BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM

PHMăVNăTHNG OăLNGăCÁCăYUăTăNHăHNGăNă
RIăROăTệNăăDNGăTRONGăCHOăVAYă
DOANHăNGHIPăVAăVĨăNHăTIăNGỂNăHÀNG
THNGăMIăCăPHNăỌNGăNAMăÁăậ CHI
NHÁNHăBỊNHăDNG
LUNăVNăTHCăS TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2013
BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM
PHMăVNăTHNG


Tp. H Chí Minh, ngày 25 tháng 09 nm 2013
Ngi cam đoan
Phm VnăThng
i

MC LC
Trang bìa Trang
Liăcamăđoan
Mcălc
Danhămc các chăvitătt
Danhămcăcácăbngăbiu
Danhămcăcácăđăth, hình v
M U 1
CHNGă1: CăS LÝ LUN V RI RO TÍN DNG TRONG CHO
VAY DOANH NGHIP VA VÀ NH TIăCÁCăNGỂNăHĨNGăTHNGă
MI 4
1.1 Ri ro tín dng 4
1.1.1 Khái nim tín dng 4
1.1.2 Khái nim ri ro tín dng 6
1.1.3 Phân loi ri ro tín dng 6
1.1.4 Tác đng ca ri ro tín dng đi vi ngân hàng và nn kinh t 9
1.1.4.1 Tác đng ca ri ro tín dng đi vi ngân hàng 9
1.1.4.2 Tác đng ca ri ro tín dng đi vi nn kinh t 10
1.2 Tng quan v doanh nghip va và nh 11
1.2.1 Khái nim 11
1.2.2 c đim 14
1.2.2.1 u đim 14


TÓM TT CHNG 1 30
CHNGă2: THC TRNG CÁC YU T NHăHNGăN RI RO
TÍN DNG TRONG CHO VAY DOANH NGHIP VA VÀ NH TI
NGỂNăHĨNGăTMCPăỌNGăNAMăÁă- CHIăNHÁNHăBỊNHăDNG 31
2.1 Tng quan v ngơn hƠng TMCP ông Nam Á ậ Chi nhánh Bình Dng 31
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin 31
2.1.2 Tình hình hot đng kinh doanh thi gian qua 32
2.1.2.1 Hot đng huy đng vn 32
2.1.2.2 Hot đng tín dng 34
2.2 Thc trng ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip va và nh ti Ngân
hƠng TMCP ông Nam Á ậ Chi nhánh Bình Dng 38
2.2.1 D n cho vay doanh nghip va và nh 38
2.2.2 Tình hình n xu trong cho vay doanh nghip va và nh 40
2.3 Kim đnh các yu t nh hng đn ri ro tín dng trong cho vay doanh
nghip va và nh ti Ngơn hƠng TMCP ông Nam Á - Chi nhánh Bình
Dng 43
2.3.1 Mô hình nghiên cu 43
2.3.2 Phng pháp nghiên cu 47
2.3.2.1 Phng pháp thu thp s liu 47
2.3.2.2 Phng pháp phơn tích s liu 47
2.3.3 Kt qu nghiên cu 48
2.3.3.1 Mô t mu 48
2.3.3.2 Kt qu c lng mô hình 51
2.3.3.3 Phân tích các yu t nh hng đn ri ro tín dng 55

iv

TÓM TT CHNG 2 58
CHNGă3: GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG TRONG CHO

TÓM TT CHNG 3 80
KTăLUN 81
TĨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC

i

DANHăMCăCÁCăCHăVITăTT

Ting Vit
DNVVN Doanh nghip va và nh
TMCP Thng mi C phn

Ting Anh
CIC Credit Information Center Trung tâm thông tin tín dng
ca Ngân hàng Nhà nc
GDP Gross Domestic Product Tng sn phm quc ni
IFC International Finance T chc TƠi chính Quc t
Corporation
SeABank Southeast Asia Commercial Ngân hàng Thng mi
Joint Stock Bank C phn ông Nam Á
WTO World Trade Organization T chc Thng mi Th
gii i

DANHăMCăBNGăBIU

Bng 1.1: Phơn loi doanh nghip va vƠ nh


DANH MC  TH, HÌNH V

Biuăđ
Biu đ 2.1: C cu huy đng vn giai đon 2009 ậ 2012
Biu đ 2.2: D n cho vay giai đon 2009 ậ 2012
Biu đ 2.3: Phơn loi n giai đon 2009 ậ 2012
Biu đ 2.4: D n cho vay doanh nghip va vƠ nh giai đon 2009 ậ 2012
Biu đ 2.5: T l n xu cho vay DNVVN giai đon 2009 ậ 2012

Hìnhăv
Hình 1.1: Các loi ri ro tín dng phơn chia theo nguyên nhơn phát sinh ri ro
Hình 1.2: Các hình thc ri ro tín dng
Hình 2.1: Mô hình t chc SeABank Bình Dng 1
MăU

1. Săcn thităcaăđătƠi:
Tín dng đc coi lƠ đòn by quan trng cho nn kinh t. Tín dng còn lƠ hot
đng mang li phn ln li nhun cho các ngơn hƠng thng mi vƠ cng lƠ hot
đng tim n nhiu ri ro. Trong xu th toƠn cu hóa vƠ hi nhp, nguy c vƠ mc
đ ri ro ngƠy cƠng gia tng vi nhng tác đng rt ln đn h thng ngơn hƠng và
nn kinh t. Do đó qun tr ri ro tín dng luôn lƠ vn đ quan tơm hƠng đu ca các
ngơn hƠng thng mi.
Doanh nghip va vƠ nh đƣ vƠ đang đóng góp mt vai trò quan trng trong
s phát trin kinh t xƣ hi nc ta. Phát trin doanh nghip va vƠ nh đang lƠ mt
mc tiêu quan trng trong chính sách phát trin kinh t ca Chính ph. Vi đnh
hng tr thƠnh mt trong nhng ngơn hƠng bán l hƠng đu ti Vit Nam, doanh

liên quan đn các yu t nƠy vƠ mt s gii pháp khác nhm hn ch ri ro tín dng
trong cho vay doanh nghip va vƠ nh ti SeABank Bình Dng trong thi gian
ti.
4. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu:
i tng nghiên cu ca lun vn: phơn tích vƠ đo lng tác đng ca các
yu t nh hng đn ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip va vƠ nh ti
Ngơn hƠng TMCP ông Nam Á ậ Chi nhánh Bình Dng.
Phm vi nghiên cu ca lun vn: 103 khách hàng doanh nghip va vƠ nh
đang có quan h tín dng đƣ phát sinh d n t ngƠy 01/01/2009 đn trc ngƠy
01/01/2012 vƠ còn s d đn 31/12/2012 ti SeABank Bình Dng. Khong thi
gian nghiên cu t 01/01/2009 đn 31/12/2012.

3
5. Phngăphápănghiênăcu:
- Phng pháp thu thp s liu:
+ Phng pháp chn mu: do s lng khách hƠng không quá nhiu nên tác
gi tin hƠnh thu thp s liu ca toƠn b 103 khách hƠng đƣ phát sinh d n t
ngƠy 01/01/2009 đn trc 01/01/2012 vƠ còn s d đn 31/12/2012 đ đm bo tt
c các khách hƠng đu phát sinh k hn n phi thanh toán, nh vy mi đánh giá
đc cht lng khon vay mt cách tng đi chính xác.
+ Quy trình thu thp s liu: Chn các khách hƠng tha mƣn tiêu chí nh trên
vƠ tin hƠnh kho sát h s tín dng vƠ các báo cáo tng hp đ thu thp s liu vƠ
thông tin cn thit.
- Phng pháp x lỦ s liu
+ Phng pháp thng kê mô t đc s dng đ miêu t đc đim ca các
doanh nghip trong mu.
+ Phng pháp phơn tích đnh lng s dng mô hình binary logistic đ c
lng mô hình nhm xác đnh nh hng ca các yu t có liên quan đn ri ro tín
dng trong cho vay các doanh nghip va vƠ nh ti SeABank Bình Dng.
6. Niădungănghiênănghiênăcu:

hóa) gia bên cho vay (ngơn hƠng vƠ các đnh ch tƠi chính khác) vƠ bên đi vay (cá
nhơn, doanh nghip vƠ các ch th khác), trong đó bên cho vay chuyn giao tƠi sn
cho bên đi vay s dng trong mt thi hn nht đnh theo tha thun, bên đi vay có
trách nhim hoƠn tr vô điu kin vn gc vƠ lƣi cho bên cho vay khi đn hn thanh
toán.
5
T khái nim trên, bn cht ca tín dng lƠ mt giao dch v tƠi sn trên c s
hoƠn tr vƠ có các đc trng sau:
- Tài sn giao dch trong quan h tín dng ngơn hƠng bao gm hai hình thc lƠ
cho vay (bng tin) vƠ cho thuê (bt đng sn vƠ đng sn). Trong nhng nm 1960
tr v trc hot đng tín dng ca ngơn hƠng ch có cho vay bng tin. Xut phát
t tính đc thù đó mƠ nhiu lúc thut ng tín dng vƠ cho vay đc coi lƠ đng
ngha vi nhau. T nhng nm 1970 tr li đơy, cho thuê vn hành và cho thuê tài
chính đƣ đc các ngơn hƠng hoc các đnh ch tƠi chính khác cung cp cho khách
hƠng. ơy lƠ mt sn phm kinh doanh ca ngơn hƠng, mt hình thc tín dng bng
tƠi sn thc (nhƠ , vn phòng lƠm vic, máy móc thit b).
- Xut phát t nguyên tc hoƠn tr, vì vy ngi cho vay khi chuyn giao tài
sn cho ngi đi vay s dng phi có c s đ tin rng ngi đi vay s tr đúng hn.
ơy lƠ yu t ht sc c bn trong qun tr tín dng. Trong thc t mt s nhơn viên
tín dng khi xét duyt cho vay không da trên c s đánh giá mc đ tín nhim v
khách hƠng mƠ li chú trng đn các bo đm, chính quan đim nƠy đƣ lƠm nh
hng đn cht lng tín dng.
- Giá tr hoƠn tr thông thng phi ln hn giá tr lúc cho vay, hay nói cách
khác lƠ ngi đi vay phi tr thêm phn lƣi ngoƠi vn gc.  thc hin nguyên tc
nƠy phi xác đnh lƣi sut danh ngha ln hn t l lm phát, hay nói cách khác phi
xác đnh lƣi sut thc dng (Lƣi sut thc = Lƣi sut danh ngha ậ T l lm phát).
Tuy nhiên, vì lƣi sut chu nh hng ca nhiu yu t khác nhau, nên trong mt s
trng hp c th lƣi sut danh ngha có th thp hn lm phát, ngoi l nƠy ch tn
ti trong mt giai đon ngn.
- Trong quan h tín dng ngơn hƠng tin vay đc cp trên c s cam kt hoƠn

thành hai loi: ri ro giao dch (Transaction risk) vƠ ri ro danh mc (Portfolio risk).
7
- Ri ro giao dch: lƠ mt hình thc ca ri ro tín dng mƠ nguyên nhơn phát
sinh lƠ do nhng hn ch trong quá trình giao dch vƠ xét duyt cho vay, đánh giá
khách hƠng. Ri ro giao dch có ba b phn chính lƠ ri ro la chn, ri ro bo đm
vƠ ri ro nghip v.
+ Ri ro la chn lƠ ri ro có liên quan đn quá trình đánh giá vƠ phơn tích tín
dng, khi ngơn hƠng la chn nhng phng án có hiu qu đ ra quyt đnh cho
vay.
+ Ri ro bo đm phát sinh t các tiêu chun đm bo nh các điu khon
trong hp đng cho vay, các loi tƠi sn đm bo, ch th đm bo, cách thc đm
bo vƠ mc cho vay trên tr giá ca tƠi sn đm bo.
+ Ri ro nghip v lƠ ri ro liên quan đn công tác qun lỦ khon vay vƠ hot
đng cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro vƠ k thut x lỦ
các khon cho vay có vn đ.
- Ri ro danh mc: lƠ mt hình thc ca ri ro tín dng mƠ nguyên nhơn phát
sinh lƠ do nhng hn ch trong qun lỦ danh mc cho vay ca ngơn hƠng, đc
phơn chia thƠnh hai loi: ri ro ni ti (Intrinsic risk) vƠ ri ro tp trung
(Concentration risk).
+ Ri ro ni ti xut phát t các yu t, các đc đim riêng có, mang tính riêng
bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngƠnh, lnh vc kinh t. Nó xut phát t
đc đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca khách hƠng vay vn.
+ Ri ro tp trung lƠ trng hp ngơn hƠng tp trung vn cho vay quá nhiu
đi vi mt s khách hƠng, cho vay quá nhiu doanh nghip hot đng trong cùng
mt ngƠnh, lnh vc kinh t; hoc trong cùng mt vùng đa lỦ nht đnh; hoc cùng
mt loi hình cho vay có ri ro cao.
8

Hình 1.1 Các loi ri ro tín dng phân chia theo nguyên nhân phát sinh ri ro
Các hình thc ca ri ro tín dng: Ri ro tín dng có th xy ra  bn trng

Ri ro tín
dng
Ri ro
la chn
9
kh nng thu hi đc coi lƠ các tình hung ri ro thc s nên thng đc xem xét
đ gii quyt hu qu vƠ rút ra bƠi hc.

Hình 1.2 Các hình thc ri ro tín dng
1.1.4 Tácăđng ca ri ro tín dngăđi vi ngân hàng và nn kinh t
Ri ro tín dng gơy ra nhng tác đng rt ln đn h thng ngơn hƠng vƠ nn
kinh t. Ri ro tín dng trc tiên s tác đng trc tip đn hot đng kinh doanh
ngân hàng và sau đó nh hng lan truyn đn c h thng. Mt khi h thng ngơn
hƠng gp vn đ ngay lp tc nh hng đn dòng chu chyn vn trong nn kinh t
và gây nên tình trng bt n ca nn kinh t. VƠ trong xu th toƠn cu hóa ngƠy
cƠng mnh m nh hin nay, s bt n ca nn kinh t trong nc s có nh hng
nht đnh đn các nn kinh t trong khu vc vƠ trên th gii.
1.1.4.1 Tác đng ca ri ro tín dng đi vi ngân hàng
Hot đng ca các ngơn hƠng ph thuc phn ln vƠo hot đng tín dng. Ri
ro tín dng mt khi xy ra s nh hng trc tip đn hot đng kinh doanh ca
ngơn hƠng vƠ mc đ nh hng lƠ rt ln. Ri ro tín dng không ch nh hng
đn li nhun mƠ còn tác đng đn kh nng chi tr ca ngơn hƠng. Ngân hàng là
trung gian tƠi chính vi chc nng huy đng vn vƠ cho vay. Phn ln ngun vn
cho hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng t ngun vn huy đng.  huy đng
đc vn, uy tín trong vic chi tr đúng hn cho ngi gi tin lƠ cc k quan
Ri ro tín
dng
Không thu đc
vn đúng hn
Không thu đ lƣi

nghip nƠy vƠ gơy nên nhng tác đng lan truyn trong nn kinh t. Tác đng lan
truyn nƠy còn vì nhng lỦ do khác nh mt doanh nghip có th vay nhiu ngơn
hƠng khác nhau, khng hong dơy chuyn, tác đng lơy lan tơm lỦ, ầ Ri ro tín
dng nu không có gii pháp khc phc s dn đn s phá sn ca mt vƠi ngơn
hàng và nh hng dơy chuyn đn c h thng ngơn hƠng.
S bt n ca h thng ngơn hƠng s tác đng không tt đn tơm lỦ ngi gi
tin, gơy nên tơm lỦ hoang mang, gim sút lòng tin ca dơn chúng đi vi h thng
ngơn hƠng. Ngi dơn s đ xô rút tin gi ngơn hƠng đ chuyn sang các kênh đu
t khác, lƠm tng ri ro thanh khon vƠ dn đn nguy c v s đ v ca c h
thng ngơn hƠng.
H thng ngơn hƠng gp khó khn s tác đng tiêu cc đn hot đng sn xut
kinh doanh ca các doanh nghip, kinh t suy thoái, tht nghip, lm phát gia tng
11
vƠ bt n xƣ hi. Kinh t trong nc bt n s tác đng đn hot đng xut khu,
đu t vƠ th trng tƠi chính khu vc vƠ th gii, đin hình nh cuc khng hong
tƠi chính khu vc Chơu Á vƠ khng hong tín dng  M.
1.2 Tng quan v doanh nghip va và nh
1.2.1 Khái nim
Theo Wikipedia, doanh nghip va vƠ nh lƠ nhng doanh nghip có quy mô
nh bé v mt vn, lao đng hay doanh thu. Theo tiêu chí ca Nhóm ngơn hƠng th
gii, doanh nghip va vƠ nh có th chia thƠnh 3 loi cn c vƠo s lng lao
đng, đó lƠ doanh nghip siêu nh nu có s lng lao đng di 10 ngi, doanh
nghip va nu s lng lao đng t 10 đn di 50 ngi vƠ doanh nghip va
nu có t 50 đn 300 lao đng.
Vic xơy dng các tiêu chí đ phơn đnh doanh nghip va vƠ nh có Ủ ngha
quan trng vì qua đó, lƠm c s theo dõi vƠ phơn tích đc các s liu thng kê v
tình hình hot đng ca doanh nghip va vƠ nh, lƠm nn tng cho vic hoch đnh
chin lc vƠ tìm ra các gii pháp nhm h tr cho loi hình doanh nghip nƠy hot
đng có hiu qu.
Tuy nhiên trên thc t, không có mt khuôn mu thng nht v tiêu chí cng

dng v lao đng nh may mc, gm x
- Tính phơn vùng: do có s khác bit gia các vùng trong mt quc gia nh
gia thƠnh th vƠ nông thôn, gia min núi, hi đo vƠ đng bng,
- Mc đích ca vic phơn loi: do vic phơn loi đ có chính sách h tr v
thu (chú trng vƠo tiêu thc li nhun) s khác vi vic phơn loi nhm mc đích
khuyn khích đi mi công ngh (chú trng tiêu thc s lao đng ), hay lƠ phc v
cho mt mc đích mang tính xƣ hi ca Chính ph nh gii quyt vic lƠm.
13
- Tng giai đon phát trin ca nn kinh t: kinh t cƠng phát trin, các tiêu
chun v doanh nghip va vƠ nh cng thay đi theo cho phù hp vi thc t.
Mi mt yu t đu có mt Ủ ngha, tùy theo quan đim vƠ điu kin c th mƠ
mi quc gia có mt s phơn loi riêng.
 chơu Âu, doanh nghip va và nh chia thƠnh 3 cp đ: doanh nghip siêu
nh (s lao đng thng xuyên di 10 ngi vƠ có doanh thu hoc tng tƠi sn nh
hn hoc bng 2 triu Euro), doanh nghip nh (s lao đng thng xuyên t 10
đn di 50 ngi vƠ có doanh thu hoc tng tƠi sn ln hn 2 triu Euro vƠ nh
hn hoc bng 10 triu Euro), doanh nghip va (s lao đng thng xuyên t 10
đn di 250 ngi vƠ có doanh thu hoc tng tƠi sn ln hn 10 triu Euro và nh
hn hoc bng 43 triu Euro)
 Vit Nam, theo ngh đnh 56/2009/CP-N ngƠy 30/06/2009, doanh nghip
va vƠ nh lƠ c s kinh doanh đƣ đng kỦ kinh doanh theo quy đinh ca pháp lut,
đc chia thƠnh ba cp: siêu nh, nh, va theo quy mô tng ngun vn (tng
ngun vn tng đng tng tƠi sn đc xác đnh trong bng cơn di k toán ca
doanh nghip) hoc s lao đng bình quơn nm (tng ngun vn lƠ tiêu chí u tiên),
c th nh sau:
Bngă1.1 Phơn loi doanh nghip va vƠ nh
Quy mô Khuăvc

10 ngi tr
xung
20 t đng tr
xung
t trên 10
ngi đn 200
ngi
t trên 20 t
đng đn 100
t đng
t trên 200
ngi đn 300
ngi
III. Thng mi
vƠ dch v
10 ngi tr
xung
10 t đng tr
xung
t trên 10
ngi đn 50
ngi
t trên 10 t
đng đn 50
t đng
t trên 50
ngi đn 100
ngi
Ngun: Ngh đnh 56/2009/N-CP, ban hành ngày 30/06/2009
14