1THUỘC ĐỀ TÀI TRỌNG ĐIỂM CẤP NHÀ NƯỚC:
“NGHIÊN CỨU THIẾT KẾ, CHẾ TẠO HỆ THỐNG ĐỒNG BỘ
CÁC THIẾT BỊ PHỤC VỤ MÔ HÌNH NUÔI TÔM THƯƠNG PHẨM
THÂM CANH QUI MÔ TRANG TRẠI”
( Mã số :KC.07.27 )

Chủ nhiệm đề tài : - PGS.TS Phạm Hùng Thắng
Cộng tác viên : - TS Phạm Xuân Thủy
- KS Trình Văn Liễn
6623-11
02/11/2007

Nha Trang, 6 - 2006 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỶ SẢN
***
CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
TRỌNG ĐIỂM CẤP NHÀ NƯỚC GIAI ĐỌAN 2001 – 2005
“ Khoa học và công nghệ phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa
nông nghiệp và nông thôn “ ( Mã số KC. 07 )


phương án, giải pháp giải quyết khi các thông số ao không nằm trong tiêu chuẩn.
Chương trình cho phép kết nối các thiết bị như máy trộn thức ăn, máy sục khí,
máy bơm, vào máy tính và điều khiển chúng.
Ngoài ra chương trình còn lập báo cáo dữ liệu của ao nuôi trong su
ốt quá trình
nuôi.
I.2. CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH
Phần mềm này được cài đặt kèm theo phần cứng là một bộ điều khiển được nối
với cổng COM của máy tính. Bộ phần cứng này là một thiết bị điện tử dùng để truyền
dữ liệu từ các đầu đo thông số ao đến máy tính, cũng như từ máy tính đến các cơ cấu
chấp hành.

3

1. Cài đặt phần cứng
Gắn thiết bị phần cứng vào máy tính thông qua cổng COM. Xác định cổng
COM ở máy tính phải là cổng COM vuông. Một số máy tính không có cổng COM
vuông mà chỉ có cổng COM tròn thì ta phải có bộ chuyển đổi để gắn thiết bị vào máy
tính.
2. Cài đặt phần mềm
Phần mềm chạy trên hệ điều hành Windows XP nên cấu hình tối thiểu như sau:
TT Tên thiết bị Yêu cầu tối thiểu ghi chú
01 hệ điệu hành Windows XP
02 CPU P4
03 RAM 128M
04 Phần mềm
Microsoft Office

Để tiện trong quá trình sử dụng phần mềm bạn nên cài đặt bộ gõ vietkey 2000
vì nó chứa luôn hai font chữ mà chúng ta cần. Cách cài đặt như sau:
- Nhấn 2 lần vào tập tin setup.exe tại thư mục vietkey 2000 như hình dưới 6 - Chọn kiểu cài đặt là Custom và chọn Next để tiếp tục quá trình cài đặt

- Đánh dấu tất cả các hộp kiểm sau đó chọn Next để tiếp tục 7
- Chọn Next cho đến khi xuất hiện hình dưới

8

- Chọn Finish để hoàn tất quá trình cài đặt, khởi động lại máy tính để
Windows cập nhật font chữ.
4. Thiết lập font chữ cho phần mềm
Để menu của chương trình thể hiện đúng font chữ ta có thể thiết lập như sau
- Nhấn chuột phải lên màn hình chọn properties, chọn thẻ Appearance, nhấn nút
Advanced như hình dưới.

Nhỏ hơn Giá trị này hiện đang nhỏ hơn giá trị tiêu chuẩn cho phép

Bình thường
Giá trị này hiện đang nằm trong khoản giá trị tiêu chuẩn
cho phép

- Khi đó chương trình đưa ra các phương án xử lý ứng từng thông số, người sử
dụng chọn một trong các phương án bằng cách nhấn vào nút Xem phương án

- Chọn nút Thi hành
khi có quyết định chắc chắn. Lúc này chương trình sẽ
gởi tín hiệu xuống phần cứng và điều khiển thiết bị này.
- Ngoài ra chương trình còn cho phép bạn lập báo cáo chi tiết của tất cả các
thông số bằng cách nhấn vào nút Lap bao cao

Chi tiết xin mời các bạn tham khảo bên dưới.
11

Đây là giao diện chính của chương trình thể hiện các giá trị thông số như
Nhiệt độ, Độ PH, Độ mặn, Độ đục, Nồng độ Ôxy hòa tan và giá trị của nó tại thời điểm
hiện tại. Các thông báo, báo hiệu cũng được trình bày trên màn hình này giúp người sử
dụng có thể cùng lúc biết được đầy đủ thông tin về tình trạng ao nuôi, đồng thời có thể
điều chỉnh, vận hành các thiết bị như
máy sục khí, máy cho thức ăn,
1. Tạo mới
Mục đích giúp người dùng tạo được các tiêu chuẩn ao nuôi bao gồm các thông
số nhiệt độ, độ PH, độ mặn, Độ đục, Nồng độ Oxy, Đây chính là các giá trị tiêu chuẩn


13

Nhấn vào để đánh dấu (tức là chọn), nhấn tiếp một lần nữa để bỏ chức năng
này, chú ý khi bỏ thì mỗi khi khởi động chương trình này bạn cần phải nhấn nút Tao
moi để tải tập tin tiêu chuẩn.
• Nút lệnh Lưu tập tin
Sau khi bạn nhập đầy đủ các thông số bạn chọn nút lưu tập tin để lưu giữ giá trị
các thông số tiêu chuẩn. Đặt tên vào ô File name ví dụ tieu chuan 3 như hình trên, Nhấn nút Save để
lưu.
• Nút lệnh Tải tập tin
Cho phép bạn tải lại các tập tin bạn đã lưu trước đây giống chức năng Open
trong các ứng dụng khác. Khi tải các tập tin này bạn không cần phải nhập thủ công
từng giá trị, mà tự động chương trình sẽ tự động điền vào các giá trị.
Bạn nhấn nút này khi cần thay đổi giá trị tiêu chuẩn ao nuôi đã được lưu sẵn.
• Nút lệnh Đồng ý 14

Sau khi bạn thực hiện xong một trong các thao tác trên bạn nhấn nút đồng ý
để chương trình ghi nhận giá trị các thông số tiêu chuẩn cũng như thông tin về ao nuôi.
• Nút lệnh Thoát
Cho phép bạn trở lại chương trình chính mà không có sự kiện nào được nghi
nhận.
2. Lập báo cáo
Chức năng này cho phép người nuôi có thể quản lý được toàn bộ các thông

ăng này cho phép tất cả các thiết bị đang hoạt động như máy cho thức
ăn, máy sục khí, máy bơm, ngừng hoạt động (với điều kiện các máy này phải nối với
máy tính).
6. Kết thúc
Chức năng này sẽ đóng chương trình lại
7. Xem phương án
Chức năng này cho phép người sử dụng chọn phương án xử lý ứng với
thông số hiện tại. Ngoài ra người sử dụ
ng có thể cập nhật, thay đổi, xem và bổ sung các
phương án thích hợp.
Ví dụ 1: Nhiệt độ hiện tại của hồ nuôi lớn hơn tiêu chuẩn thì phương án xuất
hiện như hình dưới 16
Chọn phương án bơm nước vào ao nuôi bằng cách vận hành máy sục khí. Nhấn đồng ý
để chương trình thực hiện, nhấn nút thoát để trở lại chương trình chính.
Ví dụ 2: Khi giá trị độ PH hiện tại trong ao nuôi nhỏ hơn giá trị PH tiêu
chuẩn thì chương trình sẽ xuất hiện phương án tăng độ PH như hình dưới

Người sử dụng có thể chọn một trong các phương án trên. Chương trình
tự động tính toán ứng với thể tích ao nuôi hiện tại suy ra cần phải bổ sung bao nhiêu
hóa chất cho thích hợp.
- Nút hiệu chỉnh
Cho phép người sử dụng hiệu chỉnh sửa chữa, bổ sung thêm các phương án
khác như sau


8. Thi hành
Chức năng này cho phép các thiết bị máy móc như máy sục khí, máy bơm,
máy trộn thức ăn, hoạt động ứng với các phươ
ng án đã chọn. Ngoài ra nó còn gửi toàn
bộ dữ liệu đến tập tin báo cáo để chuẩn bị sẳn sàng cho công việc báo cáo.
9. Chế độ lấy số liệu
Vì chương trình kết nối với các thiết bị cảm biến, phần cứng nên dữ liêu
thường xuyên được cập nhật từ các thiết bị này và chúng được thể hiện tại chương
trình.
Có 2 chế độ lấy số liệu là chế
độ lấy từ thiết bị đo và chế độ lấy từ bàn phím.
- Từ thiết bị đo
Chương trình hoàn toàn lấy dữ liệu tự động từ các thiết bị đo theo thời gian
đã cài đặt trước. Mặc định của chương trình là lấy số liệu từ thiết bị đo và mặc đinh
thời gian lấy số liệu như sau. Người sử dụng có thể thiết lập thời gian tùy ý. Chương trình sẽ theo
thời gian được thiết lập mà tiến hành lấy số liệu, xử lý tự động, chọn phương án,
- Từ bàn phím 19

Áp dụng chức năng này khi các thiết bị cảm biến bị hỏng hay vì lý do nào đó
mà dữ liệu không truyền lên máy tính được thì người sử dụng đo trực tiếp kết quả tại
hồ nuôi và ghi các giá trị này vào chương trình. Sau đó nhấn nút xử lý từ bàn phím

10. Thông tin ao nuôi
Đây là vùng hiển thị thông tin về người nuôi bao gồm tên hộ nuôi, địa chỉ,

Vào menu thiết lập cấu hình => đặt chế độ ghi ảnh để bắt đầu ghi ảnh
21 - Chọn chế độ ghi ảnh bằng tay hoặc tự động. Nếu chọn bằng tay thì khi nào
muốn chụp ảnh thì người sử dụng nhấn nút chụp ảnh bằng tay còn nếu chọn tự động thì
chương trình sẽ tự động chụp ảnh theo thời gian qui định bên dưới.
- Thiết lập đơn vị thời gian là phút hoặc giờ
- Đường dẫn để lưu lại các ảnh sau khi chụ
p
- Chọn lưu cấu hình cho lần sau để khi khởi động lại chương trình vẫn giữ
được các thông số cài đặt.
- Cuối cùng chọn nút lệnh Chấp nhận cấu hình để trở về chương trình chính
* Ghi ảnh bằng tay
Nhấn nút lệnh Ghi ảnh bằng tay để chụp ảnh thủ công từng hình một.
* Ghi ảnh tự động
Nhấn nút Bắt đầu ghi ảnh tự động
để chụp ảnh tự động theo thời gian đã
thiết lập ở trên
* Dừng ghi ảnh tự động
Nhấn nút này chương trình sẽ tự động ngừng chụp ảnh tự động
* Thoát chương trình
Kết thúc làm việc
2. Đếm thức ăn
Vào menu điều khiển thiết bị => xem thức ăn => đếm thức ăn để khởi động
chương trình xử lý thứ
c ảnh thức ăn.


23

Nếu số này lớn hơn số lượng mẫu thức ăn chuẩn thì chương trình báo đủ
(thức ăn còn thừa)
Nếu số này nhỏ hơn số lượng mẫu thức ăn chuẩn thì chương trình báo thiếu
(thức ăn đã hết)
Căn cứ vào đây mà người sử dụng có thể biết được hiện tại thức ăn còn hay hết
để có phương án cho ăn ho
ặc điều khiển máy cho ăn bằng cách vào menu của chương
trình chính NTU chọn menu => điều khiển thiết bị => máy thức ăn => vận hành hoặc
ngưng.
III. MỐT SỐ LỖI THƯỜNG GẶP
Sau khi cài đặt tất cả như trên nhưng phần mềm vẫn không sử dụng được là do một số
lỗi sau
1. Font chữ thể hiện trong chương trình không đúng.
=> Cài đặt Font chữ lạ
i và khởi động lại máy
2. Chương trình báo lỗi ngay từ khi chạy lần đầu tiên
=> Copy tất cả các tập tin nằm trong thư mục Support trên CD vào thư mục
Windows\System32 hoặc Windows system sau đó khởi động lại máy
3. Nếu máy có cài chương trình virus McAfee khi chúng ta lưu tập tin tiêu chuẩn hoặc
bổ sung các phương án thì chương trình Virus báo có Script đang hoạt động và hiện
hộp hội thoại. Người sử dụng chọn chức năng cho phép đoạn Script này hoạt
động
(Allow)
Nếu người sử dụng gặp vấn đề gì về phần mềm thì có thể liên hệ với chúng tôi.