Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

27
Một số kết quả nghiên cứu về hiệu lực phòng chống bệnh của chế phẩm nấm sinh
học Ketomium trong sản xuất
cà phê tại sơn la
some results of study on efficacy of bio-fungi ketomium
for coffee production in son la province

Vũ Duy Thanh
1
, Nhữ Viết Cường
1
, ; Lờ
T. A. Hồng
1

Trần Văn Chiến
2
, Trần Văn Diệm
2Abstract
Chaetomium cupreum was discovered and used for the biological control of
tomato wilt, a disease caused by Fusarium oxysporum and Pythium spp.
Nursery trial with two varieties of coffee arabica (Catimor and Catura) was
done by using 3 repeated in Randomized Complete Block Design. Results
showed that Ketomium had the antagonistic potential to control damping of
(Pythium and Rhizostonia solani) either by using it
’


H
ợp tỏc xó Hồng h
à Chi
ờng Mung,
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

28

tác, cần phải đẩy mạnh các nghiên cứu
sản xuất cà phê theo hướng cà phê sinh
học, cà phê sạch nhằm giảm thiểu sử
dụng các hoá chất trong sản xuất, nâng
cao phẩm chất hạt cà phê đồng thời
bảo vệ sức khoẻ người sản xuất cũng
như ngưũi tiờu dựng, giảm ụ nhiễm
môi trường nông nghiệp và phát triển
bền vững.
Để có thể góp phần vào chương
trỡnh sản xuất cà phờ sinh học, với sự
trợ giỳp kỹ thuật của GS. Kasem
Soytong, dự ỏn Vs/BT02 thực hiện thử
hiệu lực chế phẩm nấm sinh học
Ketomium nhằm phũng chống một số
bệnh nấm gây hại trên cây cà phê tại
Sơn La.
II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP
1. Vật liệu
Để đánh giá hoạt tính kháng bệnh
của Ketomium chỳng tụi lựa chọn hai

phân hữu cơ của Việt Nam).
2. Phương pháp thí nghiệm
- Trong vườn ươm
Thí nghiệm được bố trí với 3 lần
nhắc lại, theo phương pháp ngẫu
nhiên. Thực hiện với công thức xử lý
(cõy con trong thớ nghiệm là cõy con
sau khi nẩy mầm được gieo vào bầu)

STT

Cụng thức xử lý
1 Xử lý Ketomium 1g ketomium+5g mựn sinh học/bầu
2 Cây được xử lý với húa chất Ridomil Gold 5%
3 Đối chứng; không được xử lý với bất kỳ chất gỡ
Điều chỉnh pH; 5,0-6,2, sau khi sử lý với Ketomium, bầu luôn được
giữ ẩm với độ ẩm tương đối.
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

29

- Cây được xử lý mỗi đợt cách nhau
15 ngày cho đến khi ra ngôi. Các chỉ
số như: tỷ lệ bệnh chết rạp và chiều
cao cây cũng như độ dài rễ được theo
dừi và xử lý.
- Phương pháp thí nghiệm trong
vườn sản xuất
Thí nghiệm được thực hiện với 3
công thức xử lý (cây 4 năm tuổi).

- Thí nghiệm được bố trí với 3 lần
nhắc lại, theo phương pháp ngẫu
nhiên, độ biến động được phân tích
theo chương trỡnh mỏy tớnh.
- So sỏnh giỏ trị trung bỡnh theo
chương trỡnh Ducan (Multiple Range
Test) với P=0,01
- Vườn chọn làm thí nghiệm được
dọn sạch, các cây bệnh phải được tỉa
bỏ các bộ phận bị bệnh, xới sáo đất
làm tơi xốp để nước dễ thấm và lưu
thông không khí.
- Sau khi xử lý với chế phẩm
Ketomium cần phủ gốc giữ ẩm.
III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
1. Kết quả thử hiệu lực chế phẩm
Ketomium đối với bệnh chết rạp
trong vườn ương do Pythium gõy
ra
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

30

Thí nghiệm được bố trí trong vườn
ương cây con với 2 tháng tuổi. Khi
đóng bầu cho cây cà phê thường
người dân sử dụng đất trong vườn cà
phê (mang nhiều mầm mống bệnh hại.
Trong bầu, cõy cũn nhỏ nờn thường
bố trí với mật độ cao và độ ẩm cũng

Ketomium cho các chỉ số lớn nhất,
cây khoẻ hơn.
Bảng 1. Tỷ lệ bệnh chết rạp, chiều cao và chiều dài rễ cây con trong vườn ương
sau khi được xử lý với cỏc cụng thức khỏc nhau (Giống Catimor)
STT

CT xử lý
Tỷ lệ
mắc bệnh
(%)
Chiều cao
cõy (cm)
Chiều dài
rễ
(cm)
Ghi chỳ
1 Xử lý với
Ketomium
4,66 22,35 12,90 Cây con
được xử lý
với chế
phẩm
Ketomium
trụng khoẻ
hơn và
trong vườn
ương nhỡn
chung ớt
bệnh hại
2 Xử lý

xử lý với chế
phẩm Ketomium
trông khoẻ hơn
và trong vườn
ương nhỡn
chung ớt bệnh
hại hơn .
2 Xử lý Ridomil
Gold 5%
5,66 20,98 11,66
3 Đối chứng 15,33 20,32 10.75
c.v 5.7 12.3 7.2

2. Kết quả thử hiệu lực chế phẩm
Ketomium đối với bệnh thối rễ Cà phờ
do F. oxysporium và Pythium gây ra
trong vườn sản xuất
Đối với cả hai thí nghiệm cho thấy
các kết quả rất khác nhau ở các công
thức xử lý khác nhau sau 9 tháng thí
nghiệm. Trong các công thức xử lý đó
công thức xử lý với thuốc BVTV hoỏ
học cho ta chỉ số nhiễm bệnh thấp nhất
chỉ cú 2,16 % cõy bị bệnh, cũn. cụng
thức xử lý với Ketomium cho thấy tỷ
lệ nhiễm bệnh khụng khỏc nhau nhiều
so với thuốc BVTV hoỏ học chỉ cú
2,49% cõy bị bệnh. Cụng thức khụng
xử lý cú tỷ lệ nhiễm lớn hơn với tỷ lệ
22,49%. Bảng 2 và 3 là kết quả 3 lần

2
(%)
Sau 1
thỏng
Sau 3
thỏng
Sau 6
thỏng
Sau 9
thỏmg
Ketomium

9,33 9,33 6,00 4,00 2,33 87,66
(PCNB) 10,66 5,00 3,33 2,66 2,00 88,00
Đối
chứng
1

2,00 3,66 6,00 16,66 21,66 -
c.v % 15.7 19.6. 9.2 15.7 19.6
1. Do đ/C không phun nên chúng tôi tỡm vườn có tỷ lệ nhiễm thấp
2. Tỷ lệ bệnh % = số cõy bị nhiễm / tổng số cõy x 100

Bảng 3 và bảng 4 cũng cho thấy, hiệu
lực của chế phẩm sinh học tuy có chậm
hơn vỡ nú đũi hỏi thời gian để sản sinh
bào tử với khối lượng lớn, song hiệu quả
phũng chống cũng ngang với hiệu quả
của thuốc húa học Bảo vệ thực vật.
Qua đây gợi cho chúng ta một điều,

11,33 11,00 6,33 4,66 2,66 87.33
(PCNB) 11,66 6,00 4,00 3,66 2,33 87,66
Đối
chứng
1

2,66 4,50 7,00 18,33 23,33 -
c.v % 12,1. 17.6. 5.2 14.7 12.6
1. Do đ/C không phun nên chúng tôi tỡm vườn có tỷ lệ nhiễm thấp
2. Tỷ lệ bệnh % = số cõy bị nhiễm / tổng số cõy x 100

Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

33
Qua bảng 3 và 4 cũng cho thấy, hai
giống cà phê khác nhau nhưng đều
thu được hiệu quả phũng chống bệnh
ngang nhau.
Để khẳng định hiệu lực phũng
chống bệnh hại rễ của Ketomium
chúng tôi đó nghiờn cứu năng xuất
thực thu quả tươi của cà phê. Các kết
quả được trỡnh bầy ở bảng 5.
Bảng 5. Chỉ số năng suất cà phê quả tươi sau khi đó xử lý (tấn/ha)
Năng xuất
quả tươi
(tấn/ha)
Cụng thức xử lý
Ghi chỳ
Xử lý với

IV. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
1. Kết luận
1. Cùng với các kết quả nghiên cứu
trên một số cây trồng khác như; Cà
chua, sầu riêng, cam, hoa cúc, hồng
môn, đó khẳng định hiệu quả phũng
chống bệnh hại rễ do nấm Fusarium
oxysporium và Pythium gõy ra của chế
phẩm nấm sinh học Ketomium.
2. Khi sử dụng chế phẩm sinh học
Ketomium nhất thiết phải điều chỉnh
pH đất trong khoảng từ 5,0-6,2 và kết
hợp với phân hữu cơ. Trong sản xuất
cây con, cần thiết phái xử lý đất trước
khi trồng hoặc tháng.
3. Khi phũng chống bệnh cho cà
phờ trong vườn sản xuất cần phun
trước khi mùa mưa, và làm vệ sinh
đồng ruộng, cũng như luôn giữ ẩm để
nấm Cheatomium cú thể phỏt triển tối
đa sinh khối.
4. Khi sử dụng chế phẩm sinh học
đó tạo ra sự sản xuất thõn thiện với
mụi trường và bảo vệ sức khỏe cộng
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Số 1/2008

34

đồng và phát triển bền vững.
2. Đề nghị