Bài 14
Bài 14
CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI TRÊN ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI TRÊN ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học yêu cầu:
1. Kiến thức
- Những nét đại cương về ba nước Cổ đại trên đất nước Việt Nam (Sự hình thành,
cơ cấu tổ chức Nhà nước, đời sống văn hoá, xã hội).
2. Tư tưởng
- Bồi dưỡng tinh thần lao động sáng tạo, ý thức về cội nguồn dân tộc, lòng yêu quê
hương đất nước và ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
3. Kỹ năng
- Quan sát, so sánh các hình ảnh để rút ra nhận xét. Bước đầu rèn luyện kỹ năng
xem xét các sự kiện Lịch sử trong mối quan hệ giữa không gian, thời gian và xã hội.
II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC
II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC
1. Chuẩn bị của thầy
- Lược đồ Giao Châu và Chăm pa thế kỷ VI – X.
- Bản đồ hành chính Việt Nam có các di tích văn hoá Đồng Nai, Oc Eo ở Nam Bộ
- Sưu tầm một số tranh ảnh công cụ lao động, đồ trang sức, nhạc cụ, đền tháp …
2. Chuẩn bị của học sinh
- Học bài cũ
- Đọc trước bài mới, tìm hiểu các câu truyện truyền thuyết về Văn Lang –Âu Lạc
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC
1. Ổn dịnh tổ chức lớp
Sĩ số, vệ sinh, trang phục va thái độ học tập
2. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi : Thuật luyện kim của nước ta ra đời từ khi nào, ở đâu và có ý nghĩa gì với

theo di chỉ khảo cổ tiêu biểu của Đông Sơn (Thanh
Hoá).
- GV sử dụng một số tranh ảnh trong SGK và
những tranh ảnh sưu tầm được để chứng minh cho HS
thấy nền nông nghiệp trồng lúa nước, cày bừa khá
phát triển. Có ý nghĩa quan trọng định hình mọi liên
hệ thực tế hiện nay.
- GV phát vấn: Hoạt động kinh tế của cư dân
Đông Sơn có gì khác với cư dân Phùng Nguyên?
- HS so sánh trả lời:
+ Sử dụng công cụ đồng phổ biến, biết đến
công cụ sắt.
+ Dùng cày khá phổ biến.
+ Có sự phân công lao động.
→ Đời sống kinh tế vật chất tiến bộ hơn, phát
triển ở trình độ cao hơn hẳn.
 Quốc gia Văn Lang – Âu Lạc.
- Cơ sở hình thành Nhà nước.
- Kinh tế: đầu thiên niên kỷ I TCN
cư dân văn hoá đã biết sử dụng công cụ
phổ biến và bắt đầu công cụ sắt.
+ Nông nghiệp dùng cày khá phát
triển, kết hợp với săn bắn, chăn nuôi và
đánh cá.
+ Có sự phân chia lao động nông
nghiệp và thủ công nghiệp.
Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
- GV tiếp tục yêu câu HS đọc SGK để thấy sự

- HS theo dõi SGK, so sánh, trả lời.
- GV bổ sung, kết luận: Nhà nước tuy cùng
một thời kỳ Lịch sử với Nhà nước Văn Lang (thời kỳ
cổ đại) nhưng có bước phát triển cao hơn so với
những biểu hiện:
- GV sử dụng tranh ảnh trong SGK và tư liệu
* Quốc gia Văn lang (VII – VI
TCN)
- Kinh đô: bạch Hạc (Việt Trì – Phú
Thọ).
- Tổ chức Nhà nước:
+ Đứng đầu đất nước là vua Hùng,
vua Thục.
+ Giúp việc có các Lạc Hầu, Lạc
tướng. Cả nước chia làm 15 bộ do lạc
tướng đứng đầu.
+ Ở các làng xã đứng đầu là Bồ
chính.
→ Tổ chức bộ máy Nhà nước còn
đơn giản, sơ khai.
* Quốc gia Âu Lạc : (III – II TCN)
- Kinh đô: Cổ Loa (Đông Anh – Hà
Nội).
- Lãnh thổ mở rộng hơn, tổ chức bộ
máy Nhà nước chặt chẽ hơn.
- Có quân đội mạnh, vũ khí thành
Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
về thành Cổ Loa, mũi tên đồng để minh hoạ cho bước

→ Đời sống vật chất tinh thần của
Người Việt cổ khá phong phú, hoà nhập
với tự nhiên.
Hoạt động 4: Cả lớp và cá nhân
- GV dùng lược đồ Giao Châu và Chăm pa thế
kỷ VI đến X để xác định địa bàn Chămpa: Được hình
thành trên cơ sở văn hoá Sa Huỳnh (Quảng Ngãi) gồm
khu vực đồng bằng ven biển miền Trung bộ và Nam
Trung Bộ.
- HS theo dõi lược đồ ghi nhớ.
- GV tiếp tục thuyết minh kết hợp chỉ lược đồ
vùng đất này thời Bắc thuộc bị nhà Hán xâm lược và
cai trị. Vào cuối thế kỷ II nhân lúc tình hình Trung
Quốc rối loạn Khu Liên đã hô hào nhân dân Tượng
Lâm nổi dậy giành chính quyền tự chủ sau đó Khu
Liên tự lập làm vua, đặt tên là nước Lâm Ap, lãnh thổ
ngày càng mở rộng phía Bắc đến Hoành Sơn – Quảng
Bình, phía Nam Bình Thuận – Phan Rang. Thế kỷ VI
đổi tên thành Chămpa.
- HS theo dõi và ghi chép địa bàn và sự hình
thành Nhà nước Chămpa.
2 Quốc gia cổ Chămpa hình thành
và phát triển
- Địa bàn: Trên cơ sở văn hoá Sa
Huỳnh gồm khu vực miền Trung và
Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
- GV xác định trên lược đồ vị trí Kinh đô
Chămpa.

nước:
- Sử dụng công cụ sắt và sức kéo
trâu bò.
- Thủ công: Dệt, làm đồ trang sức,
vũ khí, đóng gạch và xây dựng, kỹ thuật
xây tháp đạt trình độ cao.
+ Chính trị – xã hội:
- Theo chế độ quân chủ chuyên chế.
- Chia nước làm 4 châu, dưới châu
có huyện, làng.
- Xã hội gồm các tầng lớp: Quý tộc,
nông dân tự do, nô lệ.
+ Văn hoá:
- Thế kỷ IV có chữ viết từ chữ Phạn
(Ấn Độ).
- Theo Balamôn giáo và Phật giáo.
- Ở nhà sàn, ăn trầu, hoả táng người
chết.
Hoạt động 6: Cá nhân 3 Quốc gia cổ Phù Nam