Project Appraisal
CÁC TRỌNG SỐ PHÂN PHỐI VÀ CÁC NHU CẦU THIẾT YẾU
Cả hai được sử dụng để đưa các xem xét về mặt công bằng xã hôïi vào thẩm đònh dự án.
Xét về một khiá cạnh, chúng là các biến tấu xuất phát từ đònh đề thứ ba của Harberger.
Trong phương pháp các trọng số phân phối: Những lợi ích đang tới với người trong các nhóm có
thu nhập thấp cần được đánh giá cao hơn bằng cách gán một trọng số lớn hơn 1 cho phần lợi ích
này. Tương tự, nếu dự án được tài trợ qua việc đánh thuế tác động chủ yếu lên người có thu
nhập cao, thì những chi phí này cần được gán một trọng số nhỏ hơn 1. Gán chính xác những trọng
số là bao nhiêu cho những chi phí và lợi ích này phụ thuộc vào phán xét của nhà phân tích, bằng
điều này người ta đưa tính chủ quan vào trong phân tích.
Để đơn giản hoá các vấn đề, thay vì lo lắng về các chủng loại giầu và nghèo khác nhau
và gán nguyên một dãy các trọng số cho lợi ích và chi phí, trên thực tế người ta gán một khoản
phụ phí dương (khoản phạt âm) cho các lợi ích (tổn thất hoặc là mất mát) tới với những người ở
dưới mức nghèo khó. Mức nghèo khó được xác đònh dựa trên một số tiêu chuẩn độc lập với dự
án. Đồng thời, tỉ lệ của phụ phí (chẳng hạn 5% hoặc 12% hoặc 20%) là một vấn đề thuộc về phán
xét chủ quan. Đồng thời, trọng số về phía chi phí thường bò bỏ qua.
Do đó, để đưa vào các xem xét về mặt phân phối, NPV kinh tế sẽ được cải biến như sau
đây:
NPV
e
e
(với tác động phân phối) = NPV
e
e
+ PVE
g
*phụ phí phân phối (chẳng hạn 15%) - PVE
b
*phạt phân phối (chẳng hạn 10%)
Trong đó, PVE
g

bản so với phương pháp các trọng số phân phối.
Do đó, để đưa vào các xem xét về nhu cầu thiết yếu, NPV sẽ được cải biến như sau đây :
NPV
e
e
(với nhu cầu thiết yếu) = NPV
e
e
+ (Q
0
d
– Q
0
)*phụ phí nhu cầu thiết yếu (chẳng hạn 15%)
Đo lường phụ phí nhu cầu thiết yếu này như thế nào? Có một cách là đánh giá lượng lợi
ích nào thỏa mãn các nhu cầu thiết yếu của người nghèo và sau đó gán một phụ phí chủ quan,
phản ánh giá trò mà xã hôïi đònh ra cho sự tiêu dùng hàng hoá hay dòch vụ này vì là thứ cần thiết.
Để làm cho phần phụ phí này chính xác hơn, có thể thực hiện một đánh giá về “độ sẵn lòng chi
trả” (điều tra hoặc đánh giá tuỳ tình hình), nó sẽ cho biết chính xác hơn rằng xã hôïi đánh giá
những lợi ích này là bao nhiêu.
Một cách khác để ước tính phụ phí nhu cầu thiết yếu là như sau đây. Nếu tồn tại một cách
khác thay thế để cung ứng chính những nhu cầu thiết yếu này cho chính nhóm được hưởng lợi
hoặc nhóm mục tiêu này, thì chi phí của việc cung cấp hàng hoá hay dòch vụ này sẽ là một thước
đo cho tổng phụ phí nhu cầu thiết yếu cần được gán cho dự án. Dự án, bằng cách phục vụ các
nhu cầu thiết yếu, đang tiết kiệm được các nguồn lực mà chính ra đã mất đi để cung cấp chính
những nhu cầu thiết yếu này theo con đường thay thế khác, và vì thế những tiết kiệm chi phí này
là một thước đo cho độ sẵn lòng chi trả của xã hôïi đối với các nhu cầu thiết yếu này.
Minh hoạ: Một dự án đường giao thông nối liền một làng quê với điạ điểm thò trường và thò trấn
gần đó, nơi các cư dân nghèo của làng quê có thể bán các sản phẩm của họ và cũng có thể tiếp
cận với dòch vụ chăm sóc sức khỏe. Nhưng một số cư dân nghèo trong khu nhà ổ chuột cũng bò