Download miễn phí Luận án Hoàn thiện cơ chế thu bảo hiểm xã hội ở Việt Nam
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM đOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU
PHẦN MỞ đẦU . 1
CHƯƠNG 1: BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .11
1.1. KHÁI NIỆM, VAI TRÒ CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI .11
1.1.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội .11
1.1.2. Vai trò của bảo hiểm xã hội .14
1.2. QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .18
1.2.1. đặc trưng, vai trò của quỹ bảo hiểm xã hội .18
1.2.2. Nguồn hình thành quỹ bảo hiểm xã hội .19
1.2.3. Khái niệm, vai trò của thu bảo hiểm xã hội .20
1.3. CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .22
1.3.1. Khái niệm cơ chế thu bảo hiểm xã hội.22
1.3.2. Nội dung cơ bản của cơ chế thu bảo hiểm xã hội .26
1.3.3. Phương pháp đánh giá cơ chế thu bảo hiểm xã hội .42
1.4. KINH NGHIỆM XÂY DỰNG CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI Ở MỘT
SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC RÚT RA.48
1.4.1. Kinh nghiệm xây dựng cơ chế thu bảo hiểm xã hội ở một số
nước trên thế giới .48
1.4.2. Bài học rút ra cho Việt Nam .60
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 . 62
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI Ở
VIỆT NAM.63
2.1. KHÁI QUÁT HỆ THỐNG BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM .63
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của hệ thống bảo hiểm xã hội ở Việt Nam .63
2.1.2. Mô hình tổ chức bộ máy hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam .65
2.2. THỰC TRẠNG CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY .71
2.2.1. Những quy định về thu bảo hiểm xã hội .71
2.2.2. Tổ chức thu bảo hiểm xã hội.74
2.2.3. Thực trạng sự phối hợp giữa các bộ phận trong hệ thống thu BHXH.82
2.4. đÁNH GIÁ CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM Xà HỘI . 90
2.4.1. Một số tiêu chí cơ bản đánh giá cơ chế thu bảo hiểm xã hội.90
2.4.2. Một số chỉ tiêu cơ bản đánh giá cơ chế thu bảo hiểm xã hội.104
2.5. đÁNH GIÁ CHUNG .111
2.5.1. Kết quả .111
2.5.2. Hạn chế.112
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 . 115
CHƯƠNG 3: đỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ
CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI Ở VIỆT NAM .116
3.1. đỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .116
3.1.1. Mục tiêu chiến lược phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam116
3.1.2. Các quan điểm chủ yếu xác định định hướng phát triển Bảo hiểm
xã hội Việt Nam đến năm 2020.119
3.1.3. Dự báo thu của Bảo hiểm xã hội Việt Nam đến năm 2020 .120
3.2. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ CHẾ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .122
3.2.1. Hoàn thiện các quy định về thu bảo hiểm xã hội .122
3.2.2. Tăng cường quan hệ công chúng vào hoạt động bảo hiểm xã hội140
3.2.3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát .144
3.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách hành chính .147
3.3. MỘT SỐ đIỀU KIỆN CẦN THIẾT đỂ THỰC HIỆN THÀNH CÔNG
CÁC GIẢI PHÁP .154
3.3.1. đối với Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội.154
3.3.2. đối với Chính Phủ.156
3.3.3. đối với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội .161
3.3.4. đối với tổ chức công đoàn .162
3.3.5. đối với thay mặt người sử dụng lao động.162
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 . 164
PHẦN KẾT LUẬN.165
DANH MỤC CÔNG TRÌNH TÁC GIẢ . 167
TÀI LIỆU THAM KHẢO .
http://s1.liketly.com/flash/edoc/jh2i1fkjb33wa7b577g9lou48iyvfkz6-swf-2013-10-23-luan_an_hoan_thien_co_che_thu_bao_hiem_xa_hoi_o_vi.Ae5167HnJz.swf /tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-41869/Để tải bản DOC Đầy Đủ xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung:
quan BHXH xác nhận vào bản ñối chiếu cho ñơn vị SDLð. Các dữ liệu liên
78
quan ñến bản ñối chiếu ñều căn cứ vào các chứng từ, hồ sơ của NLð (các
quyết ñịnh tiếp nhận, chuyển ñi, quyết ñịnh lương…) và các biểu báo tăng,
giảm do ñơn vị SDLð lập. Trên cơ sở mức trích nộp của ñơn vị SDLð và
NLð, xác ñịnh việc ñóng BHXH từng tháng cho từng ñối tượng. Theo yêu
cầu trên, việc thực hiện ñối chiếu sẽ phải thực hiện theo sơ ñồ sau: [29, tr.76]
Sơ ñồ 2.3. Quy trình ñối chiếu giữa ñơn vị sử dụng lao ñộng với cơ
quan BHXH
Ghi chú:
Thông tin báo cáo:
ðối chiếu kiểm tra:
Diễn giải:
(1): ðơn vị sử dụng lao ñộng lập danh sách lao ñộng, quỹ lương trích
ðƠN VỊ SỬ DỤNG
LAO ðỘNG
BHXH TRỰC TIẾP
QUẢN LÝ
PHÒNG NGHIỆP
VỤ THU BHXH
THÔNG TIN
BÁO CÁO
(1)
ðúng
Sai
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
79
nộp BHXH và danh sách ñiều chỉnh tăng, giảm nộp BHXH gửi cơ quan
BHXH trực tiếp quản lý;
(2): Cơ quan BHXH trực tiếp quản lý thực hiện việc ñối chiếu;
(3): Phòng nghiệp vụ kiểm tra, ñối chiếu;
(4): Xử lý thông tin sai lệch;
(5): Cơ sở ñể lập báo cáo;
(6): Thông tin phục vụ tác nghiệp và xử lý nghiệp vụ.
Với quy trình ñối chiếu như trên cho thấy việc kiểm soát ñối với ñơn vị
SDLð ñược thực hiện một cách chính xác, ñảm bảo khâu xác nhận về công
nợ và tình hình thực hiện nhiệm vụ thu nộp BHXH ñược hoàn chỉnh, giảm tới
mức thấp nhất những sai sót trong quá trình khai báo.
Thông qua việc xác ñịnh chính xác danh sách ñăng ký tham gia BHXH
và thực hiện việc trích nộp BHXH theo danh sách này, các ñơn vị SDLð có
nhiệm vụ ghi nhận vào sổ BHXH quá trình tham gia ñóng BHXH của từng
người trong ñơn vị. Sau khi ñối chiếu số liệu thu BHXH của từng ñơn vị, cơ
quan BHXH tập hợp số liệu thu của toàn bộ các ñơn vị ñóng trên ñịa bàn và
cập nhật sổ sách, lập báo cáo về công tác thu BHXH trên ñịa bàn quản lý.
Tổng hợp toàn bộ các khâu trong quy trình quản lý trên ñược minh họa trong
mô hình tổng quan về quy trình thu BHXH ñối với ñơn vị SDLð như sau:
[29, tr.78]
80
Sơ ñồ 2.4. Quy trình thu BHXH ñối với từng ñơn vị SDLð
Ghi chú:
: ðường ñối chiếu
: ðường vào các sổ sách, biểu mẫu
: Căn cứ ñể lập báo cáo tổng hợp, báo cáo nhanh
Chứng từ
Danh sách
ñiều chỉnh
Danh sách
ñăng ký
Số
phải
thu
trong
kỳ
Số
ñã
thu
trong
kỳ
Sổ
chi
tiết
Sổ
sách
kế
toán
ðiều
chỉnh
số
phải
thu
ðiều
chỉnh
số ñã
thu
Tổng số phải thu Công nợ chuyển
sang kỳ sau
Công nợ
cũ
Danh sách
ñiều chỉnh
kỳ trước
Bảng ñối chiếu BÁO CÁO Giấy xác nhận
81
Với quy trình thu và phương pháp ñối chiếu số thu BHXH trên ñã ñảm
bảo quản lý ñối tượng tham gia BHXH tương ñối chặt chẽ, chính xác. Kết quả
thu BHXH trong giai ñoạn 2004-2008, phần nào minh chứng cho ñiều này
Bảng 2.2. Kết quả thu – chi BHXH giai ñoạn 2004- 2008
Chỉ tiêu 2004 2005 2006 2007 2008
Số thu BHXH
(tỷ ñồng)
13.239 17.162 23.573 23.824 29.329
Chi phí thu BHXH
(tỷ ñồng)
4.865,93 6.759,56 10.780,21 14.754,87 20.552
Tốc ñộ tăng thu (%) 15,31 29,63 37,36 27 23
Tốc ñộ tăng chi (%) 28,32 38,92 59,48 36,87 39,29
(Nguồn: Báo cáo quyết toán ngân sách của BHXH Việt Nam giai ñoạn
2004-2008)
Giai ñoạn 2004-2008, tổng thu BHXH ñã tăng từ 13.239 tỷ ñồng lên tới
29.329 tỷ ñồng, tức là tăng hơn 2,2 lần trong vòng 5 năm, tốc ñộ tăng trung
bình giai ñoạn 2004-2008 khoảng 26,5%/năm, ñây là tốc ñộ tăng trưởng khá
cao. Mức tăng thu BHXH trong giai ñoạn này chủ yếu do tăng số ñối tượng
tham gia BHXH.
Tốc ñộ tăng thu BHXH năm 2005, 2006 ñều ñạt trên dưới 30% chủ yếu
do chính sách tăng mức lương tối thiểu của Nhà nước năm 2005 từ 290.000
ñồng/tháng lên 350.000 ñồng/tháng; năm 2006 từ 350.000 ñồng/tháng lên
450.000 ñồng/tháng. Như vậy, tốc ñộ tăng thu BHXH trung bình giai ñoạn
2003-2006 ñạt 26,33%, trong ñó việc tăng mức lương tối thiểu ñóng vai trò
chủ yếu vì tốc ñộ tăng số người tham gia trung bình giai ñoạn này chỉ ñạt
6,31%. Tuy nhiên kết quả của việc thu BHXH vẫn chưa ñảm bảo thực hiện
theo ñúng quy ñịnh của pháp luật lao ñộng, dẫn tới tình trạng tốc ñộ tăng thu
luôn thấp hơn tốc ñộ tăng chi từ 10% ñến 25% (trừ năm 1996 và 2003).
82
Nguyên nhân tăng thu thấp là do:
- Các cơ quan thực thi pháp luật chưa xác ñịnh và quản lý chính xác ñược
số lượng ñối tượng tham gia BHXH. Việc xác ñịnh số người phải tham gia
BHXH hàng năm chủ yếu dựa trên cơ sở ñăng ký kinh doanh của các ñơn vị
sử dụng lao ñộng và kết quả ñiều tra thống kê lao ñộng chung hàng năm. Còn
trên thực tế số lượng lao ñộng cụ thể thuộc diện phải tham gia BHXH theo
quy ñịnh hàng năm lại chưa thể xác ñịnh chính xác;
- Một bộ phận doanh nghiệp còn khai mức lương thấp ñể giảm số tiền
ñóng BHXH;
- Tình trạng nợ ñóng, chậm ñóng BHXH vẫn diễn ra phổ biến
Trong giai ñoạn 2007-2008, với việc mở rộng ñối tượng trong diện phải
tham gia BHXH theo Luật BHXH; ñồng thời tập trung tổ chức thực hiện truy
thu và tính lãi số tiền chậm ñóng, số tiền nợ ñọng BHXH của các ñơn vị sử
dụng lao ñộng. Do vậy, số thu BHXH giai ñoạn 2007-2008 ñã tăng nhiều so
với các năm trước.
Qua bảng 2.2 cho thấy mặc dù số thu giai ñoạn 2007-2008 có tăng, tuy
nhiên tốc ñộ tăng chi vẫn lớn hơn tốc ñộ tăng thu với mức trung bình 13,08%.
2.2.3. Thực trạng sự phối hợp giữa các bộ phận trong hệ thống thu
BHXH
2.2.3.1. Sự phối hợp giữa BHXH Việt Nam với các cơ quan có liên quan
a) Sự phối hợp trong việc tham gia xây dựng, thực hiện chính sách
BHXH
Sự phối hợp trong việc tham gia xây dựng chính sách BHXH chủ yếu
diễn ra ở cấp Trung ương giữa BHXH Việt Nam với Bộ Lao ñộng – Thương
binh và Xã hội. Trong giai ñoạn 2007-2008, Chính phủ cùng với các Bộ,
ngành ñã ban hành một hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn
thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội trong ñó có nội dung liên quan ñến chính sách
83
thu BHXH bao gồm 14 Nghị ñịnh, 4 Quyết ñịnh của Thủ tướng Chính phủ, 22
Thông tư hướng dẫn thực hiện các Nghị ñịnh, Quyết ñịnh trên. Trong ñó, Bảo
hiểm xã hội Việt Nam với tư cách là cơ quan trực tiếp thực hiện chính sách
thu BHXH ñã ñóng góp nhiều ý kiến, phản hồi nhiều vướng mắc, bất cập
trong thực tiễn triển khai ñể góp phần hoàn thiện hệ thống các văn bản quy
phạm pháp luật nói trên. Thực tiễn cho thấy sự phối hợp giữa cơ quan BHXH
với Bộ Lao ñộng – Thương binh và Xã hội trong việc xây dựng chính sách
BHXH nói chung, quy ñịnh liên quan ñến thu BHXH nói riêng ñã luôn ñược
thực hiện rất tốt.
Quá trình thực hiện chính sách BHXH chủ yếu diễn ra ở cấp ñịa phương
(cấp tỉnh, huyện). Theo ñánh giá của cơ quan BHXH Việt Nam và Bộ Lao
ñộng – Thương binh và Xã hội cũng như qua thực tiễn chứng minh sự phối
hợp giữa BHXH các tỉnh với Sở Lao ñộng – Thương binh và Xã hội (Sở Lð-
TB&XH) các tỉnh trong thời gian qua chưa tốt, chưa ñồng bộ. ðiều này thể
hiện ở việc nhiều ñịa phương chưa tuân thủ quy trình thực hiện chính sách
BHXH. Chẳng hạn theo quy ñịnh ñối với ñơn vị lần ñầu ñăng ký tham gia ...
