Download miễn phí Thế giới lượng tử kì bí: Hiệu ứng Aharonov-Bohm



Hiệu ứng Aharonov-Bohm chứng tỏ rằng thế vec-tơ làm cho
một trường điện từ lớn hơn tổng các thành phần của nó. Ngay cả
khi trường không có mặt ở đó, thì thế vec-tơ vẫn tác dụng một
ảnh hưởng nào đó. Ảnh hưởng đó được nhìn thấy rõ ràng lần
đầu tiên vào năm 1986 khi Akira Tonomura và các đồng nghiệp
tại phòng thí nghiệm Hitachi ở Tokyo, Nhật Bản, đo được một
chuyển động run lắc electron hết sức ma quái (Physical Review
Letters, vol 48, tr. 1443).


http://s1.liketly.com/flash/edoc/jh2i1fkjb33wa7b577g9lou48iyvfkz6-swf-2014-03-03-the_gioi_luong_tu_ki_bi_hieu_ung_aharonovbohm.ckjcXC96X3.swf /tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-61867/
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí

Tóm tắt nội dung tài liệu:

Thế giới lượng tử kì bí: Hiệu ứng Aharonov-
Bohm
Đây là một thí dụ đẹp của sự vô lí lượng tử. Lấy một nam châm
hình vành khăn và bọc một tấm chắn kim loại xung quanh rìa
bên trong của nó sao cho không có từ trường nào có thể rò rỉ qua
lỗ trống ở giữa. Rồi bắn một electron vào lỗ trống đó.
Không có từ trường nào trong lỗ, nên electron sẽ hoạt động như
thể không có từ trường, đúng hay không? Sai. Sóng đi cùng với
chuyển động của electron chịu một sự run lắc như thể có cái gì ở
đó ở trong.
Bắt đầu với một nam châm hình vành khăn...
Werner Ehrenberg và Raymond Siday là những người đầu tiên
lưu ý đến hành vi này ẩn nấp trong phương trình Schrödinger.
Đó là vào năm 1949, nhưng kết quả của họ vẫn không được ai
chú ý tới. Mười năm sau, Yakir Aharonov và David Bohm, làm
việc tại trường đại học Bristol ở Anh, đã phát hiện lại hiệu ứng
trên và vì một số nguyên do nào đó, tên tuổi của họ đã gây sự
chú ý.
Vậy thì cái gì đang diễn ra? Hiệu ứng Aharonov-Bohm là bằng
chứng cho thấy có nhiều điện trường và từ trường hơn người ta
vẫn nghĩ. Bạn không thể tính được cỡ của hiệu ứng trên một hạt
bằng cách chỉ xét các tính chất của điện trường và từ trường nơi
hạt ở đó. Bạn còn phải tính đến các tính chất nơi nó không có ở
đó.
Nhằm tìm lời giải đáp, các nhà vật lí quyết định khảo sát một
tính chất của từ trường gọi là thế vec-tơ. Trong một thời gian
dài, các thế vec-tơ chỉ được xem là những công cụ toán học
thuận tiện – một dạng thể hiện nhanh cho các tính chất điện và
từ không có bất kì tầm quan trọng thực tiễn nào. Nhưng hóa ra
chúng mô tả cái gì đó thật sự rất thực tế.
Hiệu ứng Aharonov-Bohm chứng tỏ rằng thế vec-tơ làm cho
một trường điện từ lớn hơn tổng các thành phần của nó. Ngay cả
khi trường không có mặt ở đó, thì thế vec-tơ vẫn tác dụng một
ảnh hưởng nào đó. Ảnh hưởng đó được nhìn thấy rõ ràng lần
đầu tiên vào năm 1986 khi Akira Tonomura và các đồng nghiệp
tại phòng thí nghiệm Hitachi ở Tokyo, Nhật Bản, đo được một
chuyển động run lắc electron hết sức ma quái (Physical Review
Letters, vol 48, tr. 1443).
Mặc dù khác xa với những hiện tượng hàng ngày, nhưng hiệu
ứng Aharonov-Bohm có thể có những ứng dụng trong thế giới
thực – trong các bộ cảm biến từ, chẳng hạn, hay những tụ điện
nhạy trường và những bộ đệm lưu trữ dữ liệu cho các máy tính
xử lí ánh sáng
...

---