Trường Đại Học Bách khoa Đà Nẵng ĐỀ CƯƠNG

TRUYỀN ĐỘNG THUỶ KHÍ
Dành cho sinh viên ngành động lực (Thời gian 30 tiết)

Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ Huyỡnh Vn Hoaỡng
1
TRUYệN ĩNG THUY KHấ
óử cổồng :
Truyóửn õọỹng thuớy Khờ
cho sinh vión ngaỡnh õọỹng lổỷc
(Thồỡi gian 30 tióỳt) - Mọn hoỹc cồ sồớ phuỷc vuỷ cho caùc ngaỡnh coù hóỷ thọỳng truóửn õọỹng thuyớ lổỷc vaỡ khờ neùn.
- Yóu cỏửu : Nừm õổồỹc cỏỳu taỷo chổùc nng vaỡ nguyón lyù laỡm vióỷc caùc phỏửn tổớ thuyớ lổỷc
vaỡ sồ õọử ổùng duỷng.
- Thi hóỳt mọn

- Nọỹi duỷng :
1.Khaùi nióỷm cồ baớn (2 tióỳt)

tióỳt lổu mc taỷi cổớa ra
tióỳt lổu mừc song song
2.6.ỉn õởnh vỏỷn tọỳc chuyóứn õọỹng cồ cỏỳu chỏỳp haỡnh
bọỹ õióửu tọỳc mừc taỷi cổớa vaỡo
bọỹ õióửu tọỳc mc taỷi cổớa ra
bọỹ õióửu tọỳc mừc song song
2.7.Truyóửn õọỹng thuớy lổỷc tuỡy õọỹng
2.8. Mọỹt sọỳ sồ õọử ổùng duỷng
3.Truyóửn õọỹng thuớy õọỹng (8 tióỳt)
3.1. Sồ õọử nguyón lyù, phỏn loaỷi, maùy caùnh dỏựn
3.2. Caùc phổồng trỗnh cồ baớn
3.3. Caùc thọng sọỳ cồ baớn
3.4. Khồùp nọỳi thuớy lổỷc
3.4.1. Cỏỳu taỷo nguyón lyù laỡ vióỷc
3.4.2. Caùc thọng sọỳ
3.4.3. ổồỡng õỷc tờnh
3.4.4. Caùc loaỷi khồùp nọỳi thuớy lổỷc
3.5. Bióỳ
n tọỳc thuớy lổỷc
3.4.1. Cỏỳu taỷo nguyón lyù laỡ vióỷc
3.4.2. Caùc thọng sọỳ
3.4.3. ổồỡng õỷc tờnh
3.4.4. Caùc loaỷi bióỳn tọỳc thuớy lổỷc, mồớ rọỹng phaỷm vi sổớ duỷng bióỳn tọỳc thuyớ lổỷc
3.6. Mọỹt sọỳ ổùng duỷng
4. Baỡi tỏỷp (8 tióỳt)
Taỡi lióỷu tham khaớo :
1, inh Ngoỹc Aẽi Thuyớ lổỷc vaỡ maùy thuyớ lổỷc ,nxb giaùo duỷc 1998
2. Ngọ Vi Chỏu Baỡi tỏỷp thuyớ lổỷc vaỡ maùy thuyớ lổỷc, nxb H vaỡ THCN, 1976
3.Nguyóựn Ngoỹc Phổồng Hóỷ thọỳng õióửu khióứn bũng khờ neùn, nxb giaùo duỷc, 1998
4.M.Guillon : Nghión cổùu vaỡ tờnh toaùn hóỷ thọỳng thuyớ lổỷc (baớn dởch tióỳng Nga tổỡ tióỳng

ng náng, hả thu lỉûc; hãû thäúng
phanh thu lỉûc; hãû thäúng tråü lỉûc tay lại; hãû thäúng trong mạy túc bin ).
+ Truưn âäüng thu âäüng: truưn cå nàng giỉỵa cạc bäü pháûn mạy âỉåüc thỉûc hiãûn bàòng
âäüng nàng ca dng cháút lng.
Âàûc âiãøm: Cọ 2 loải: khåïp näúi thu lỉûc v biãún täúc thu lỉûc, âỉåüc dng nhiãưu trong cå
khê âäüng lỉûc.
4. Ỉu âiãøm ch úu ca truưn âäüng thu lỉûc: (8 ỉu âiãøm)
- Dãù thỉûc hiãûn viãûc âiãưu chènh vä cáúp v tỉû âäüng âiãưu chènh váûn täúc chuøn âäüng bäü
pháûn lm viãûc, thỉûc hiãûn ngay khi mạy âang lm viãûc.
- Truưn âäüng cäng sút l
m viãûc låïn.
- Cho phẹp âo chiãưu chuøn âäüng bäü pháûn, lm viãûc dãù dng.
- Âm bo cho mạy lm viãûc äøn âënh, khäng phủ thüc vo sỉû thay âäøi ca ti trüng
ngoi.
- Kãút cáúu gn nhẻ, cọ quạn tênh nh, âỉåüc dng nhiãưu trong hãû thäúng tỉû âäüng.
- Do cháút lng lm viãûc trong truưn âäüng ûthu lỉûc ch úu l dáưu nãn cọ âiãưu kiãûn bäi
trån ráút täút cạc chi tiãút.
- Truưn âäüng ãm háưu nhỉ khäng äưn.
- Cọ thãø phng sỉû cäú khi mạy quạ ti.
5. Nhỉåüc âiãøm hản chãú phảm vi sỉí dủng: (3 nhỉåüc âiãøm)
- Váûn täúc chuøn âäüng bë hả
n chãú vç phi âãư phng sỉû va âáûp thu lỉûc, täøn tháút cäüt ạp,
täøn tháút cäng sút v xám thỉûc.
- Khọ khàn lm kên cạc bäü pháûn lm viãûc, cháút lng dãù bë r rè, hay bë khäng khê bãn
ngoi lt vo lm gim hiãûu sút v tênh cháút äøn âënh ca truưn âäüng.
- u cáưu cháút lng lm viãûc ráút phỉïc tảp.
Trỉåìng Âải Hc Bạch khoa  Nàơng
Truưn âäüng thy khê Hunh Vàn Hong
4
6. Cháút lng lm viãûc:

n. Khäng cọ mi, khäng âäüc hải, khäng dãù chạy, dãù sn xút, giạ thnh r.
II. Truưn âäüng thu ténh: Gäưm 3 bäü pháûn
- Båm: Ngưn cung cáúp nàng lỉåüng cho cháút lng (biãún cå nàng thnh ạp nàng) thäng
thỉåìng dng båm thãø têch.
- Âäüng cå thu lỉûc: Biãún âäøi ạp nàng dng chy thnh cå nàng bàòng cạch thỉûc hiãûn cạc
chuøn âäüng ca nọ (thàóng, quay, kãút håüp).
- Pháưn tỉí trung gian (pháưn tỉí thu lỉûc) : Âiãưu khiãøn hãû thäúng (âỉåìng äúng, van mäüt
chiãưu, van an ton cå cáúu phán phäúi).
1. Så âäư ngun l:
a. Så âäư chuøn âäüng tënh tiãún:
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
1. Bồm kióứu piston
chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
p
a
F
õ
Hỗnh 1
2. ổồỡng ọỳng ra cuớa
bồm.

v =
2) Lổu lổồỹng bồm cỏỳp: Q
B
= v
B
.S
B
Lổu lổồỹng bồm vaỡo õọỹng cồ thuyớ lổỷc:
Q

= v

.S

Boớ qua roỡ rố:
Q
B
= Q


B
B



S
Q
S
Q
v ==

.V
B
+ Cäng sút âäüng cå thu lỉûc: N
Â
= p.Q
Â
= F
Â
.V
Â
N
Â
= N
B
(Truưn cäng sút khäng máút mạt)
b. Truưn âäüng thy lỉûc cọ chuøn âäüng quay:

1- Båm (kiãøu räto hay piston räto).
1
2
4
3
2- Van an ton.
3- Van phán phäúi (khọa phán phäúi).
4- Âäüng cå thy lỉûc (kiãøu räto hay piston räto).

Hnh trçnh: Tỉì bãø vo båm vo van phán phäúi vo
âäüng cå thy lỉûc räưi tråí vãư bãø. Sau båm cọ van an
ton âãø thạo vãư bãø.
Q

Â
n2
M
πN
Â
= p.q
Â
n
Â
⇒ M
Â
=
Â
ÂÂ
n2
n
.q.
p
π
=
π2
q.
p
Â

p- Ạp sút lm viãûc
-Nháûn xẹt:

S
Q
-
Â
S
kp

Nhỉ váûy: Váûn täúc ca âäüng cå trong thỉûc tãú khäng chè phủ thüc vo båm Q
B
m cn
phủ thüc vo ạp sút lm viãûc ca hãû thäúng d Q
B
= const nãúu ạp sút trong hãû thäúng tàng
thç váûn täúc ca âäüng cå thy lỉûc gim. Nãúu ạp sút tàng âãún lỉu lỉåüng r rè bàòng lỉu lỉåüng
båm thç váûn täúc ca âäüng cå thy lỉûc bàòng 0. Lục ny cháút lng trong hãû thäúng bë thạo
hon ton qua van an ton v khe håí trong hãû thäúng, hiãûn tỉåüng ny gi l hiãûn tỉåüng quạ
ti.
b. Âäúi våïi lỉûc v mämen ca âäüng cå thç chụng phủ thüc vo ạp sút ca âäüng cå v cạc
thäng säú hçnh hc ca âäüng cå. Nãúu cạc thäng säú hçnh hc khäng âäøi v ạp sút khäng âäøi
(p=const) thç lỉu lỉåüng v mämen quay cng khäng âäøi.
Nãúu biãún thiãn S
Â
hồûc q
Â
bàòng cạc thäng säú ca âäüng cå thy lỉûc âiãưu chènh âỉåüc (Âäü
lãûch tám ) thç lm biãún âäøi F
Â
v M
Â
. Ngỉåüc lải giỉỵ ngun úu täú hçnh hc m biãún thiãn

- Hnh trçnh: Cháút lng tỉì båm âãún van tiãút
lỉu âãún van mäüt chiãưu âãún van phán phäúi âãún
Trỉåìng Âải Hc Bạch khoa  Nàơng
Truưn âäüng thy khê Hunh Vàn Hong
8
âäüng cå thy lỉûc âãún båm
Âãø khàõc phủc r rè ngỉåìi ta làõp thãm båm phủ hồûc bçnh b
- Ỉu âiãøm: Hãû thäúng kên khäng cọ can thiãûp bãn ngoi.
Mún âảt cäng sút låïn trong truưn âäüng ngỉåìi ta làõp tàng ạp sút båm phủ.
Ngun tàõc: Làõp bçnh åí nåi cọ ạp sút tháúp

1
2
3
6
5
H
çnh 4
1- Båm ì
2- Van phán phäúi
3- Âäüng cå piston
5- Bçnh b
6- Van mäüt chiãưu

- Nhỉåüc âiãøm: Nhiãût âäü cháút lng lm viãûc
cao vç cháút lng sau khi lm viãûc khäng
âỉåüc lm lảnh. M nhiãût âäü tàng thç âäü
nhåït gim dáùn âãún r rè tàng.
Trỉåìng Âải Hc Bạch khoa  Nàơng
Truưn âäüng thy khê Hunh Vàn Hong
9
trại vãư van phán phäúi vãư äúng hụt v mäüt pháưn qua van (6) vãư bãø chỉïa phủ, dỉåïi tạc dủng
ca ạp sút cao van mäüt chiãưu (5) âọng lải.
+ Ỉu âiãøm: Så âäư vi sai giụp cho viãûc âiãưu ha chuøn âäüng ca hãû thäúng v cn bäø sung
lỉu lỉåüng r rè cho hãû thäúng.
3 Cạc pháưn tỉí thy lỉûc:
3.1 Cå cáúu phán phäúi:
Dng âãø âäøi nhạnh dng chy åí cạc nụt trong mäüt hãû thäúng âỉåìng äúng v phán phäúi
cháút lng vo âỉåìng äúng theo mäüt quy âënh nháút âënh. Âäưng thåìi cọ thãø âo chiãưu cạc bäü
pháûn cháúp hnh hồûc âiãưu khiãøn chuøn âäüng theo mäüt âiãưu kiãû
n nháút âënh.
Cháút lng tỉì båm âãún âäüng cå thy lỉûc thỉåìng phi qua cạc cå cáúu phán phäúi l nåi táûp
trung cạc âáưu mäúi lỉu thäng cháút lng.
Cå cáúu phán phäúi gäưm bäü pháûn v v bäü pháûn âäøi hỉåïng dng chy, åí trãn v cọ khọet
cạc cỉía lỉu thäng näúi våïi cạc âỉåìng äúng thy lỉûc, bäü pháûn âäøi nhạnh cọ thãø di chuøn
tỉång âäúi so våïi v âãø phán phäúi vo cỉía lỉu thäng ty theo hỉåïng dng ca bäü pháûn âäøi
nhạnh.
Ngỉåìi ta chia lm 3 loải:
- Con trỉåüt phán phäúi.
- Khọa phán phäúi.
- Van phán phäúi.
∴ Con trỉåüt phán phäúi:

P
båm
F lỉûc âiãưu khiãøn
Vo
í

H
çnh 6 Con trỉåüt phán phäúi
- Piston xi lanh lỉûc chuøn âäüng sang phi, tên hiãûu âiãưu khiãøn (bàòng cå khê, âiãûn,
thy lỉûc) tạc âäüng lãn cáưn ca piston cå cáúu phán phäúi.
- Piston xi lanh lỉûc sang trại (tỉång tỉû).
+ Xạc âënh âäü nhảy:
∴ Con trỉåüt phán phäúi: ngàn kẹo
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ Huyỡnh Vn Hoaỡng
10
ọỹ cổùng vổợng tọỳt

Tổỡ bồm
N
gn keùo
Tổỡỡ õọỹng cồ
H
ỗnh
7

Voỡn
g
ch
ỷ
n
Bóứ chổùaọỹng cồ thuyớ lổ
ỷ

H
ỗnh 9
Trỉåìng Âải Hc Bạch khoa  Nàơng
Truưn âäüng thy khê Hunh Vàn Hong
11
3.2 Cå cáúu tiãút lỉu: Dng âãø âiãưu chènh hồûc hản chãú lỉa lỉåüng ca cháút lng trong hãû
thäúng bàòng cạch gáy sỉïc cn âäúi våïi dng chy.
Cå cáúu tiãút lỉu cọ hai loải:
a. Tiãút lỉu khäng âiãưu chènh âỉåüc:
Cáúu tảo âån gin: Âỉåüc bäú trê trong cạc loải mạy mọc âãø giỉỵ âäü chãnh ạp cáưn thiãút
giỉỵa hai khoang lm viãûc.
b. Tiãút lỉu âiãưu chènh âỉåüc:
B
ưng lm viãûc
a

b
c
H
çnh 10 a. Tiãút lỉu khäng âiãưu chènh âỉåüc b,c,d. Tiãút lỉu âiãưu chènh âỉåüc
d
a, b. Âọng khäng kên do va âáûp trong quạ trçnh âọng måí.
c. Âọng kên täút nhỉng âäü nhảy ca van kẹm
3.3 Cạc loai van: Van l pháưn tỉí phäø biãún nháút trong hãû thäúng truưn âäüng thy lỉûc,
nhåì phäúi håüp håüp l cạc loải van trong hãû thäúng chụng ta cọ thãø tả
o nãn chãú âäü lm viãûc
äøn âënh theo mún.
Thäng thỉåìng cọ 3 loải van:
+ Van mäüt chiãưu.
+ Van an ton.

- Van an toaỡn taùc duỷng giaùn tióỳp.
Van an toaỡn taùc duỷng trổỷc
tióỳp:
Khaùng trồớ chố mồớ khi quaù
taới.
Traỡn chố mồớ mọỹt ờt khi hóỷ
thọỳng laỡm vióỷc bỗnh thổồỡng vaỡ
mồớ hóỳt khi quaù taới
Tỏỳt caớ caùc van mọỹt chióửu
cổồỡng hoaù lổỷc loỡ xo
Van an toaỡn coù
õóỷm giaớm
chỏỳn:
Caùc loaỷi van taùc duỷng trổỷc
tióỳp mỷc duỡ coù bióỷn phaùp
giaớm chỏỳn nhổng van laỡm vióỷc cuợng khọng ọứn õởnh lừm.
P
iston vi sai
Vờt õióửu chốnh lổc
H
ỗnh 12
L
ọự giaớm chỏỳn
Mỷt khaùc õỷc tờnh cuớa van cuợng bở haỷn chóỳ nóỳu õổồỡng kờnh quaù lồùn thỗ kờch thổồùc loỡ
xo tng nhióửu. Trong hóỷ thọỳng coù aùp suỏỳt cao õóứ giaớm ổùng lổỷc loỡ xo vaỡ tng õọỹ ọứn õởnh
aùp suỏỳt cuớa hóỷ thọỳng ngổồỡi ta duỡng van an toaỡn taùc duỷng giaùn tióỳp.
+ Van an toaỡn taùc duỷng giaùn tióỳp: Van õổồỹc mồớ thọng qua mọỹt cồ cỏỳu khaùc.
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ Huyỡnh Vn Hoaỡng
13

ọự
g
iaớm chỏỳn
Thuỡng cCoù hai loaỷi:
- Loaỷi trổc tióỳp .
- Loaỷi giaùn tióỳp.

4 Bọỹ phỏỷn õióửu tọỳc (ọứn õởnh tọỳc õọỹ): Van giaớm aùp + tióỳt lổu
5 Bọỹ tng aùp: Duỡng õóứ tng aùp suỏỳt ồớ haỡnh trỗnh naỡo õoù cuớa õọỹng cồ thuyớ lổỷc.

1. Bồm.
2. Van an toaỡn.
3. Van mọỹt chióửu.
4. Cồ cỏỳu phỏn phọỳi 1.
5 Cồ cỏỳu phỏn phọỳi 2.
6. Xi lanh lổỷc.
7. Xi lanh tng aùp.
8. Van mọỹt chióửu.

P
P

Chá
ú
tlo
í
ng
F
H
çnh 15
Khi cọ bäü pháûn tàng ạp:
cháút lng tỉì båm âãún cå cáúu
phán phäúi 1 âãún âäüng cå
thu lỉûc, cå cáúu phán phäúi 2
âãún ngàn trại xi lanh.
Tàng ạp P âãún
4
d.
.P
4
D.
.PF
2
ta
2
π
=
π
=

n
Piston
H
çnh 1
6
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ 15
6.4 Bỗnh tờch nng: Trong hóỷ thọỳng thuyớ lổỷc coù nhu cỏửu nng lổồỹng khaùc nhau maỡ nguọửn
nng lổồỹng cuớa bồm thỗ khọng õọứi. óứ õaớm baớo hóỷ thọỳng laỡm vióỷc bỗnh thổồỡng ngổồỡi ta
duỡng bỗnh tờch nng.
Bỗnh tờch nng coù nhióỷm vuỷ trổợ nng lổồỹng cuớa hóỷ thọỳng thổỡa khọng duỡng hóỳt vaỡ cung
cỏỳp nng lổồỹng khi vổồỹt quaù yóu cỏửu (vổồỹt khaớ nng cuớa bồm).
Coù nhióửu loaỷi bỗnh tờch nng:
- Troỹng vỏỷt.
- Loỡ xo.
- Thuyớ lổỷc.
6.5 Rồle:
- Rồle aùp suỏỳt: thổỷc hióỷn nhióỷm vuỷ khi õaỷt giaù trở õởnh mổùc.
- Rồle thồỡi gian: õióửu chốnh laỡm vióỷc õọửng bọỹ giổợa hai thióỳt bở theo thồỡi gian quy õởnh.
7. Phổồng phaùp õióửu chốnh vỏỷn tọỳc cồ cỏỳu chỏỳp haỡnh: Caùc thọng sọỳ cồ baớn cuớa truyóửn
õọỹng thuyớ lổỷ
c coù chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn laỡ vỏỷn tọỳc piston vaỡ lổỷc taùc duỷng lón piston.
Coỡn trong hóỷ thọỳng chuyóứn õọỹng quay: vỏỷn tọỳc quay vaỡ mọmen quay
Tổỡ caùc cọng thổùc õaợ hoỹc chuùng ta coù thóứ õióửu chốnh õổồỹc 2 phổồng phaùp vỏỷn tọỳc.
- ióửu chốnh thóứ tờch laỡm vióỷc cuớa bồm hay õọỹng cồ thuyớ lổỷc (phổồng phaùp thóứ tờch).
- Phổồng phaùp tióỳt lổu: Duỡng õóứ tióỳt lổu õóứ õióửu chốnh lổu lổồỹng.
a. Phổồng phaùp thóứ tờch: Chuyóứn õọỹng quay
n

= q


M

= p

.q

/2
p

= const M

= f(q

) Nóỳu q

thay õọứi khọng laỡm M

thay õọứi.
Nóỳu thay õọứi lổu lổồỹng rióng: N

= q

.n

.p

Khi õióửu chốnh vỏỷn tọỳc quay cuớa rọ to bũng caùch thay õọứi lổu lổồỹng cuớa bồm thỗ cọng
suỏỳt trón truỷc õọỹng cồ tyớ lóỷ bỏỷc nhỏỳt vồùi q
B

Truưn âäüng thy khê 16

max
e
e
=ε

Váûn täúc quay ca rä to âäüng cå thu lỉûcphủ thüc vo ε
B
v ε
Â
.
Kãút lûn: Khi thay âäøi lỉu lỉåüng ca båm thç n
Â
= v
Â
s thay âäøi tỉì 0 (ε = 0) âãún max
(ε = max)
Khi thay âäøi q
Â
váûn täúc âäüng cå thu lỉûc thay âäøi tỉì ∞ (ε
Â
= 0) ÷ max(ε
Â
=1).
Nhỉ váûy: Vãư màût l thuút chụng ta cọ thãø thay âäøi váûn täúc ca âäüng cå tỉì 0 ÷ 1.
Trong thỉûc tãú váûn täúc n
Â
khäng thãø âảt giạ trë ∞ vç khi âọ M
Â

Âlt
.η
Âcåkhê
η’
Q
= η
QB
.η
QÂ
.η
Qä
R rè cháút lng: ∆Q = k.P
k- Hãû säú r rè.
Âäúi våïi båm: k = (0,05 ÷ 0,5) cm
2
/Ns.
Cå cáúu phán phäúi: k = 0,002.
Xi lanh lỉûc (cọ âãûm lm kên): k = 0.002.
• Chuøn âäüng tënh tiãún:
BP
BmaxB
B
P
B
P
S
Q
S
n.q
.

khaùng õồợ
CCPP
B
ồm
- Nhổồỹc õióứm: Tờnh kinh tóỳ, khọng
õaớm baớo vỏỷn tọỳc cồ cỏỳu chỏỳp haỡnh khi
taới troỹng thay õọứi. Khi õi qua tióỳt lổu
chỏỳt loớng bở noùng lón nhióỷt õọỹ chỏỳt
loớng tng laỡm tng roỡ rố hóỷ thọỳng .
Coù 3 caùch bọỳ trờ tióỳt lổu:
-Tióỳt lổu õỷt trổồùc xi lanh lổỷc.
-Tióỳt lổu õỷt sau xi lanh lổỷc.
H
ỗnh 19 Tióỳt lổu õỷt song song vồùi xi lanh lổỷc
-Tióỳt lổu õỷt song song xi lanh
lổỷc.
X
i lanh lổỷc
CCP
P
Van giaớm aùp
P
5
Tióỳt lổu
P
5
P
4
B
ồm

2
* p* = p
2
* - p
3

* Tióỳt lổu õỷt song song vồùi xi
C
A

P
F
P
CCPP
B
P
4
P
5
CCPP
P
5
P
2
F

P
4
H
ỗnh 21

1
P
5
õỏứy piston van giaớm aùp xuọỳng Q P
4
P
4
- P
5
= const
Hỗnh 20: F P
2
P
2
piston õoùng bồùt cổớa van giaớm aùp P
4
P
4
- P
5
= const.
Hỗnh 21: F P
2
P
A
P
B
P
4
õoùng bồùt piston P

guọửn taùc
õọ
ỹ
n
gIII. Truyóửn õọỹng thuyớ õọỹng:
Duỡng hai loaỷi maùy caùch dỏựn: bồm li tỏm vaỡ tuọỳc bin caùch dỏựn
Truyóửn dọỹng nng lổồỹng tổỡ truỷc dỏựn sang truỷc bở dỏựn:
- Khồùp nọỳi thuyớ lổỷc.
- Bióỳn tọỳc thuyớ lổỷc.
1. Khồùp nọỳi thuyớ lổỷc: Laỡ kóỳt cỏỳu õồn giaớn nhỏỳt cuớa truyóửn õọỹng vaỡ tuyỡ õọỹng.
Cỏỳu taỷo: Gọửm 2 baùnh cọng taùc: Baùnh bồm vaỡ baùnh tuọỳc bin.
Nhổ vỏỷy: Mọmen quay õổồỹc truyóửn tổỡ truỷc bồm sang truỷc tuọỳc bin chỏỳt loớng seợ ra khoới
baùnh bồm vaỡ baùnh tuọỳc bin vaỡ lỷp laỷi chuyóứn õọỹ
ng trón mọỹt caùch tuỏửn hoaỡn mọựi phỏửn tổớ
trong khồùp nọỳi thuyớ lổỷc thổỷc hióỷn õọửng thồỡi 2 chuyóứn õọỹng: chuyóứn õọỹng tuỏửn hoaỡn tổỡ
baùnh bồm sang baùnh tuọỳc bin sang baùnh bồm vaỡ chuyóứn õọỹng quay quanh truỷc khồùp nọỳi.
Trỉåìng Âải Hc Bạch khoa  Nàơng
Truưn âäüng thy khê 19
Täøng håüp 2 chuøn âäüng ny
cho ta chuøn âäüng xồõn äúc
ca cạc pháưn tỉí cháút lng
trong khåïp näúi thu lỉûc.
Cháút ln
g
B
ë âäün
g

chy cho ph håüp våïi läúi vo ca bạnh
cäng tạc tiãúp theo. Såí dé gi l phn ỉïng
vç cháút lng khi âi qua bạnh ny truưn cho nọ mäüt mämen quay nhỉng vç bạnh cäú âënh
våïi v cọ tạc dủng nhỉ mäüt âiãøm tỉûa v truưn lải cho cháút lng mäüt mämen âäüng lỉåüng (
mämen phn ỉïng).
B
D

T
n
T
n
B
H
çnh 24
Nãúu bạnh phn ỉïng quay thç mämen quay ca trủc dáùn truưn qua trủc bë dáùn khäng
thay âäøi khi âọ biãún täúc thu lỉûc lm viãûc nhỉ khåïp näúi thu lỉûc.
Sỉû khạc nhau: Cháút lng biãún täúc thu lỉûc ln ln âiãưn âáưy thãø têch lm viãûc, c
n
khåïp näúi thu lỉûc cọ lục âáưy cọ lục khäng âáưy.
3. Cạc thäng säú hãû thäúng truưn âäüng thu âäüng:
Cäng sút lm viãûc trãn trủc dáùn, trủc båm:
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ 20
Truỷc bồm:
PB
BB
B
.
H.v.g.

T
.
P
.N
B

B
= (
Q
.
H
.
CK
)
B
=
CKT
.
QTD
.
HD
Tyớ sọỳ truyóửn:
B
T
n
n
i =
Hóỷ sọỳ bióỳn tọỳc:
B
T


Mọmen cuớa baùnh bồm M
B
:
M
B
=
2
1
.Q(C
2u
.D
2
- C
1u
D
1
)
Mọmen cuớa baùnh truỷc:
M
T
=
2
1
.Q(C
4u
.D
4
- C
3u

.D
2
- C
1u
D
1
+ C
4u
.D
4
- C
3u
D
3
+ C
6u
.D
6
- C
5u
D
5
)
C
1u
.D
6u
= C
6u
.D

T
+M
P
= 0
Phổồng trỗnh cọỹt aùp:
H
B
= H
T
+h
t
Trổồỡng aỷi Hoỹc Baùch khoa aỡ Nụng
Truyóửn õọỹng thuớy khờ 21
h
t
- Cọỹt aùp tọứn thỏỳt.
h
t
= h
tB
+ h
tT
+ h
tB
h
t
- Tọứn thỏỳt nhióỷt laỡm noùng chỏỳt loớng laỡm cho chỏỳt taùch vaỡ bọỳc chaùy.
Tọứn thỏỳt:
- Tọứn thỏỳt do ma saùt bóử mỷt caùnh dỏựn, phuỷ thuọỹc: kờch thổồùc, hỗnh daùng caùnh dỏựn, õọỹ
nhồùt doỡng chaớy, õọỹ nhaùm bóử mỷt.

.
Hióỷu sọỳ giổợa voỡng quay cuớa baùnh bồm vaỡ baùnh tuọỳc bin chia cho baùnh bồm (s) õổồỹc goỹi
laỡ hóỷ sọỳ trổồỹt cuớa khồùp nọỳi thuyớ lổỷc
i
n
n
n
nn
s
B
T
B
TB
==

= 11

KNTL
= i
- Nóỳu s = 0 i = 1 n
T
= n
B
thỗ aùp suỏỳt chỏỳt loớng vồùi taùc duỷng lổỷc ly tỏm lọỳi ra baùnh

maxKNTK

M
B
N

>
2
>
3
maỡ cuỡng mọỹt
loaỷi khồùp nọỳi thuyớ lổỷc.
Chỏỳt loớng õióửn õỏửy khaùc nhau trong khồùp nọỳi thuyớ lổỷc: 90% õióửn õỏửy hoaỡn toaỡn, 10%
thoaùt hồi.

1

n

3

2
1
= const maỡ kóỳt
cỏỳu khaùc nhau
H
ỗnh 2
7

Vuỡng laỡm vióỷc khọng ọứn
õởnh (coù bổồùc nhaớy)
H
ỗnh 28
M

i

s
= 0,4
ữ
0,45
H
ỗnh 32
D
oỡng nho
ớ

n
T
H
ỗnh 31
s
= 0,3
ữ
0,35 n
B
n
T
Khi tng taới troỹng cuớa truỷc tuọỳc bin s = (0,01 ữ 0,05) sọỳ voỡng quay baùnh tuọỳc bin giaớm
gỏy ra chuyóứn õọỹng tổồng õọỳi cuớa chỏỳt loớng trong baùnh.
Nóỳu s = (0,3 ữ 0,35) thỗ chỏỳt loớng coù xu hổồùng dởch chuyóứn vóử baùnh tuọỳc bin nhióửu hồn
taỷo thaỡnh vuỡng kheùp kờn rọựng ồớ giổợa.
Tióỳp tuỷc tng mọmen caớn s = (0,4 ữ 0,45) thỗ voỡng kheùp kờn seợ lồùn dỏửn.
Sổỷ bióỳn õọứi traỷng thaùi tổỡ voỡng kheùp kờn nhoớ sang voỡng kheùp kờn lồùn xaớy ra õọỹt ngọỹt laỡm
mọmen tng õọỹt ngọỹt laỡm mỏỳt ọứn õởnh chóỳ õọỹ laỡm vióỷc khồù
p nọỳi.
Khừc phuỷc: Laỡm sao cho chỏỳt loớng chố chuyóứn õọỹng mọỹt voỡng. Lừp thóm trón baùnh mọỹt

B
Hổồùng doỡng chaớy ra hồỹp lyù song giaớm cọng suỏỳt trón B.
Khaớ nng tổỷ õọỹng õióửu chốnh chóỳ õọỹ laỡm vióỷc. Khi bióỳn tọỳc laỡm vióỷc ồớ chóỳ õọỹ ọứn õởnh
thỗ mọmen cuớa baùnh tuọỳc bin bũng mọmen caớn. Nóỳu mọmen caớn lồùn hồn mọmen cuớa baùnh
tuọỳc bin thỗ baùnh tuọỳc bin quay chỏỷm laỷi, lổu lổồỹng tuỏửn hoaỡn hoaỡn qua caùc baùnh cọng taùc
seợ tng lón laỡm tng mọmen tuọỳc bin. Khi lổu lổồỹng tng lón, Phổồng vỏỷn tọỳc tuyóỷt õọỳi cổớa
vaỡo vaỡ cổớa ra baùnh cọng taùc cuợng tng lón laỡm tng aùp lổỷc cuớa chỏỳt loớng lón caùnh dỏựn.
Nóỳu taới troỹng bón ngoaỡi giaớm thỗ sọỳ voỡng quay baùnh tuọỳc bin tng, laỡm giaớm mọmen
quay cuớa baùnh tuọỳc bin, dỏựn õóỳn thióỳt lỏỷp traỷng thaùi cỏn bũng mồùi.
Chu
ù yù:
Mọmen quay cuớa baùnh tuọỳc bin thay õọứi nhổ thóỳ naỡo (mọmen caớn quyóỳt õởnh) thỗ
mọmen quay baùnh bồm khọng õọứi. ióửu naỡy thay õọứi õổồỹc bũng caùch thióỳt kóỳ caùnh dỏựn
baùnh cọng taùc vaỡ bọỳ trờ caùnh dỏựn cho thờch hồỹp.
Mọmen quay cuớa baùnh phaớn ổùng M
P
, thọng thổồỡng M
P
= M
B
- M
T
, M
P
thay õọứi khi taới
tro ỹng bón ngoaỡi thay õọứi. Giọỳng nhổ baùnh tuọỳc bin, chố khaùc laỡ mọmen naỡy thay õọứi caớ vóử
dỏỳu, nghộa laỡ thay õọứi vóử hổồùng taùc duỷng, cuỷ thóứ laỡ hổồùng taùc duỷng cuỡng vồùi M
B
M
P