Mỗi khi mẹ vắng nhà tôi cảm thấy buồn và trông vắng vô
cùng, gia đình tôi như suy sụp hẳn đi. Hồi nhỏ, tôi thường xé lịch đi cho mẹ mau về.
Rồi hôm nào cũng gọi điện hỏi thăm để được nghe giọng nói thân thương, trìu mến của
mẹ. Tôi thường đợi mẹ hàng giờ ở trước cửa nhà ngày mẹ về để vội háo hức đón nhận
những món quà mà mẹ đã hứa mua cho tôi. Mẹ rất tôn trọng tôi, mẹ thường lắng nghe
(14)
mọi ý kiến của tôi, kể cả những việc nhỏ nhất. Mẹ là người luôn giữ lời hứa dù có thế
nào thì khi mẹ đã hứa mẹ cũng sẽ làm. Mẹ tôi làm nghề buôn bán tự do. Tuy cái nghề
ấy không cao quý như những nghề giáo viên, bác sĩ, kĩ sư, … khác, nhưng sự vất vả thì
nghề này của mẹ cũng không kém phần vất vả so với những nghề kia. Tôi thương mẹ
vất vả, tần tảo sớm hôm, dạy từ lúc trời còn chưa sang để ra chợ dọn hàng cho kịp giờ
khách đến xem hàng. Trong công việc mẹ là một người có chữ tín, đặt thương hiệu lên
hàng đầu. Mẹ luôn coi khách hàng như thượng đế. Với khách hàng mẹ rất vui tươi và
niềm nở, tiếp đãi khách hàng rất nhiệt tình và chu đáo. Khách hàng đến mua hàng đều
nhớ hàng của mẹ, lần sau lại quay lại mua hàng. Mẹ luôn là niềm tự hào của tôi.
Tôi vẫn còn nhớ hôm ấy, tôi đi học về bắt quả tang mẹ đang đọc trộm nhật kí của
tôi. Tôi bước đến chỗ mẹ đang ngồi và quát: “Mẹ không được đọc trộm nhật kí của
con!”. Cứ tưởng rằng mẹ sẽ cho tôi một cái tát vì tội hỗn, nào ngờ, mẹ đã không làm
thế, mẹ rời khỏi phòng tôi với đôi mắt rưng rưng như đang khóc. Tôi không thể tin
những cánh đồng xanh hay những hàng cây trong thành phố. Tất cả các loài phong lan
thường gợi lên một cảm giác tinh tế và trong sáng.
Nhiều người thấy lan thường bám vào các cành cây, hốc đá nên nghĩ rằng phong lan là
một loại tầm gửi (Parasite) nhưng thực ra lan không sống vào nhựa của cây. Lan chỉ
bám vào đó mà sống, hấp thụ những tinh chất thiên nhiên do hoa, lá cây đã mục, phân
chim và các tinh thể khác do nước mưa và gió vận chuyển tới. Chính điều đó đã khiến
cho loài phong lan có ý nghĩa cao quý và đẹp đẽ hơn.
Nét đặc trưng riêng của hoa phong lan chính là có những đốm nhiều màu sắc. Truyền
thuyết dân gian kể rằng đã có những đóa phong lan mọc lên dưới chân Thánh Giá khi
Chúa Giêsu bị đóng đinh trên cây thập tự. Máu của Người nhỏ xuống những cánh hoa
và chúng mãi mãi mang trên mình những dấu vết từ đó. Người Pháp gọi Phong lan là
biểu tượng cho những cảm xúc thầm lặng, những dấu hiệu đầu tiên về một tình yêu
nồng cháy.
Những cánh hoa phong lan thể hiện tình yêu nồng cháy
Ngoài các vết đốm, phong lan còn được đặc tả với những cụm phấn hoa giống như sáp,
những hạt nhỏ và từng cặp hoa mọc đối xứng. Mỗi đóa hoa thường có ba cánh, trong đó
có một cánh hình lưỡi với rất nhiều dáng vẻ khác biệt. Loài hoa này luôn luôn làm
người ta ngạc nhiên trước sự phong phú về các hình dáng khác lạ và màu sắc rực rỡ của
chúng. Đây là loài hoa độc đáo, rất được ngưỡng mộ, và đôi khi có giá rất cao.
Hoa phong lan biểu tượng cho sự cao sang, quý phái
Đối với người Hy Lạp cổ đại, hoa lan vinh danh những anh hùng, và sau khi sự gia tăng
phổ biến của những bộ sưu tập phong lan ở Anh thời Victoria, ý nghĩa của hoa phong
lan chuyển dần dần trở thành biểu tượng của sự sang trọng. Hoa lan cũng đã được cho
rằng là một vị thuốc chữa các bệnh khác nhau và phòng bệnh, cho phép con người tránh
khỏi bệnh tật. Người Aztec uống một hỗn hợp của hoa phong lan vani và sô-cô-la để
cung cấp cho họ quyền lực và sức mạnh, và người Trung Quốc tin rằng hoa lan có thể
giúp chữa trị bệnh phổi và ho.
Ngày nay, ý nghĩa của hoa phong lan được coi là một biểu tượng của vẻ đẹp hiếm thấy
và tinh tế. Hoa lan là loại hoa được trồng để làm đẹp cho ngôi nhà phổ biến nhất, cùng
với hoa lily. Đối với mỗi người, mỗi quốc gia, mỗi vùng miền, hoa lan đều mang những
vọng lại. Và Người đã so sánh tiếng suối với tiếng hát để nhấn mạnh nét gợi tả mang
sức sống và hơi ấm của con người. Sự ví von trên đã làm cho em nhớ lại câu thơ trong
tác phẩm “Côn Sơn ca” của Nguyễn Trãi từng viết
“Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.”
Mỗi vần thơ, mỗi khung cảnh, âm thanh đều là tiếng suối nhưng được cảm nhận
khác nhau ở nhiều khía cạnh. Song tất cả vẫn là một tình yêu thiên nhiên. Câu thơ đã
cho ta thấy rằng: dù là một vĩ lãnh tụ cách mạng nhưng Bác vẫn mang tâm hồn tràn đầy
tình cảm lãng mạn, đẹp đẽ. Cám ơn Bác, ngòi bút tài hoa và tâm hồn yêu thiên nhiên
say đắm của Người đã giúp em cảm nhận sự ngọt ngào, du dương của âm thanh suối
chảy
“Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa”
Ánh sáng dịu dàng, thanh khiết từ ánh trăng len lõi chiếu vào lá và hoa tạo nên vẻ
đẹp lấp lánh. Hoa lá nghiêng bong trên mặt đất tạo nên những bức tranh lấp loá, lúc ẩn
lúc hiện. Hoa lá cỏ cây và ánh trăng lồng quyện vào nhau, trăng đan vào cậy cổ thụ,
(17)
trăng tràn vào hoa. Đó như một bức tranh tuyệt vời của đất nước. Bác đã làm mọi sự
vật sống động qua nghệ thuật nhân hóa “lồng” để miêu tả đan xen cay lá và ánh trăng.
Bác quả là một người đa cảm và có tâm hồn vô cùng phong phú! Trăng trở nên thú vị
và lãng mạn trong cảnh khuya sáng ngời, lung linh, huyền ảo. Đọc thơ mà em cứ hình
dung cảnh thơ như đang hiện lên mờ ảo trước mắt. Khung cảnh thật thơ mộng kết hợp
với nhạc tạo nên một bức tranh đầy sinh động. Vì vẻ đẹp bất tận của mình, trăng là
người bạn của các nhà thơ, ta khó có thể hững hờ với vẻ đẹp của trăng
vần thơ hay đầy ý nghĩa, những vần thơ đó đã khơi dậy trong em tình yêu thiên nhiên
và niềm kính yêu vô hạn vị Cha già của dân tộc. Qua bài thơ này ta càng hiểu rằng
trong hoàn cảnh nào, Bác vẩn giữ được thái độ bình tĩnh chủ động như vậy, mặc dù ẩn
trong phong thái ung dung tự tại ấy là nỗi lo cho nước, nỗi thương dân. Trong cuộc đời
79 năm, Bác Hồ có biết bao đêm không ngủ vì nhiều lẽ nhưng điều khiến chúng ta cảm
phục vô hạn đó là ý thức, trách nhiệm của Bác trước vận mệnh nước nhà. Ý thức ấy ở
Bác không chút nào xao lãng.
Nguồn: sưu tầm
(18)
.T$"U4VW(9R:;<
Đất nước Việt Nam trải dài hơn 2000 cây số,phong cảnh nơi
nào cũng đẹp đẽ, cuốn hút lòng người. Nếu du khách làm
một cuộc hành trình xuyên Việt bằng tàu hoả từ Bắc vào
Nam thì khi qua vùng duyên hải miền Trung, ắt hẳn sẽ ngạc
nhiên và thích thú trước rừng dừa bạt ngàn chạy dài ven
biển.
Ở dải đất miền Trung quê em, dừa là chủ yếu. Không biết
cây dừa mọc trên đất này từ bao giờ và tại sao lại chọn vùng
cát trắng, biển xanh là nơi sinh sôi phát triển? Cây dừa thân
màu nâu sẫm. Trên thân có nhiều lớp bẹ dừa già đã rụng in
thành dấu chi chít. Phía ngọn cây lá mọc thành vòng tròn,
xoè đều. Những lá nhỏ màu xanh thẫm mọc nối tiếp nhau
xuôi theo hai bên cuốn. Tàu dừa rộng cả mét và dài đến ba,
bốn mét. Hoa dừa mọc thành từng chùm lớn, gồm nhiều hoa
nhỏ như hạt lúa, màu trắng ngà, có mùi thơm diệu nhẹ.
Dừa ra trái quanh năm. Trái kết thành từng quày. Bốn năm
quày lớn, nhỏ chen xít nhau thành ngọn. Trái dừa tròn, phía
đuôi hơi thon lại, màu xanh thẩm. Ngoài cùng là lớp vỏ dày,
sơ bao bọc gáo cứng. Tiếp đó là lớp cùi trắng tinh, béo ngậy
yên bình biết mấy! Bới vậy mà qua bao thế kỉ, cây dừa gắn
bó thân thiết với cuộc sống vật chất và đời sống tinh thần
của người dân quê em. Cây dừa mãi mãi song hành cùng với
con người.
"Dừa xanh sừng sững giữa trời
Đem thân mình hiến cho đời thuỷ chung"
Mỗi loài cây đều có tiếng nói riêng, có hương vị riêng. Nhưng
cây dừa quê em với vẻ đẹp của nó đã đi vào thơ ca, nhạc
hoạ. Đối với những người con xa xứ, hình ảnh rừng dừa bát
ngát tượng trưng cho linh hồn của quê hương nên mỗi khi
nghĩ đến một nỗi xúc động, bâng khuâng khó tả lại trào
dâng.
$ X$#.0Y$%",?@$%Z,(3
“Vào đêm trước ngày khai trường của con, mẹ không ngủ được. Một ngày kia, còn xa
lắm, ngày đó con sẽ biết thế nào là không ngủ được. Còn bây giờ giấc ngủ đến với con
dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái kẹo. Gương mặt thanh thoát của con tựa
nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo”
Đoạn văn ấy cứ mãi khắc sâu trong tôi sau khi đọc xong văn bản “ Cổng trường mở ra”
của Lí Lan cùng với bao tâm trạng vui mừng, buồn lo khó tả của người mẹ.
Văn bản này được đăng trên báo yêu trẻ số 116, ra ngày 1 tháng 9 năm 2000 tại TP
HCM.
Đây là một bài bút kí ghi lại tâm trạng của một người mẹ trong đêm trước ngày chuẩn
bị khai giảng của con vào lớp một cùng với vai trò to lớn của nhà trường, nền giáo đục
đối với mỗi chúng ta. Không có sự việc, không có cốt truyện theo một chuỗi nhất định
nhưng bài văn này đã khá thu hút người đọc bởi mỗi câu văn dạt dào tình cảm với biết
bao niềm tâm sự, hồi tưởng kỉ niệm của người mẹ thương yêu con bằng tấm lòng cao
cả. Bài văn này đã đưa mỗi chúng ta đến với những rạo rực tinh thần, bâng khuâng khó
tả của kí ức tuổi thơ.
(20)
Tất cả những cảm xúc đó mới chỉ là một phần trong ý nghĩa của văn bản. Vai trò to lớn
của nhà trường, nền giáo dục đối với mỗi cá nhân là điều rất cần thiết. Trong bài, người
mẹ đã cố gửi gắm, tạo cho con những cảm giác thoải mái khi bước vào cánh cổng
trường học. Mẹ đã lo cho con đầy đủ hành trang trước ngày khai trường: từ cặp sách,
đến quần áo, bút vở. Sau những hồi tưởng và mong ước, người mẹ ấy đã liên tưởng tới
một nền văn minh của nước Nhật: “Mẹ nghe nói ở Nhật, ngày khai trường là ngày lễ
của toàn xã hội. Tất cả mọi người đều nghỉ làm và đưa con tới trường học, không có ưu
tiên nào lớn hơn nền giáo dục. Mỗi sai lầm trong giáo dục đều ảnh hưởng, làm chệch đi
hàng dặm cả thế hệ sau này”.
Toàn bộ bài văn là tiếng nói nội tâm của người mẹ. Mẹ không trực tiếp nói với con hay
với ai, mà mẹ nói với chính mẹ, nói với kí ức, tâm hồn tuổi thơ và cả cảm nhận của mẹ.
Đêm nay mẹ không ngủ được, mẹ ngắm nhìn con với những ưu tư, ôn lại những kỉ
niệm đẹp đẽ. Cách viết này làm nổi bật được tâm trạng, ý nghĩ, tình cảm của nhân vật.
(21)
Đó cũng như lời tâm sự nhỏ nhẹ của tác giả đối với bạn đọc một cách tinh tế, thấm thía,
lay động, truyền cảm mạnh mẽ tới tư tưởng, suy nghĩ, lập trường của họ.
Nói chung thông điệp của tác giả gửi tới mọi người là vai trò của trường học thông qua
những kí ức, tâm sự của người mẹ. Mẹ đã được trải qua những năm tháng chập chững
của ngày khai trường và cũng đặt niềm hi vọng của mình vào đứa con thơ. Thế giới kì
diệu của người mẹ chính là định hướng cho con một con đường đúng đắn, đó chính là
con đường học tập. Con đường này là mơ ước của mẹ cũng là mơ ước của biết bao
nhiêu người đặt lên con cái mình. Học tập là nghĩa vụ cao cả của tuổi trẻ đối với gia
đình, Tổ quốc, chính vì vậy mà chúng ta cần phải hiểu rằng “Bước qua cánh cổng
trường học là một thế giới kì diệu sẽ mở ra. Thế giới ấy chính là chân trời của văn hoá,
khoa học”.
Nguồn: (sưu tầm)
U$VU$"(" ?@$%$[0[ \" *$]$37^4 _$%$ "\$
1`$%1a$'(U"b$%c",]$7
.R.d
người thật của ta thì dù có thất bại đi chăng nữa, chúng ta cũng vui lòng. Điều đó đâu
đáng để ta buồn, có thất bại mới có thành công, có nghị lực mới đạt được kết quả. Văn
hóa con người vẫn chỉ quảng bá và đề cao sự kiên cường. Chúng ta đều được dạy từ lúc
nằm nôi là một khi đã quyết định hướng đi và mục tiêu thì nhất định phải vững lòng
theo đuổi đến cùng. Phải theo đuổi cho đến khi thắng lợi vẻ vang hay thất bại hào hùng,
nhưng chúng ta tuyệt không được dạy cách rút lui kịp thời, cách bỏ cuộc đúng lúc. Sa
lầy trong cuộc chiến, bám trụ một cách bền gan, chôn vùi thêm bao sinh mạng cũng
mặc kệ. Nhưng để lập trường bị lung lạc hay mất niềm tin là tệ hại, xét lại mục tiêu hay
đường hướng đặt ra-cho dù trên cơ sở nào cũng vậy- thì quả phạm vào tối kị. Điều này
nghe chừng như chỉ là một sự ràng buộc về văn hóa hay xã hội, song thực sự lại có vẻ
được đóng khuôn sẵn trong tâm trí, tư duy con người. Theo đó, chính những con người
có khả năng lí luận sâu sắc lại là những người ít sẵn sàng tự chuyển đổi cách nhìn. Trái
lại, họ là thành phần bám víu mạnh mẽ nhất vào đường hướng đã từng lựa chọn. Lẽ
nào, con người ta lại tâm niệm cuộc sống chỉ là những quãng đường việt dã nối tiếp và
đã lên thì không thể dừng hay quay lại. Nói thẳng ra là chính chúng ta cần phải biết
lượng sức mình, đừng lấy cái tính bền chí của mình mà lại lạm dụng nó vì mục đích
thiếu thiết thực. Nếu nói một vận động viên chỉ cần tính bền bỉ, kiên cường là có thể
chinh phục đường đua 100km thì quả là một sai lầm. Họ hiểu rằng chỉ một yếu tố “ý
chí” thì không thể giúp họ hoàn thành chặng đường nếu thiếu “sức lực”. Chúng ta cũng
như học nhưng thay vào đó là “cơ hội”. Chính chúng ta tạo nên cơ hội và cần phải khôn
ngoan trong việc tận dụng nó. Đừng ngồi đó mà há miệng chờ sung, một việc ngu xuẩn,
phung phí thời giờ. Và khi biết cách tạo ra cơ hội cho bản thân mình thì ắt hẳn người ấy
sẽ có được lợi thế.
Việc để có được ý chí bền bỉ cần phải dựa vào chính chúng ta. Nó dễ có, nhưng cũng dễ
mất nếu như không biết gìn giữ và di dưỡng nó hằng ngày. Đừng cố tạo ra áp lực cho
ta, điều đó sẽ gây ra việc phản tác dụng trong việc hình thành tính “kiên trì”. Mối quan
hệ giữa “chí” và “cơ hội” là sự liên kết chặt chẽ mà một người muốn thành công sẽ có.
Xét cho cùng, mọi người trong chúng ta cần tu dưỡng đức tính của mình, đặc biệt là ý
chí cầu tiến. Có như vậy, nó mới trở thành một nếp sống đẹp trong mỗi con người.
.R.>
thành công, có nghị lực mới đạt được kết quả.
Văn hóa con người vẫn chỉ quảng bá và đề cao sự kiên cường. Chúng ta đều được dạy
từ lúc nằm nôi là một khi đã quyết định hướng đi và mục tiêu thì nhất định phải vững
lòng theo đuổi đến cùng. Phải theo đuổi cho đến khi thắng lợi vẻ vang hay thất bại hào
hùng, nhưng chúng ta tuyệt không được dạy cách rút lui kịp thời, cách bỏ cuộc đúng
lúc. Sa lầy trong cuộc chiến, bám trụ một cách bền gan, chôn vùi thêm bao sinh mạng
cũng mặc kệ.
Nhưng để lập trường bị lung lạc hay mất niềm tin là tệ hại, xét lại mục tiêu hay đường
hướng đạt ra-cho dù trên cơ sở nào cũng vậy- thì quả phạm vào tối kị. Điều này nghe
chừng như chỉ là một sự rang buộc về văn hóa hay xã hội, song thực sự lại có vẻ được
đóng khuôn sẵn trong tâm trí, tư duy con người. Theo đó, chính những con người có
khả năng lí luận sâu sắc lại là những người ít sẵn sang tự chuyển đổi cách nhìn. Trái lại,
họ là thành phần bám víu mạnh mẽ nhất vào đường hướng đã từng lựa chọn. Lẽ nào,
con người ta lại tâm niệm cuộc sống chỉ là những quảng đường việt dã nối tiếp và đã
lên thì không thể dừng hay quay lại. Nói thẳng ra là chính chúng ta cần phải biết lượng
sức mình, đừng lấy cái tính bền chí của mình mà lại làm dụng nó vì mục đích thiếu
thiết thực.
Nếu nói một vận động viên chỉ cần tính bền bỉ, kiên cường là có thể chinh phục đường
đua 42km thì quả là một sai lầm. Họ hiểu rằng chỉ một yếu tố “ý chí” thì không thể
giúp họ hoàn thành chặng đường nếu thiếu “sức lực”. Chúng ta cũng như học nhưng
thay vào đó là “cơ hội”. Chính chúng ta tạo nên cơ hội và cần phải khôn ngoan trong
việc tận dụng nó. Đừng ngồi đó mà há miệng chờ sung, một việc ngu xuẩn, phung phí
thời giờ. Và khi biết cách tạo ra cơ hội cho bản thân mình thì ắc hẳn người ấy sẽ có
được lợi thế.
(24)
Việc để có được ý chí bền bỉ cần phải dựa vào chính chúng ta. Nó dễ có, nhưng cũng dễ
mất nếu như không biết gìn giữ và di dưỡng nó hằng ngày. Đừng cố tạo ra áp lực cho
ta, điều đó sẽ gây ra việc phản tác dụng trong việc hình thành tính “kiên trì”. Mối quan
hệ giữa “chí” và “cơ hội” là sự liên kết chặt chẽ mà một người muốn thành công có.
Mẹ tôi rất thương yêu tôi, mẹ đã hi sinh cuộc đời mình để tôi được sống tốt hơn. Ngày
ấy, lúc mẹ đau đớn giữa đêm khuya, thấy mẹ đau tôi chẳng biết làm gì mà chỉ biết
khóc. Mẹ nắm tay tôi và cười trong những giọt nước mắt “Mẹ không sao đâu con. Thế
là tôi đã ngủ thiếp đi, sao tôi lại khờ dại đến ngu ngốc thế chứ? Tôi hiểu mẹ yêu tôi
nhường nào và tôi cũng vậy. Tuy giờ không có mẹ bên cạnh nhưng mẹ vẫn sống trong
tâm trí tôi. Tôi sẽ sống thật tốt để mẹ được vui lòng, giờ tôi chỉ có thể làm được thế
thôi.
(25)
Copyright: Tài liệu đại học ©