Kinh nghiệm đầu tư khi thị trường đi xuống
Tôi nhớ đích xác ngày 2/8/2006, đúng 1 năm trước kể từ ngày hôm nay, lúc
đó trên sàn giao dịch của một công ty chứng khoán, mắt các bà đỏ hoe,
các ông nhớn nháo; lúc đó, chỉ số VN-Index giảm xuống còn 399 điểm, mà
trước đó hơn ba tháng, VN-Index lên đến 620 điểm. Một số học viên của tôi
hốt hoảng, quên tất cả những gì đã học.
Tôi hét vào tai họ: "Mua đi, mua đi, em sẽ không còn cơ hội thứ 2 đâu". Lúc đó, giá VNM
chỉ còn 60.000 đồng/cổ phiếu, GMD 72.000 đồng/cổ phiếu, KDC 75.000 đồng/cổ phiếu. Và bây giờ, giá của
3 cổ phiếu này vẫn cao hơn nhiều, dù thị trường đã có 4 tháng giảm giá từ giữa tháng 3/2007 đến nay.

Sau ngày đó, VN-Index đã tăng từ 399 điểm lên 550 điểm trong 1 tháng, giá các cổ phiếu lên lại,
đặc biệt là các cổ phiếu blue-chip. Một số học viên thấy giá lên lại, họ "tự ái" không mua. Như khi
VNM đạt mức 80.000 đồng/cổ phiếu thì họ lại nghĩ rằng, đáng lẽ họ mua được ở giá 65.000
đồng/cổ phiếu, bây giờ chả lẽ lại đi mua với giá 80.000 đồng/cổ phiếu? Đó là những sai lầm mà
nhà đầu tư để cho tình cảm lấn át lý trí.

Trở lại một kinh nghiệm thực và đáng nhớ là khi TTCK Mỹ bị crash (sụp đổ) vào cuối tháng
10/1987 (trong lịch sử thì đây là lần thứ 2, còn lần thứ nhất là vào tháng 10/1929), lúc đó tất cả nhà
đầu tư trên các sàn chứng khoán của Mỹ như NYSE, AMEX, NASDAQ… đều sợ xanh mặt, số tiền
họ mất trên các thị trường này lên đến vài ngàn tỷ USD. Mấy tay broker (môi giới) Mỹ mỗi buổi
sáng đều lắc đầu lè lưỡi và nói: "Chắc là ngày tận thế rồi", bởi Chính phủ báo cáo các con số về
ngoại thương của Mỹ không mấy khả quan (tỷ lệ nhập nhiều hơn xuất mấy lần, ngoại thương bất
cân đối, tâm lý nhà đầu tư bất ổn nên họ bán tống bán tháo cổ phiếu).

Tôi đã cố vấn cho một số nhà đầu tư, khuyên họ yên tâm và nói chắc rằng, chẳng có gì xảy ra đâu.
Và quả thực, từ lúc TTCK sụp đổ, chỉ số chứng khoán từ 2.550 điểm giảm xuống còn 1.985 điểm
(mất 20% trong một ngày) đến 8 năm sau đó, TTCK đã lên trên 10.000 điểm. Điều muốn nói ở đây
là trong lúc mọi nhà đầu tư đang hoang mang thì xuất hiện một giáo sư đại học dạy kinh tế tại Mỹ.
Ông này là người Ấn Độ, ông ta khuyên: Nên mua cổ phiếu vào lúc này, mặc dù có phải bán nhà
cũng nên, vì đây là cơ hội mua được giá rẻ.