Lời mở đầu
Trong hơn 10 năm qua, từ khi nền kinh tế nớc ta chuyển sang cơ chế
thị trờng, chúng ta đã phải đối diện với hàng loạt vấn đề nảy sinh trong mọi
lĩnh vực của nền kinh tế đang trong giai đoạn chuyển đổi. Trong đó có một
vấn đề đã và đang đợc giải quyết đó là hạch toán hoạt động thu chi, từ đó tính
toán lỗ lãi của doanh nghiệp để làm căn cứ tính toán toán việc trả lơng cho
công nhân viên. Trớc đây, trong cơ chế bao cấp vấn đề này cha thực sự đợc
quan tâm, bởi lẽ lúc đó nhà nớc thực hiện quản lý kinh tế bằng các chỉ tiêu
mang tính pháp lệnh. Cơ chế quản lý kinh tế của nhà nớc là lãi nhà nớc thu,
lỗ nhà nớc bù, tất cả hoạt động của doanh nghiệp nhằm thực hiện kế hoạch
nhà nớc giao đều dẫn đến tình trạng thua lỗ mặc dù trên báo cáo của các
doanh nghiệp đều hoàn thành kế hoạch. Hiệu quả kinh tế không phải vấn đề
mà doanh nghiệp quan tâm, vì thế chất lợng công việc, và tiền lơng công
nhân không đợc đánh giá đúng mức, tiền lơng đợc tính và trả theo phơng
pháp bình quân.
Trong bối cảnh hiện nay, lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu của doanh
nghiệp, vì vậy quản lý và sử dụng lao động một cách có hiệu quả đang là vấn đề
hết sức cấp thiết. Quản lý lao động là một công việc rất quan trọng bởi vì lao
động là yếu tố có tính chủ động, tích cực, ảnh hởng trực tiếp và mạnh mẽ tới kết
quả sản xuất. Mặt khác, nếu đứng trên góc độ kế toán, nhân tố lao động còn là
một bộ phận của chi phí tiền lơng. Việc tính toán tiền lơng và thông qua cách trả
lơng, kế toán tiến hành quản lý lao động. Nh vậy quản lý tiền lơng ở các doanh
nghiệp vừa đảm bảo việc quản lý vốn, đồng thời cũng góp phần nâng cao hiệu
quả sản xuất trong doanh nghiệp.
Sau quá trình học tập tại lớp kế toán trởng và tìm hiểu thực tiễn, đồng
thời đợc sự giúp đỡ nhiệt tình của các thầy giáo, cô giáo trong khoa Kế toán,
em đã hoàn thành đề tài : Hoàn thiện công tác kế toán tiền lơng, các khoản
tính trích theo lơng và các biện pháp tăng cờng quản lý quĩ lơng tại nhà
máy thuốc lá Thăng Long. Do thời gian tìm hiểu thực tế và điều kiện có hạn
của chuyên đề, em không có tham vọng đi sâu phân tích từng chi tiết cụ thể
mà chỉ xin đợc trình bày những nôị dung cơ bản của công tác kế toán tiền l-

thống xã hội chủ nghĩa sụp đổ, để tồn tại, đất nớc ta đã phải cải cách toàn
diện trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực t tởng. Quan niệm về tiền l-
ơng cũng đợc thay thế một cách căn bản : Tiền lơng là biểu hiện bằng tiền
của giá trị sức lao động, là giá cả của yếu tố sức lao động mà ngời sử dụng
phải trả cho ngời cung ứng sức lao động, tuân theo nguyên tắc cung cầu, giá
cả thị trờng và pháp luật hiện hành của nhà nớc.
Tiền lơng có 5 chức năng cơ bản :
- Chức năng tái sản xuất sức lao động.
- Chức năng đòn bẩy kinh tế.
- Chức năng làm công cụ quản lý của nhà nớc.
- Chức năng điều tiết lao động.
- Chức năng đo hap phí lao động xã hội.
Các khoản tính trích theo lơng
Bao gồm :
- Bảo hiểm xã hôị: Là khoản mà cán bộ công nhân viên đợc hởng trong
trờng hợp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, tử tuất...
- Bảo hiểm y tế: Là sự trợ cấp về y tế cho những ngời tham gia đóng
bảo hiểm giúp họ trang trải một phần nào đó tiền khám chữa bệnh, viện phí,
thuốc thang.
- Kinh phí công đoàn: Là nguồn kinh phí của một tổ chức đoàn thể đại
diện cho ngời lao động, đây là tổ chức nói lên tiếng nói chung của ngời lao
động, bảo vệ ngời lao động. .. ngoài chức năng duy trì hoạt động của tổ chức
nguồn kinh phí này còn đợc chi để thăm hỏi ngời ốm, trợ cấp khó khăn. ..
Bởi vậy, tiền lơng và các khoản tính trích theo lơng cần đợc kế toán
cẩn thận và chính xác vì :
+ Tiền lơng là bộ phận của chi phí sản xuất, nó gắn với mục tiêu hàng
đầu là lợi nhuận.
+ Tiền lơng là khoản chi phí đặc biệt, nó chính là phơng tiện tạo ra giá trị
mới, bởi chính nó là động lực, là mục đích của ngời cung ứng sức lao động.
* Nhiệm vụ hạch toán tiền lơng và các khoản tính trích theo lơng

- Qui định về đơn giá lơng của công nhân sản xuất các sản phẩm trọng
yếu, sản phẩm đặc thù, sản phẩm do nhà nớc định giá.
- Quyết định đơn giá tiền lơng cho một số sản phẩm trọng yếu sản
phẩm đặc thù của, bộ ngành địa phơng quản lý, tuỳ theo yêu cầu
quản lý các bộ ngành, địa phơng.
- Hớng dẫn chung của doanh nghiệp sẽ xác định đơn giá đối với các
sản phẩm còn lại, nhng phải đăng ký với cơ quan nhà nớc.
* Phơng pháp tính đơn giá tiền lơng theo đơn vị sản phẩm :
Đ G = T x LCB
Trong đó : Đ G : đơn giá tiền lơng tính theo đơn vị sản phẩm
T : hao phí thời gian lao động để làm ra sản phẩm
LCB: lơng cấp bậc
Trong doanh nghiệp, quĩ bảo hiểm xã hội phải đóng bằng 20 % so với
tổng quĩ lơng cấp bậc cộng phụ cấp ( nếu có ). Cơ cấu quĩ gồm :
- 15 % tiền lơng cấp bậc của toàn bộ cán bộ công nhân viên nhà máy
sẽ do ngời sử dụng lao động đóng góp và đợc tính vào chi phí nhân công trực
tiếp.
- 5 % còn lại do ngời lao động đóng góp thông qua hình thức khấu trừ lơng.
Bảo hiểm y tế có mức đóng góp là 3 % lơng cấp bậc trong đó 2 % đợc
đa vào chi phí và 1 % khấu trừ lơng công nhân.
Kinh phí công đoàn đợc trích theo quĩ lơng thực chi trong doanh
nghiệp bao gồm 2 % đều do ngời sử dụng lao động đóng. Công đoàn cơ sở
phải nộp hết 2 % lên cho cấp trên sau đó trên sẽ cấp lại một nửa cho việc chi
tiêu ở cơ sở.
1.3 Các hình thức trả lơng trong doanh nghiệp
a. Trả lơng theo thời gian : gồm hai hình thức
- Chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản : tiền lơng nhận đợc của mỗi
ngời công nhân do mức lơng cấp bậc cao hay thấp và thời gian làm việc nhiều
hay ít quyết định.
- Hình thức trả lơng theo thời gian có thởng : lấy lơng tính theo thời

Trong trờng hợp cấp bậc công việc đợc giao không phù hợp cấp bậc kỹ
thuật :
Bớc 1 : Dựa trên số điểm chấm cho từng ngời tính ra tổng điểm
Tổng điểm = ( Số điểm từng công nhân x Hệ số lơng từng công nhân)
Bớc 2 : Đơn giá một điểm = Tổng tiền l ơng đ ợc lĩnh
Tổng số điểm cả tổ
Bớc 3 :Tiền lơng một công nhân = đơn giá một điểm x số điểm qui ra bậc 1
* Bảng thanh toán tiền lơng : do kế toán bộ phận lao động tiền lơng lập
sau đó chuyển cho kế toán trởng ký duyệt.
2.2 Kế toán chi tiết các khoản trích theo lơng
- Hạch toán chi tiết bảo hiểm xã hội gồm hai loại chứng từ là phiếu
nghỉ hởng bảo hiểm xã hội và bảng thanh toán bảo hiểm xã hội. Ngoài ra có
thể sử dụng sổ chi tiết tài khoản 3383 theo dõi các phát sinh bên Nợ _ Có của
tài khoản để tiến hành kế toán tổng hợp.
- Hạch toán chi tiết bảo hiểm y tế và kinh phí công đoàn.
Kết thúc việc kế toán chi tiết tiền lơng và các khoản trích theo lơng là
việc lập bảng phân bổ tiền lơng căn cứ vào các chứng từ gốc.
III. Tổ chức kế toán tổng hợp tiền lơng
2.1 Trên quan điểm coi lơng là chi phí
111,112 Thanh toán với công nhân 622,627
______ 8____________ ______1_______
141, 138, 338. .. 641, 642
____6_______ ______2_______

333 241, 821, 811
_________7__________ ________3______
142, 335
___________4______
1. Tính ra tiền lơng phải trả công nhân sản xuất và nhân viên quản lý phân x-
ởng.