Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời nói đầu
Trong thời kỳ đổi mới các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ở việt nam đã và đang có
bớc phát triển mạnh mẽ cả về hình thức, quy mô và hoạt động sản xuất kinh doanh. cho đến
nay cùng với chính sách mở cửa, các doanh nghiệp tiến hành sản xuất kinh doanh đã góp
phần quan trọng trong việc thiết lập nền kinh tế thị trờng và đẩy nền kinh tế thị trờng trở
nên ổn định và phát triển.để thực hiện hạch toán trong cơ chế mới đòi hỏi các doanh nghiệp
sản xuất phải tự lấy thu bù chi, tự lấy thu nhâp của mình để bù đắp những chi phí bỏ ra và
có lãi.để thực hiện các yêu cầu đó,các đơn vị phải quan tâm tới tất cả các khâu trong quá
trình sản xuất từ khi bỏ vốn cho đến khi thu đợc vốn về, phải đảm bảo thu nhập cho đơn vị,
thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nớc và thực hiện tổng hoà những biện pháp
quan trọng hàng đâù không thế thiếu đợc là thực hiện quản lý kinh tế trong mọi hoạt động
sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Hạch toán là một trong những công cụ quan
trọng nhất có hiệu quả nhất để phản ánh khách quan và giám đốc có hiệu quả quá trình hoạt
động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
Cùng với sự phát triển kinh tế cùng với sự đổi mới sâu sắc của cơ chế kinh tế đòi hỏi hệ
thống kế toán phải không ngừng đợc hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu của quản lý.
Với doanh nghiệp thơng mại đóng vai trò là mạch máu trong nền kinh tế quốc dân-có
quá trình kinh doanh theo một chu kỳ nhất định là: mua-dự trữ -bán,trong đó khâu bán hàng
là khâu cuối cùng của hoạt động sản xuất kinh doanh và dự trữ cho kỳ tới, mới có thu nhập
để bù đắp chi phí kinh doanh và tích luỹ để tiếp tục cho quá trình kinh doanh.do đó việc
quản lý quá trình bán hàng có ý nghĩa rất lớn đối với doanh nghiệp thơng mại.
Nhận thức đợc tầm quan của công tác bán hàng và xác định kết quả bán hàng là phần
hành chủ yếu trong các doanh nghiệp thơng mại và với chức năng là công cụ chủ yếu để
nâng cao hiệu quả tiêu thụ thì càng phải đợc củng cố và hoàn thiện nhằm phục vụ đắc lực
cho quá trình kinh doanh của doanh nghiệp.cho nên qua quá trình thực tập tại công ty vật
liệu điện-dụng cụ cơ khí cung với lý luận kế toán mà em đã học,em đã lựa chọn đề tài:"Tổ
1
chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Cửa hàng kinh doanh chiếu
sáng
đóng ngắt thuộc công ty vật liệu điện và dụng cụ cơ khí" cho chuyên đề tốt nghiệp của

thì doanh nghiệp đó không tồn tại và phát triển đợc.
trên thực tế các doanh nghiệp sản xuất có thể tự mình tiêu thụ đợc sản phẩm của mình,
nhng nếu chỉ đơn thuần nh vậy thì cơ hội phát triền và khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng
là cha đủ vì vậy hoạt động kinh doanh thơng mại ra đời với mục tiêu chính là phục vụ tối đa
nhu cầu tiêu dùng của con ngời và họ chỉ chú trọng đến một việc duy nhất là mua bán đợc
nhiều hàng.
50
ở đây ta chỉ quan tâm đến công tác bán hàng bởi hoạt động nàylà hoạt động chính tạo ra
lợi nhuận cho các doanh nghiệp thơng mại. trong điều kiện chuyến sang nền kinh tế thị tr-
ờngở nớc ta hiện nay vai trò của hoạt động thơng mại ngày càng có ý nghĩa và ảnh hởng
trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp.
hoạt động thơng mại lam cho nền kinh tế sôi động hơn, tốc độ chu chuyển của hàng hoá
tiền tệ diễn ra nhanh chóng hơn.
hoạt động thơng mại có ảnh hởng trực tiếp tới sản xuất và trên thực tế nó ảnh hởng tới
tất cả các chỉ tiêu kinh tế của doanh nghiệp.sở dí nh vậy là nếu hàng hoá của doanh nghiệp
sản xuất không thông qua tiêu thụ,không đợc lu thông trao đổi trên thị trờng thì doanh
nghiệp đó cũng không tồn tại và phát triển đợc.
hoạt động thơng mại là hoạt động phi sản xuất nh chúng ta đã biết lu thông không tạo
ra giá trị, nhng giá trị không nằm ngoài lu thông.chính hoạt động lu thông buôn bán đã kết
nối đợc thị trờng gần xa,không chỉ ở trong nớc mà còn ở thị trờng nớc ngoài, điều đó góp
phần thúc đẩy sự phát triển phồn thịnh của một quốc gia.
1 Bán hàng kết quả bán hàng và yêu cầu quản lý quá trình bán hàng
1.1.2.1. bán hàng, kết quả bán hàng
Bán hàng
Bán hàng(hay tiêu thụ hàng hoá) là giai đoạn cuối cùng của giai đoạn tuần hoàn vốn
trong doanh nghiệp, là quá trình thực hiện mặt giá trị của hàng hoá trong mối quan hệ này
doanh nghiệp phải chuyển giao hàng hoá cho ngời mua và ngời mua phải chuyển giao cho
doanh nghiệp số tiền mua hàng tơng ứng với giá trị hàng hoá đó,số tiền này gọi là doanh
thu bán hàng.quá trình bán hàng đợc coi là hoàn thành khi có đủ 2 điều kiện sau:
Gửi hàng cho ngời mua

vòng quay vốn lu động, thoả mãn đợc yêu cầu đó góp phần tăng hiệu quả sử dụng vốn trong
doanh nghiệp và góp phần thu cho ngân sách nhà nớc, thúc đẩy nền kinh tế phát triển
1.1.3 Vai trò kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng:
Đối với một doanh nghiệp nói chung và một doanh nghiệp thơng mại nói riêng,tổ chức
công tác bán hàng và xác định kết quả bán hàng có vai trò quan trong từng bớc hạn chế đợc
50
sự thất thoát hàng hoá, phát hiện đợc những hàng hoá chậm luân chuyển để có biện pháp xử
lý thích hợp nhằm thúc đẩy quá trình tuần hoàn vốn.Các số liệu mà kế toán bán hàng và xác
định kết quả bán hàng cung cấp cho dianh nghiệp giúp doanh nghiệp nắm bắt đợc mức độ
hoàn chỉnh về kế toán bán hàng và xác định kết qủa bán hàng từ đó tìm những biện pháp
thiếu sót mất cân đối giữa khâu mua- khâu dự trữ và khâu bán để có biện pháp khắc phục
kịp thời.
Từ các số liệu trên báo cáo tài chính mà kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng
cung cấp, nhà nớc nắm đợc tình hình kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp,từ
đó thực hiện chức năng quản lý kiểm soát vĩ mô nền kinh tế,đồng thời nhà nớc có thể kiểm
tra việc chấp hành về kinh tế tài chính và thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nớc.
Ngoài ra thông qua số liệu mà kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cung cấp,
các bạn hàng của doanh nghiệp biết đợc khả năng mua-dự trữ-bán các mặt hàng của doanh
nghiệp để từ đó có quyết định đầu t,cho vay vốn hoặc có quan hệ làm ăn với doanh nghiệp
bạn.
1.1.4.nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng
Để quản lý một cách tốt nhất đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp,
không phân biệt doanh nghiệp đó thuộc thành phần nào, loại hình nào, loại hình sở hữu hay
lĩnh vực hoạt động nào đều phải sử dụng đồng thời hàng loạt các công cụ khác nhau, trong
đó kế toán đợc coi là một công cụ hữu hiệu.Đặc biệt trong nền kinh tế thị trờng,kế toán đợc
sử dụng nh một công cụ đắc lực không thể thiếu đối với mỗi doanh nghiệp cũng nh đối với
sự quản lý vĩ mô của nhà nớc.chính vì vậy kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng
cần thực hiện các nhiệm vụ cơ bản sau:
-Ghi chép đấy đủ kịp thời khối lợng thành phẩm hàng hoá dịch vụ bán ra và tiêu thụ nội
bộ,tính toán đúng đắn trị giá vốn của hàng đã bán,chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh

* tài khoản sử dụng
Để phản ánh doanh thu bán hàng kế toán sử dụng tài khoản sau đây:
-tài khoản 511-doanh thu bán hàng. tài khoản này gồm 4 TK cấp 2
+TK 5111- doanh thu bán hàng hoá
+TK5112- doanh thu bán các sản phẩm
+TK5113- doanh thu cung cấp dịch vụ
50
+TK5114- doanh thu trợ cấp trợ giá
-TK512: doanh thu bán hàng nội bộ.TK này đợc sử dụng để phản ánh tình hình bán hàng
nội bộ của một doanh nghiệp hạch toán kinh tế độc lập
-TK512: doanh thu bán hàng nội bộ, gồm 3 TK cấp 2
+TK5121- doanh thu bán hàng hoá
+TK5122- doanh thu bán các sản phẩm
+TK5123- doanh thu cung cấp dịch vụ
Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số tài khoản liên quan khác nh: TK111-tiền
mặt,TK112- tiền gửi ngân hàng,TK131-phải thu khách hàng,TK333- thuế và các khoản
phải nộp nhà nớc...
*chứng từ kế toán sử dụng:
-hoá đơn(GTGT)
-hoá đơn bán hàng
-phiếu thu
-các chứng từ kế toán liên quan khác
*Phơng pháp kế toán và một số nghiệp vụ chủ yếu liên quan đến doanh thu bán hàng
Khi doanh nghiệp bán sản phẩm hàng hoá thu tiền ngay, căn cứ vào giấy báo có hoặc
thông báo chấp nhận thanh toán của khách hàng kế toán ghi:
nợ TK 112- tiền gửi ngân hàng
nợ TK 111- tiền mặt
nợ TK 131- phải thu khách hàng
có TK511- doanh thu bán hàng
có TK 333- thuế và các khoản phải nộp nhà nớc

có Tk 3331- thuế và các khoản phải nộp nhà nớc
+Khi nhập hàng của khách ghi:
nợ TK 152,156,155
nợ Tk 133- thuế VAT
có TK131- phải thu của khách hàng( hoặc TK 331- phải trả cho
ngời bán)
Nếu ghi vào TK 331, cuối kỳ phải đối chiếu để bù trừ và ghi:
nợ TK 331- phải trả cho ngời bán
50
có TK 131- phải thu của khách hàng.
-Trờng hợp doanh nghiệp dùng hàng hoá vật t sử dụng nội bộ cho sản xuất kinh doanh
thuộc diện chịu thuế GTGT, kế toán xác định doanh thu của số hàng này tơng ứng với chi
phí sản xuất hoặc giá vốn hàng hoá để ghi vào chi phí SXKD.
+Khi phản ánh giá vốn.
nợ TK 632
có TK 156.152
nợ TK 627,641,642
có TK512- doanh thu hàng hoá nội bộ
Đồng thời ghi thuế GTGT: nợ TK 133- thuế GTGT đợc khấu trừ
có TK 333: thuế và các khoản phải nộp NSNN
-Hàng hoá, thành phẩm, vật t dùng để biếu tặng đợc trang trải bằng quỹ khen thởng
phúc lợi kế toán ghi:
nợ TK 431- quỹ khen thởng phúc lợi
có TK 511- doanh thu bán hàng
có TK 3331- thuế và các khoản phải nộp nhà nớc
-Hàng hoá thành phẩm bán ra thuộc diện chịu thuế xuất nhập khẩu và thuế TTĐB, kế
toán xác định số thuế XNK và thuế TTĐB phải nộp, ghi:
nợ TK 511- doanh thu bán hàng
có TK 333-thuế và các khoản phải nộp nhà nớc(3332,3333)
-Cuối kỳ xác định doanh thu bán hàng thuần bằng cách lấy doanh thu theo hoá đơn trừ

phẩm đã bán, đã ghi nhận doanh thu theo giá ghi trên hoá đơn nh: phải giảm giá cho khách
hàng vì lỗi thuộc về doanh nghiệp( hàng giao kém phẩm chất, sai quy cách) hoặc do khách
hàng mua với khối lợng lớn doanh nghiệp giảm giá để đẩy mạnh việc tiêu thụ hàng hoá
* Tài khoản sử dụng:
Để phản ánh khoản giảm giá hàng bán kế toán sử dụng TK 532- giảm giá hàng bán
Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số TK liên quan khác nh:TK111,112,333
50
* Phơng pháp hạch toán
-giảm giá hàng bán thuộc đối tợng chịu thuế GTGT tính theo phơng pháp khấu trừ:
sơ đồ 3
TK111,112,131 TK532 TK511
doanh thu giảm giá hàng bán cuối kỳ kết chuyển
giảm giá hàng không có thuế GTGT doanh thu giảm giá
đã tính toán hàng bán
hoặc chấp nhận
tính toán cho
ngời mua
TK3331
thuế GTGT của hàng giảm giá
Giảm giá hàng bán chịu thuế GTGT tính theo phơng pháp trực tiếp:
sơ đồ 4:
Cuối kỳ khi tính số thuế GTGT phải loại bỏ số thuế GTGT của khoản giảm hàng bán
phát sinh trong kỳ.
1.2.2.3 kế toán thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu.
Thuế tiêu thụ đặc biệt: doanh nghiệp phải nộp khoản này khi doanh nghiệp sản xuất
kinh doanh mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Thuế xuất khẩu: doanh nghiệp phải nộp thuế xuất khẩu khi doanh nghiệp có xuất khẩu
trực tiếp các sản phẩm, hàng hoá.
50
TK 111,112,131 TK532 TK511

bổ cho hàng hoá xuất kho
1.2.3.1 Xác định giá vốn hàng hoá.
Muốn kế toán giá vốn hàng bán cần xác định đúng đắn giá vốn hàng hoá.
50
Trị giá vốn hàng bán đợc sử dụng để xác định kết quả kinh doanh là toàn bộ chi phí kinh
doanh liên quan đến quá trình bán hàng, bao gồm trị giá vốn hàng xuất kho, chi phí bán
hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp.
Đối với doanh nghiệp thơng mại, trị giá vốn hàng xuất kho để bán, bao gồm trị giá mua
thực tế và chi phí thu mua của số hàng đã xuất kho.
Trị giá vốn hàng xuất kho để bán đợc tính bằng một trong những phơng pháp sau:
* Phơng pháp giá thực tế đích danh
Theo phơng pháp này hàng hoá nhập kho từng lô theo giá nào thì xuất kho theo giá đó
không quan tâm đến thời gian nhập xuất phơng pháp này phản ánh chính xác từng lô hàng
xuất nhng công việc rất phức tạp đòi hỏi thủ kho phải nắm đợc chi tiết từng lô hàng. Phơng
pháp này thờng đợc áp dụng với hàng hoá có giá trị cao nhập theo lô và bảo quản riêng theo
từng lô của mỗi lần nhập.
*Phơng pháp nhập trớc, xuất trớc:
Phơng pháp này dựa trên giả định hàng hoá nào nhập kho trớc thì xuất trớc và lấy đơn
giá xuất bằng đơn giá nhập. Trị giá mua thực tế hàng hoá xuất kho trong kỳ tính theo đơn
giá mua thực tế nhập trớc.
*Phơng pháp nhập sau- xuất trớc
Phơng pháp này dựa trên giả định là hàng nhập sau đợc xuất trớc, lấy đơn giá xuất bằng
đơn giá nhập. Trị giá mua thực tế hàng xuất kho tính theo đơn giá mua hàng nhập sau. Trị
giá hàng tồn kho cuối kỳ đợc tính theo đơn giá của những lần nhập đầu tiên
*Phơng pháp giá thực tế bình quân gia quyền
Theo phơng pháp này hàng hoá xuất kho cha ghi sổ, cuối tháng căn cứ vào số tồn đầu kỳ
và số nhập trong kỳ kế toán tính đợc giá bình quân cuả hàng hoá theo công thức:

+
Đơn giá thực tế bình quân=

Để tính đợc trị giá vốn thực tế của hàng xuất kho cần phải phân bổ chi phí thu mua cho
số hàng đã xuất kho theo công thức:
50
trị giá thực tế của hàng
tồn đầu kỳ
trị giá thực tế của hàng nhập
trong kỳ
trị giá hạch toán của
hàng tồn đầu kỳ
trị giá hạch toán của hàng
nhập trong kỳ
trị giá hạch toán của
hàng xuất trong kỳ
hệ số giữa giá trị thực tế và
giá hạch toán của hàng luân
chuyển trong kỳ
trị giá mua thực
tế hàng xuất kho
trị giá mua thực
tế hàng tồn đầu
kỳ
trị giá mua
thực tế hàng
nhập trong kỳ
trị giá mua thực
tế hàng tồn cuối
kỳ
chi phí thu mua
phân bổ cho = x
hàng xuất kho

nhập trong kỳ
trị giá mua
của hàng
xuất kho
trị giá vốn thực tế cuả
hàng xuất kho
trị giá mua thực tế của
hàng xuất kho
chi phí thu mua phân bổ
cho hàng tiêu thụ trong
kỳ
Nợ 911 - xác định kết quả kinh doanh
Có 632 - giá vốn hàng bán
* Trờng hợp doanh nghiệp bán hàng theo phơng thức gửi bán:
- Đối với đơn vị hạch toán hàng tồn kho theo phơng pháp kê khai thờng xuyên:
căn cứ vào phiếu xuất kho gửi thành phẩm, hàng hoá đi bán hoặc gửi cho các đại lý nhờ bán
hộ, kế toán ghi:
Nợ 157 - hàng gửi bán
Có 155 - thành phẩm
Có 156 - hàng hoá
Trờng hợp doanh nghiệp mua hàng gửi đi bán ngay không nhập kho,kế toán ghi:
Nợ 157 - hàng gửi bán
Có 331 - phải trả cho ngời bán
- Căn cứ vào giấy thông báo chấp nhận thanh toán hoặc chứng từ thanh toán của khách
hàng, của cơ sở đại lý bán hộ và các chứng từ thanh toán khác, kế toán kết chuyển trị giá
vốn của hàng đã bán sang bên nợ TK 632 - giá vốn hàng bán.
Nợ 632 - giá vốn hàng bán
Có 157 - hàng gửi bán
Thành phẩm, hàng hoá đã gửi hoặc dịch vụ đã đợc thực hiện, khách hàng không chấp nhận,
kế toán phản ánh nghiệp vụ nhập kho:

TK6412 - chi phí vật liệu
TK 6413 - chi phí dụng cụ đồ dùng
TK6414 - chi phí khấu hao tài sản cố định
TK 6415 - chi phí bảo hành
TK 6417 - chi phí dịch vụ mua ngoài
TK 6418 - chi phí bằng tiền khác
50
Trong kế toán chi phí bán hàng đợc tập hợp và kết chuyển theo sơ đồ sau:
Sơ đồ 5:
50
TK641-chi phí bán hàng
TK
111,112,
152,153
TK133
31
chi phí vật liệu công cụ
các khoản thu
giảm chi
TK111,112
TK334,338
8
chi phí tiền lương và các
khoản trích theo lương
TK214
chi phí khấu hao TSCĐ
TK214,335
chi phí phân bổ dần
chi phí trích trước
TK911

* TK sử dụng
Kế toán sử dụng TK642 - chi phí quản lý doanh nghiệp để phản ánh tập hợp và kết
chuyển của chi phi quản lý doanh nghiệp hành chính và các chi phí khác liên quan đến hoạt
động chung của doanh nghiệp
TK 642 có 8 TK cấp 2
TK 6421 - chi phí nhân viên quản lý
TK6422 - chi phí vật liệu quản lý
TK6423 - chi phí đồ dùng văn phòng
TK6424 - chi phí khấu hao tài sản cố định
TK6425 - thuế, phí, lệ phí
TK6426 - chi phí dự phòng
TK6427 - chi phí dịch vụ mua ngoài
TK6428 - chi phí bằng tiền khác
Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số TK liên quan khác nh: TK 111,112,331...
* Phơng pháp kế toán các nghiệp vụ chủ yếu về chi phi quản lý doanh nghiệp đợc thể hiện
dới sơ đồ sau:
50
Kết qủa kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp thơng mại rất đa dạng nó bao gồm kết
quả hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ, kết quả hoạt động đầu t tài chính, hoạt động bất
thờng.Trong đó kết quả hoạt động bán hàng là chỉ tiêu biểu hiện hoạt động lu chuyển hàng
hoá
kết quả hoạt động bán hàng=doanh thu thuần-giá vốn hàng bán-chi phi bán hàng,chi phí
quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng đã bán
sơ đồ kế toán xác định kết quả bán hàng:
50
TK642-chi phí qldn
TK111,112
152,153
TK133
chi phí vật liệu,công cụ

bán trong kỳ
k/c doanh thu thuần
TK641,642,1422
CPBH,CPQL phân bổ
cho hàng đã bán
TK421
k/c lỗ
k/c lãi
50
phần II
Tình hình thực tế về tổ chức bán hàng và xác định kết
quả bán hàng tại Cửa hàng kinh doanh thiết bị chiếu sáng-
công ty vật liệu điện và dụng cụ cơ khí
2.1 Đặc điểm tổ chức bộ máy kinh doanh và bộ máy kế toán của công ty
2.1.1 Sự hình thành và phát triển của công ty
Công ty vật liệu điện và dụng cụ cơ khí có tên giao dịch là elmaco, trụ sở chính đặt
tại 240-242 Tôn Đức Thắng-Hà Nội với tổng diện tích 2052 m2.Công ty vật liệu điện và
dụng cụ cơ khí là một doanh nghiệp nhà nớc thuộc Bộ Thơng Mại thực hiện việc sản xuất
kinh doanh theo quyết định số 366TN-TCCB ngày 19/07/1971 theo quyết định 820/VTQĐ
của Bộ Vật T.Sau sat nhập Bộ Vật T và Bộ Thơng nghiệp theo nghị định số 388/HĐBT của
Hội đồng bộ trởng, Công ty đợc thành lập lại theo quyết định số 6/3TM-TCCB ngày
28/05/1993 Bộ trởng bộ Thơng maị.Công ty tiến hành hoạt động kinh doanh theo pháp luật
nhà nớc CHXHCN Việt Nam. Công ty là một đơn vị hạch toán kinh tế độc lập, có t cách
pháp nhân,mở tài khoản tiền gửi và tiền vay tại ngân hàng công thơng đống đa,ngân hàng
ngoại thơng Việt Nam(EXIMBANK)... Công ty đợc phép sử dụng con dấu riêng, đợc phân
cấp quản lý cán bộ và áp dụng các hình thức trả lơng theo chế độ chính sách quy định
Về thực chất, Công ty vật liệu điện và dụng cụ cơ khí là một đơn vị kinh doanh thơng mại
là chủ yếu, hoạt động trong lính vực lu thông hàng hoá, cung cấp các loại vật t thiết bị,
dụng cụ về ngành điện. Tuy nhiên trong nguồn hàng vật t cung cấp tỷ trọng hàng nhập rất
nhiều so với hàng thu mua trong nớc vì thế Công ty xác định không đợc ỷ lại vào hàng nhập

phục vụ nhu cầu toàn nền kinh tế.
Sản xuất hàng vật liệu điện phục vụ nhu cầu nền kinh tế
50