Download miễn phí Luận văn Thủ tục tranh luận tại phiên tòa hình sự
- “Bảo đảm quyền bào chữa của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo” (Điều 11 BLTTHS). Đây là nguyên tắc được ghi nhận tại Điều 132 Hiến pháp 1992 (đã được sửa đổi, bổ sung) và “Có ý nghĩa quan trọng không chỉ để bảo vệ lợi ích của bị can, bị cáo mà còn để nâng cao uy tín của việc xét xử, để tạo sự tin tưởng đối với việc xét xử của Tòa án” [27, tr.15]. Theo nguyên tắc này, thì ngoài quyền tự bào chữa, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo còn có quyền nhờ người khác (LS, người thay mặt hợp pháp, bào chữa viên nhân dân) bào chữa cho mình; các cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm bảo đảm để bị can, bị cáo có thể thực hiện được quyền này.
Sự tham gia của người bào chữa (đặc biệt là LS) vào quá trình TTHS nói chung và tại phiên toà nói riêng không chỉ bảo đảm sự bình đẳng thực tế giữa bên buộc tội và bên bào chữa mà còn là điều kiện quan trọng để bị cáo có thể bảo vệ được các quyền và lợi ích của mình trong quá trình xét xử vụ án cũng như trong tranh luận tại PTHS; bảo đảm để HĐXX có thể xác định được sự thật khách quan và có phán quyết chính xác về vụ án; góp phần bảo vệ pháp chế XHCN.
/tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-39374/
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download choTóm tắt nội dung:
ầu của người bị hại thì người bị hại hay người thay mặt hợp pháp của họ trình bày lời buộc tội khi nào? sau KSV hay sau bị cáo (người bào chữa)?. Vì vậy, trong thực tiễn áp dụng các quy định này có nhiều bất cập và vướng mắc (chúng tui sẽ đề cập đầy đủ, cụ thể ở Chương 2). Điều đó không chỉ trực tiếp tác động đến hoạt động tranh tụng của các chủ thể mà còn ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả xét xử các vụ án nói chung.
1.3.2. Trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp của Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư
XÐt xö, thùc hµnh quyÒn c«ng tè, b¶o vÖ c¸c quyÒn, lîi Ých cña th©n chñ lµ nghÒ nghiÖp cña TP, KSV và LS - các chủ thể giữ vai trò quan trọng trong tranh luận tại phiên tòa. V× vËy, ®Ó n©ng cao chất lượng tranh tụng nói chung và tranh luận tại PTHS nói riêng, c¸c chñ thÓ nµy ph¶i n¾m v÷ng kü n¨ng nghÒ nghiÖp - “Khả năng vận dụng những kiến thức thu nhận được trong một lĩnh vực nào đó vào thực tế” [33, tr.501]. Tuy nhiªn, mçi chñ thÓ nµy cã chøc n¨ng, nhiÖm vô kh¸c nhau nªn kü n¨ng cô thÓ cña hä trong tranh luận tại PTHS còng kh¸c nhau, cô thÓ lµ:
- Kỹ n¨ng ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh tranh luËn cña Chñ to¹ phiªn toµ;
- Kü n¨ng tr×nh bµy lêi luËn téi vµ ®èi ®¸p cña KSV;
- Kü n¨ng tr×nh bµy lêi bµo ch÷a (hoÆc b¶o vÖ quyÒn lîi cho ®¬ng sù) vµ tranh luËn víi KSV vµ c¸c chñ thÓ kh¸c.
Tuy nhiªn, c¸c kỹ năng nªu trªn ®Òu bao gåm hai yÕu tè :
- Nh÷ng hµnh vi tè tông lµ nh÷ng hµnh vi mµ ph¸p luËt quy ®Þnh b¾t buéc chñ thÓ ph¶i thùc hiÖn t¹i phiªn toµ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh (vÝ dô: sau khi kÕt thóc phÇn xÐt hái, Chñ to¹ yªu cÇu KSV tr×nh bµy lêi luËn téi) mµ kh«ng ®îc thªm bít hoÆc thay ®æi.
- Nh÷ng thao t¸c nghiÖp vô lµ nh÷ng t¸c nghiÖp cô thÓ cña chñ thÓ nh»m cô thÓ ho¸ c¸c hµnh vi tè tông (lµm nh thÕ nµo) ®Ó n©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh. VÝ dô: tr×nh bµy lêi luËn téi lµ hµnh vi tè tông b¾t buéc ®èi víi KSV cßn tr×nh bµy lêi luËn téi nh thÕ nµo lµ thao t¸c nghiÖp vô cña KSV.
Hai yÕu tè trªn liªn hÖ chÆt chÏ vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kü n¨ng cña chñ thÓ, trong ®ã c¸c hµnh vi tè tông lµ c¬ së, nÒn t¶ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c thao t¸c nghiÖp vô vµ ngîc l¹i c¸c thao t¸c nghiÖp vô lµ sù cô thÓ ho¸ hµnh vi tè tông trong tõng trêng hîp cô thÓ. Mặt khác, kü n¨ng cña mçi chñ thÓ trªn l¹i phô thuéc vµo tr×nh ®é chuyªn m«n (nhËn thøc ph¸p luËt néi dung vµ tè tông liªn quan) cña chñ thÓ ®ã. Ngoài các yếu tố đã phân tích trên, chÊt lîng tranh luận t¹i phiªn toµ còn bÞ ảnh hưởng bëi một số yếu tố khác như: đạo đức vµ tr¸ch nhiÖm nghề nghiệp của KSV, TP, LS; chế độ đ·i ngộ ®èi víi hä; ®iÒu kiÖn lµm viÖc; trình độ dân trí của những người tham gia tố tụng;…
Tiểu kết Chương 1
Chương 1 của luận văn tập trung phân tích một số vấn đề lý luận về thủ tục tranh luận tại PTHS: khái niệm tranh luận tại PTHS; chức năng, vai trò của các chủ thể trong tranh luận và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tranh luận tại phiên tòa.
Trên cơ sở làm rõ khái niệm thủ tục tranh luận tại PTHS, tác giả đi sâu phân tích về mục đích, ý nghĩa, trình tự, phạm vi và nội dung của tranh luận tại phiên tòa; phân biệt tranh tụng và tranh luận tại PTHS.
Tác giả làm sáng tỏ chức năng và vai trò của từng chủ thể tham gia vào quá trình tranh luận tại PTHS: các thành viên của HĐXX; các chủ thể thuộc bên buộc tội và các chủ thể thuộc bên bào chữa.
Ngoài ra, trong Chương 1 tác giả còn phân tích làm rõ một số yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của tranh luận tại PTHS làm cơ sở cho việc đánh giá những tồn tại, hạn chế của hoạt động này trong thực tiễn xét xử ở Chương 2.
Chương 2
THỰC TIỄN TRANH LUẬN VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TRANH LUẬN TẠI PHIÊN TÒA HÌNH SỰ
2.1. Quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành về tranh luận tại phiên tòa
Sau cách mạng Tháng Tám năm 1945 cho đến khi ban hành BLTTHS năm 1988, các vấn đề (các nguyên tắc và quy định cụ thể) liên quan đến tranh tụng nói chung và tranh luận tại PTHS nói riêng được quy định rải rác trong các văn bản pháp luật khác nhau (chủ yếu là văn bản dưới luật) do Nhà nước ban hành như: Sắc lệnh số 33/SL ngày 13/9/1945, Sắc lệnh số 13 ngày 24/01/1946, Sắc lệnh số 21 ngày 14/02/1946; Hiến pháp các năm 1946, 1959, 1980; Luật tổ chức Tòa án nhân dân và Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 1960; Thông tư số 22/HCTP ngày 18/12/1957; Đề án về trình tự xét xử sơ thẩm vụ án hình sự năm 1964, Thông tư số 16/TATC ngày 27/9/1974;… Các quy định trong các văn bản pháp luật này chính là tiền đề để xây dựng và hoàn thiện pháp luật tố tụng nói chung và các quy định liên quan đến tranh tụng, tranh luận tại các PTHS nói riêng.
BLTTHS năm 1988 (BLTTHS đầu tiên của nước ta) đã quy định tương đối đầy đủ và cụ thể về trình tự, thủ tục tranh luận tại phiên tòa. Tuy nhiên, sau gần 15 năm thực hiện (mặc dù đã được 3 lần sửa đổi bổ sung vào các năm 1990, 1992 và 2000), các quy định của BLTTHS năm 1988 nói chung và các quy định liên quan đến tranh luận tại phiên toà nói riêng đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế không đáp ứng được yêu cầu cải cách tư pháp ở nước trong tình hình mới. Vì vậy, ngày 26/11/2003 kỳ họp thứ 4 Quốc Hội khóa XI đã thông qua BLTTHS mới (gọi là BLTTHS năm 2003 gồm 08 phần, 37 chương, 346 điều) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2004. Sau khi Bộ luật này được ban hành, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đã ban hành nhiều văn bản dưới luật (các Nghị quyết số 03/2004/NQ-HĐTP ngày 02/10/2004, số 04/2004/NQ-HĐTP ngày 05/11/2004, số 05/2005/NQ-HĐTP ngày 08/12/2005 hướng dẫn thi hành Phần thứ nhất “Những quy định chung”, Phần thứ ba “Xét xử sơ thẩm”, Phần thứ tư “Xét xử phúc thẩm”;…) nhằm tạo sự thống nhất nhận thức và áp dụng các quy định của Bộ luật này trong thực tiễn.
Các quy định trong BLTTHS hiện hành liên quan đến tranh luận tại phiên tòa bao gồm: một số quy định mang tính nguyên tắc của TTHS, một số quy định chung và các quy định cụ thể tại Chương XXI (Điều 217-221) của Bộ luật này.
2.1.1. Các quy định mang tính nguyên tắc bảo đảm việc tranh luận tại phiên tòa hình sự
TTHS lµ mét lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Æc thï trùc tiÕp ®ông ch¹m tíi c¸c quyÒn tù do, d©n chñ vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, nhÊt lµ ®èi víi bÞ can, bÞ c¸o. V× vËy, để b¶o vÖ quyÒn con người, c¸c quyÒn vµ lîi Ých hợp pháp cña c«ng d©n trong TTHS nhằm đạt được mục đích đặt ra “Phát hiện chính xác, nhanh chóng và xử lý công minh, kịp thời mọi hành vi phạm tội, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội” (Điều 1 BLTTHS), hoạt động TTHS phải triệt để tuân thủ các nguyên tắc mà pháp luật quy định.
Là một hoạt động tố tụng, tranh luận tại phiên tòa cũng chịu sự chi phối của các nguyên tắc chung của TTHS, đặc biệt là một số nguyên tắc liên quan đến việc bảo đảm cho hoạt động tranh tụng, tranh luận tại phiên tòa nhằm giúp HĐXX xác định được sự thật khách quan và ra phán quyết đúng đắn, chính xác và có tính thuyết phục cao về vụ án. Các nguyên tắc bao gồm: Bảo đảm quyền bình đẳng trước TA; Bảo đảm quyền bào chữa của người bị tạm gi...
