Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Trong những năm qua bằng việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế từ nền
kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang nền kinh tế thị trờng đa thành phần, có sự
quản lý của nhà nớc. Những thay đổi về chính sách kinh tế xã hội đã đem theo
những biến đổi sâu sắc của đời sống kinh tế - xã hội. Điều này đồng nghĩa với sự
thay đổi trong tất cả các ngành, lĩnh vực kinh tế của nền kinh tế quốc dân. Có thể
nói bớc tiến nhảy vọt nàylà yếu tố chủ đạo và ngày càng đóng vai trò quan trọng
trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hóa đất nớc.
Ngành xây lắp là một trong những ngành quan trọng sản xuất vật chất tạo ra
cơ sở vật chất hạ tầng cho nền kinh tế quốc dân. Đây là ngành chiếm tỷ trọng đầu
t lớn trong tổng vốn đầu t của cả nớc cả về quy mô và chất lợng. Vấn đề đặt ra là
làm sao để quản lý đồng vốn trong ngành xây lắp một cách có hiệu quả, khắc phục
những nhợc điểm, khai thác thế mạnh để phục vụ tốt cho hoạt động sản xuất kinh
doanh của toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên công tác hạch toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm ngày càng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển
chung của ngành xây lắp nói riêng và các ngành kinh tế khác nói chung .
Nhận thức đợc tầm quan trọng của vấn đề. Qua thời gian học tập và nghiên cứu
em xin chọn đề tài cho đề án môn học đó là: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp.
Nội dung của luận văn đợc chia ra làm 3 phần chính:
Phần 1: Lý luận chung về hạch toán chi phi sản xuất và tính giá thành
sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp.
Phần 2: Thực trạng công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp ở việt nam hiện nay. Hớng hoàn
thiện công tác tổ chức hạch toán chí phí sản xuất và tính giá thành sản phâm
trong doanh nghiệp xây lắp.
Phần Kết luận
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

* Phân loại theo lĩnh vực hoạt động kinh doanh:
Căn cứ vào việc tham gia của chi phí vào hoạt động kinh doanh, toàn bộ chi
phí đợc chia làm 3 loại:
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Chi phí sản xuất, kinh doanh: Bao gồm những chi phí liên quan đến hoạt
động sản xuất, tiêu thụ và quản lý hành chính, quản trị kinh doanh.
- Chi phí hoạt động tài chính: Gồm những chi phí liên quan đến hoạt động về
vốn và đầu t tài chính.
- Chi phí bất thờng: Gồm những chi phí ngoài dự kiến có thể do chủ quan hay
khách quan mang lại.
Cách phân loại này giúp cho việc phân định chi phí chính xác, phục vụ cho
việc tính giá thành, xác định chi phí và kết quả của từng hoạt động kinh doanh
đúng đắn cũng nh lập báo cáo tài chính nhanh chóng, kịp thời.
*. Phân loại chi phí theo yếu tố:
- Yếu tố nguyên liệu, vật liệu: Bao gồm toàn bộ giá trị nguyên, vật liệu chính,
vật liệu phụ, phụ tùng thay thế, công cụ, dụng cụ... sử dụng vào sản xuất - kinh
doanh (loại trừ giá trị vật liệu dùng không hết nhập lại kho và phế liệu thu hồi).
- Yếu tố nhiên liệu, động lực sử dụng vào quá trình sản xuất - kinh doanh
trong kỳ.
- Yếu tố tiền lơng và các khoản phụ cấp lơng: Phản ánh tổng số tiền lơng và
phụ cấp mang tính chất lơng phải trả cho toàn bộ công nhân viên.
- Yếu tố BHXH, BHYT, KPCĐ: Phản ánh phần BHXH, BHYT, KPCĐ trích
theo tỷ lệ quy định trên tổng số tiền lơng và phụ cấp lơng phải trả công nhân viên.
- Yếu tố khấu hao tài sản cố định: Phản ánh tổng số khấu hao TSCĐ phải
trích trong kỳ của tất cả TSCĐ sử dụng cho sản xuất kinh doanh trong kỳ.
- Yếu tố Chi phí dịch vụ mua ngoài: Phản ánh toàn bộ chi phí dịch vụ mua
ngoài dùng vào sản xuất kinh doanh.
- Yếu tố chi phí khác bằng tiền: Phản ánh toàn bộ chi phí khác bằng tiền cha
phản ánh vào các yếu tố trên dùng vào hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ.

Dựa vào chức năng hoạt động trong quá trình kinh doanh và chi phí liên quan
đến việc thực hiện các chức năng mà chia chi phí sản xuất - kinh doanh làm 3 loại:
- Chi phí thực hiện chức năng sản xuất: Gồm những chi phí phát sinh liên
quan đến việc chế tạo sản phẩm hay thực hiện các lao vụ, dịch vụ trong phạm vi
phân xởng.
- Chi phí thực hiện chức năng tiêu thụ: Gồm tất cả những chi phí phát sinh
liên quan đến việc tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, lao vụ...
- Chi phí thực hiện chức năng quản lý: Gốm các chi phí quản lý kinh doanh,
hành chính và những chi phí chung phát sinh liên quan đến hoạt động của doanh
nghiệp
* Phân theo cách kết chuyển chi phí:
Toàn bộ chi phí sản xuất kinh doanh đợc chia thành chi phí sản phẩm và chi
phí thời kỳ. Chi phí sản phẩm là những chi phí gắn liền với các sản phẩm đợc sản
xuất ra hoặc đợc mua. Còn chi phí thời kỳ là những chi phí làm giảm lợi tức trong
một thời kỳ nào đó, nó không phải là một phần giá trị sản phẩm đợc sản xuất hoặc
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
đợc mua nên đợc xem là các phí tổn cần đợc khấu trừ ra lợi tức của thời kỳ mà
chúng phát sinh (Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp)
b. Giá thành sản phẩm:
Khái niệm:
Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản hao phí về
lao động sống và lao động vật hoá có liên quan đến khối lợng công tác, sản phẩm,
lao vụ đã hoàn thành.
Giá thành sản phẩm là một phạm trù của sản xuất hàng hoấ, phản ánh lợng
giá trị của nhữnghao phí lao động sống và lao động vật hoá đã thực sự chi ra cho
sản xuất vầ tiêu thụ sẩn phẩm.Trong giá thành sản sản phẩm chỉ bao gồm những
chi phí tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình sản xuất, tiêu thụ phải đợc
bồi hoàn để tái sản xuất ở doanh nghiệp mà không bao gồm những chi phí phát
sinh trong kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. những chi phí đ vào giá thành sản

xuất sản phẩm.
Trong doanh nghiệp xây lắp giá thành thực tế là toàn bộ các khoản chi phí
thực tế để hoàn thành bàn giao khối lợng xây, lắp mà đơn vị đã nhận thầu, gía
thành thực tế đợc xác định theo s00ố liệu kế toán .
Theo phạm vi phát sinh chi phí, gía thành đợc chia thành gía thành sản xuất
và gía thành tiêu thụ.
- Giá thành sản xuất (còn gọi là giá thành công xởng) là chỉ tiêu phản ánh tất
cả những chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất, chế toạn sản phẩm trong
phạm vi phân xởng sản xuất (chi phí vật liệu trực tiếp, nhân công trực tiếp và chi
phí sản xuất chung). Bởi vậy giá thành sản xuất còn có tên gọi là giá thành phân x-
ởng.
- Giá thành tiêu thụ (Giá thành toàn bộ) là chỉ tiêu phản ánh toàn bộ các
khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm (chi phí sản
xuất, quản lý và bán hàng) Do vậy, giá thành tiêu thụ còn gọi lá giá thành đầy đủ
hay giá thành toàn bộ và đợc tính theo công thức:
Giá thành toàn bộ Giá thành Chi phí Chi phí
của sản phẩm = sản xuất của + quản lý + tiêu thụ
tiêu thụ sản phẩm doanh nghiệp sản phẩm
ở các doanh nghiệp xây lắp do có những đặc thu riêng mà các chi phí phát
sinh trong khâu tiêu thụ (chi phí bảo hành, sửa chữa công trình) đợc hạch toán vào
chi phí quản lý doanh nghiệp. Vì vậy công thức trên đợc viết lại:
Giá thành toàn bộ Giá thành Chi phí
của sản phẩm = sản xuất của + quản lý
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tiêu thụ sản phẩm doanh nghiệp
c. mối quan hệ giữa chi phí sẩn xuất và giá thành sản phẩm .
Nh đã nói ở trên giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các
khoản hao phí về lao động sống và lao động vật hoá có liên quan đến khối lợng
công tác, sản phẩm, lao vụ đã hoàn thành.

xây dựng cơ bản do các đơn vị xây lắp nhận thầu tiến hành. Ngành sản xuất này có
các đặc điểm sau:
7
A
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Sản phẩm xây lắp là các công trình, vật kiến trúc có quy mô lớn, kết
cáu phức tạp, mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất dài Do vậy, việc tổ chức
quản lý và hạch toán nhất thiết phải có các dự toán thiết kế ,thi công.
- Sản phẩm xây lắp đực tiêu thụ theo giá dự toán hoặc giá thoả thuận với
chủ đầu t từ trớc, do đó, tính chất hàng hoá của sản phẩm thể hiện không rõ.
- Sản phẩm xây lắp cố định tại nơi sản xuất, còn các điều kiện sản xuất phải di
chuyển theo địa điểm đặt sản phẩm.
- Tổ chức sản xuất trong các doanh nghiệp xây lắp ở nớc ta hiện nay phổ biến
theo phơng thức khoán gọn các công trình, hạng mục công trình, khối lợng hoặc
công việc cho các đơn vị trong nội bộ, doanh nghiệp (đọi, xí nghiệp ) . trong giá
khoán gọn, không chỉ có tiền lơng mà còn có đủ các chi phí về vật liệu, công cụ,
dụng vụ thi công, chi phí chung của bộ phận nhận khoán.
Những đặc điểm hoạt đọng kinh doanh, đặc điểm sản phẩm , đặc điểm tổ
chức sản xuất và quản lý ngành nói trên phần nào chi phối công tác kế toán trong
các doanh nghiệp xây lắp, dẫn đến những khác biệt nhất định. Tuy nhiên, về cơ
bản, việc hoạch toán các phần hành kế toán (tài sản cố định, vật liệu, công cụ, chi
phí nhân công ) trong doanh nghiệp xây lắp cũng t ơng tự nh doanh nghiệp công
nghiệp. Những khác biệt đó sẽ đợc nói ở các phần tiếp theo.
3. Đặc điểm hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
trong doanh nghiệp xây lắp.
Xuất phát từ quy định về lập dự toán công trình xây dựng cơ bản là phải lập
theo từng hạng mục công trình và phải phân tích theo từng khoản mục chi phí
cũng nh đặc điểm taị các đơn vị nhận thầu, kế toán chi phí sản xuất và tính giá
thành xây lắp có các đặc điểm sau:
Kế toán chi phí nhất thiết phải đợc phân tích theo từng khoản mục chi phí,

a. Hạch toán chi phí nguyên, vật liệu trực tiếp.
Chi phí nguyên, vật liệu trực tiếp bao gồm giá trị nguyên, vật liệu chính, vật
liệu phụ, nhiên liệu... đợc xuất dùng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm. Đối với
những vật liệu khi xuất dùng có liên quan trực tiếp đến từng đối tợng tập hợp chi
phí riêng biệt thì hạch toán trực tiếp cho đối tợng đó (Trong ngành xây lắp nó
chính là công trình, hạng mục công trình). Trờng hợp vật liệu xuất dùng có liên
quan đến nhiều đối tợng tập hợp chi phí, không thể tổ chức hạch toán riêng đợc thì
phải áp dụng phơng pháp phân bổ gián tiếp để phân bổ chi phí cho các đối tợng có
liên quan. Tiêu thức phân bổ thờng đợc sử dụng là phân bổ theo định mức tiêu hao,
theo hệ số, theo trọng lợng, số lợng sản phẩm... Công thức phân bổ nh sau:
Chi phí vật liệu phân bổ Tổng tiêu hao Tỷ lệ
cho từng đối tợng = phân bổ của từng đối x phân
(hoặc sản phẩm) tợng (hoặc sản phẩm) bổ
Tỷ lệ Tổng chi phí vật liệu cần phân bổ
(hay hệ số) =
Phân bổ Tổng tiêu thức phân bổ của tất cả các đối tợng
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Để theo dõi các khoản chi phí nguyên, vật liệu trực tiếp, kế toán sử dụng tài
khoản 621 - Chi phí nguyên, vật liệu trực tiếp. Tài khoản này đợc mở chi tiết theo
từng đối tợng tập hợp chi phí (Công trình, hạng mục công trình).
Bên Nợ: Giá trị nguyên, vật liệu xuất dùng trực tiếp chế tạo sản phẩm.
Bên Có: - Giá trị vật liệu xuất dùng không hết.
- Kết chuyển chi phí vật liệu trực tiếp.
Tài khoản 621 cuối kỳ không có số d.
Phơng pháp hạch toán cụ thể:
- Xuất kho nguyên, vật liệu sử dụng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm hay
thực hiện lao vụ, dịch vụ:
Nợ TK 621(Chi tiết theo từng công trình, hạng mục công trình).
Có TK 152: Giá thực tế xuất dùng theo từng loại.