PHÒNG GD & ĐT ĐAK PƠ KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
ĐỀ CHÍNH THỨC NĂM HỌC : 2010-2011
( Vòng 2 ) Môn : Ngữ văn 9 Thời gian : 150 phút
( Không kể thời gian phát đề )
ĐỀ BÀI:
Câu 1: ( 6.0 điểm )
Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có
chiếc lá tựa như mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho
xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như
con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho
chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, múa may
với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại : cả một thời quá khứ
dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy
có vẻ đẹp nên thơ...
( Khái Hưng)
Phân tích nét đặc sắc về nghệ thuật trong đoạn văn trên.
Câu 2 : (14.0 điểm)
Hơi ấm ổ rơm
Nguyễn Duy
Tôi gõ cửa ngôi nhà tranh nhỏ bé ven đồng chiêm
Bà mẹ đón tôi trong gió đêm;
- Nhà mẹ hẹp nhưng còn mê chỗ ngủ
Mẹ chỉ phàn nàn chiếu chăn chả đủ
Rồi mẹ ôm rơm lót ổ tôi nằm.
Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm
Tôi thao thức trong hương mật ong của ruộng
Trong hơi ấm hơn nhiều chăn đệm
Của những cọng rơm xơ xác gầy gò.
Hạt gạo nuôi hết thảy chúng ta no
Riêng cái ấm nồng nàn như lửa
Cái mộc mạc lên hương của lúa

thơm thảo, ấm áp, ngọt ngào của người mẹ nghèo, của quê hương nghèo, đã nuôi dưỡng sự sống
và tâm hồn con người mà không phải ai cũng thấy hết được.
4. Về kỹ năng :
Có kỹ năng để phân tích những chi tiết, những hình ảnh, những từ ngữ có giá trị biểu
cảm trong bài thơ : Những chi tiết có tính tự sự giống như văn xuôi : “tôi gõ cửa”, “bà mẹ đón
tôi”, “mẹ chỉ phàn nàn”, “rồi mẹ ôm rơm lót ổ”,...; những hình ảnh gợi cảm : “rơm vàng bọc tôi
như kén bọc tằm” “cọng rơm xơ xác gầy gò”; những từ ngữ biểu cảm: “bọc”, “thao thức”, “nồng
nàn”, “mộc mạc” ; biết diễn đạt những rung cảm của mình thành những câu văn, đoạn văn giàu
hình ảnh, giàu cảm xúc.
5. Bài viết cần có kết cấu rõ ràng. Có những nét riêng, sáng tạo trong cách cảm, cách
hiểu. Có được những đoạn bình hay. Văn gọn, súc tích , giàu hình ảnh, giàu cảm xúc. Hạn chế
lỗi diễn đạt.
Tiêu chuẩn cho điểm:
Điểm 13-14: Bài viết đạt được những yêu cầu trên
Điểm 10-12 : Bài viết đạt tương đối đầy đủ các yêu cầu trên song không có được những sáng tạo
riêng. Mắc không quá 8 lỗi diễn đạt.
Điểm 6-9 : Bài viết ở mức trung bình.
Điểm 2-5 : Bài viết còn ở dạng nêu cảm nghĩ chung chung. Bố cục không rõ ràng. Văn viết
không rõ ý. Mắc lỗi diễn đạt nhiều.
Điểm 0-1 : Sai nghiêm trọng nội dung, phương pháp hoặc bỏ giấy trắng hoặc chỉ viết vài dòng
chiếu lệ .