Website: Email : Tel : 0918.775.368
lời mở đầu
Trên thế giới Bảo Hiểm Nhân Thọ đã có từ rất lâu nhng ở Việt Nam mãi
đến ngày 20/3/1996 Bộ Tài Chính mới có quyết định số 281TC/TCNH cho phép
tổng công ty Bảo Hiểm Việt Nam triển khai loại hình bảo hiểm này. Tuy là mới
triển khai nhng Bảo Hiểm Nhân Thọ đã thể hiện đợc tính u việt của nó. Điều đó
đợc thể hiện ở chỗ số hợp đồng đợc ký kết ngày càng nhiều, và số tiền bảo
hiểm ngày càng lớn. Vậy điều gì là giúp cho BHNT có đợc thành công đó.
Bảo Hiểm Nhân Thọ - một loại hình Bảo Hiểm con ngời trong Bảo Hiểm
thơng mại. Vừa là một hình thức tiết kiệm đồng thời là một loại Bảo Hiểm rủi
ro với mục đích bảo vệ cho các cá nhân và gia đình chống lại sự khủng hoảng
về tài chính gây ra bởi những rủi ro bất hạnh. Tham gia BHNT thể hiện sự quan
tâm lo lắng của ngời chủ gia đình đối với con cái hay những ngời cùng phụ
thuộc. Không những thế BHNT còn mang lại rất nhiều ý nghĩa cho xã hội. ở
Việt Nam khi vấn đề lao động d thừa, thất nghiệp đang trở thành một vấn đề
bức xúc đợc xã hội quan tâm thì sự ra đời và phát triển của BHNT sẽ là một giải
pháp rất có ý nghĩa bởi hoạt động bảo hiểm nhân thọ cần một mạng lới rất lớn
các đại lý khai thác bảo hiểm, nhân viên máy vi tính, kế toán...Vì vậy phát triển
BHNT sẽ tạo nhiều công ăn việc làm cho ngời lao động. Mặt khác, việc thực
hiện mục tiêu chiến lợc phát triển kinh tế cần một lợng vốn rất lớn để đầu t mở
rộng sản xuất kinh doanh thì bảo hiểm nhân thọlà một hình thức quan trọng để
huy động nguồn vón nhàn rỗi trong dân c để đầu t dài hạn đồng thời để giảm
bớt tình trạng vay vốn nớc ngoài với lãi suất cao.
Không những thế bảo hiểm nhân thọ còn góp phần tạo lập một phong
cách một tập quán sống mới. tham gia bảo hiểm nhân thọ thể hiện một nếp
sống đẹp nghĩa là quan tâm đến con cái, ngời thân và biết tự lo lắng cho tơng
lai của mình.Con cái sẽ học đợc đức tính cần cù,ý thức tiết kiệm, biết trân trọng
từng đồng tiền do mồ hôi nớc mắt lao động cực nhọc của bố mẹ và sẽ cố gắng
phấn đấu để xứng đáng với tình yêu thơng của bố mẹ. Số tiền bảo hiểm mà các
em nhận đợc khi đến 18 tuổi sẽ là một hành trang không thể thiếu để tiếp tục
theo học đại học hoặc có vốn để tự lập cuộc sống của mình. Còn những ngời đã

của nền kinh tế thị trờng BHNT cũng ngày càng phát triển và hoàn thiện ở hầu
hết tất cả các nớc trên thế giới. Do mọi ngời ngày càng nhận thức đợc sự tiện
lợi và tác dụng của loại hình bảo hiểm này do đó số ngời tham gia ngày càng
đông. Vì vậy vào năm 1759 công ty BHNT đầu tiên đã ra đời - Gọi là Công ty
BH Phi la đen phia của Mỹ và ngay sau đó 6 năm công ty BHNT ở Anh ra
đời (1765).Sau khi công ty BHNT ở Anh ra đời hàng loạt các công ty BHNT ở
các nớc Châu Âu cũng đợc tách ra kinh doanh một cách độc lập nh Pháp,
Đức,Thuỵ sĩ.
ở Châu á các công ty BHNT ở Nhật bản và Hàn quốc ra đời sớm nhất
vào năm 1888-1889 cho đến nay thị trờng BHNT lớn nhất vẫn nằm ở 3 trung
tâm trên thế giới: ở các nớc Châu âu (chủ yếu Anh, Đức) ở Bắc mĩ và Nhật bản.
ở các nớc này, BHNT đã trở nên rất thân quen với ngời dân. Họ xem việc
tham gia BHNT cũng nh tham gia các loại hình BH con ngời khác là một công
việc thờng xuyên. Điều này đợc thấy rõ qua các số liệu: ở Nhật bình quân mỗi
năm tiền đóng BHNT là 1909 USD/ng; tiếp đến là ở Anh: 1141USD/ng/năm.
Các nớc Châu á cũng không kém phần: năm 1990 phí BHNT của Châu á
chiếm 33,8% tổng số phí BH toàn thế giới và năm 1993 chỉ riêng phí BHNT
của các nớc Đông á đã là 45,1tỷ USD trên tổng số phí BH là 61,1 tỷ USD
1
.
Ngày nay không những chỉ có ngời dân các nớc có nền kinh tế phát triển mới
tham gia BHNT nhiêù mà ngay cả những nớc đang phát triển cũng tham gia
loại hình hấp dẫn này khá nhiều. Điển hình là các nớc nh Trung Quốc,
Malaixia, Philippin.
1
[Trích tạp chí tài chính - Số tháng 9 - 1997 ]
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
ở một số nớc Châu á tình hình tham gia BH NT bình quân đầu ngời năm

đầu tiên mà lại phát triển mạnh mẽ đến vậy. Đó phải chăng là do những tác
dụng mà nó mang lại cho từng cá nhân, xã hội...
II. Tác dụng của BHNT.
BHNT có rất nhiều tác dụng trong cuộc sống KT-XH. Chính vì những
tác dụng này đã giúp nó tồn tại và đạt đợc những thành công to lớn nh ngày
nay.
1- Đối với đời sống nhân dân:
Ngày nay khi xã hội ngày càng phát triển đặc biệt là việc áp dụng những
tiến bộ của KHKT và Công nghệ vào cuộc sống thì những đe doạ đối với những
con ngời ngày một lớn mà không may ai đó gặo phải tai nạn rủi ro thì không
phải một mình anh ta gánh chịu mà đôi khi cảe ngời thân trong gia đình anh ta
cũng phải gánh chịu, điều này gây khó khăn về mặt tài chính cho gia đình anh
ta. Vì vậy BHNT ra đời nhằm hạn chế những khó khăn về tài chính cho ngời
tham gia khi họ gặp rủi ro thiệt hại điều đó đợc thể hiện:
Giúp gia đình (những ngời phụ thuộc )vợt qua những nỗi bất hạnh do ngời đ-
ợc bảo hiểm bị chết. Nó để lại một khoản tiền cho gia đình nhằm bù đắp
những khoản thu nhập thờng xuyên bị mất đi - giúp gia đình tiếp tục ổn định
cuộc sống trả đợc những khoản nợ nần góp phần giúp con em tiếp tục đợc
học tập. Đặc biệt ngời bị chết là những ngời chủ chốt trong gia đình.
Góp phần giúp gia đình thực hiện tiết kiệm một cách có kế hoạch để đáp ứng
những nhu cầu tài chính tronh tơng lai (nhu cầu phụ cấp vào tiền hu trí, nhu
cầu học hành của con em, nhu cầu sắm sửa những phơng tiện đắt tiền, nhu
cầu về khởi nghiệp kinh doanh, nhu cầu về cới hỏi..).
Tham gia BHNT thể hiện sự quan tâm lo lắng của ngời chủ gia đình đối với
những ngời phụ thuộc, của cha mẹ đối với con cái và ngợc lại. Vì vậy nó góp
phần tạo lập một nếp sống tiết kiệm lành mạnh thể hiện sự quan tâm lẫn nhau
giữa mọi ngời.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368

khi đó dân số Hàn Quốc là hơn 20 triệu dân. ở Nhật bản có 143000 ngời làm
đại lý BHNT.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
4. Đối với xã hội:
Khi BHNT cha ra đời thì rủi ro mất mát không chỉ đối với ngời bị tai nạn
gánh chịu mà xã hội cũng phải gánh chịu một phần. BHNT ra đời đã gánh vác
phần trách nhiệm này cho xã hội, làm giảm gánh nặng cho xã hội. Giúp đỡ
những ngời gặp khó khăn, giải quyết việc làm, từ đó làm giảm tệ nạn xã hội,
góp phần phát triển xã hội phồn vinh.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phần II
khái quát chung về bảo hiểm nhân thọ
I. một số khái niệm cơ bản
1. Khái niệm BHNT.
Hiện nay có rất nhiều khái niệm về BHNT:
_ Trên phơng diện pháp lý: BHNT là một bản hợp đồng trong đó để nhận
đợc phí BH của ngời tham gia BH (ngời kí kết hợp đồng) ngời BH cam kết sẽ
trả cho một hay nhiều ngời thụ hởng BH một số tiền nhất định (số tiền BH hay
một khoản trợ cấp định kỳ) trong trờng hợp ngời đợc BH bị tử vong hoặc ngời
đợc BH sống đến một thời điểm đã đợc ghi rõ trong hợp đồng.
_ Trên phơng diện kỹ thuật: BHNT là nghiệp vụ bao hàm những cam kết,
mà sự thi hành những cam kết này phụ thuộc vào tuổi thọ của con ngời.
_ Tuy vậy có một khía niệm chung nhất đợc sử dụng khá phổ biến đó là:
BHNT là sự cam kết giữa công ty BH với ngời tham gia BH (ngời đợc BH)
trong đó công ty BH có trách nhiệm trả cho ngời tham gia BH một khoản tiền
ấn định khi có những sự kiện đã định trớc xảy ra (ngời đợc BH bị chết, thơng

II Các loại hình BHNT
1. Các loại hình BHNT cơ bản:
a- BH trong tr ờng hợp tử vong : Có nghĩa là nếu ngời đợc BH bị chết do các
nguyên nhân thuộc phạm vi BH công ty BH sẽ thanh toán số tiền BH cho ng-
ời thừa kế hợp pháp.
BH trong trờng hợp tử vong có 3 loại:
_ BH tử vong tạm thời: đảm bảo việc thanh toán một số tiền BH cho ngời
thụ hởng BH đợc chỉ định. Nếu ngời đợc BH chết trớc một thời điểm đợc ấn
định trên hợp đồng. Nếu ngời đợc BH sống và hết hạn hợp đồng ngời BH đợc
giải phóng mọi nghĩa vụ.
Nh vậy BH tử vong tạm thơì không cho phép tạo nên một khoản tiết kiệm.
Nhng các khoản phí đống góp lại rất nhỏ. BH tử vong tạm thời chỉ bảo đảm
thuần tuý chống lại một rủi ro là sự tử vong.Đây là một nghiệp vụ dự phòng cho
gia đình của ngời đợc BH hay đảm bảo cho những chủ nợ về những khoản vay
của ngời đợc.
Trên thực tế loại BH này có thể biến thành những loại hợp đồng sau:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
9
Website: Email : Tel : 0918.775.368
+ BH tử vong tạm thời có số tiền BH giảm dần.
+ BH tử vong tạm thời có số tiền BH tăng dần
+ BH tử vong tạm thời có thể tái tạo.
+ BH tử vong tạm thời có thể chuyển đổi.
+ Hợp đồng BH thu nhập gia đình.
+ Hợp đồng BH thu nhập gia đình tăng lên.
_ BH tử vong vô thời hạn: Trong loại BH này ngời BH cam kết thanh toán
một số tiền đợc ấn định trên hợp đồng khi ngời đợc BH tử vong vào bất kỳ thời
điểm nào kể từ ngày ký kết hợp đồng.
BH tử vong vô thời hạn không đơn thuần chống lại rủi ro tử vong mà nó
tạo nên một khoản tiết kiệm cho ngời thụ hởng BH bởi lẽ chắc chắn nhà BH sẽ

hoặc định kỳ hàng tháng cho ngời đợc BH.
Nếu khoản trợ cấp đợc thanh toán cho hết đời của ngời đợc BH đó gọi là
BH niên kim trọn đời. Nếu chỉ đợc thanh toán trong một thời kỳ nhất định,
đó gọi là BH niên kim tạm thời.
Các khoản niên kim bắt đầu đợc thanh toán vào một ngày ấn định và chỉ
đợc trả chi ngời đợc BH sống. Thông thờng ngày bắt đầu thanh toán niên kim
là ngày về hu của ngời đợc BH.
Mức độ của các niên kim thông thờng là không đổi. Song cũng có thể
tăng hay giảm tuỳ theo sự thoả thuận của hợp đồng BH.
Các khoản trợ cấp có thể đợc thanh toán hàng năm, hàng quý hay nửa
năm. Chúng luôn đợc trả cuối kỳ hạn.
_ BH trợ cấp trả ngay: Ngời đợc BH nộp một khoản phí BH duy nhất khi kí kết
hợp đồng BH. Số phí BH này là một số tiền BH, nó tạo nên một khoản trợ cấp.
Nhà BH thanh toán cho ngời đợc BH trong một khoản thời gian hay trọn đời trợ
cấp một khoản nhất định.
c. Những hợp đồng BH hỗn hợp nhân thọ : Loại này kết hợp 2 loại hình nói
trên. Cụ thể nếu ngời đợc BH bị chết trong thời hạn hợp đồng, ngời thừa kế hợp
pháp đợc nhân số tiền BH. Nếu họ sống đến một thời hạn nhất định trong hợp
đồng thì bản thân họ đợc nhận số tiền BH.
_ BH hỗn hợp thông thờng: Đây là loại BH tử vong tạm thời có số tiền trả sau.
Theo hợp đồng BH này nhà BH cam kết trả một số tiền ấn định cho ngời đợc
chỉ định bởi ngời tham gia BH.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
11
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Nếu tại một thời điểm ấn định trong hợp đồng, ngời đợc BH còn sống sẽ
đợc nhà BH trả tiền BH. Trờng hợp này giống nh trong BH có số tiền BH trả
sau.
Nếu ngời đợc BH bị tử vong trớc thời hạn hợp đồng, nhà BH sẽ thanh
toán tiền BH cho ngời thụ hởng BH. Và đây là BH tử vong tạm thời

_ Số tiền BH đợc trả một lần khi ngời đợc BH bị chết trong thời hạn hợp đồng.
Nếu cái chết không xảy ra trong thời hạn BH ngời tham gia không đợc nhận lại
số tiền BH.
_ Thời hạn BH xác định trớc.
_ Phí BH đóng một lần hay định kỳ: Nếu số phí BH đóng định kỳ thì nó không
thay đổi trong suốt thời hạn BH.
_ Phí BH thấp hơn loại hình BH hỗn hợp và trọn đời bởi vì thực chất ở đây chỉ
BH cho những rủi ro chứ không mang tính tiết kiệm.
b. BHNT trọn đời:
Loại này thờng phù hợp với những tầng lớp có thu nhập cao trong xã hội.
Đặc điểm của no đợc thể hiện:
_ Số tiền BH đợc trả một lần khi ngời đợc BH bị chết bất cứ lúc nào (trong thời
hạn còn lại cuả cuộc đời mình ).
_ Thời hạn BH không xác định. Vì vậy đơn BH không bị giới hạn bởi ngày hết
hạn.
_ Phí BH cao hơn rất nhiều so với BHNT có thời hạn bởi vì ngời đợc BH chắc
chắn bị chết.
_ Đơn BH là 1 hợp đồng dài hạn cho nên số tiền nhận đợc thờng đợc cộng thêm
một phần lãi đối với hoatj động đầu t của các nhà BH.
_ Ngời tham gia có thể đợc nhận 1 khoản tiền hoàn lại vì 1 lý do nào đó mà họ
không thể tiếp tục tham gia nhng muốn nhận đợc giá trị hoàn lại phải tham gia
nộp phí ít nhất một khoản thời gian nhất định.
4. BHNT hỗn hợp (có thời hạn ) : Loại hình này đợc áp dụng khá rộng rãi ở
tất cả các nớc trên thế giới. Nó có đặc điểm là:
_ Số tiền BH đợc trả trong 2 trờng hợp đó là sống đến một thời hạn đã đợc ấn
định trong hợp đồng và bị chết trong thời hạn có hiệu lực của hợp đồng.
_ Thời hạn xác định.
_ Phí BH đóng định kỳ và số phí phải đóng không thay đổi trong suốt thời hạn
có hiệu lực hợp đồng. Loại hình BH này có mức phí cao nhất do nó vừa mang
tính tiết kiệm vừa mang tính rủi ro.