Âm nhạc là gì?
Đã từ lâu trong tôi luôn có nhiều câu hỏi liên quan đến nghề nghiệp của mình. Những câu
hỏi về sự công bằng trong xã hội từ thuở bé thì dần dần tôi tự hiểu ra rằng vì sao lại như
thế. Nhưng những câu hỏi liên quan đến cái ngành nghề tôi được coi là chuyên nghiệp thì
bản thân mình lại không tự trả lời được.
Bài học đầu tiên của người được học nhạc đó là: "Âm nhạc là gì?". Rồi càng ngày, càng
ngày kiến thức về âm nhạc học được càng nhiều. Càng ngày tôi càng hiểu nhiều hơn, rộng
hơn về âm nhạc và cũng càng ngày càng thấy âm nhạc là vô tận. Những điều tôi được học
tôi không bao giờ thắc mắc lâu tại sao lại như thế, vì đơn giản đến 1 lúc nào đấy, những
điều không hiểu được cũng tự được tôi tìm ra lời giải đáp hoặc được trải nghiệm qua thực
tế... Nhưng có 1 điều càng ngày tôi càng không hiểu đó chính là sự cảm nhận âm nhạc của
mọi người. Ai cũng biết rằng âm nhạc gắn bó với cuộc sống con người, rồi là nó không thể
thiếu cho sự hoạt động của con người, rồi giúp cho trí não trẻ em phát triển...
Sự phát triển của âm nhạc cũng thế! bắt đầu từ những yếu tố âm nhạc, dần dần phát triển
cao hơn về giai điệu, rồi đa điệu, đa hoà âm... Tức là càng ngày nhận thức của con người
về âm nhạc càng cao. Có thể đánh dấu sự phát triển đi lên của nghệ thuật âm nhạc để đạt
đến trình độ chuyên nghiệp từ thế kỷ XVII, và phát triển rực rỡ huy hoàng trong thế kỷ
XVIII, XIX và đầu thế kỷ XX. Quãng thời gian đấy, âm nhạc có những bước phát triển với
tốc độ rất nhanh và để lại rất nhiều những thành tựu cho nền âm nhạc hiện nay.
Trong thời kỳ chiến tranh thế giới I và II, âm nhạc vẫn phát triển ở trình độ cao mặc dù
điều kiện phát triển kém. Thời điểm đó, nhiều nhà âm nhạc lớn ra đời, đặc biệt là sự phát
triển của nền âm nhạc Nga Xô Viết với những tên tuổi lớn trong nền âm nhạc thế giới như
nhóm Hùng Mạnh (Nhóm Khoẻ), Stravinsky, Prokofiev... Và nhiều nghệ sĩ biểu diễn nhạc
cụ cũng lừng danh như: David Oistrack, Leonid Kogan, Vladimir Horowitz... Họ có một số
lượng khán giả thưởng thức lớn.
Đấy là lịch sử của âm nhạc thế giới. Nhìn vào đấy chúng ta thấy điều gì? Phải chăng âm
nhạc đỉnh cao của những thế kỷ trước chỉ sống được với thời đại của nó. Phải chăng âm
nhạc hiện nay phát triển hơn âm nhạc kinh điển. Tất nhiên, so sánh giữa 2 loại hình âm
nhạc không giống nhau là 1 sự khập khiễng và lố bịch. Ở đây, tôi chỉ muốn so sánh về tính
thẩm mỹ, cách thưởng thức âm nhạc - một loại hình nghệ thuật rất gắn bó với cuộc sống
giữa các thời kỳ.

Vốn dĩ cuộc sống của con người phát triển theo hướng ngày một đi lên, ngày càng tiến bộ
hơn, con người ngày càng thông minh, hiểu biết hơn. Mỗi ngày con người lại khám phá
thêm bao nhiêu kiếnthức mới mẻ về nhân sinh cũng như về thế giới. Nhưng riêng trong
lĩnh vực âm nhạc thì không hẳn là ngày càng phát triển theo hướng hay hơn. Cả nền âm
nhạc của thế giới và trong đó, Việt Nam đang đi vào cái quỹ đạo khó hiểu đấy. Tại sao khó
hiểu? khó hiểu ở đây đơn giản là tôi không thể lý giải được tại sao như thế, và chính vì thế,
mói viết lên đây để mọi người cùng chia sẻ.
Trong giai đoạn 10 năm sau cải cách. Tôi thấy nhạc nước ngoài tràn vào Việt Nam khi
nước ta mở cửa. hình như là 1994, 1995 gì đấy, nhiều nhất là nhạc Anh. Số người hiểu
tiếng Anh thời điểm đó cũng không nhiều như bây giờ. Nhưng khi âm nhạc ngoại vào,
người ta nghe nhạc ngoại nhiều hơn nhạc Việt. Nghe nhiều nhưng hiểu được bao nhiêu?
Đến bây giờ cũng thế, mấy người nghe nhạc ngoại quốc hiểu hết lời bài hát muốn nói gì?
Giai điệu của bài nhạc cũng gần như không còn gì (toàn là Rap). Thậm chí lời bài hát toàn
tiếng chửi thề nhưng người ta nghe âm ầm, và còn khen hay đáo để.
Vậy rốt cuộc, họ nghe cái gì? Khen hay khi không hiểu nội dung? Và chắc chắn 1 điều
không thể biết hoà âm hay chỗ nào. Phải chăng, người Việt Nam có 1 điểm chung đó là
tính sĩ diện cao? thấy người ta nói gì hay thì mình cũng ừ "Hay". Thấy người ta nghe
MTV, mình cũng phải nghe. Thấy người ta có Hip Hop, mình cũng Hop Hip...Người Việt
Nam thường hay tỏ ra mình người sành điệu!?
Đem vấn đề nghe nhạc ra mổ xẻ mới càng ngày càng không hiểu người ta nghe cái gì?
Người ta hiểu cái gì, hay chi nghe để chứng tỏ mình là người sành điệu. Thế giới nghe gì
thì mình cũng nghe. Ngay cả thế hệ trẻ như 8x, 9x hiện nay càng ngày càng sa vào thế giới
âm nhạc đó.

Có nhiều ca khúc hiện nay đáng được nghe, nhưng cũng không ít ca khúc chẳng đáng được
nghe một chút nào.và dường như số tác phẩm đáng nghe ít hơn rất nhiều so với các tác
phẩm không đáng nghe. Và dường như ở Việt Nam nền âm nhạc không có gì ngoài ca
khúc vì người dân chỉ biết đến...ca khúc. Một điều tôi thắc mắc mãi không lời giải đáp đó
là dường như trong âm nhạc không phát triển theo chiều hướng đi lên nữa mà càng ngày
giá trị của nó càng thấp trong đời sống của con người cũng như giá trị nghệ thuật ngày