Download Phân tích tác phẩm Đây mùa thu tới - Xuân diệu miễn phí
Câu thơ “tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa” đã như một sự chuyển dòng đột ngột của cảm xúc. Từ niềm vui, niềm sung sướng, niềm hạnh phúc tràn trề trong tâm hồn nhà thơ bỗng trở nên suy tư khi lắng nghe nhịp bước của thời gian. Nỗi buồn chia li mỗi lúc trở nên một sâu sắc trong cõi lòng thi nhân. Cả một đoạn thơ tiếp theo từ câu thơ “Xuân đang tới nghĩa là xuân đương qua” cho đến câu thơ “mau đi thôi màu chưa ngả chiều hôm” là đoạn thơ hay chính là nhịp điệu của thời gian. Lời thơ hay chính là tiếng thở dài của một linh hồn cô đơn trước những tiếng than thầm tiễn biệt của thiên nhiên tạo vật, của con người đang lan ra” khắp sông núi”. Những câu thơ tràn đầy xúc cảm của một tình yêu mãnh liệt bỗng trở thành những câu thơ đậm một màu sắc triết lý “xuân đang tới nghĩa là xuân đương qua”, “xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”. Cái bồng bột của một tâm hồn đương thời sôi nổi, của một trái tim vừa độ vang ngân bỗng trở thành những lời lý giải như của một triết gia. Những chữ “nghĩa là” như xoáy vào suy tưởng của nhà thơ một niềm tiếc nhớ. Những cặp từ “tới, qua”, “non già” tiếp nối nhau có tác dụng tương phản ấy đã tạo nên ấn tượng về sự chuyển biến của thiên nhiên taọ vật trên dòng thời gian. Đó là sự tương phản bật ra trên dòng thời gian. Đó là sự tương phản bật ra từ những nhận thức sâu sắc về một hiện thực không thể phủ định. Vì thế sau những thức nhận ấy là một tiếng thơ mang nặng nỗi buồn “mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất”, nhà thơ không chỉ buồn, không chỉ nhớ tiếc mà còn oán trách cái nghiệt ngã của tạo hoá:
“Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài tuổi trẻ của nhân gian”
Từ oán trách đến đay nghiến cả tạo hoá lẫn cuộc đời:
“Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”.
/tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-33608/
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download choTóm tắt nội dung:
u vàng như vậy:
“Ô hay buồn vương cây ngô đồng
Vàng rơi vàng rơi thu mênh mông”
Nhưng đến câu thơ của XD sắc vàng của lá thu rơi đã hiện ra thành sắc áo thu. XD đã làm mới màu vàng rất cổ điển kia bằng h/a của chiếc áo thu ấy, đã xoáy sâu vào cảm xúc của người đọc, đem đến cho người đọc những cảm giác mới lạ về chiếc áo thu được dệt bởi lá vàng rơi. Chữ “dệt” làm hối hả thêm dòng thời gian sau những hối thúc từ nhịp điệu của câu thơ thứ 3. Sắc vàng của chiếc áo thu càng làm đậm thêm nỗi buồn biệt li trong lòng người trước sự trôi chảy của thời gian khi nhà thơ thêm vào đó một chữ “phai” như một dấu ấn không thể phai mờ của thời gian để lại trong thơ XD. Ta thường thấy một chữ “phai” như thế trong các câu thơ:
“Một chút hương phai của ái tình”
hay: “Cho ta ước với tình phai ấy’
hoặc: “Mắt thắm phai rồi má hóp không?”
Bởi thế từng chữ từng chữ trong những câu thơ như thấm thía một nỗi buồn gắn liền với cảm xúc thời gian của XD. Mùa thu vừa tới mà XD đã nhìn thấy một mùa đông héo úa tàn tạ đang đến. Cả chiếc “áo mơ phai dệt lá vàng” kia dường như XD cũng đã tự mình khoác lên cho mùa thu với một cái nhìn bằng “con mắt thời gian”.
Khổ 2 và khổ 3:
Mạch cảm xúc trong “ĐMTT” đã từ sự hiu hắt bao trùm toàn cảnh mùa thu với những dòng thơ mở đầu đã chuyển tới niềm rung động hết sức tinh tế trước những diễn biến tinh vi trong lòng tạo vật, trong TG linh hồn tạo vật với cảnh hoa rơi, lá rụng, cành khô với một không gian mùa thu trống vắng hiu quạnh đến se lạnh, đến tê tái vào lòng người. Nhà thơ đã từ cái lạnh của mùa thu mà đi sâu vào khám phá những biến đổi trong lòng tạo vật bằng những câu thơ có thể nói là rất mới trong bút pháp biểu hiện:
“Hơn một loài hoa đã rụng cành
Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh
Những luồng run rẩy rung rinh lá
Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh”
Thiên nhiên tạo vật trong “ĐMTT” của XD cũng không khác thơ thu xưa là mấy, đó cũng chỉ là sự hoa rơi lá rụng cành khô. Nhưng khác chăng XD đã vượt lên trên những h/a ước lệ của cảnh lá ngô đồng rụng để nói về sự rơi rụng của hoa lá nói chung. Và phải chăng XD nhấn mạnh vào cánh hoa rơi trong khi người xưa phần lớn chỉ nói đến lá rụng để người đọc hôm nay có thể thấm thía hơn nỗi buồn mùa thu. Cảnh hoa rơi dường như làm cho người đọc tê tái hơn trước sự tàn phá của thời gian đối với sự sống, vẻ đẹp, đối với những gì là kết tinh của trời đất, những gì thương mến nhất của con người. XD đã viết “hơn một loài hoa đã rụng cành”. Cái đặc sắc của thơ XD không phải chỉ có thế. Cùng với sự nhấn mạnh nỗi tê tái trong lòng người trước cảnh hoa rơi khi mùa thu tới là cách nói đối với lúc bấy giờ là rất lạ. Người ta chỉ thấy cái “Tây” của XD trong cách diễn đạt ở cụm từ “hơn một loài hoa” mà không thấy XD tê tái xót xa đến mức đếm từng cành hoa rơi. Chỉ đếm từng cánh hoa rơi khi thu về mới có thể thốt lên một câu thơ buồn đến thế.
Dấu ấn của mùa thu trong bước đi của nó đâu chỉ làm hoa rơi, lá rụng mà còn làm mất đi cả màu xanh của sự sống khi sắc đỏ đang rũa màu xanh. Theo Vũ Quần Phương thì đây là câu thơ được lấy từ một câu thơ Pháp một câu thơ tạo những ấn tượng, những cảm giác mạnh về sự tàn phai của cây lá, cũng là nói về sự lấn dần của sắc đỏ với màu xanh của cây vườn. Bởi thu đến làm cho cây lá héo dần đi nhưng nếu chữ “lấn” được thay thế bằng chữ “rũa” thì không chỉ tạo nên cảm giác mạnh mà còn nhấn vào cảm giác của người đọc một sự xót xa đau đớn trước sự tàn úa của tạo vật. Gần đây có ý kiến cho rằng câu thơ của XD phải là “sắc đỏ rữa màu xanh”. Tuy nhiên XD chủ yếu miêu tả những biến động bên trong của tạo vật, cái héo úa tàn phai diễn ra một cách lặng lẽ nhưng quyết liệt và đau đớn. Thay chữ “rữa” bởi chữ “rũa” câu thơ trở nên ầm ĩ hoàn toàn không phù hợp với cảm nhận hết sức tinh tế của nhà thơ. Tạo vật trong bức tranh thu ở đây cứ lặng lẽ âm thầm trong sự phôi phai của nó.
Nhấn mạnh vào cái lạnh của mùa thu XD đã tạo được một cách nói mới lạ. Cái lạnh vốn là cảm giác vật lí của xúc giác đã chuyển thành những cảm giác thị giác khi nhà thơ hình tượng hoá nó thành những “luồng run rẩy”, những luồng rung rẩy chuyển động bên trong những cành nhánh làm rung rinh cả ngọn lá. Người đọc có thể hình dung sự chuyển động bên trong của cành cây ngọn lá này. Hơn một lần XD cảm nhận trước những chuyển động tinh vi ấy bởi XD từng viết:
“Cây bên đường trơ trụi đứng ngẩn ngơ
Khắp cành nhánh chuyển những luồng tê tái”.
Sự sử dụng một loạt những âm tiết có phụ âm “rung” đã làm cho không gian mùa thu như run rẩy trước cái lạnh của mùa thu vừa đến. Chẳng phải XD đã viết “giữa vườn im hoa run sợ hãi” như sự run rẩy của mùa thu đó sao. Không gian mùa thu với cái lạnh làm cho hoa rơi lá rụng đã được đặc tả bằng hình ảnh “đôi nhánh khô gầy sương mỏng manh”. Nếu như mở đầu “ĐMTT” là không khí tang tóc của rặng liễu đìu hiu thì không khí tang tóc ấy càng được tô đậm bởi những nhánh sương khô gầy này. Câu thơ này như dựng lên trước mắt người đọc một bãi tha ma của cảnh chết chóc thiên nhiên tạo vật.
Mùa thu tới với sự hiu quạnh và nỗi cô đơn trống trải của lòng người. XD đã từ cái rét mướt của mùa thu mà đi tới những cảm nhận về sự trống vắng đến hiu hắt của không gian mùa thu, về nỗi cô đơn của tạo vật cũng như lòng người. XD đã từ sự cảm nhận về cái “rét mướt luồn trong gió” mà thấy sự ngẩn ngơ của nàng trăng. Cái lạnh của mùa thu trong câu thơ của Tản Đà mới chỉ làm “bạch” một vầng trăng thu. Vậy mà từ Tản Đà đến XD trăng thu đã trở thành nàng trăng, từ sắc “bạch” của một vành trăng thu như nhạt đi đã trở nên có hồn trong trạng thái tự ngẩn ngơ, ngẩn ngơ như tiếc một cái gì tươi đẹp đã qua như mong đợi một cái gì mới mẻ tươi đẹp ấm áp sẽ tới. Trước cái lạnh của khí thu nàng trăng tự ngẩn ngơ là vậy. Cùng với một chữ “tự” làm tâm trạng hoá mảnh trăng thu, hai chữ “khởi sự” cũng đã đem đến cái hồn của những đỉnh non xa. Những đỉnh non xa như tự cảm nhận thấy cái phai nhạt của mình trước mùa thu.
Nói XD “mới nhất trong những nhà thơ mới” không thể không nói tới thủ pháp tâm trạng hoá tạo vật như vậy càng không thể không nói tới sự sáng tạo của XD ở câu thơ “đã nghe rét mướt luồn trong gió”. Vũ Quần Phương đã rất có lí khi cho rằng XD đã cụ thể hoá cái rét mướt đến mức nó như tách đôi ngọn gió. Cái rét như ngập đầy trong không gian mùa thu bởi một chữ “luồn”. Hơn thế nữa XD còn sử dụng thủ pháp chuyển đổi cảm giác để những cảm giác, xúc giác không chỉ là thị giác mà còn của thính giác qua các chữ “luồn”, “nghe”.
Tuy nhiên, cái mới của XD vẫn gắn liền với truyền thống để một nỗi buồn thu dễ thấm vào lòng người, để cái mới của XD không trở thành sự ngăn cách đó với cảm xúc của người đọc. Cho nên đọc câu thơ “đã vắng ngư
